FBE- İşletme Mühendisliği Lisansüstü Programı - Yüksek Lisans

Bu koleksiyon için kalıcı URI

http://hdl.handle.net/11527/54

Gözat

Başlık ile FBE- İşletme Mühendisliği Lisansüstü Programı - Yüksek Lisans'a göz atma
  • Öge
    3pl Firmalarının Arz Zinciri İçindeki Yeri Ve Pazarlama Yaklaşımları
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Kırca, Murat Yalçın ; Burnaz, Şebnem ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    Özellikle son yıllarda, firmalar kendi temel ürünlerinin en iyi ve verimli şekilde üretimine yoğunlaşmayı tercih etmektedirler. Bu firmalar ana rekabet alanları dışında kalan faaliyetleri için dış kaynak kullanımı yolunu izlemektedirler. En fazla dış kaynak kullanılan hizmet alanı ise ürünlerin nakliyesi olmaktadır. Bu konuda hizmet veren firmalar, birkaç yıl öncesine kadar yalnızca ürünlerin taşınması hizmetini sağlayan geleneksel nakliye firması olmaktan öteye gidemezken, günümüzde firmaların taşımacılık, stok, katma değer yaratan hizmetler, bilgi hizmetleri, tedarik zincirinin yeniden dizayn edilmesi gibi lojistikle ilgili her türlü ihtiyaçlarını karşılama çabası içinde olan Üçüncü Parti Lojistik (3PL) firmaları haline gelmişlerdir. Son yıllarda iyice yaygınlaşan 3PL terimi, artık lojistik hizmeti veren hemen hemen tüm firmalar tarafından kullanılmaktadır. Bu firmalardan hangileri gerçekten 3PL firmalarıdır? Arz Zinciri Yaklaşımı açısından ele alındığında 3PL firmalarının konumu nedir? 3PL firmaları kendi içinde farklı tabakalara ayrılabilir mi? 3PL firmalarının pazarlama yaklaşımları nasıldır? Verdikleri hizmetler itibarıyla Türkiye’deki 3PL firmaları, dünya ile kıyaslandığında hangi konumdadırlar? Bu çalışma yukarıda belirtilen sorulara yanıt bulmak amacıyla hazırlanmıştır. Özellikle Türkiye’deki 3PL firmaları ele alınmış ve sonuçlara bu firmalardan elde edilen bilgiler ve yazın araştırmasının birlikte ele alınması ile ulaşılmıştır. Umarım, bu tez çalışması okuyucuların 3PL konusundaki bilgi düzeylerine ve algılamalarına katkıda bulunur.
  • Öge
    500 Büyük Sanayi Kuruluşunda Üretim, Kârlılık Ve İstihdam İlişkileri
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Köstekli, Özlem ; Şenesen, Ümit ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    500 büyük sanayii kuruluşunda üretim, kârlılık ve istihdam ilişkileri, imalat sanayii ve özel imalat sanayii firmalarında istihdam-emek gelirleri, istihdam-ücretler, istihdam-verimlilik, istihdam-kâr, istihdam-emek payı ve ücretler-istihdam ilişkileri üzerine yoğunlaşılarak incelenmiştir. 500 büyük sanayi kuruluşu imalat ve özel imalat sanayii firmaları için elde edilen sonuçların farklılığı, kamu sektörünün genel imalat sanayii üzerindeki güçlü bir etkisini ortaya çıkarmaktadır. Söz konusu karşılaştırmalı incelemede kamu ve özel sektör arasındaki farklılığın, genel olarak kamu sektörünün daha çok küçülmeye ve özel sektör kârlılığını korumaya yönelik politikalarından kaynaklandığı anlaşılmaktadır. 500 büyük sanayii kuruluşu özel imalat sanayii odaklı yapılan; emek gelirleri, ücretler, verimlilik, kâr, emek payı değişkenlerinin istihdam ile ilişkileri ve ücret-verimlilik ilişkilerinin yönleri ve yapısal özellikleri, Türkiye özel imalat sanayii için yapılan diğer araştırma sonuçları ile güçlü bir benzerlik içindedir. Diğer bir deyişle, hazırlanan bu tez, amacı doğrultusunda yapılan çalışmalar ile, 500 büyük sanayi kuruluşu özel imalat sanayii firmalarına ilişkin elde edilen sonuçların, Türkiye geneli özel imalat sanayiindeki üretim, kârlılık ve istihdam ilişkilerini yansıttığı ortaya çıkarılmaktadır.
  • Öge
    A tipi yatırım fonlarında etkin bir nakit yönetim stratejisi oluşturmada analitik hiyerarşi yaklaşımı
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1998) Yolal, Feral ; Albayrak, Cemil ; 75132 ; İşletme Mühendisliği
    Para ve sermaye piyasaları fonların finansal araçlar aracılığı ile tasarruf fazlası olan kesimden, daha fazla fona ihtiyaç duyan yatırımcı kesimlere en az maliyetle aktarılmaya çalışıldığı yerlerdir. Sermaye piyasası araçlarından biri olan yatırım fonları ülkemizde yeni yeni tanınmakta ve gelişmekte olmaları sebebi ile de öncelikle derinlemesine incelenmeye ihtiyaç duyulmaktadırlar. Çalışmanın birinci bölümünde, Analitik Hiyerarşi Prosesi ile ilgili olarak yapılmış literatür çalışmasına yer verilmiştir. Yöntemin ana hatları ile incelendiği bu bölümde Analitik Hiyerarşi Prosesi'nin matematiksel temeli de kısaca irdelenmiştir. İkinci bölümde, kısaca yüzeysel bir bilgi edinilmesi amacına yönelik olarak grup karar verme tekniklerinden bahsedilmiştir. Üçüncü ve dördüncü bölümlerde ise yatırım fonları hakkında genel bilgilerin verilmesinin ardından çalışmanın temelini oluşturan A Tipi Hisse Senedi Fonları'nın kuruluş aşaması, içtüzükleri, diğer tip fonlardan farkları ve fonun işleyişi gibi detaylar tümü ile açıklanmıştır. Beşinci bölümde de Analitik Hiyerarşi Prosesi'nden yararlanılarak A Tipi yatırım fonlarındaki yüksek miktarda giriş-çıkışların getiride meydana getirdiği düzensizlikleri çözmeye yönelik bir uygulamaya yer verilmiştir. Sonuçlar ve öneriler kısmında da çalışmadan elde edilen sonuçlar derlenmiş ve bazı öneriler üzerinde durulmuştur.
  • Öge
    Açık hava reklamları ve reklam etkinliği ölçümü
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1994) Gelsev, Aslı ; Uray, Nimet ; 39906 ; İşletme Mühendisliği
    Bu çalışmada açık hava reklamları ve reklam etkinliği ölçümü olmak üzere iki temel konu bulunmaktadır. İlk bölümde esas konuya geçiş olması için reklam ve reklamın bazı özellikleri, çeşitleri ve fonksiyonları genel olarak anlatılmıştır. Bu arada başlıca medya türleri ve buralarda yayınlanan reklamlar da anlatılmıştır. Bu bölüm diğer medyalarda yayınlanan reklamlar ile açık hava reklamlarının karşılaştırılması açısından önem taşımaktadır. ikinci bölümde ise sadece açık hava reklamları, kullanılan medya türleri, özellikleri, açık hava reklamlarının üstün ve zayıf yanları ile Türkiye'deki uygulamalardan örnekler yer almaktadır. Üçüncü bölüm reklam etkinliğinin ölçülmesini ve haberleşme etkisini ölçen belli başlı yöntemleri içermektedir. Son bölümde de iki değişik araştırma sunulmaktadır. ilk olarak reklam sektörünün önde gelen ajanslarında yetkili kişilerle belirli bir soru dizini çerçevesinde görüşülmüştür. Verilen cevaplar bir rapor halinde aktarılmıştır. İkinci araştırmada ise ilan panolarının haberleşme etkinliği yardımlı ve yardımsız hatırlatma sorularını bir an ket formu ve 250 kişilik bir örnek kütle ile gerçekleştirilen bir daha çalışmasıdır. Bu araştırma izleyicilerin açık hava reklamlarını ne ölçüde hatırladıkları ve açık hava reklamlarına karşı tutum ve düşüncelerini ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır.
  • Öge
    Ağ Yönetiminin Yönetim Bilişim Sistemlerinin Ve Elektronik Ticaret Uygulamalarının Etkinlikleri Üzerindeki Önemi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Karalar, Ömer Aytuğ ; Sümen, Halefşan ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    Modern telekomünikasyon ve veri-iletişimi ağları daha önce olmadığı kadar karmaşık bir hale gelmiştir. Ağı yönetmek işi şu an dahi zor bir iş olmasına rağmen telekomünikasyon pazarındaki yeni düzenlenmelerden sonra önümüzdeki on yılın en temel sorunlarından biri halini alacaktır. Bu çalışmada, ilk olarak yönetim bilişim sistemlerinin önemi ve uygulama alanları üzerinde durulmuştur. Bugünün toplumlarında iletişim ağlarının artan rolü daha yüksek seviyelerde ağ kesintisizliği ve güvenilirliğine ihtiyacı doğurmuştur. Bu nedenle yönetim bilişim sistemlerinin önemli araçlarından biri olan ağ yönetimi de günümüzün vazgeçilmez araştırma alanlarından biri olmuştur. Yapılan bu çalışmada özellikle ağ yönetimi araçları üzerinde durulmuştur. Son olarak ise ağ yönetimi sisteminin iş dünyasındaki uygulamalarını ortaya çıkarmak üzere bilişim sektöründe faaliyet gösteren bir firmada bu alanda yapılan uygulamalar incelenmiştir. Bu doğrultuda bilişim sektörünün genel durumu incelenmiş ve sektör hakkında bilgi verilmiştir. Söz konusu firmanın ağ yapısını incelemek amacına yönelik olarak, firma yetkilileriyle yapılan derinlemesine mülakatlar ve firmada mevcut ağ üzerinde çalıştırılan ve ağın özelliklerini ortaya çıkaran programlarla ağın yapısı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu şekilde firmadaki ağ yapısının etkin bir şekilde kullanılabilmesi için gerekli yazılım ve donanımlar tespit edilmiş, literatür çalışmasında ortaya konulan yönetim bilişim sistemlerinin bir parçası olan ağ yönetimi uygulamaları yakından incelenmektedir.
  • Öge
    Aile Şirketi Algısı Ve Kariyer Seçimine Etkisi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2012-07-02) Gür, Kemal ; Evcimen, İdil Vedia ; 434640 ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    Bu çalışmada, yüksek lisans ve MBA seviyesinde aktif iş arayan potansiyel çalışanların aile şirketlerine bakış açıları üzerinden gelecekte yapacakları profesyonel seçimler arasındaki ilişki incelenmiştir. Aile şirketleri imajı veya algısı yazınından gelen performans ölçütleri; kurumsallaşma, uluslararasılaşma ve stratejik yönetim boyutları üzerinden değerlendirilmiştir. Aile şirketlerinde işleyişler adalet ve güven boyutlarında ele alınmıştır. Çalışan algısı, çalışan bağlılığı düzeyinde incelenmiştir. Profesyonel kariyer seçimi ise kişilerin aile şirketlerinde çalışma isteklerine bağlı olarak belirlenmiştir. Anket yöntemi kullanılarak konu başlıkları ile ilgili önermelerin değerlendirilmesi katılımcılardan istenmiştir. SPSS programı kullanılarak lojistik regresyon analizi, t testi analizi, faktör analizi ve ayırma analizi yöntemleri uygulanmıştır. Güven algısının kariyer seçimi üzerinde ayrıştırıcı etkisinin bulunduğu ve kariyer seçimini tahmin etmede etkili olduğu sonucu elde edilmiştir. Aile şirketlerinde çalışan bağlılığı dışında kalan unsurlar olumsuz algılanmıştır. Aile şirketleri uluslararasılaşma, kurumsallaşma, stratejik yönetim, toplam performans ölçütleri, adalet, güven ve genel işleyişler açısından olumlu algılanmamakla beraber aile şirketlerinde çalışanların şirketlerine bağlı oldukları düşünülmektedir.
  • Öge
    Akıllı Binalar, Kurulmaları Ve İşletilmeleri
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Kılıç, Hayrettin ; Sümen, Halefşan ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    İlk kez 1980 yılında Amerika’da binalarla birlikte Akıllılıktan bahsedilmiş ve Akıllı Binalar kavramı ortaya çıkmıştır. Akıllı bina kavramının ortaya çıkışıyla birlikte günümüzde dahi netlik kazanamayan Akıllı bina tanımının ne olduğu ve binaları nelerin akıllı yapacağının tartışması da başlamıştır. Zaman ve ihtiyaçların değişimine göre farklı şekilde ifade edilen akıllı binaların, kurulum, işletim ve gelişim kavramları da süreç içinde akıllılıkta rol oynayan etken yapılar olarak belirtilmişlerdir. Günümüzde vurgulanan akıllı bina kavramının ne olduğunun saptanmasıyla birlikte akıllı binalarda hangi sistemlerin kurulacağı ve nasıl işletilmeleri gerektiğinin belirlenmesi çerçevesinde hazırlanan bu tez çalışmasında da konulara açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Araştırma için, önce ilgili yazın incelenmiş, çalışmaların bulguları derlenmiştir. Ardından özgün olarak oluşturulan ve internet ortamına aktarılan bir soru formu elektronik ortamda belirlenen firmalara yönlendirilmiş ve elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına bakıldığında; gerçek akıllı bina tanımının halen net olarak anlaşılmadığı ancak belli bir bilinirliğe ulaştığı saptanmıştır. Akıllı binaların yapımında kaynakların ağırlıklı uygulama-yapım aşamasına yönlendirildiği, sonrasında ise öncelikli olarak bakım-onarım hizmetlerinin tercih edildiği saptanmıştır. Akıllı bina sistemleri talep edilme durumlarının farklı bina tiplerine göre değişim göstermesi yanında, hvac sistemlerinin genel olarak diğer tüm sistemlerden daha öncelikli tutulduğu söylenebilmektedir. Çağımızın ve geleceğin en önemli değerlerinden olan enerji kontrolüne halen gereken ilginin gösterilmediği, bunun yanında binalarda yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının geri plana atıldığı gözlenmektedir.
  • Öge
    Altı Sigma Kritik Başarı Faktörlerinin Etkinliğinin Kalite Fonksiyon Göçerimi Yöntemiyle Değerlendirilmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2012-06-04) Günaydın, Bilge ; Gözlü, Sıtkı ; 424138 ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    Günümüz küresel rekabetçi piyasalarında, sürdürülebilirliği sağlamak adına organizasyonlarda mevcut ürünleri/hizmetleri ve sistemleri iyileştiren yöntemlerin ön plana çıktığı görülmektedir. Altı sigma, süreçlerdeki hataları ve varyasyonları azaltan, karlılığı ve operasyonel verimliliği arttıran ve sürekli iyileştirmeyi sağlayan bir metodolojidir. Bu çalışmada, altı sigma uygulamalarının başarılı olmasında etkili kritik faktörlerin üzerinde durulmuştur ve bu kritik başarı faktörlerin etkinliği kalite fonksiyon göçeriminin en temel matrisi olan kalite evi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Çalışmanın uygulama bölümünde, firmaların altı sigma proje yöneticileriyle görüşülmüştür. Belirlenen kritik başarı faktörleri ve projelerinin başarılı olması için şirketlerin sahip olması gereken özellikler altı sigma yöneticileri tarafından değerlendirilmiştir. Literatür taraması kapsamında, kalite fonksiyon göçerimi ve altı sigma ile ilgili literatür araştırması yapılmıştır. Tezin ikinci bölümünde, kalite fonksiyon göçeriminin tanımına, ortaya çıkışına, uygulama alanlarına, faydaları ve zorluklarına, kalite evi yönteminin adımlarına ve akıl sürecine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde, altı sigma tanıtılmış, ortaya çıkış sürecinden bahsedilmiş, uygulama adımları anlatılmış, başarı faktörleri ortaya konmuş ve faydaları ve uygulama zorlukları özetlenmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde, kritik başarı faktörlerinin etkinliği değerlendirmek üzere 12 adet kritik başarı faktörü ve 26 adet teknik gereksinim belirlenerek kalite evi oluşturulmuştur. Beş firmanın altı sigma proje yöneticileri ile 45-60 dakika süren görüşmeler düzenlenmiş ve oluşturulan bu kalite evi beş firmanın altı sigma proje yöneticileri tarafından doldurulmuştur. Altı sigma yöneticileri, kritik başarı faktörlerini kendi içinde önem seviyelerine göre 1’den (çok düşük) 10’a (çok yüksek) kadar derecelendirmiştir. Kritik başarı faktörleri ve teknik gereksinimler arasındaki ilişkiyi 1 (zayıf) – 2 (orta) – 3 (kuvvetli) olacak şekilde belirlemiş ve teknik gereksinimlerin kendi aralarındaki ilişki matrisini 1 (zayıf) – 2 (orta) – 3 (kuvvetli) metriklerini kullanarak doldurmuştur. Ayrıca, görüşülen altı sigma yöneticilerinin kritik başarı faktörleri ve genel olarak altı sigma yöntemi ile ilgili yorumlarına ve önerilerine yer verilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, en yüksek önem düzeyine (10) sahip kritik başarı faktörünün üst yönetimin katılımı ve taahhüdü olduğu ortaya çıkmıştır. Altı sigmanın iş stratejisiyle ilişkilendirilmesi, ana kaynaklara yatırım yapılması ve proje önceliklendirilmesi ve seçimi ortalama olarak 9 önem seviyesine sahip olmuştur. Bu faktörlerin üst yönetim kararları tarafından direkt etkilenen faktörler olduğu ortaya çıkmıştır. Görüşmeler esnasında da, altı sigma yöneticileri hem insanların motivasyonunu sağlayabilmek ve onları sürekli olarak proje içinde tutabilmek hem de çıkması muhtemel finansal sıkıntıları projenin aksamasına izin vermeden çözebilmek adına üst yönetimin katımlının ve desteğinin çok kritik olduğuna değinmiştir. Bu kriterlerin ardından 8 önem derecesiyle altı sigmanın müşteri ile ilişkilendirilmesi, işbirliği ve iletişim, organizasyonel altyapı ve kültür, altı sigma araçları ve tekniklerinin anlaşılması ve gerçeklere dayalı yönetim gelmiştir. Son olarak, ödül sistemi, eğitim ve yetiştirme ve proje yönetim becerileri faktörlerinin 7.dereceden önem seviyesine sahip olduğu görülmüştür. Beşinci bölümde, kritik başarı faktörleri ve teknik gereksinimler arasındaki ilişki matrisinden ve teknik gereksinimlerin kendi aralarındaki ilişki matrisinden elde edilen veriler çeşitli açılardan değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır.
  • Öge
    Altı Sigma Metodolojisi Ve Tedarikçi Bazında Uygulanması
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2008-07-25) Türksel, Mert ; Sümen, Halefşan ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    Günümüzde firmalar çok sert global rekabet koşulları altında çalışmaktadırlar. Bu sert rekabet koşulları altında ayakta kalmak, hatta lider olmak isteyen firmalar için verimlilik ve kalite vazgeçilmez kavramlardır. Büyük oranda bu iki kavrama bağlı firma pazar paylarının, satışlarının, karlılığının, maliyetlerinin vb. önemli performans göstergelerinin iyileştirilmesi, günümüzün modern yönetim anlayışı olan Altı Sigma yönetim sistemi ile kolaylıkla sağlanabilmektedir. Altı Sigma yönetim sistemi her türlü iş sürecine uygulanabilen bir sistemdir. Bu çalışmada, Altı Sigma yönetim sisteminin hem yönetimsel açıdan hem de istatistik bilimi açısından anlaşılması amaçlanmıştır. Altı Sigma hakkında verilen bu bilgiler ışığında, üretim sektöründe bir tedarikçi firmada, Altı Sigma sisteminin dünyaca kabul edilmiş iyileştirme metodolojisi olan TÖAİK döngüsünün, kalite ve verimlilik iyileştirmesi amaçlı nasıl uygulandığı ve ne sonuçlar verdiği araştırılmıştır.
  • Öge
    Altı Sigma Projelerinde Teknik Gereksinimlerin Belirlenmesi: Sektörler Arası Karşılaştırma
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2013-03-21) Başkadem, Tuğçe ; Gözlü, Sıtkı ; 463712 ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    Bu çalışmada, altı sigma projelerinin başarılı olabilmesi için gerekli olan kritik başarı faktörleri ve bu faktörlerin gerçekleşebilmesi için gerekli olan teknik gereksinimler incelenmiştir. Literatürden derlenen birinci aşama, 11 kritik başarı faktörünü içermektedir. İkinci aşama ise 18 adet teknik gereksinimi içirmektedir. Her iki aşama Türkiye ’de faaliyet gösteren ve İstanbul sanayi odasınca belirlenmiş en başarılı 500 şirket içinde araştırılıp sektörler arası bir karşılaştırma yapılmıştır. 10 şirket üzerinde çalışmanın yapılmasına olanak bulunmuştur. Buna göre kritik başarı faktörleri her bir katılımcı tarafından onlu skala üzerinden teknik gereksinimler ise kalite fonksiyon göçerimi yöntemiyle araştırılıp sektör bazında karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak üzerinde çalışılan iki sektör arasında yüksek oranda benzerlik bulunmuştur.
  • Öge
    Amaç hedefli web denkliği
    (İstanbul Teknik Üniversitesi, 2013) Karlıdağ, Ersen ; Ülnegin, Burç ; 332878 ; İşletme Mühendisliği
    Web denkliği (Web Equity), 1990'lar sonrasında internet ortamının kullanımının ve değerlendirilmesinin artmasıyla önemi giderek artan bir başlık halini almıştır. Web denkliği, bir internet sitesi denklik kavramı, onu oluşturan öğeler, yaklaşımlar ve kriterler bütünü olarak ifade edilebilir.Amaç Hedefli Web Denkliği ile bu kapsamda gerçekleştirilmiş çalışmalarda gözlemlenen eksikler toparlanmaya ve ortaya çerçeve bir konmaya çalışılmıştır. İnternet sitesi sahiplerinin amaçları, internet sitesinin fonksiyonelliği arasındaki bağlantı kurulmaya çalışılmıştır. Bu modele göre internet sitelerinin, internet sitelerinin sahiplerinin amaçları karşılayabilecek sektörel ayrımdan farklı olarak oluşturulmuş internete yönelik kategoriler altında incelenmesi gerektiği düşünülmektedir.Yeni modelin geniş bir kapsamının olması sebebiyle araştırma kapsamı öngörülen çerçeve modelin bir bölümüne yönelik olarak gerçekleştirilmiştir. Daraltılmış kapsamda bazı kategoriler ortaya konmuş, bunlardan; satın alma, satış ya da işlem gerçekleştirmeye yönelik internet siteleri; şirket genel internet siteleri; güncel bilgilendirmeye yönelik internet siteleri kategorileri seçilmiştir. Bu kategorileri temsil ettiği düşünülen üç değişik internet sitesi (banka, KOBİ ve haber) ile ilgili ACA (Adaptive Conjoint Analysis) anketi gerçekleştirilmiştir.ACA çalışması sonuçları doğrultusunda elde sonuçlar, modelde öngörüldüğü üzere farklı niteliğe sahip bu internet sitelerinin kriterlerinin farklı önem paylarına sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Sonuçlara göre üç değişik kategorideki internet sitesinin beklenen bazı kriterlerin önemlilik payları farklılıklar göstermektedir.
  • Öge
    Ameliyathane Çizelgeleme İçin Bulanık Sırt Çantası Problemi Yaklaşımı
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2016 -12-16) Azaz, Dilara ; Çebi, Ferhan ; 10116148 ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    Bu tez çalışmasında ameliyathane çizelgeleme konusu ele alınmış, bulanık sırt çantası problemi yolu ile modellenip çözülmüştür. Çalışma altı kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısımda çizelgeleme, sırt çantası problemi, bulanık mantık konularında genel bilgi verilmiş; tezin amacı ve kapsamı açıklanmıştır. İkinci kısımda çizelgeleme konusunda detaylı bilgi verilmiştir. Çizelgeleme geniş uygulama alanı olan bir iyileştirme yöntemidir. Ana hedefi eldeki kaynakları verimli şekilde kullanarak ihtiyaçlara cevap vermektir. Çizelgeleme ile sınırlı zaman, bütçe, kişi sayısı ve diğer kaynaklar göz önüne alınarak yapılacak işler sıraya konulur. Sıralama yapılırken işlerin aciliyeti, önemi, işlem süresi, teslim zamanı gibi unsurlar göz önüne alınır. İşler çizelgedeki sıraya göre yapılır. Uygulama alanına fabrikalardaki üretim çizelgeleri, okullardaki ders ve sınav programı çizelgeleri, hastanelerdeki randevu çizelgeleri örnek olarak verilebilir. Çizelegeleme problemini çözmek için farklı yaklaşımlar mevcuttur. Bu kısımda olası amaç fonksiyonları, problemi çözmek için kullanılan genel methotlar verilmiş, hasta çizelgeleme konusuna bir bölüm ayrılmıştır. Üçüncü kısım sırt çantası problemine ayrılmıştır. Sırt çantası problemi yaygın olarak kullanılan bir modeldir. Burada amaç sınırlı kapasitesi olan bir çantaya bir kişinin en yüksek faydayı elde edebilecek şekilde yerleştirebileceği eşyaları seçmesidir. Kısıtlı bütçe ile yapılacak yatırım sonucu elde edilecek karı en yüksek tutmak, diyet yaparken alınabilecek sınırlı kalori miktarında en iyi şekilde doyabilmek, tarlaya ekilebilecek ürünler arasından verimli ve satışı yüksek olan ürünleri seçip onları yetiştirmek uygulama alanlarına örnek gösterilebilinir. Sırt çantası problemini çözmek için farklı algoritmalar mevcuttur. Bu kısımda algoritmalara yer verilmişitir. Tezin uygulama kısmında verilen sırt çantası probleminin çözümünde dinamik programlama yaklaşımı kullanılmıştır, burada dinamik programlama konusuna da ayrıntılı yer verilmiştir. Genel sırt çantası probleminde çanta içerisine konulacak eşyaların ağırlıkları biliniyor kabul edilir; ancak bu kullanım problemin her uygulama alanı için gerçekçi bir yaklaşım olamamaktadır. Çünkü gerçek dünyada belirsizlikler fazladır. Çantanın içine konulacak ürünlerin ağırlıkları için net bir sayı olduğu varsayımında bulunulduğunda birçok veriyi gözardı etmek gerekebilir. Bu çalışmada belirsizliğin üstesinden gelebilmek için bulanık mantıktan faydalanılmıştır. Tezin dördüncü kısmında bulanık mantığa yer verilmiştir. Burada verilen ifade ve değerler net değildir. Bir su fabrikasında üretilen bütün bir litrelik şişelerin içindeki suların bir litre olmaması, pazardan alınan her bir kilo elmanın aslında tam bir kilo olmaması gibi örnekler bulanık mantığın kullanımı konusunda fikir verebilir. Bu kısım çözüm yöntemleri ile devam etmektedir. Bulanık mantığın farklı çözüm yöntemleri bulunmaktadır. “Defuzzification” bulanık ağırlıkları bir miktar bilgi kaybı göze alınarak net değer haline getiren bir yöntemdir. Dördüncü kısmın içerisinde bazı defuzzification yöntemlerine yer verilmiştir. Defuzzification birçok araştırmacı tarafından da kullanılmıştır; ancak bu bulanık mantıkla ilgili soruları çözmek için tek yöntem değildir. Bazı araştırmacılar bu problemi çözmek için olasılık indeksi adı verilen bir değer hesaplatarak en iyi sonuca ulaşmaya çalışır. Olasılık indeksi eldeki kapasite ve yerleştirilmek istenen ürünün bulanık ağırlıkları bir eşitliğe dahil edilerek bulunur. Hesaplanan indexler karar vericiye bağlı olarak seçimi değiştirir. Karar verici iyimser ise ağırlığın en düşük değere yakın olacağını varsayar ve daha çok ürün koymayı tercih ederken kötümser karar verici ağırlığın en yüksek değere yakın olacağını düşünüp daha az ürün koymayı planlar. Bir de orta dereceli ya da ılımlı diye adlandırılan bir karar verici vardır ki bu karar verici dikkatli olmakla beraber olumsuza göre risk almaya daha yakındır. Beşinci kısımda uygulamaya yer verilmiştir. Bu tez çalışmasında olasılık indeksi ile çözüme ulaşılan bulanık sırt çantası problemi üzerine çalışılmıştır. Uygulama alanı olarak da bir hastanenin ameliyathaneleri seçilmiştir. Çalışmada üzerinde durulan temel konu belirsiz ameliyat süreleri olmuştur. Belirsiz ameliyat süreleri ile anlatılmak istenen bir kliniğin bütün hastalarının ameliyatlarının aynı sürede tamamlanamayacağıdır. Uygulama Türkiye’deki bir eğitim ve araştırma hastanesinde gerçekleştirilmiş olup 2015 yılına ait ameliyathane verileri dikkate alınmıştır. Ameliyathane ve ameliyat olan hasta sayısının fazla olması nedeniyle çalışmanın eğitim ve araştırma hastanesinde yapılması uygun görülmüştür. Söz konusu hastanede her kliniğin kendisine ait bir ya da daha fazla ameliyathanesi bulunmaktadır. Diğer bir ifadeyle ameliyathaneler klinikler tarafından ortak kullanılmamaktadır. Bununla birlikte ameliyat süreci ameliyatların ortak özelliğini oluşturmaktadır. Her hasta hazırlanarak ameliyathaneye getirilir ve gerek duyulan hastalara anestezi uygulanır, ameliyat gerçekleştirilir ve hastalar ameliyathaneden çıkarılır. Bundan sonraki aşama ameliyathanenin bir sonraki hasta için temizlenmesidir. Bu çalışmada ameliyat süresi hastanın ameliyathaneye getirilmesinden ameliyathanenin bir sonraki hasta için hazırlanmasına kadar geçen süreyi kapsar. Bulanık ağırlıkların belirlenmesi sırasında bazı ameliyat süreleri gözardı edilmiştir. Bunun nedeni sık gerçekleşmeyen ve normalden fazla uzun veya kısa sürmüş olan operasyonların çizelgeleme çalışmasını etkilemesini engellemektir. Bunun için önce klinik başına her bir hastanın verileri ile beşli özet oluşturulmuş, daha sonra dörde bölenler aralığı ve adım hesaplanarak dışadüşenler tespit edilmiştir. Dışa düşenler çıkarıldıktan sonra kalan verilerden ameliyat sürelerinin bulanık değerleri tespit edilebilmiştir. Elde edilen bulanık ağırlıklar GAMS programında bu problem için yazılan kod ile çalıştırılıp karar vericinin belirlediği olasılık indeksine göre değişen en iyi sonuca ulaşılmıştır. Yazı içerisinde farklı karar vericilere göre ameliyat edilecek hasta sayısı hakkında bilgi verilmiştir. Ekler kısmında hastane verilerinin tutulması sırasında haftalık hazırlanmış formun örneği ve uygulamanın GAMS çıktıları yer almaktadır.
  • Öge
    Ana Kuruluş İle Perakendeci Mağazalar Arasındaki Tam Zamanında Bilgi Ve Belge Akışının İncelenmesi Ve Değerlendirilmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Çökem, Fatma Didem ; Gözlü, Sıtkı ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    Perakendecinin pazarda rekabet üstünlüğü yaratması ve koruması bilgi teknolojilerine yatırım yapma ve bilgiden yararlanma yeteneğine bağlıdır. Bu çalışmada perakende sektöründe stratejik kararlar açısından bilginin önemi üzerinde durulmuş ve doğru bilginin zamanında elde edilmesinde etkili olan bilgi sistemleri ve teknolojileri anlatılmıştır. Ana kuruluş ile mağazalar arasında tam zamanında bilgi ve belge akışını sağlayan elektronik veri alışverişi (EDI) ve satış noktası (POS) sistemleri incelenmiştir. Türk hazır giyim perakende sektöründe faaliyet gösteren Beymen Giyim San ve Tic. A.Ş.’de mağaza ile ana kuruluş arasında bilgi alışverişinin yürütüldüğü mevcut perakende bilgi sistemi incelenmiş ve sistemin performansı çeşitli kriterler doğrultusunda değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda sistemdeki eksikliklerin giderilmesi için yeni bilgi teknolojilerine yatırım yapılması önerilmiştir. Tüm sistemler arasında sürekli bilgi akışına imkan sağlayan entegre perakende bilgi sistemi uygulaması gerekmektedir. Ayrıca manuel olarak gerçekleşen belge akışlarında işlemlerin hızlandırılması için EDI teknolojisinin kullanılması önerilmiştir.
  • Öge
    Ar-ge Departmanı İçin Bir Performans Değerlendirme Modeli: Kurumsal Karne Ve Analitik Hiyerarşi Yönteminin Bütünleşik Uygulaması
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2008-08-14) Sezerel, Burak ; Cebeci, Ufuk ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    AR-GE aktiviteleri ve bu aktivitelerin en bilindik kaynağı olan AR-GE departmanları, mevcut yüksek rekabet ortamında, şimdiye kadar hiç sahip olmadığı düzeyde bir öneme sahip olmuş durumdadır. Organizasyonlar ise pazarda rekabetsel avantaj yaratmak için kendi öz teknolojilerini geliştirmek zorundadır. Sonuç olarak, fikrin ortaya çıkışından ürünün pazarda yer almasına kadar olan kanalı yöneten teknoloji geliştirme süreci izlenmeli, değerlendirilmeli ve etkin bir biçimde yönetilmelidir. AR-GE aktivitelerinin doğasından kaynaklanan tüm zorluklara rağmen firmalar bu süreci ve ilgili sonuçlarını değerlendirmek konusunda rekabetçi dış baskı tarafından yönlendirilmektedir. Bu çalışmada Kurumsal Karne (Balanced Scorecard) ve Analitik Hiyerarşi Yöntemi bütünleştirilerek AR-GE departmanlarının performanslarını değerlendirmeye yönelik analitik bir yaklaşım geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada öngörülen model AR-GE performansına etki eden ana göstergeleri ağırlıklandırmakta ve sıralamakta olup, AR-GE deneyimi 15 yılı geçkin olan bir firma üzerinde uygulanmıştır. Modelin deneyimi daha düşük olan bir firmaya uygulanmasının ardından ise kıyaslama (benchmark) amacıyla sonuçlar değerlendirilmiştir.
  • Öge
    Arz Zinciri Yönetimi Yazılımlarının Türkiye Elektronik Sektöründeki Uygulamalarının İncelenmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Altaş, Yasin ; Sümen, Halefşan ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    Bu çalışmada, arz zinciri yönetimi, arz zinciri yönetimi yazılımları ve bu yazılımların Türkiye Elektronik Sektöründeki uygulamaları incelenmiştir. Kökeni görece yeni olsa da arz zinciri yönetiminin popülerliği gün gettikçe artmaktadır. Bir şirketin arz zinciri; hammadde temini, hammadde ve yarı mamulleri işlenmiş ürüne dönüştürülmesi ve bunun ardından bitmiş ürünleri dağıtım kanallarında nihai tüketiciye kadar ulaştırılması sırasında değer yaratan bütün unsurlardır. Birbirinden bağımsız firmaların mükemmel gerçek zamanlı veriler ve analizler ile tek bir yapı olarak hareket ederek hedeflerine ulaşmasını içeren arz zinciri yönetimi firmalara önemli potansiyeller sunmaktadır. Son olarakta; elektronik sektöründe firmaların arz zinciri yönetimi yazılımları seçiminde temel olabilecek kriterler ve önceki bölümde bahsedilmiş olan yazılımların bu kriterleri ne ölçüde karşılayabildiğini gösteren bir değerlendirme bulunmaktadır.
  • Öge
    Arz Zinciri Yönetiminde Coğrafi Bilgi Sistemleri Kullanımı
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Korkmaz, Mahmut Olcay ; Sümen, Öğr.gör. Halefşan ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    Bu çalışmanın amacı, günümüzün global ekonomik dünyasında rekabet eden firmalar için etkili bir araç olan Arz Zinciri Yönetimi’nde (AZY) Coğrafi Bilgi Sistemleri’nin (CBS) kullanımını incelemektir. Arz Zinciri Yönetimi, hammaddelerin edinilmesinden, ürünlerin ve hizmetlerin son kullanıcılara ulaştırılmasına kadar bir dizi işlemi kapsar. Bilgi sistemleri bu süreçte, günümüzün ileri teknolojisi sayesinde etkin bir rol oynamaktadır. Bu faaliyetlerden bazıları mekansal bilgilere ve analizlere gereksinim duyar ve bunları kullanarak sonuçlar elde etmeyi amaçlar. Coğrafi Bilgi Sistemleri mekansal nitelikli bilgi sistemleridir ve bu amaçlar için uygun bir araçtır. Gelişmiş ülkelerde şirketler arz zinciri yönetim süreçlerinde CBS’yi kullanarak; onun mekansal sorgulama, analiz, görüntüleme ve öngörü özellikleri sayesinde avantaj elde etmektedirler. Özellikle lojistik şirketleri ve dağıtım yapan şirketler, CBS sayesinde filolarını etkin biçimde yönetebilmekte; araçları için en uygun rotaları belirleyebilmekte ve bu sayede maliyetlerini azaltmakta ve zaman tasarrufu sağlamaktadırlar. Firmalar yeni bir depo, tesis yeri seçiminde de CBS’den yararlanarak mekansal anlamda en uygun kararları verebilmektedirler. Perakendeciler CBS ile etki alanlarını belirleyebilmekte, hangi alanlarda zayıf olduklarını görebilmekte ve bu alanlara yönelik özel pazarlama ve promosyon faaliyetleri gerçekleştirebilmektedirler. Günümüzde firmalar tarafından yapılan her işlem bir veri olarak kaydedilmektedir ve bunlar çok büyük boyutlara ulaşabilmektedir. Bu veriler, mekansal olmayan bilgi sistemlerinde ancak tablo veya metin şeklinde görüntülenebilmekte; veriler arasındaki bazı ilişkiler ortaya çıkarılamamaktadır. Oysa, CBS bu verileri grafik olarak sunarak bu gizli ilişkilerin görülebilmesini ve buna yönelik etkin kararlar verilebilmesini sağlayan bir karar destek aracıdır. Bu çalışmada önce AZY’den ve Lojistik’ten, sonra CBS’den bahsedilmektedir. Daha sonra da CBS’nin bu alanlarda kullanılmasına yönelik bulunabilen bazı araştırmalar ve uygulamalar incelenmiştir. Bu çalışma ile Türkiye’de özel sektör, eğitim kurumları ve kamu kurumlarında yaygın olarak kullanılan CBS’nin, arz zinciri yönetiminde ve arz zincirinin önemli bir parçası olan lojistik alanında, henüz gelişmiş ülkelerdeki gibi yaygın olarak kullanılmadığı; ancak özellikle araç takibi ve yönlendirmesi konusunda ve rotalamada kullanılmaya başlandığı ve kullanımının gelişmeye açık olduğu ortaya çıkmıştır.
  • Öge
    Arz Zinciri Yönetiminde Kurumsal Karne Yöntemiyle Performans Değerlendirme
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Dağlı, Ayşe Selin ; Sümen, Halefşan ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    Bu çalışmada, işletmelerin içinde bulunduğu arz zinciri yönetim kavramı ve arz zinciri süreçlerinin standart haline getirilmesinde kullanılan SCOR modeli yapısı anlatılmıştır. Bir yönetim sistemi olan arz zincirinin performans ölçümü hakkında bilgi verilmiş ve daha sonra bir performans yönetim sistem aracı olan kurumsal karne yöntemi anlatılmıştır. Çalışmanın uygulama bölümünde arz zinciri performansının ölçülmesinde kurumsal karne yönteminin kullanıldığı bir modele yer verilmiş ve son olarak Türkiye’de farklı sektörlerde bulunan işletmelerin performans yönetim sistemleri hakkında bilgi verilmiştir
  • Öge
    Arz Zincirinde Performans Ölçümü, Tedarik Ve Perakende Fonksiyonlarına Yönelik Bir Uygulama
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Dilbaz, Mehmet ; Sümen, Halefşan ; İşletme Mühendisliği ; Management Engineering
    Bu çalışmanın amacı, arz zinciri yönetimi ve performans yönetimi kavramlarının içerik ve süreçlerini anlatmak, daha sonraki aşamada ise bir arz zincirinin performans yönetimi konusunu inceleyip performans göstergeleri ve ölçümlerini tespit ederek tedarikçi ve perakendeci firmalar açısından bir performans değerlendirmesi yapabilmek ve böylelikle firmaların stoklarını, nakit akışlarını, karlılıklarını, siparişlerini, maliyetlerini, verimliliklerini, tedarikçilerini, ürün ve hizmet kalitelerini ve müşterileriyle olan ilişkilerini daha iyi yönetebilmelerini sağlamaktır. Arz zincirinin performans ölçümü için gösterge seçilmesi işleminde, uygulama yapılan işletmedeki yönetici ve tüm çalışanlarla görüşülüp onların bilgi ve tecrübelerinden yararlanılmıştır. Arz zinciri performansının ölçümünde verilerin elde edilmesinde ise hem firmada kullanılan Nebim programındaki stok, satış ve müşteri yönetimi ile ilgili raporlardan yararlanılmış, hem de firmanın ticaret yaptığı firmalarla anket yapılarak konuyla ilgili kişilerle görüşülmüştür. Sonuçları literatürdeki bilgilerle karşılaştırdığımızda, gerek arz zincirinin, gerekse de firmaların performanslarının ölçümünde sezgisel yönetimden bilimsel yönetime geçiş yapıldığı ve bu ölçüm neticesinde yapılacak yorumların ve alınacak kararların bilimsel bir temele dayandırıldığı gözlemlenmiştir.
  • Öge
    Asenkron motor kontrol ünitelerinin zaman serisi analizi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Bombacı, Ayşe Ayşin ; Gözlü, Sitki ; 14222 ; İşletme Mühendisliği
    Bu tez çalışmasında, asenkron motor hız kontrol ünitelerinin Türkiye pazarında faaliyet gösteren iki büyük firmanın satışları incelenmiş ve bu doğrultuda zaman serisi analizi yapılarak İ990 yılı için satış rakamları belirlenmeye çalışılmıştır. Birinci bölümde, asenkron motor hız kontrol ünitesi ihtiyacının ortaya çıkışı açıklanmış, mevcut pazar gelişimiyle ilgili bilgi verilmiştir. Pazar gelişiminin en önemli sebebi asenkron motorların kullanım kolaylığı ve bakım gerektirmemesidir. ikinci bölümde, asenkron motor ve asenkron motor hız kontrol ünitesinin tanımı yapılmış ve kullanım alanları üzerinde durulmuştur. Yarı iletken malzeme sanayiindeki gelişimler asenkron motor hız kontrol ünitelerinin üretimini olanaklı kılmış ve böylece dünyada mekanik kontrolün yerini elektronik kontrol almıştır. Türkiye'de bu sektörde faaliyet gösteren firmalar tanıtılmıştır. Üçüncü bölümde, faaliyet gösteren firmaların izlediği satış organizasyonu ve sistemi üzerinde durularak, reklam usulleri, stok politikaları ve ambalaj koşullarından söz edilmiştir. Üretim girdilerinin büyük bir kısmı ithal edildiğinden temin zamanı uzun ve maliyeti yüksektir. Bu yüzden üretim yapan firmalar stoklu çalışmamaktadır. Dördüncü bölümde, talep tahminiyle ilgili genel bilgi verildikten sonra Samel, Eka ve toplam pazar için zaman sersi analizi yapılmış ve pazar için 1990 yılı satışları tahmin edilmiştir. Bu sektörde üretim siparişe göre yapıldığından, firmaların önceki yıllardaki satışlarının pazarın o yıllar için talebine eşit olduğu varsayılmıştır. Beşinci bölümde, yapılmış olan zaman serisi analizi yardımıyla pazar büyümesi tahmin edilmeye çalışılmıştır.
  • Öge
    AT ile Gümrük Birliği'ne giderken Türk çimento, seramik ve cam sanayii
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1995) Kaya, Gürdal ; Ansal, Hacer ; 57542 ; İşletme Mühendisliği
    Bu çalışma'da, 1995 yılı sonu itibariyle kurulması beklenen Türkiye - Avrupa Topluğu Gümrük Birliği ilişkisi incelenmiş ve bu çerçevede Türk Çimento, Seramik ve Cam Sanayii genel rekabet düzeyi araştırılmıştır. Giriş Bölümün' de bu ana amaç ve konunun işlenişi belirlendikten sonra, ikinci bölümde Ekonomik Bütünleşmeler ve onun bir aşaması olan Gümrük Birlikleri'nin iktisat teorisi incelenmiştir. Üçüncü bölüm'de Avrupa Topluluğun'da Gümrük Birliği oluşumu anlatılmış ve Türkiye - AT Gümrük Birliği ilişkisi son dönem yapılan çalışmalar da göz önüne alınarak incelenmiştir. Dört, Beş ve Altıncı bölümler'de Türk Çimento, Seramik ve Cam sektörlerinin Avrupa Topluğu ile rekabet durumu bazı ekonomik göstergeler yardımıyla saptandıktan sonra Gümrük Birliği çerçevesin de değerlendirilmiştir.