FBE- Mimarlık Lisansüstü Programı

Bu topluluk için Kalıcı Uri

http://hdl.handle.net/11527/131
Mimarlık Ana Bilim Dalı altında bir lisansüstü programı olup, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim vermektedir.

Gözat

Çıkarma tarihi ile FBE- Mimarlık Lisansüstü Programı'a göz atma

Dizinde bir noktaya atla:
  • Öge
    Kapadokya yerel konutlarında turizme yönelik yenileme çalışmalarına bir yaklaşım/ örnek : Avcılar Köyü
    (Mimarlık Fakültesi, 1979-02-23) Erençin, Abdullah ; Gürel, Sedat ; Mimarlık
  • Öge
    Mimar Sinan'ın İstanbul'daki camilerinde mahfiller
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1989-02-10) Camay, Nil ; Ögel, Semra ; Mimarlık Tarihi
  • Öge
    U-mut:Autolisp'le bilgisayar destekli uzman-mutfak tasarımı
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Kavaklı, Manolya ; Bayazıt, Nigan ; 14242 ; Mimarlık
    Bu çalışmada, tasarım ve bilgisayar konusunda de neyimsiz kullanıcıların verilerinden faydalanarak, oto matik mutfak tasarımı yapabilen bir uzman sistem, umut (Uzman-Mutf ak Tasarımı ) geliştirilmiştir. Uzman siste min geliştirilmesinde, programlama dili olarak LİSP'in bir başka biçimi olan AutoLISP kullanılmıştır. Bu dil aracılığıyla geliştirilen yazılım AutoCAD 10 bilgisayar destekli tasarın paketi içinde çalıştırılmıştır. Birinci bölümde, çeşitli etkenler göz önünde bulun durularak yapılan çalışmanın önemi ve amaçları üzerinde durulmuş ve mimarlıkta bilgisayar kullanımına genel o larak değinilmiştir. İkinci bölüm, bilgisayar destekli tasarıma ilişkin ana temalarla birlikte, bu işlem için önem taşıyan bilgi yapıları ve bilgi tabanı, iletişim, bilgi edinme, höristikler ve protokol analizleri gibi kavramlarları açıklar. Üçüncü bölüm bütün detaylarıyla uzman sistemleri kapsar, yapay zeka ve uzman sistemlerin gelişimi örneklerle açıklanmıştır. Ayrıca uzman sistem lerin uygulama alanları ve. avantajları da bu bölümde tartışılarak uzman sistemlerin yapısı ve uzman sistem dilleri üzerinde durulur. Dördüncü bölümde geliştirilen, uzman sistemin, umut 'un programlama dili, programın kurgusu ve sistem mimarisi açıklanmış, sistem içinde kullanılan bilgi simgeleme metotlarına ilişkin örnekler verilmiştir. Bu bölüm, girdi kolaylıkları, tasarım üni lerinin sunuluşu, yazılım içinde yer alan kurallar ve bu kuralların bilgisayar tarafından değerlendirilmesi alarak açıklanan otomatik tasarım gibi olguları irdele yerek, bilgisayar programının tanıtımını yapar. Prog ramın ve menünün yazılımlarından birer bölüm örnek ola rak verilmiştir. Beşinci bölüm, geliştirilen uzman sis teme özgü eleştirileri değerlendiren bir tartışma bölü müdür. Altıncı bölüm, araştırmada varılan sonuçların, gerek uzman sistemler, gerekse Türkiye açısından değer lendirilmesiyle birlikte, gelecekte yapılabilecek ça lışmalara ilişkin önerileri içerir. Ek olarak, geliştirilen uzman sistem programının kılavuzu sunulmaktadır. vıı U-MuT : A COMPUTER AIDED EXPERT-KITCHEN DESIGN WRITTEN IN AUTDLISP SUMMARY Computers and computing are being an integral part of design- and they are already indispensable in design analysis. Computers are being used in offices for design and job management functions. They are increa singly used to produce.drawings and other graphical rep resentations to communicate ideas. Design is concerned with concepts, ideas, judgements and experiences ;. All of these appear to be outside the realm of traditional computing. Human beings communicate with each other using models of their world, which are mostly unrelated with mathematical descriptions or procedural representations. They make use of knowledge about objects, events and processes, and make declara tive statements about them. These are often written down symbolically.' Traditional computing, as it has limitations, is unable tb represent and manipulate knowledge in an explicit and coherent form, and also unable to farm symbolic computation. More recently, graphics have been produced as a result of design decision making. : Developments in know ledge engineering in the form Df expert systems in com puter aided design have pointed ou:t to increasing capabilities of desing decision making by incorporating some of the designer's knowledge and expertise, directly and explicitly into the computational process. Expert systems are relatively new and can be attrac tive, for designers. An expert system is a useful tDDİ for solving ill-defined problems such as those is architectural design, where intuition and experience are necessary ingredients.
  • Öge
    Teknolojik gelişmelerin mutfak planlamasına etkileri
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Yücel, Mustafa K ; Ünügür, Mete ; 14243 ; Mimarlık
    Konut planlamasında beslenme ve sağlık açısından önem taşıyan mutfakların yeri büyüktür. Mutfak tasarımı; kültü rel, sosyo-ekonomik ve teknolojik etkenlerden dolayı fark lılaşma gösterir. Bütün bu etkenler içinde, günümüzde her alana olduğu gibi mutfak tasarımına da büyük etkisi nede niyle teknolojik faktörlerin incelenmesi tez kapsamını oluşturmaktadır. Tez çalışması beş bölüm ve ekleri içermektedir. Giriş bölümünde konu alımında yer alan vurgulanmış, ve tezim erekleri kısaca tanıtılmıştır. Tezin ikinci bölümünde konu. alanının tanıtılması için mutfak, mutfakta yer alan eylemler, eylem alanları ve zon lar arası ilişkiler belli bir sistematik açılım içinde ve rilmeye çalışılmaktadır. üçüncü bölüm ise, mutfak planlamasının kavramsal çer çevesi içinde, planlama ilkeleri ve onlara etkin eden sosyo-kültürel, sosyo-ekonomik ve teknolojik faktörleri içermektedir. Bu faktörlerin genel ve tümel etkileşimleri içinde teknolojik etkenlerin önemi vurgulanmaktadır. Dördüncü bölümde; teknolojik faktörler ele alınarak, mutfak tasarımına etkileri incelenmiştir. Teknolojinin; araç-gereç, ekipman, tesisat ve yapı bileşenlerine etkile ri ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Tezin değerlendirmesi ve ulaşılan sonuçlar, ise son bölümde yer.almaktadır.
  • Öge
    Prefabrike beton bileşenlerle yapımda hata, boyutsal sapma ve toleranslar
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Sayan, Atıf Fatih ; Kulaksızoğlu, Erol ; 14233 ; Mimarlık
    Bu tez çalışması, hazır bileşenlere dayalı yapılar da yapılacak alan hataları, elemanda oluşan boyutsal sapmaların nedenleri, türleri ve alınabilir önlem öne rileri ile üretim ve montaj aşamalarında oluşan boyutsal kabul edilebilir toleranslarını içermektedir. Saptanmış olan üretim ile ilgili A.C.I 117-81 ve DİN 18203, montaj ile ilgili A.C.I. 117-81 tolerans değerleri örnek olarak verilecektir. Bu çalışma dört ana bölümden oluşmaktadır. Bu bölümlerde aşağıdaki konular ele alınmıştır. Bölüm 1; Giriş bölümü olan bu bölümde, dünyada ve Türkiye'de önüretimli bina gereksinimi hakkında genel bir bilgi verilerek, kullanılacak olan endüstrileşmiş bina yapım yöntemlerinde hata, boyutsal sapma ve tolerans ların önemi vurgulanmaktadır. Bölüm 2;. Bu bölümde, hata ve boyutsal sapma kavram larının tanımları, çeşitli sınıflamalara göre türleri, nedenleri ve oluşan boyutsal sapmanın hesaplanma yöntem leri incelenmektedir. Bölüm 3; Bu bölüm toleransların maliyet ilişkisini, tolerans türlerini, oluşacak sapmaların hangi noktalarda toleranslarının saptanması gerektiğini ve bu konu ile il gili standartları içermektedir. Bölüm h; Bu bölümde, birleşim noktaları ve birleşim aralığının tasarlanmasında dikkat edilecek noktalar ve çeşitli tipik detaylar incelenmiştir. Sonuç olarak, hata, boyutsal sapma ve toleranslar ile ilgili problemlerin en aza indirilebilmesi için, ta sarlama, önüretim, stoklama, ulaştırma ve montaj aşama larında alınabilecek önlemler önerilmiştir.
  • Öge
    Tünel kalıp sistemiyle çok katlı toplu konut üretiminde tasarım kısıtlamaları üzerine bir araştırma
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Boyacı, Aydın ; Tapan, Mete ; 14241 ; Mimarlık
    Tezde, endüstrileşmiş bir yapım yöntemi olan tünel kalıp yönteminin, çok katlı toplu konutların tasarımına ne gibi kısıtlamalar getirdiği saptanmaya çalışılmıştır. Ayrıca tasarımın bu kısıtlamalardan nasıl etkilendikleri gösterilmiştir. Çalışma 6 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, konu tanıtılıp amacı anlatılmıştır. îkinci bölümde, endüstrileşmenin tanımı, endüstrileş miş üretim teknolojilerinin evrimi, yapı endüstrisi-tünel kalıp ikilisine değinilmiştir. Bu bölümde ayrıca endüstriyel üretimde zorunluluğu tartışılmaz olan boyutsal ve modüler koordinasyon üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde, tünel kalıp yapım yöntemi geniş olarak ele alınarak tanıtılmıştır. Dördüncü bölümde ise tünel kalıp yapım yönteminde planlamayı etkileyen tasarım kısıtlamaları saptanmaya ça lışılmıştır. Ayrıca tünel kalıplarla tasarlama ilkeleri anlatılmıştır. Beşinci bölümde tünel kalıp yapım yöntemiyle ugulan mış ve uygulanmakta olan örnekler üzerinde incelemeler yapılarak, "Tasarım Eğilimleri", "Düşey Sirkülasyon Düze ni", "Mutfak-Banyo-WC" kombinezonları ve plan tiplerinde- ki farklı duvar aralığı sayısı arasındaki ilişkiler orta ya konmaya çalışılmıştır. Altıncı ve son bölümde ise tasarım kısıtlamaları ile örnekler üzerinde yapılan incelemelerin sonuçları karşı laştırılarak sonuca varılmıştır.
  • Öge
    İstanbul'da üç toplu konut grubunda konut ve mekan alanlarının karşılaştırılması
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Tamer, Nurgün ; Bayazıt, Nigan ; 14237 ; Mimarlık
    Türkiye'ye çeşitli gelir gruplarındaki konut ihtiyacı nın artması ve konut açığı, kırsal alanlardan kentsel alan lara göçün ve hızlı nüfus artışının doğurduğu hızlı kentleş menin sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Konut sektöründeki sunum ve istemi karşılayamamış haneler her türlü teknik ve çağdaş olanaklardan yoksun, hanehalkı yapılarıyla,. barınma koşulları niteliklerinde uyum bulunmayan, bugüne kadarki tüm çabalara ve önlemlere rağmen engellenemeyen kaçak yapılaş ma ile barınma gereksinimlerini karşılamak ve son derece sağlıksız, her türlü fiziksel toplumsal donatılardan yoksun gecekondularda yaşamak zorunda kalmışlardır. Dar gelirli gruplarının yaşadığı konutlardaki mekan ve alan özellikleri ile yaşam biçimlerini inceleyen bu tez ça lışmasında, konut sorununun Türkiye'deki gelişim incelenmiş ve mevcut durum çalışmaları yapılarak alt-orta tabaka konut larında hanehalkı mekan sayısı ilişkisi ile konut alanla rında olabilecek alt ve üst limitler ortaya konmaya çalışıl mıştır. Böylece ileride yapılacak toplu konut standartları araştırmalarına yol gösterici olabilmek amaçlanmaktadır. Bu araştırmada üç farklı bölgedeki konut tipleri ele alınmış ve alan araştırmaları yapılmıştır. Mekan standart larının belirlenmesinde rol alacak önemli bir faktör de ko nut içindeki mekan alanları olduğundan kişi başına düşen faydalı alan ve bir odaya düşen kişi sayısı gibi değerler saptanmıştır. Ancak bu şekilde toplu konutta yaşayacak olan çeşitli aileler için mekanları geliştirirken, eylem eğilimleri öl çüsünde bir standartlaşmaya gidilebilir ve düşük gelirli konutlarda oturanlarla ilgili olarak yapılacak çalışmalar la, mekanların organizasyonu ve mekanın genel karakteristik leri standartlara dönüştürülebilir.
  • Öge
    Banyo tasarımında temel ilkeler
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Özarık, Elif ; Ünügür, Mete ; 14235 ; Mimarlık
    Konut planlamasında sağlık açısından hayati önem taşıyan eylemlerin yer aldığı banyoların tasarımının önemli bir yerinin olması} kültürel, sosyo-ekonomik ve teknolojik boyutları ile karmaşık bir yapı göstermesi; ülkemizde bu alanda yapılan araştırmaların yetersiz olması gibi nedenlerden kalkınarak banyo tasarım ilkelerinin ülkemiz açısın dan irdelenmesi güncel bir değer taşımaktadır. Bu amaca dayalı olarak yürütülen tez çalışması beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, tezin ereklerinin belirlenmesisin yanı sıra sorunun çeşitli boyutları vurgulanmaya çalışıl maktadır. Tezin ikinci bölümünde banyo tasarımı konusunda yapılan araştırmaların belli bir sistematik içinde tanıtılma ve çözümlenmesine yer verilmektedir. Banyo tasarımına etki eden faktörlerin saptanarak analiz edilmesi ve kullanıcı, eylem, ekipman ve mekana iliş kin etkenlerin etkileşim sisteminin kurulduğu üçüncü bölümde, holistik bir yapının oluşturulmasının yanısıra, banyo tasarım ilkelerinin, geliştirilmesine yer verilmektedir. Tezin dördüncü bölümü bir alan araştırmasını içermektedir. Tezin ortaya koyduğu kuramsal yapıyı sınamak ve geliştirilen tasarım ilkelerinin uygulamadaki geçerliliğini belirlemek amacıyla, İstanbul'da 33 konut banyosunun düzenlenmesi integre bir araştırma metodu ile incelenmektedir. Tezin amaçlarına hangi ölçüde ulaştığı ve diğer araş tırmalarla karşılaştırılması ise sonuçlar bölümünde yer almaktadır.
  • Öge
    Bilgisayar destekli kabuk konut öntasarım ve değerlendirmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Demir, Yüksel ; Bayazıt, Nigan ; 14234 ; Mimarlık
    Gerçekleştirilen tez çalışmasında kabuk konut ön tasarımında, tasarım, denetim, değerlendirme amacıyla kullanılabilecek, bilgisayar destekli bir model önerisi geliştirilmiştir. Modelde kişisel bilgisayarlar için geliştirilmiş, biri "bilgisayar destekli tasarım ve eskiz" (CAD), diğeri de "çalışma tablosu" (spreadsheetr olmak üzere iki yazılım paketinin bütünleşik olarak kullanılması yoluyla, belirli bazı denetim işlemleri yapılabilmektedir. Giriş Bölümünde, çalışmanın konusu, kapsamı, gerekçesi ve kullanılan çalışma metodu aktarılmaktadır. İkinci Bölümde, konut sorunu, kullanıcı, tasarıyla, mimarlıkta bilgisayar kullanımı ve Türkiye'ye sağlayabileceği yararlar açısından çalışmanın amaçları anlatılmıştır. Üçüncü Bölümde, genel olarak konut sorunundan ve bu sorunu çözme ye yönelik olarak sunulmuş seçeneklerle kavramlar yer almıştır. Dördüncü Bölümde, "Kabuk Konut" tekniği çeşitli açılardan, (Kişi, kurum, kuruluşlar, ürün v.b. gibi) ayrıntılı olarak incelenmiştir. Beşinci Bölümde, model geliştirilirken izlenmiş olan metot kullanılan araçlar (donanım, yazılım) modelin geliştirilme amaçlan ve modelin kullanılması ile ilgili bilgiler verilmiştir. Sonuç Bölümünde, çalışmanın hedeflerine ne ölçüde ulaşıldığı, ne gibi yararlar getirebileceği ve irdelenen konut sorunuyla ilgili varılmış olan bazı kanılar sunulmaya çalışılmıştır.
  • Öge
    Binalarda sirkülasyon sisteminin öznel ve nesnel değerlendirilmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Özsüt, Esra ; Sağlamer, Gülsün ; 14238 ; Mimarlık
    Bu çalışmanın amacı, binalardaki sirkülasyon sistemi ve kulla nıcı hareketlerinin analizinde, kullanıcının yol seçimi tahmininde kullanılabilecek bir benzetim modelinin geliştirilmesidir. Çalışma, bu amaca ilişkin çeşitli alt amaçlar doğrultusunda yürütülmüştür. 1. Bölümde, yukarıdaki amaçlar doğrultusunda çalışmanın kapsa mı tanımlanmaktadır. 2. Bölümde, binalarda görsel değerlendirmeye bağlı olarak yaya hareketini etkileyen davranışsal süreçler ve fiziksel ölçekler ele alınmıştır. Kullanıcı davranışları algılama, kavrama, imaj ve uzam sal davranış süreçleri kapsamında açıklanmaya çalışılmıştır. Fizik sel ölçekler de kullanıcı ölçeği ve sirkülasyon alanı ölçeği başlık ları altında anlatılmaktadır. 3. Bölümde, sirkülasyon problemi tanımlanmakta ve sirkülasyon sisteminin nesnel değerlendirmesi konusunda ölçütler, yaklaşımlar ve modeller anlatılmaktadır. 4. Bölüm, binalarda yaya sirkülasyonunun öznel ve nesnel değer lendirmesinde konu alanı olarak Taşkışla Binası 'nın seçilme amacı, bi nanın tarihsel süreci, binada restorasyon öncesi ve sonrası sirkülas yon sistemi, binanın kentiçi sirkülasyon ağındaki yeri, İ.T.Ü. Mimar lık Fakültesi olarak işlevine uygunluğu konularını içermektedir. 5. Bölüm içeriğinde, alan çalışması ile uzaklık kavramı ve uzamsal davranış üzerinde belirli parametrelerin etkileri ortaya ko nulmakta ve sirkülasyon sisteminin öznel değerlendirmesi yapılmakta dır. Sirkülasyon alanlarında yatay-düşey karşılaştırmasının yapıldı ğı kalibrasyon çalışması ve kullanıcının yol seçimi tahmininde kulla nılabilecek bir benzetim modeli de bu bölüm kapsamında açıklanmakta dır. 6. Bölümde ise çalışmanın amaca uygunluğu ve sonuçları tartı şılmaktadır. EK'te ise geliştirilen "SSQQ" ve "CALIB" programları, data ör nekleri ve program çıktıları yer almaktadır.
  • Öge
    Ev pansiyonlarda standart oda üretimi araştırması ve Mustafapaşa (Sinasos) örneği
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Berk, Özlem ; Yürekli, Ferhan ; 14244 ; Mimarlık
    Bu çalışmada, Türkiye'de, turizm sektöründe gelişme ve 'dünya standardında turistik yatak' sayısının hızlı artışı sonucu ortaya çıkan çevresel sorunlar incelenmiş, ve 'yatak sayısı artışı 'na alternatif bir çözüm aranmıştır. 1. Bölüm, giriş bölümü olup, tez konusunu ve seçim gerekçesini açıklamaktadır. 2. Bölümde Türkiye'de son yıllarda turizm sektöründeki gelişme, 'dünya standardında turistik yatak' sayısını arttırma çalışmaları verilen teşvik kredileri incelenmiş, döviz gereksinimini kısa bir sürede karşılayabilmesi ve işalanı açması nedeniyle yönelinilen 'bütünleşik tesisler 'in avantajları yanında dezavantajlarıda belirlenmiştir 'Dünya standardında turistik yatak' sayısını kısa bir sürede arttıra- bilmek amacı ile, dış turizimine yönelebilecek ev pansiyonlarda, günümüz konfor ve hijyen şartlarına uygun 'standart pansiyon odası' modeli önerilmiştir. 3. Bölümde ev pansiyonlarda 'standart pansiyon odası' üretimi sağlamak amacı ile 'hazır banyo-WC ünitesi' kullanımı önerilmiş, ünitenin teknik performans ile dizayn ilkeleri günümüze kadar tasarlanan ve uygulanan örnekleri ve ünite kullanımının getireceği avantajlar iincelenmiştir. 4. Bölümde yerleşme patterni (üç boyutlu örüntüsü)ve gelenek sel konutlarının mimari özellikleri, turistik ev pansiyonları olarak kullanımına olanak sağlayan Mustafapaşa (Sinasos) 'nın tarihi gelişimi çevre özellikleri, geleneksel konutlarının formunu etkileyen fiziksel (doğal), ve sosyo-kültürel faktörler, konutlarda plân biçimleri, plân elemanları ve cephe elemanları incelenmiş, rölövesi çıkartılan 19 geleneksel konutun tipolojik analizi yapılmıştır. 5. Bölümde Mustafapaşa (Sinasos) 'da ev pansiyon olarak kulla nılabilecek geleneksel konutlar için 'hazır banyo-WC ünitesi' tasarlamak amacı ile Mustafapaşa konutları ve üretim verileri değerlendirilmiş, ünitelerin teknik performans ve dizayn ilkeleri belirlenmiş, sonuçta birim tasarımı yapılmıştır.
  • Öge
    Yerleşme düzenlerinin bilgisayar yardımıyla üretilmesi ve değerlendirilmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Denktaş, Deniz ; Sağlamer, Gülsün ; 14240 ; Mimarlık
    Bu tez kapsamında bilgisayar yardımıyla mimari tasa - rımda yerleşme düzeni ile ilgili bir üniversite kampus yer leşme modeli incelenmiş ve bu incelenen yerleşme modeline bir değerlendirme yöntemi önerilmiştir, önerilen değerlen dirme yöntemi FORTRAN 77 dilinde kodlanmıştır. 1. Bölümde, mimari tasarımda yardımcı araç olarak kullanılan bilgisayarlar ile geliştirilen yerleşme düzenle ri ile ilgili kararlar incelenip, bu tez kapsamında çalış manın amacı belirtilmiştir. 2. Bölümde, incelenen yerleşme düzeninin üniversite kampus ihtiyaçlarına uygulandığı düşünülerek üniversiteler hakkında genel teorik bilgiler verilmiştir. Bu teorik bil gilerde, üniversitelerin geçmişten günümüze kadar geçirdi ği evreler, yerleşim sistemleri, büyüme ve gelişme prensip leri, kampüse geçiş kararları incelenmiş, konuya örnek ola rak çeşitli üniversite kampus yerleşme düzenleri verilmiş tir. 3. Bölümde, model kavramı belirlenip, bilgisayar des tekli tasarımda mekan planlaması modelleri incelenmiş ve mekan planlamasında eylem kalıplarının önemi belirtilmiş - tir. Konunun daha iyi kavranabilmesi açısından daha önce yapılmış ve çeşitli üniversite ihtiyaç programlarına uygu lanmış çeşitli model örnekleri verilmiştir. 4. Bölümde ise, yerleşme düzeni ile ilgili daha önce den geliştirilen model güncelleştirilmiş ve üniversite kampus ihtiyaçlarına uygulanarak, bir yerleşme düzeni elde edilmiştir. Bu yerleşme düzenine bu çalışmanın amacı olan bir değerlendirme yöntemi önerilerek, yerleşme düzeninin irdelenmesi sağlanmıştır. Sonuç bölümünde hazırlanan modelin amaca uygunluğu ve sağladığı olanaklar tartışılmıştır. Ekte ise yerleşme düzeni ile ilgili güncelleştirilen ve değerlendirme için geliştirilen bilgisayar programları, bu programların data örnekleri ve programların çıktıları yer almaktadır.
  • Öge
    Binalarda elemanlara dayalı maliyet planlaması ve kontrolu kapsamında mevcut bina eleman sınıflandırmalarının değerlendirilmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Budak, Cemil Coşkun ; Çıracı, Murat ; 14227 ; Mimarlık
    Bu tez çalışmasının amacı, bina üretim sürecinin ihale öncesi evrelerinde bina maliyetinin planlaması ve kontrolünün yapılabilmesi için gerekli alan maliyet tahmin (hesaplama) yöntemlerini tanıtmak, tasarlama evresi içinde maliyetin en etkin bir şekilde planlanmasına ve kontrolüne imkân veren elemanlara dayalı maliyet hesabı yöntemini kapsamlı bir şekilde açıklamak ve elemanlara dayalı maliyet hesabının yapılabilmesi için gerekli olan eleman sınıflandırmalarının hangi temel özelliklere bağlı olarak oluşturulması gerektiğini vurgulamak ve mevcut eleman sınıflandırmalarını incelemek ve irdelemektir. Birinci bölümde tezin kapsamı içinde geçen ilgili kavramlar tanımlanmıştır. İkinci bölümde maliyet planlaması ve kontrolünün önemi vurgulanmış, planlama koşulları belirtilmiş, mali yet tahmin (hesaplama) modelleri tanıtılmış olup son olarakta ihale öncesi evrelerde alınan kararlar ve bu kararların maliyeti nasıl etkilediği ve her bir evrede maliyet planlaması ve kontrolü hangi yöntemlerle yapıldığı açıklanmıştır. Üçüncü bölümde, elemanlara dayalı maliyet hesabı (planlaması) kapsamlı olarak ele alınmış olup, maliyet planlaması süreci açıklanmıştır. Dördüncü bölümde, elemanlara dayalı maliyet hesabının yapılabilmesi için en önemli koşul olan eleman sınıflandırmasının hangi özellikleri içermesi gerektiği belirtildikten sonra, halen çeşitli ülkelerde kullanılan eleman sınıflandırmaları incelenmekte ve irdelenmektedir. Sonuç bölümünde, elemanlara dayalı maliyet planlaması ve kontrolünde elemanların sınıflandırmasının önemi tartışılmaktadır.
  • Öge
    Boğaz köylerinin karakteristik özelliklerinin saptanması üzerine bir araştırma
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Kolgu, Hidayet ; Ünügür, S. Mete ; 14245 ; Mimarlık
    Bu çalışmada İstanbul'un önemli problemlerinin başın da yer alan hızlı yapılaşma neticesinde boğaz köylerinde kaybolan kimlik sorunu ele alınmış ve mevcut çevrelerin korunması, geliştirilmesi için araştırma metodlarından ya rarlanarak bir inceleme yapılmıştır. Tez dört bölüm ve örnekleme çalışmaları ' ile ilgili ek lerden meydana gelmektedir. Çalışmanın 1. bölümünde sayıları giderek artan yerle şim birimlerinin getirdiği sorunlar ve mevcut çevrelerin korunması ve geliştirilmesinin önemi vurgulanmaktadır. Bu şekilde, kimlik bakımından yokolan çevrelerin yeniden eski özelliklerine kavuşmasının kültürel değerlerimiz bakı mından önemi saptanmaktadır. 2. Bölümde tez konu alanının belirlenmesine çalışılmış ve bu kapsamda mevcut çevrelerin tipolojik çözümlemelerinin yapılarak değerlendirilmeleri amacıyla bu konuda yapılan çalışmalar, modeller açıklanarak, çevre ve alt-açılımları kavramsal olarak anlatılmaktadır. 3. bölümde ise, önceki bölümde açıklanan metodlardan iki tanesinin birleşim özelliğini taşıyan bir araştırma modeli seçilmektedir. Araştırma için kullanılan teknikler açıklanarak, alan çalışmasının yapıldığı yer olan İstanbul Beykoz ilçesine bağlı Cumhuriyet köyü tanıtılmaktadır. Daha sonra seçilen model, bu köye uygulanarak, elde edilen bulgular diyagramlar halinde değerlendirilmekte, gelişti rilen tasarım kriterleri, imar plan notları olarak düzen lenmektedir. k. bölümde, yapılan tesbit çalışmaları sonunda elde edilen verilerle oluşturulan, kriterlerin önemi belirtile rek, İstanbul'da aynı endişeyi taşıyan çevreler için bu tür araştırmaların genişletilmesinin gerekliliği vurgulan maktadır.
  • Öge
    Mimarlık-göstergebilim ilişkileri/mimarlıkta iletişim yolları üzerine bir inceleme
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Kalpaklı, Ümit ; İnceoğlu, Mine ; 14239 ; Mimarlık
    Bu çalışmada, mimarlık ürününün de içinde sınıflan dığı anlamlı bütünleri inceleyen, göstergebilim ışığında, mimarlık, göstergebilimsel yöntemler açısından incelenmiş, mimarın iletişim süreci içinde varmak istediği anlamlar ya da izleyici/kullanıcı tarafından nasıl yorumlandığı ör- neklenmiştir. Dil göstergesinde olduğu gibi mimarlık gös tergesinin de çeşitli bağlamlardaki anlamları araştırılmış tır. I. Bölüm "giriş bölümü" olup, bu bölümde konunun ge nel bir tanıtımı yapılmıştır. II. Bölüm' de, Kültür, dil ve mimarlık kavramlarının çevrenin biçimlenmesine etkisi ve bunların birbiriyle i- lişkileri ele alınmıştır. Bu ilişki içinde biçimlendirme eylemi ve çevrenin dildeki metinler gibi okunabileceğine ilişkin teorik yaklaşımlara değinilmiştir. III. Bölüm' de, Biçim ve mekanın dilbilimsel açıdan yapısı incelenmiş, dilde ve mimarlıkta göstergebilimsel yaklaşımlar genel çerçevede ele alınmış, mimarlık göster gesinin iletişim süreci içindeki yeri ortaya konmuştur. IV.Bölüm'de, anlamın bir süreç, bir ortam içinde ile tildiği kabul edilirse ki bu sürece "iletişim süreci" di yoruz. İletişim sürecinin işlevleri belirlenmiş, mimar - yapı - kullanıcı arasındaki iletişim ilişkisi ele alın mıştır. V. Bölüm* de ise, dildeki karşılıklarında olduğu gibi anlamı oluşturan işlemler çeşitli mimarlık çalışmaları üzerinde incelenmiş ve örneklenmiştir. VT. Bölüm' de çalışmanın sonuçları saptanmıştır.
  • Öge
    Güneş enerjisinden ısıtmada yararlanma
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Özgen, M. Nazım ; Küçükdoğu, Mehmet ; 14229 ; Mimarlık
    Dünyadaki tükenir kaynakların azalması neticesinde, bilim adamları doğada bulunan yenilenebilir kaynaklardan yararlanarak enerji tasarrufuna yönelik araştırmalara başlamışlar ve mevcut ısıtma sistemlerine yardımcı kaynak teşkil etmek üzere güneş enerjisinin kullanımı, bina ısıtma süreci içinde yer almıştır. Söz konusu uygulamaların Türkiye'de de başlatılması ve sıklaştırılması hem enerji tasarrufu hem de çevre kirliliği ve ülke ekonomisi açısından gereklidir. Bu sebeple güneş enerjisinden ısıtma sistemlerinin şimdiye kadar uygulanamama nedenlerinin araştırılması ve çözümlenmesi gerekmektedir. Bu çalışmada ilk dört bölümde güneş enerjisiyle ısıtma sistemi terminolojisi, ilk bölümde güneş ışınımına ait temel kavramlar, ikinci bölümde güneş enerjisiyle ısıtma prensipleri, üçüncü bölümde pasif sistemler, dördüncü bölümde aktif ve karma sistemler olmak üzere incelenmiştir. Daha sonra beşinci bölümde güneş enerjisinden faydalınalarak bina tasarımı, altıncı bölümde konuya ait Türkiye'de veya Dünya'da uygulanmış veya tasarlanmış örnekler, yedinci bölümde söz konusu sistemlerin Türkiye'de uygulanamama sebepleri ve son bölümde güneş enerjisinden ısıtmada faydalanmak amacıyla Türkiye'de yapılması gereken değişiklikler sunulmuştur.
  • Öge
    Tatil köylerindeki genel kullanım ve rekreasyon alanlarının planlama ilkeleri
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1991) Kancıoğlu, Mualla ; İnceoğlu, Mine ; 19404 ; Mimarlık
    Son yıllarda hızlı bir gelişim süreci içine giren ta til köylerinin genel yerleşim ilkeleri ile genel kullanım ve rekreasyon alanlarının planlama ilkelerinin ortaya ko - nulması; gelecekte planlanacak tatil köyü projelerine veri olabilecek etkenlerin belirlenmesi araştırma konusu oluş - tur maktadır. Araştırmada incelenen tatil köyleri, ülkemizin Ege ve özellikle Akdeniz kıyı bandında, ağırlıklı olarak son yıl larda üretilmiş ve bu konuda deneyimli kuruluşların iş - letmeleri altında olma gibi özelliklere sahiptir. Araştırmanın yöntemini ise, bu konuya ait kaynakla rın sınırlı olması nedeniyle; daha çok bazı mimari proje lerin, mimarların projeleri hakkında verdikleri bilgile - rin, konuya ait bazı dergi ve broşürlerin derlenmesi; ta til köyü yatırımcıları, tasarımcıları ve işletmecileriyle yapılan görüşmeler oluşturmaktadır. Araştırmanın birinci bölümünde, son yıllarda hızlı bir gelişim süreci içine giren turistik tesislerin sayıların daki artışlar verilmekte, artışların değerlendirilmesi yapılmakta ve yeni turizm anlayışı ele alınmaktadır. îkinci bölümde, tatil köylerinin tanımı, doğuşu, ge lişimi ve diğer konaklama tesisleri arasındaki yeri açık lanmaktadır. Üçüncü bölümde, tatil köylerindeki eylemler ve mekan lardan bahsedilmektedir. Dördüncü bölümde, genel yerleşim düzenini etkileyen faktörler ve tatil köylerinin genel yerleşim ilkeleri ir delenmekte; tatil köylerinde oluşturulan imajlardan söz - edilmektedir. Beşinci bölümde, çeşitli tatil köylerinin genel kul lanım ve rekreasyon alanlarının planlama ilkeleri ve yaya sirkülasyon ilişkisi incelenerek genel kullanım ve rekre asyon alanlarının planlama ilkeleri ortaya konulmuştur. Altıncı bölümde, tatil köylerinin planlanması ve ta sarlanması aşamasında, yatırımcı, tasarımcı ve işletmeci lerin gözönünde bulundurduğu faktörleri ve onlara yansı - yan görüşler ışığında turist beklentileri sunulmaktadır. Yedinci bölümde, genel bir değerlendirme yapılmakta dır.
  • Öge
    Sıra ev tasarımı için bir uzman sistem
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1991) Şengül, Dilek Ünal ; Sağlamer, Gülsün ; 14398 ; Mimarlık
    Sıra ev oluşumlarının bir çok toplumda yaygın olarak bulunduğunu görmekteyiz. îki sağır duvarın sınırladığı çok iyi tanımlanmış, genelde çok ekonomik, bir alan dahilinde yaşamayı insanlar, tercih etmektedirler. Böylece sınırlı bir çevre, genellikle düşük gelir grubun - dan olan sıra ev kullanıcıları için tatmin edici olmakta - dır. Bunun yanında düşük gelir grubundaki kullanıcılar sıra evin yapım kolaylıklarından yararlanarak evlerini bir - biri yanına yapmayı tercih etmektedirler. Çalışmada, dünyada sıra evler konusu çeşitli yönleriyle araştırıldıktan sonra sınır ve özellikleri ile çok iyi tanımlanabilen İngiliz sıra evleri seçilerek, bir yapay akıl programı ile tasarımı yapılmıştır. Son on yıllarda dünyada bilgisayarın kullanım alanlarının geliştirilmesi için çalışmalar hızla sürdürülmektedir. Bunun yanında son zamanların mimarlık alanında ortaya konulan bir tartışma ve araştırma da, bilgisayarın bin insan tasarımcı gibi işlev görüp göremeyeceğidir. Çalışmamızda, bu iki güncel araştırma konusu ele alınarak İngiliz sıra evi için bilgisayarla tasarıma yönelik bir yapay akıl programı modeli ortaya konmuştur. Bu model, da ha önce araştırmalarla ortaya konan dikdörtgen bölünmeleri yöntemi esas alınarak geliştirilmiştir. Dovming ve Fleming' in bungalow analizlerinde kullandığı dikdörtgen bölünmelerinin yanı sıra derinlemesine heuristik bir araştırma da yapılmıştır. Geliştirilen modele göre, İngiliz sıra evi geleneksel nitelikleri göz önüne alınarak bir dikdörtgen planlı binanın içinde sürekli bölünmeler ve ayrışmalarla mekanlar oluşturulmaktadır. Bölünmelerin devam ettiği bir süreçle sonuçta, duvar, kapı, pencere, merdiven, hol uygulamalarının gerçekleştirildiği sonuç plana ulaşılmıştır.
  • Öge
    Otellerin genel iç mekanlarının tasarlama ilkeleri
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1991) İldeniz, F. Müge ; İnceoğlu, Mine ; 19405 ; Mimarlık
    Bu tezde, otellerin genel İç mekanlarının tasarımı ve bu tasarımı etkileyen faktörler incelenmekte ve her bir genel mekan için tasarlama ilkeleri belirlenmektedir. Bu çalışmada mekan ve mekan tasarımı konularında bazı bilgiler verilerek bu konuların önemi vurgulanmaktadır. Bu amaca dayalı olarak yürütülen tez çalışması beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde konunun önemi, çalışmanın kapsamı ve konuya yaklaşım biçimi ortaya konmaktadır. İkinci bölümde problem alanı tanıtılmaktadır. Türkiye'de son yıllarda turizm sektöründeki gelişme ve mevcut durum incelenmiş, problem alanı sınırlandırılmıştır. Üçüncü bölümde çaışmanın teorik temelini oluşturmak amacıyla mekan kavramının tanımlanması yapılıp, mekanı oluşturan kriterler belirtilmiştir. Bu bölümde ayrıca tasarım sürecinde mekan organizasyonu anlatılmıştır. Dördüncü bölümde otellerin genel mekanlarında ortaya çıkan tasarlama problemleri araştırılarak tasarlama ilkeleri belirlenmiş, örneklerle değerlendirilmiştir. Beşinci bölüm uygulama çalışmasının adımlarını ve sonuçlarını kapsamaktadır. Tezin sonuç ve değerlendirmeleri altıncı ve son bölümde ele alınmıştır.
  • Öge
    Avlulu ev tasarımı için bir uzman sistem
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1991) Aksoy, Meltem ; Sağlamer, Gülsün ; 19407 ; Mimarlık
    Toplumlar tarafından oluşturulan kültürel çevrenin bir elemanı olarak avlulu evleri pek çok yerleşimde yaygın olarak görmekteyiz. Tezin konusu avlulu evlerin sosyo-kültürel faktörlere bağlı olarak tarih içinde ve günümüzde gelişim sürecini irdele mek ve bu tipi bilgisayar destekli tasarım için bir kalıp (pat tern) olarak kullanmak şeklinde belirlenmiştir. Çalışmanın 1. bölümünde konutun oluşum süreci ele alın mış, ikinci bölümde sosyokültürel faktörler başta olmak üzere bina- formunu etkileyen temel parametreler irdelenmiştir. Üçüncü ve dördüncü bölümlerde geleneksel bir konut formu olan avlulu ev tanımı yapılarak tarih içinde çeşitli uygarlık lardan örnekler verilmiştir. Beşinci bölümde geçmişte ve günümüzde kültürel ve iklim sel ihtiyaçlara cevap veren bir konut tipi olarak tüm dünyaya yayılmış olan avlulu evlere çeşitli ülkelerden örnekler veril miştir. Türkiye'de çeşitli illerden (Diyarbakır, îzmir, Kayseri, Konya, ürfa) seçilen avlulu ev örnekleri ise çalışmanın 6. bö lümünü oluşturmaktadır. Yedinci bölüm, günümüzde tasarım ve bilgisayar ilişkisini ele almakta, bilgisayar devriminden hemen sonra gelişen CAD sistemlerinin mimarlıkta kullanımını anlatmaktadır. Sekizinci bölüm, bilgisayarla tasarıma yönelik yapay akıl programlama modellerini tanımlamakta ve kuramsal yapılarını açıklamaktadır. Bu modeller ile ilgili örnekler dokuzuncu bö lümde verilmiştir. Onuncu bölüm, CAD alanında yapılan ileriye yönelik çalış maları ele almaktadır. Onbirinci bölümde ise uzman sistem olarak geliştirilen avlulu ev yapay akıl programı ortaya konulmuş, bu bölümde ay rıntılı olarak açıklanan algoritmaya ilişkin Pascal programlama dilinde kodlanmış program ve bilgisayar çıktıları ekte veril miştir. Onikinci bölümde yapılan kaynak çalışmaları ve geliştiri len algoritma çerçevesinde sonuçlar yorumlanmıştır.