Geleneksel Danslar(Tezli/Tezsiz) Lisansüstü Programı - Yüksek Lisans

Bu koleksiyon için kalıcı URI

http://hdl.handle.net/11527/16679

Gözat

Yazar "Değerli, Fikret" ile Geleneksel Danslar(Tezli/Tezsiz) Lisansüstü Programı - Yüksek Lisans'a göz atma
  • Öge
    Akçabat Erkek Horonları
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1992) Konak, Volkan ; Değerli, Fikret ; 22630 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
  • Öge
    Bale Egzersizlerinin Halk Oyunları Yönünden İncelenmesi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1994) Çağlayan, Nilay ; Değerli, Fikret ; 30655 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Bu çalışmada dünya halk oyunları arasında ezgi, ritim ve farklı karakterlerde uygulama alanı bulan figür zenginliği ile haklı bir yer edinen Türk Halk Oyunlarının eğitiminde, bale egzersizlerinin gerekli ve tamamlayıcı bir unsur olduğu ortaya konulmuştur. Akademik platformda verilecek eğitimde verimin arttırılması performansın yükseltilmesi ile mümkün olabileceği, bunun da kondisyonel ve koordinatif özelliklerin geliştirilmesi doğrultusunda gerçekleşeceği belirtilmiştir. Türk Halk Oyunları kapsamında kullanılan genel temel hareketler tespit edilmiş, yine temel hareketleri kap sayan bale egzersizleri içine belli oranda bu temel hare ketleri katarak farklı vücut kullanımları verilmeğe çalışılmıştır. Bu çalışma, Türk Halk Oyunlarına yaraşır bir bale müfredatının oluşturulmasında ilk adım olarak ve bundan sonra yapılacak bu konudaki çalışmalara yardımcı olmak ı- amacıyla yapılmıştır.
  • Öge
    Elazığ Yöresi Dramatik - Seyirlik Ve Temsili Oyunlarının İncelenmesi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1998) Sivrikaya, Sebahattin ; Değerli, Fikret ; 72181 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Elazığ Yöresi Dramatik-Seyirlik ve Temsili Oyunları'nın İncelenmesine yönelik bulunan bu çalışmada asıl konu, unutulmaya yüz tutmuş kültür değerlerimizden köy- seyirlik ve dramatik oyunlarımızın Elazığ folkloru içerisindeki yeri, diğer kültür unsurları ve ürünlerinden etkileşerek varyantları ile birlikte incelenmesi, değişik bölgelerde dram karakterli oyunların farklı ve benzer yanlarının ortaya konarak sebeplerinin ele alınmasıdır. Bu amaçla çalışmaya öncelikle saha araştırması ile birlikte konuyla ilgili mevcut çalışmaların taranması ile başlanılmıştır. Video kaset ve teyp kaset arşivlerinden yararlanılmış, yöredeki uzman ve kaynak kişiler ile temasa geçilip görüşme imkanları sağlanmıştır. Bu çalışmada ilk önce araştırma konusu ve araştırmanın amacı ele alınmış, araştırma sahası, araştırmada kullanılan metod ve teknikler ile temel kavramların analizine yer verilmiştir. Daha sonra insanın oyunculuk vasfı ele alınmış, oyun kavramı, oyunun doğuşu ve gelişimi, Türklerde oyun, Halk oyunları, Türk Halk Olunları'na genel bakış gibi konular hakkında genel bilgiler verilmiş, yörenin kültürel tarihi ve yaşam şeklinden bahsedilmiş, Elazığ yöresi halk oyunlarına ana hatlarıyla değinilmiştir. Dramatik-Seyirlik ve Temsili Oyunlar bölümü içerisinde oyunda taklit, dramatik ve temsili oyunlar ile oyunların kaynaklan ve oynanma zamanlarından bahsedilmiştir. Yöredeki oyun kültüründen bahisle "Elazığ Yöresi Dramatik-Seyirlik ve Temsili Oyunları" bütün yapıları ile birlikte genel olarak incelenmiş, varyantları ile birlikte özellik arzedenleri belirtilmiştir. Çalışmanın sonunda da bu çalışmadan elde edilen sonuçlara yer verilmiş, ekler sunulmuştur. Bu araştırmadan çıkan en önemli sonuç Elazığ Yöresi dramatik, seyirlik ve temsili oyunlarından bazılarının temel yapı itibariyle Anadolu'nun çoğu yörelerinde benzer özelliklerle sözlü bir gelenek olarak yaşadığını ve bu oyunların kökeninin aynı olduğunu ve dolayısıyla batı kültürü ile bağlantı kuramamış Türk köylüsünün kendi sosyal ve iktisadi şartlar içinde folklorik bir tiyatroya sahip olduğunu gösterdi.
  • Öge
    Güneydoğu Anadolu'da Halk İnanışları Üzerine Bir İnceleme
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2000) Işık, Ömer ; Değerli, Fikret ; 98733 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Hazırladığımız "Güneydoğu Anadolu'da Halk İnanışları" adlı çalışma başlıca dört bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölüm olan "giriş" bölümünde, çalışmanın amaç ve kapsamı belirtilmiştir. İkinci Bölümde, konunun iyice anlaşılması ve sağlıklı veriler elde edebilmesi için gerekli olan bilgi-bilim ilişkileri verilmiştir. Ana bilim dallarının (Formel Bilimler, Doğa Bilimleri, Sosyal Bilimler) genel özellik ve metotları kısa ve öz şekilde incelenerek, halk inanışlarının Sosyal Bilimler- İnsan Bilimleri anabilim dalı içinde yer aldığı tespiti yapılmıştır. Daha sonra "Sosyal Bilimler-İnsan Bilimleri" ana dalı içinde irdeleme yapılarak önce "Sosyoloji" sonra "Folklor (Halk Bilimi) bilim dallarına inilmiş ve kutsallık- olağan üstünlük özellikleri nedeniyle "Din" ile ilintileri ve gerekli bilgileri verilmiştir. Üçüncü Bölümde, "Anadolu Halk İnanışları" genelinden hareketle, "Güneydoğu Anadolu Halk İnanışları" tez konusuna geçilmiştir. Bölgede tespit edilen inanışlar konularına göre (loğusalık/ doğum, çocuk, düğün- evlenme, ölüm, hayvanlar, genel yaşam) başlıkları altında altı gurupta tasnif edilmiştir. Dördüncü Bölüm, "Sonuçlar" bölümüdür. Bu çalışma sonucunda varılan "halk inanışlarının" özelliklerinin tespitidir, Kaynak kişilerin inanışlar hakkındaki düşünceleri, tarafsız bir şekilde tespit edilip verilmiştir.
  • Öge
    Halayların Yapısal Özellikleri Ve Yörelere Göre Dağılımı
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1998) Aymaz,Veysel ; Değerli, Fikret ; 72168 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Halayların Yapısal Özellikleri ve Yörelere Göre Dağılımı” adlı bu tez çalışmasında genel olarak halayların ritmik yapılan, oynanış özellikleri ile çeşitli halaylar arasındaki benzerlik ve farklıklar ele alınmıştır. Türk halk oyunları, yapı, icra, müzik, form, kostüm vb. gibi yönleri itibariyle zengin bir çeşitlilik arz eder. Çalışmamn ilk bölümü bu konuya ayrılmıştır. Türk halk oyunlarındaki çeşitliliğin kaynaklarına inilmeye çalışan bu bölümde, tarihteki Anadolu Medeniyetlerinin zengin birikimi ve geleneksel kültürdeki birlikte üretme eğilimi üzerinde durulmuştur. “Temel Kavramlar” başlıklı n. Bölümde, konumuza ve çalışma kapsamımıza ilişkin oyun, dans, halk oyunları gibi temel kavramların tanımı yapılmış, doğuş ve çekişimine ilişkin açıklayıcı bilgiler verilmiştir. Bu bölümde genel hatlanyla, halk oyunlarının bir “oyun” ve “dans” olarak doğuşu ve gelişimi, doğayı taklitten ve ritüelden başlayıp bir “sahne sanatı” haline alana dek izlediği anlamsal evrimi ele alınmıştır. Tez çalışmasının IH. Bölüm’ü “Türk Halk Oyunlarında Türkler” başlığını taşımaktadır. Türk halk oyunlarında bar, karşılama, horon, zeybek gibi türlerin bulunduğuna değinilen bu bölümde, halayın da bu türlerden biri olduğu belirtilmiştir. Her bir tür birer alt başlık halinde ele alınmıştır. Adı geçen, türlerin tanımlayıcı özellikleri hakkında bilgiler verilmiş, bu suretle tür olmanın belirleyici kriterleri olduğu dile getirilmiştir. Sonuç olarak, bu kriterlere göre halayın da bir tür olduğu ifade edilmiştir. “Halaylar” başlığını taşıyan IV. Bölüm’de ise bu türün ayrıntılı incelenmesi yapılmıştır. Halayların oynamş özellikleri üzerinde durulmuş, müzikal yapılan, giysi ve takılar hakkında bilgiler verilmiştir. Tez çalışmasının son bölümünde ise, “Yöreler ve Oyun İsimleri” başlığı altında, halaylann, oynandığı yörelere göre bir tasnifi yapılmıştır. Sonuç bölümünde, tez çalışması boyunca dile getirilenler ışığında, halayın, halk oyunlan içinde bir “tür” olarak ele alınmasının kaçınılmazlığı üzerinde durulmuştur. Bir tür olarak kendi içinde gösterdiği özelliklere yer verilmiştir.
  • Öge
    Keles Folklorunun İncelenmesi Ve Bursa Folkloruna Katkıları
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1998) Gürak, Ahmet Nazım ; Değerli, Fikret ; 72150 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Musiki Sanat Dalı, Türk Halk Oyunları alanında hazırlanan “Keleş Folklorunun İncelenmesi ve Bursa Folkloruna Katkıları” konulu tez, İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Musiki Sanat Dalı, Türk Halk Oyunları alanında hazırlanan “Keleş Folklorunun İncelenmesi ve Bursa Folkloruna Katkıları” konulu bu tezde yöre oyunları genel olarak ele alınıp doğru bir isimlendirme yapılmaya çalışılacaktır. Yine oyunlar kadar, giysiler, yaşam, gelenek ve görenekler üzerinde de detaylı incelemeler yapılmıştır. Yörede tüm oyunlar kaşıklarla oynanırken, sadece bir köyde (Dağ güneyi köyü) bıçaklarla oynanan bir oyuna rastlanmıştır. Yapılan alan araştırmasında kadın oyunlarının hepsinin sözlü türkülerden o-luştuğu, erkek oyunlarının ise enstrümantal ezgilerden oluştuğu anlaşılmıştır Bunun nedeni ise erkek müzisyenlerin kadınların eğlencelerine alınmadıklarından, kadınların kendi oyunlarını türküler söyleyerek oynamalarıdır. Giysileri incelerken günlük giysilerle, tören giysilerinin birbirlerine karıştığı ve bekar bir genç kızla, evli bir bayanın tamamen farklı başlıklar kullandığı görülmüştür. Aynı şekilde erkek giysilerinde de bekar, nişanlı ve evli kişilerin farklı renklerde giysiler giydikleri ya da aksesuar kullandıkları ortaya çıkmıştır. Keleş ve köylerinde rastladığım bazı ağız ve lehçe özelliklerinin bugün şehir merkezindeki halk tarafından kullanıldığı görülmektedir. Bu da şehir insanının göçlerle bu yöreden etkilendiğini göstermektedir. Yöredeki oyunlar en az iki kişiyle, daire biçiminde ya da karşılıklı olarak oynanmaktadır. Yöredeki erkek oyunlarına davul, zuma, kudüm veya klarnet, keman eşlik etmektedir. Kadın oyunları ise bakır çalınıp, türkü söylenerek oynanır. Yöre halkı Oğuzlarından günümüze kadar gelen süreçte incelendiğinde Üçoklar ve Bozoklardan gelen iki boy olduğu anlaşılmaktadır. Bunlara yörede Karakeçililer ve Kızılkeçililer denmektedir. Ayrıca “kına gecesi, çember asma ve ad takma” gibi yalnızca Keleş civarındaki yörüklerde olan adetlerin, günümüz Bursa merkezindeki halk arasında da yaşayan gelenekler olduğu görülmektedir. Günümüzde Keleş giysileri, Keleş halk oyunları, Keleş’te yaşayan halka ait tüm gelenek ve görenekler artık Bursa Folkloru ile bir anılmaktadır.
  • Öge
    Konservatuvarlarda Halk Oyunları Eğitim Öğretim Yöntemleri Problemleri Çözümleri
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1992) Saylık, Ümit ; Değerli, Fikret ; 22658 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Türkiye'de ilk halk oyunları çalışmaları, 1950'li yıl larda başlamasına karşın, halk oyunları konusunda eğitim ve ren konservatuar bölümleri ancak, birkaç yıl önce, eğitim ver meye başlamıştır. Bu kuruluşlar, ülkemizdeki üniversitelere bağlı olarak açılan konservatuar bölümleridir. Bunlardan, yal nızca, 1985 yılında kurulan İTÜ Türk Musikisi Devlet Konser vatuarı Türk Halk Oyunları Bölümü, 1989-1990 öğretim dönemin de ilk mezunlarını verdi. Bu yıl, 3. dönem mezunlarını vere cektir. Daha sonra, 1989 yılında Ege Üniversitesi, TMDK Türk Halk Oyunları Bölümü, 1990 yılında ise, Gaziantep Üniversite si TMDK Türk Halk Oyunları Bölümü öğretime başlamıştır. Mevcut konservatuar bölümleri, liseden sonraki eğitim ku rumlarıdır. Bu kurumlara girebilmek için, öncelikle lise veya dengi bir okuldan mezun olmak gerekmektedir. Daha sonra, ÖSS sınavına girilerek bölümlerin kendi bünyelerinde belirledikle ri taban puanı alındıktan sonra, bölümlerin iki aşamalı giriş sınavlarına girilir, başarılı olunduğu takdirde, bölüme kabul edilmiş olunur. Bölümlerdeki eğitim süresi bir hazırlık, dört ana sı nıf olmak üzere toplam 5 yıldır. Bu 5 yıllık eğitim süresinde, uygulanan eğitim-öğretim yöntemleri daha önceden dernekler ve ya okullarda uygulanmış olan yöntemlerdir. Uygulanan yöntemle rin birçoğu başarıya ulaşmaktadır. Ülkemizde, halk oyunları konusundaki akademik eğitimin henüz yeni olması sebebiyle, uy gulama anında bazı küçük problemlerin ortaya çıkması olasıdır. Ortaya çıkan bu problemler, uygulama anında çözülmeye çalışıl maktadır. Beş yıllık eğitim süresinde, ortaya çıkan problemler, ÖSS taban puanının belirlenmesi, giriş sınavlarında ortay çı kan problemler, hazırlık sınıflarının fonksiyonlarında gözden kaçmalar, normal sınıflarda yoğun ders programları, seçmeli derslerin azlığı, çok sayıda oyun dersinin üst üste gelmesi, bazı derslerin müfredat programlarının olmaması, müfredatı II olan derslerdeki aksaklıklar ve uygulama gruplarının olmayışı dır. ÖSS sınavında taban puanın bölümlere daha faydalı ola bilmesi için, biraz daha yüksek tutulmalıdır. Giriş sınavla rında yeteneği daha iyi ortaya çıkarabilen sorular sorulmalı dır. Daha önce halk oyunları oynamış veya oynamamış her kişi, eşit şansa sahip olmalıdır. Hazırlık sınıfları, eleme ve ha zırlama fonksiyonlarını tam olarak yerine getirmelidir. Veri len dersler, öğrencileri üst sınıflara hazırlamalıdır. Normal sınıflardaki haftalık ders saatinden yüksek tutulmamalıdır. Dersleri, belirli konu grupları altında toplayıp, öğrencilere seçme şansı tanınmalı, bir günde birden fazla oyun dersinin üst üste getirilmemesine dikkat edilmelidir. Müfredatı olma yan derslere müfredat programı yapılmalı, mevcut programlar, gözden geçirilmelidir. Bölümlerde belirli bir uygulama grubu oluşturulmalıdır.
  • Öge
    Kırım Türkleri Halk Oyunları Ve Geleneksel Giysileri
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002) Agat, Selma ; Değerli, Fikret ; 122677 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Kırım Türkleri Halk Oyunları ve Geleneksel Giysileri"nin tez konusu içinde Kırım'ın kısaca tarihi ve coğrafi durumu hakkında bilgi verildi. Bazı kaynaklarda Kırım Türkleri, bazı kaynaklarda Kırım Tatar Türkleri olarak geçmesi nedeni ile Kırım Halkı 'nın önce adının geldiği kaynak ve kökeninde hangi ırka mensup olduğu açıklandı. Kırım Yarımadası 'nın Türk Tarihi ile ilgisinin başlama noktasından, Kırım'ı idare etmiş olan bütün hanlar tarihleri ve adlarıyla verildi. 1944 yılında toplu sürgünden sonra halkın dünya üzerindeki çeşitli bölgelere yerleşmeleri ile bir kısmının 1989 yılında tekrar vatanlarına geri dönerek yaşamlarına devam ettiği anlatıldı. Coğrafi durumu olarak Karadeniz'in kuzeyindeki bu yeşil yarımadanın büyüklüğü, deniz kıyıları, dağlan ve iklimi ile bitki örtüsü hakkında çok kısa bir bilgi verildi. Tezin asıl araştırma konusu olan Kırım Türkleri Halk Oyunları 'nın Tarihçesi içinde; oyunların sergilendiği özel geleneksel günler ile bilinen bütün oyunların isimleri verildi. Bu oyunlar içinde en popüler olanları ana program içine alınarak Kaytarma Türü Oyunlar, Çoban Oyunu, Tım-Tım Oyunu, Yavlık (Mendil) Oyunu, Dört Kız Oyunu, Bülbül Oyunu, Çiftetelli Oyunu, Çalaşım Oyunu ve Bardak Oyunu ile tüm oyunların önce meydana geliş efsaneleri anlatıldı. Sonra bu oyunlardan her bir oyunun önce sahne kıyafeti, oyun hareketleri içinde oyunun en önemli ana figürleri tespit edilip, bu figürlerin açıklaması yapıldı. Oyunların müzikal yapısı, ritmleri ve enstrümanları hakkında bilgi verildi. Oyunların sahne düzenindeki temel hareket düzeni ele alınarak şema halinde gösterildi. Oyuncuların sahneye girişleri, sahne içindeki hareketleri finale kadar gösterildi ve açıklaması verildi. Ayrıca her anlatılan oyunun, oyun müziği notası oyunun açıklandığı bölümün sonunda verildi. Kırım Türkleri Halk Oyunları'nın terminoloji açısından öneminden bahsedildi. Kırım Türkleri Halk Oyunları eğitimi içinde geçen yabancı kelimelerden oluşan, terim sözcüklerinden örnekler verildi ve bu örneklerin anlamları Türkçe'ye çevrildi. Oyun içinde geçen anlamlarıyla, sözlük içindeki karşılıklarından örnekler verildi. Eğitimde geçen hareket pozisyon numaraları gösterildi. Bazı hareketler isimlendirilirken bazıları 1, 2, 3 gibi numaralarla gösterildiği açıklandı. Halk Oyunları bir gösteri sanatı içine girmekte ve bu gösteri de sadece oyunun müziği ve oyuncunun hareketleri yeterli olmamakta, bununla birlikte estetik ve görünüş te önemli olduğu için giysiler konusu bu araştırma içine alınmıştır. Bulunan en eski kaynaklardan elde edilen bilgiler ve resimler dikkatlice tetkik edilerek Kırım Türkleri Geleneksel Giysileri ve Aksesuarları anlatılmıştır. Bu konuda bulunan bütün araştırma bilgilerinin önemli bölümleri konu içine alınmıştır. Bu konu ile Kırım'da açılan bir sergiden görüntüler gösterilmiştir. Bu sergideki duvarda asılı örtülerin ne olduğunu anlamak için bulunan eski bir resimdeki aynı örtü ile bu resimler birleştirerek eksik olan bilgiler tamamlanmaya çalışılmıştır. Bunun gibi birçok yerde bulunan bir belge ile bulunan eski bir resim bu çalışmada gerçek yerini bularak çalışmayla bütünleşmiştir. Geleneksel giysilerin dizaynı konu içine alınmış, bayanların ve erkeklerin giysileri hakkında önemli ayrıntılara değinilmiş ve giysi modellerinin bulunduğu yeri, kumaşı, üzerindeki el işi, kullanılmış ipliklerin cinsi kaynakları ile açıklanmıştır. Bilgiler bir araya getirilmiştir. Geleneksel giysilerde kullanılan takılar anlatılmıştır. Bu takıları gösteren çok eski resimler örnek olarak verilmiş, bulunan kaynaklar gösterilerek, takılar hakkında kısaca bir bilgi verilmiştir. Son olarak Kırım Türkleri'nin Geleneksel Günlerine bakış açısı ve gelenekleri kısaca anlatılmıştır. Sonuç kısmında bu çalışmadan sonraki düşünceler anlatılmıştır.
  • Öge
    Sahne Sanatı Olarak Türk Halk Oyunları Seyircisinin Analizi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2001) Bakıoğlu, Gönül ; Değerli, Fikret ; 107333 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Halk oyunlarımız geçmişten günümüze gelmiştir. Bunların en önemlisi geleneksel ortamda sanatsal kaygılardan uzak oynanırken, günümüzde sahne sanatına dönüşmesi ile beraberinde "Seyirci" kavramının sorgulanmasını da getirmiştir. Çalışmamı oluşturan konular, Halk Bilimi ve Halk Kültürü hakkında genel bilgiler, Halk Oyunlarının doğal ortamdan sahneye gelişi, Halk Oyunları ve Sanat, sahneye uygulanması ile başlayıp, sahnenin irdelenmesi ile tezimin asıl konusu olan "seyirci" üzerine yapılmış anket değerlendirmeleri ve sahneye oyun koyan eğitmenlerin görüşleri yer almaktadır. Sahneye getirilen oyunların kültürel aktarımlarımn yanında, sanatsal ve estetiksel yanlarının da ağır basması, oyunlarımızın özünü koruyarak sahne tekniklerinden yararlanıp nitelikli sunumlarla seyirci ile istenilen iletişim kurulmalıdır. Kaynak araştırmam sırasında "anket" ve "kişisel görüşme" yönteminden yararlandım. Rasgele seçilmiş iki yüz halk oyunları seyircisi üzerinde yirmi sekiz soruluk bir anket uyguladım. Anket sonuçları %'li oranlarla grafik üzerinde gösterilmiştir. Ayrıca hazırladığım bu tezin birinci bölümünde Türk Halk Oyunları, Halk oyunlan- Sanat, ve Halk Oyunları-Sahne gibi kavramlara değiniliyor. Dördüncü bölümde Sahnenin Coğrafyası, Sahne-Seyirci ilişkisine değinilerek birbirine bağlı olan üç öğe (sunu-sahne-seyirci), beşinci bölümde,konumuzun anket sonuçlarının değerlendirmeleri ve çeşitli görüşler de bildirilerek sonuca ulaşılmıştır.
  • Öge
    Sivas halayları ve ezgilerinin incelenmesi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1991) Kaya, Uğur ; Değerli, Fikret ; 16825 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Türkiye'de oynanan halk oyunlarının, yöresel çeşitli isimleri vardır. Sözgelişi zeybek, bar, horon, halay... Sivas da bir halay bölgesidir, bugün yüzölçümü itibariyle Türkiye'nin ikinci büyük ili olan Sivas'ta ki oyun sayısı yüzden fazladır. Ancak günümüzde bun lardan 60 kadarı yaşamaktadır. Halaylar davul zurna eşliğinde, ciddi ve vakur bir eda ile, birlik ve beraberlik sembolize eder tarzda oynanır. Bazılarının türküleri vardır. Oyuncu sayısı 6-12 arasındadır. S
  • Öge
    Türk Halk Giysilerinde Temel Sistemler
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1992) Bektaş, İlknur ; Değerli, Fikret ; 22645 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    İnsanların ihtiyaçlarına, yaşadıkları ortamın koşullarına göre biçimlenen "giysiler", iklimi, coğrafya sı, geleneği, göreneği, sosyo-ekonomik yapısı büyük farklılıklar gösteren ve sınırları hiç de kolay belirlenemeyecek yörelerden oluşan ülkemiz kültür mozaiğinde, geçmişi, bugünü ve biraz belirsiz de olsa geleceği anlatan bir kül tür varlığı olarak görünmektedir. İnsanların ihtiyaçlarına ve yaşadıkları ortamın temel biçimini verdiği ama insanımızın inanışı, duygusu ve düşüncesi ile renklendirip süslediği giysilerimizi; yaşadıkları biçimde, tarihi sürecine de -olanaklar, bilgi ve belgeler çerçevesinde- dokunarak ele aldığımız bu çalışmada olanaklar ölçüsünde Türkiye'nin farklı yerlerin den örnekler vermeye çalıştık. Bu, ülkemizin geniş kültür mozaiğinin getirdiği bir zorunluluk olduğu kadar, benzer özellikler gösteren pek çok giysinin geniş bir alana yayılarak bölgeler sınırını aşmış olmasından da kaynaklanan bir gerçektir. Bunların yanında, olabildiğince çok örneği kayda geçirmiş olmanın, kolayca yitip gidiveren kültür değerlerimizin kalıcı olmasına bir katkı olduğu düşüncesini taşıdık. Tüm bu ilkeler ışığında oluşturmaya çalıştığımız bu çalışma, iklime, yaş gruplarına, mesleklere, yerleşim bölgelerine, ekonomik düzeye ve özellikle süslenip bezen melerinde büyük payı olan el sanatlarının özelliklerine göre şekillenip, yaşayan giysilerimizin bir haritasını çıkarma denemesi olarak da düşünülebilir. Çalışmanın bir anlatım özelliğini belirtmek gere kir ki; o da seçilen örneklerin il olarak verilmesidir. Bu kesinlikle bir yargıyı belirtmemektedir. Çalışmada, iller sadece konunun daha açık seçik sergilenmesi ve giysilerin daha net tanınabilmesi amacı ile anlatıma hizmet ve ren bir araç olarak ele alınmıştır. öte yandan bunun çalışmanın konusunu belirleyen yan öğelerin -coğrafi, ekonomik.. '.-belirtilmesinde bir gereklilik olduğu kabul edilmelidir. Çünkü ülkemizde, hemen her yörede, yörenin genel özelliklerini bünyesinde toplayan ve yörenin yapısına şekil vermede etkili olan bir veya birden fazla il vardır ki, bu da illerin daha sonra yapılacak ben zer çalışmalarda çıkış noktası olarak düşünülebilmesine olanak tanıdığı gibi bu çalışmada da bütünün başlıklara ayrılmasına katkıda bulunan bir araç olmuştur.
  • Öge
    Türk halk oyunları eğitimine yarışma ve kriterlerinin etkileri
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1994) Kızıltaş, Tayfun ; Değerli, Fikret ; 43796 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Günümüzde yoğun bir hız kazanan Türk Halk Oyunla rının en fazla yoğunluk kazandığı yer halk oyunları yarışmalarıdır. Geçmişten günümüze kadar birçok toplu luğun katılım gösterdiği yarışmalar belli kriterlere dayandırılarak gerçekleştirilmektedir. Söz konusu olan bu kriterlerin geçerlilik derecesi ve sağlıklı bir şekilde yapıldığı tartışılır bir konudur. Türk Halk Oyunları yarışma kriterleri sadece oyun üzerine hazırlanmamaktadır. Müzik giysi, oyun ve sahne kullanımı ile ilgili maddelerde bu kriterlerin içinde yer almaktadır. Bu tür yarışmalarda yarışanları değe rlendiren jüri üyeleri yarışmaya katılan grupları belli kriterler doğrultusunda değerlendirmektedirler. Yarış maları organize eden belli kurumlar veya kişiler jüri üyesi seçiminde nelere dikkat etmelidirler. Jüri üye leri ne gibi vasıflara sahip olmalıdırlar.
  • Öge
    Türk Halk Oyunlarında Oyun Teknikleri
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1994) Ercil, Şebnem ; Değerli, Fikret ; 43791 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Türk insanının ihtiyaçlarını, yaşadıkları ortamı inanışlarını, gelenek ve göreneklerini anlatan kültürümüzün simgesi olan Türk Halk Oyunları her geçen gün önemini arttırmaktadır. Gün geçtikçe değer kazanan, akademik seviyeye yükselen Türk Halk Oyunları bir sanat dalı olduğu için teknik açıdan ele alınmalıdır. Teknik olabilmesi için de metodları ve belli kuralları olması gerekmektedir. Halk oyunları insan vücudunun anatomik yapısını da içine alır. Halk oyunları ile uğraşan kişiler yaptıkları hareketler karşısında hangi kas veya eklem harekete geçiyor bilmelidirler. Bilinmediği ve yanlış çalışmalar yapıldığı takdirde giderilmesi mümkün olan veya olmayan sakatlıklara yol açabilir. Bu tür sakatlıklara sebep olmamak için insan vücudunun anatomik yapısı incelenir. Anatomik yapıya göre insan vücudu dört ana bölüme ayrılır. Her bölümün hareketliliği ve hareket açıları farklıdır. Her bölümün hareketliliği ve hareket açıları farklıdır. Anatomik yapıya dayalı olarak, Türk Halk Oyunları analiz edilir ve her bölümün anatomik yapısına bağlı olan oyunlar açığa çıkartılır. Türk Halk Oyunları da diğer sanat dalları gibi belli kurallara dayandırılarak öğretilir ve uygulanır ise bilinçli ve yararlı bir çalışma elde edilebilir. Bu tezin hazırlanmasında bu konuların açığa çıkması amaç edinilmiştir.
  • Öge
    Türk Halk Oyunlarında Oyun Ve Müzik Ritmlerinin Karşılıklı İlişkisi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1994) Dudu, Nihal ; Değerli, Fikret ; 30660 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Türk Halk Oyunlarında Oyun ve Müzik Ritmlerinin Karşılıklı İlişkisi" konulu bu çalışma İ.T.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Güzel Sanatlar Ana Bilim Dalı Türk Halk Oyunları alanında yüksek lisans tezi olarak hazırlanmıştır. Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde; Türk Halk Oyunları ve anatomi hakkında genel bilgi verilmiştir. İkinci bölümde; ritm ve müzik ilişkisi ele alınarak, örnek oyun figür ve müzikleri üzerinde inceleme yapılmıştır. Üçüncü bölümde ise, Türk Halk Oyunlarında oyun ve müzik ritmlerinin karşılıklı ilişkisi incelenmiş olup, örnek bir model ortaya konulmaya çalışılmıştır.
  • Öge
    Türk Halk Oyunlarında Öğretim Elemanının Eğitimi Ve Önemi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1992) Güner, Mesut ; Değerli, Fikret ; 22659 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Halk oyunlarx; insanlarxn yaşama biçimlerini, gelenek, göreneklerini, inanışlarını müzikle birleştirerek yansıtan, nesilden nesile aktarılmasına yardım eden, kültürel değer lerimizin tanıtımını saglıyan en önemli unsurlardan biridir. Uluslararası kültür ve sanat ilişkilerinde, halk o- yunlarmın katkısı bilinmektedir. Bugün dünyanın birçok ülkesinde halk oyunları ile gösterilen başarının sonucunda, o ülkelerin büyük ilgisine ve sevgisine sahip olmaktayız. Artık iletişim araçlarının bu kadar geliştiği çağımızda, halk oyunlarının birleştirici ve kaynaştırıcı özelliği bakımından gerekli faydayı sağlamak, bilimsel çalışmanın ve eğitimin başarısıyla mümkün olacaktır. Devletin de bu konuya gerekli yakınlığı ve desteği gösterip, milli bir politika haline getirmesi, eğiticileri genel eğitim plan ve politikası içine alarak gözetleyip, denetlemesi, diğer eğitim kurumlarında olduğu gibi bu alan da da öğreticilik yapan kişilere, öğretmenlik mesleği ile ilgili formasyonları sağlaması ve halk oyunları eğitimini Milli Eğitim konusu olarak ele alması gerekir
  • Öge
    Türk Halk Oyunlarının Açıklamalı Terminolojisi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1992) Mürtezaoğlu, Serpil ; Değerli, Fikret ; 22663 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Türk Folklorunun en canlı bölümlerinden birini oluşturan Türk Halk Oyunları ve ilgili alanlarındAki terimler incelenip, ortaya konulmuştur. Tez konusu kapsam itibariyle iki ayrı bölümde ele alinmiştir. Birinci bölümde, Türk Halk Oyunları ve ilgili alanların¬ daki terimler çeşitli acılardan ele alınıp, genel başlıklar altında incelenmiştir. ikinci bölüm ise daha özel'e indirgenerek Türk Halk Oyunları isimleri, yöre, tür ve cinsiyet farkları gözetile¬ rek tablolar şeklinde verilmiştir. Her iki bölümde de yazım şekli olarak alfabetik sıra esas alınmıştır. Bu çalışma, Türk Halk Oyunları dalında özellikle son yıllarda yaşanan terim karmaşasına bir nebze de olsa açık¬ lık getirmek ve bu konuda çalışmalar yapacak olan kişilere ışık tutmak amacıyla yapılmıştır.
  • Öge
    Türk Halk Oyunlarının Tarihsel Gelişimi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1997) Gerek,Zinnur ; Değerli, Fikret ; 62269 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Yaptığımız çalışma, ilk insanlardan günümüze kadar, insanların sosyal münasebetleri neticesinde oluşan, bugün yaşadığımız dünyada milletlerin kültür zenginliklerinin ve halk sanatının en canlı örneklerinden birini teşkil eden halk oyunlarını tarihsel süreçte etkileyen sebepleri ve gelişimini ortaya koymayı amaçlamıştır. Çalışma dokuz bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde oyun kavramı ve halk oyunları hakkında bilgi verildikten sonra ikinci bölümde mitolojik açıdan halk oyunları, üçüncü bölümde törenler, dördüncü bölümde din ve dinin oyunlar üzerindeki tesirleri, beşinci bölümde dini oyunlar, altıncı bölümde iklim ve coğrafi koşulların oyunlara tesiri, yedinci bölümde kültür etkileşimi, sekizinci bölümde sosyo-ekonomik değişimin oyunlar üzerindeki etkisi ve nihayet dokuzuncu bölümde de Cumhuriyet sonrası halk oyunlarının gelişimi incelenmiştir.
  • Öge
    Türk Halk Oyunlarının Yüksek Öğrenim Gençliğindeki Yeri Ve Etkileri
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1995) Koçar, Nejat ; Değerli, Fikret ; 43837 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Bu çalışma İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Güzel Sanatlar Ana Sanat Dalı Türk Halk Oyunları alanında Yüksek Lisans Tezi olarak hazırlanmıştır. Günümüz sosyal yapılarının parçası olan genç topulumun öğrenim gören kesiminden yüksek öğrenim gençliğindeki sosyal olgulardan Türk Halk oyunlarının bu kesimdeki yerini ve sonuçlarını su üzerine çıkarmak gayesi güdülmüştür. Bu sonuçları alabilmek için geniş kapsamlı bir araştırmaya girilmiştir. Bu bağlamdan yola çıkarak değişik Üniversitelerin farklı fakültelerinden toplam 200 öğrenciye anket uygulanmış ve değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Yapılan araştırmalar genel başlıklar altında toplanmış ve sonuçları tablolar halinde ve yüzde oranları ile belirtilmek suretiyle ilgilenenlerin bilgilerine sunulmuştur. Ayrıca ilgilenenlere Türk halk oyunlarının hakkında tarihi, teknik, folklorik, çağdaş bilgiler uzmanların kaleminden direkt olarak aktarılmış ve ikinci bölümde sunulmuştur. Mevcut sonuçlar dikkate alınacak olursa Türk halk oyunlarının yüksek öğrenim gençliğinde önemli bir yer alması için daha kapsamlı ve özellikle orta öğrenimden gelen bir alt yapı çalışmasının yapılması gerçeği ortaya çıkmaktadır.
  • Öge
    Türkiye`nin Avrupa Birliğine Katılım Sürecinde Geleneksel Dans Ve Müzik
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003) Kurtişoğlu, Belma ; Değerli, Fikret ; 137208 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    İkinci dünya savaşından sonra çöken ekonomilerini kurtarmak amacıyla güç birliği oluşturmaya karar veren Avrupalı ülkeler, yıllar sonra ekonomik ilişkileri besleyen diğer değerlerin de önemini fark ederek, ekonomik, hukuki, siyasi, askeri bir çok alanda ve en son olarak kültürel alanda işbirliği yaparak bugünkü Avrupa Birliğini oluşturmuşlardır. Uzun süredir devam eden Türkiye ile Avrupa Birliği ilişkileri henüz bir netlik kazanamamıştır. Diğer taraftan, Türkiye kültürel değerlerden geleneksel dans ve müzik alanında Avrupa Birliği üye ve aday ülkeleriyle Avrupa Birliği tarihi kadar eski ilişkilere sahiptir. Türkiye'nin yanlış kültür politikalarının da etkisiyle bu alandaki başarısını kurumsallaşma açısından gösterememiştir. Türkiye'nin Avrupa Birliğine Katılım Sürecinde Geleneksel Dans ve Müzik konulu yüksek lisans tezi, Avrupa Birliği aday ve üye ülkeler ile Türkiye'nin geleneksel dans ve müzik konusunda kurumsal ve uygulamaya yönelik çalışmalarım karşılaştırıp, çıkan sonuçlar doğrultusunda, Türkiye'nin kültür politikalarını oluşturanlara kaynaklık edebilmesi amacıyla altı başlık altında toplanmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde, çalışmanın amacı, sorunlar, araştırma yöntemleri ele alınmıştır. İkinci bölümde, Avrupa Birliğinin tarihsel gelişimi dönüm noktalarına göre ortaya konmuş, örgütsel yapısı ele alınırken çalışmanın konusuyla ilgili olan birimler üzerinde ayrıntılı olarak durulmuştur. Çalışmanın üçüncü bölümünde Avrupa Birliğinde yürütülen geleneksel dans ve müzik çalışmaları üzerinde durulmuş, desteklediği projeler hakkında geniş bilgi verilmiş, ayrıca konuyla ilgili çalışmaları yürüten Avrupa Birliğinin hem finansal hem de idari olarak desteklediği Avrupa Birliği ölçeğindeki organizasyonlar ve uluslar arası işbirliği yaptığı organizasyonlar tanıtılmıştır. Dördüncü bölümde, önce Türkiye'nin Avrupa Birliği ile ilişkilerinde tarihsel süreç ele alınmış, daha sonra Türkiye'nin Avrupa Birliği tarihi sürecinde geleneksel dans ve müzik alanında yaptığı çalışmalar resmi ve özel kuruluşlar başlıkları altında özetlenmiştir. vııı Çalışmanın beşinci bölümünde Avrupa Birliği üye ve aday ülkeleri ile Türkiye'nin geleneksel dans ve müzik alanında uygulamalar açısından karşılaştırılması yapılmış, örnekler verilmiştir. Bütün bu çalışmalar süresince Türkiye'de yapılan çalışmalar için daha çok yazılı kaynaklar ve gözlemlerden yararlanılırken, Avrupa Birliği ile ilgili çalışmalar için daha çok resmi internet sayfaları, kişisel görüşmeler ve yine gözlemlerden yararlanılmıştır. Sonuç ve öneriler bölümünde, tutarlı bir kültür politikasının oluşturulmasının gerekliliği, AB ile kültürel ilişkileri resmi ve sivil kuruluşlarla koordineli olarak yürütecek bir sivil toplum örgütüne ihtiyaç duyulduğu, geleneksel değerlere eğitim, politika, hukuk ve ekonomi boyutunda daha fazla ağırlık verilmesi konulan üzerinde durulmuştur.
  • Öge
    Van Bölgesinde Tarihi Açıdan Halk Kültürünün İncelenmesi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1995) Güngör, Cenap ; Değerli, Fikret ; 43822 ; Geleneksel Danslar ; Traditional Dances
    Bu tez çalışması, Van bölgesinde günümüzde hakim olan geleneksel halk kültürünü, ya da eş bir deyişle Van folklorunu tarihsel arka planı ile birlikte incelemektedir. Bu nedenle, söz konusu çalışma, günümüz Van folklorunun, Van kültür tarihindeki yeri ve önemini tespite yönelik bir çalışmadır. Belli bir kültürel yapının tarih içerisindeki konum ve önemini tespit edebil mek, öncelikli iki gerçeğin ön kabulünü gerektirmektedir. İlki, kültürün doğa karşı sında yaşamı daha katlanılabilir ve daha rahat bir hale getirebilme mücadelesi ola rak bilinçli bir insan faaliyetinin ürünü olduğunu bilmek; ikincisi ise, insani faaliyetin, geçmiş-bugün ve gelecek gibi üç boyutlu bir zaman akışı içinde gerçek leştiğini görmek ve kültürün tarih içerisindeki bu üç boyutluluğunun anlamını kavra mış olmak. Bu önemlidir, zira belli bir zaman ve mekan içerisinde gerçekleştirilen her faaliyet aynı zamanda geçmişten devralman bilgi, deney ve birikimin ışığında, gelecek kuşaklara devredilecek bir kültür mirasını da oluşturma faaliyetidir. Tarih ve kültür ilişkisine böyle bir yorumla bakmak, bir geleneksel halk kültü rünü konu alan bu tez çalışmasının yöntemini de, konu edindiği geleneksel halk kültürü olarak Van folklorunu, kendine öncel bölgesel kültürler içerisinde ele almak şeklinde tayin etmiştir. Yöntemi gereğince, Van bölgesinin yazılı tarih öncesine ait durumunun ele alınmasıyla başlayan bu tez çalışması, bölgenin sırasıyla yaşadığı dönemleri günü müze dek incelemektedir. Bunu takiben, Van bölgesinin kültür tarihine, bölgenin kültürel geçmişine ait bilgiler verilmekte ve son olarak da günümüz Van folkloru nun özellikleri başlıklar altoda aktanlmaktadır.