LEE- İşletme Lisansüstü Programı

Bu topluluk için Kalıcı Uri

http://hdl.handle.net/11527/19306

Gözat

A mobile application design of cancer follow-up care for breast cancer survivors

(Graduate School, 2022) Anbardan, Hossein Pourghaemi ; Akdağ Camgöz, Hatice ; 735582 ; Management Programme

In this thesis a mobile application is designed, to help breast cancer survivors with cancer follow-up care. One of important challenges of the breast cancer survivors is to track follow-up appointments; such appointments aim to provide medical and psychological support after the breast cancer treatment. There are few advance digital solutions to document and track follow-up care of breast cancer survivors, but it is worth noting that, such systems are designed for professionals and care providers. To the best of our knowledge, there is no digital solution that can be used by patients at this time. Facilitating the follow-up care and motivating the breast cancer patients to continue their treatment is the main aim of this work. The mobile application designed in this thesis generates a default follow-up care plan based on the latest literature, allows users to set Manuel follow-up appointments, allows to document and share complaints, and helps to track her lifestyle habits and interventions. Presenting push notifications about upcoming appointment helps user to continue the follow-up and make progress as planned. On the other hand, information gathered from users in long term will be reliable data to forecast best possible follow-up care plan of new breast cancer survivors in the future. As this application is designed for non-professionals who usually have very limited knowledge of medical terms, it is tried to use simple questions instead of medical terms. Furthermore, by employing simple design elements like, checkbox and drop-down menus, a simple and easy to use application is provided. In order to evaluate the usability of the application and elicit suggestions and improvement ideas, two semi-structured and independent interviews with medical oncologists were conducted. Interview conducted in two parts: first, a brief explanation about the application, its users and possible benefits for the breast cancer survivors was provided, then interviewees were asked to focus on the information gathered from users and provide their improvement ideas. Each interview lasted approximately 30 minutes.
An assessment of Uzbekistan's progress towards green economy

(Graduate School, 2024-06-06) Adkhamova, Dinara ; Aşıcı, Ahmet Atıl ; 403201035 ; Management

Today, at a critical moment marked by environmental challenges, population growth and rapid urbanization, Uzbekistan faces significant pressure to address emissions intensity and other sustainability issues. According to Norkulov et al. (2022), the country's emission intensity is more than double that of Central Asia, six times the global average, and eighteen times the ECA regional average. This highlights the need to prioritize sustainable practices and mitigate climate change. The transition to a green economy is critical because it promotes the responsible use of resources and the reduction of emissions. This shift not only aligns with global sustainable development goals, but also offers opportunities for economic growth and resilience to environmental risks. Ensuring sustainable development can pave the way to a greener and more prosperous future. The green economy offers a compelling framework for achieving economic growth while preserving the environment and fostering social inclusivity. In Uzbekistan, over the last five years, the momentum towards transitioning to a green economy to harmonize economic, environmental, and social goals has surged among policymakers, shaping national development agendas. Despite this, research has yet to produce a systematic and comprehensive assessment of the evidence of a green economy transition in Uzbekistan. This thesis offers a comprehensive analysis of Uzbekistan's journey towards greening its economy. The purpose of this thesis is to contribute to the literature on green economy transitions by offering insights into Uzbekistan's experiences, challenges, and opportunities. By doing so, it aims to inform decision-making processes and guide actions towards achieving sustainable development goals in Uzbekistan. Moreover, this work explores the complex relationship between green economic development and key international sustainability and climate initiatives such as the Paris Agreement and the SDGs. It recognizes the dual nature of this relationship, with international commitments driving the development of a green economy and a green economy helping to deliver on those commitments. By assessing Uzbekistan's compliance with international obligations, the study identifies current achievements and challenges, suggesting ways to improve aspects of the green economy. It also deepens the impact of important initiatives such as the European Green Deal and the Belt and Road Initiative on the country's green transition. This selection is based on their direct relevance to the thesis topic, their global and regional significance in shaping sustainable development agendas, as well as their two-way implications for Uzbekistan, such as the transformative potential of EGD in EU partner countries and the implications of the BRI for sustainable development led by China, one of Uzbekistan's main partners. The purpose of this analysis is to provide valuable information on the implications and potential impact of these initiatives on the transition to a green economy in Uzbekistan. Methodologically, the thesis employs a SWOT analysis, integrating both qualitative and quantitative data collected through comprehensive desk reviews of relevant literature, reports from state and international organizations, strategic documents, and news articles. This approach allows for a holistic understanding of Uzbekistan's current situation and facilitates the formulation of targeted recommendations. This work concludes that the green economy model is of great importance for Uzbekistan, helping the country meet international sustainable development commitments such as the SDGs and the Paris Agreement. The transition to sustainable development not only brings Uzbekistan into line with the strict environmental standards of initiatives such as the European Green Deal, but also improves its global competitiveness. However, while investments in the Belt and Road Initiative can strengthen renewable energy infrastructure, the risk of fossil fuel projects, under this intiative, and potential inadequate environmental assessments threaten Uzbekistan's shift away from carbon-intensive sources. Moreover, over-reliance on Chinese participation may hamper the development of domestic green industries and hinder economic self-sufficiency. Uzbekistan has made significant strides in transitioning towards a green economy, evident through the adoption of comprehensive policies and strategies spanning various sectors. Despite challenges, Uzbekistan demonstrates a strong commitment to sustainability, aiming to align its economic growth with environmental priorities while almost meeting international sustainability commitments. SWOT analysis revealed that Uzbekistan's transition to a green economy is supported by strengths such as sustained economic growth, abundant natural resources, and a strong commitment to environmental sustainability. However, weaknesses such as governance challenges, limited private sector engagement, and infrastructure gaps hinder progress. Opportunities lie in international collaboration, demographic advantages, and financial instruments like green bonds, while threats include risks related to labor market transformation, upfront costs of renewable energy adoption, poor policy implementation, and vulnerability to global shifts away from fossil fuels. To address challenges and take advantage of opportunities, the thesis presents a set of priority areas and recommendations. These include enhancing governance and regulatory frameworks, strengthening capacity building and human development, fostering private sector engagement, promoting sustainable urbanization and infrastructure development, embracing circular economy principles, improving the financial sector with green tools, and enhancing monitoring and data management.
Assessing the impact of promotions on sales: A quantitative approach for a large-scale retailer's sales performance

(Graduate School, 2022-07-05) Zeybek, Ömer ; Ülengin, Kemal Burç ; Kaya, Tolga ; 403162009 ; Management

American Marketing Association defines marketing as "a system and operational process which includes various interconnected subsystems, harmonising with co-contributor elements to reach maximum efficiency." This thesis seeks to understand and explain the role of the promotional mix, one of the four Ps of the marketing-mix problem. Although sales promotions were acknowledged as a dissolving stock activity by sales management literature until the late 1960s, with increasing competition in the retail sector, it has become a vital instrument to impulse sales both for the long term and short term. However, within three decades, especially after the introduction of the television and online media (proper mediums for transmitting instant offers), the sales promotion activities had become more sophisticated, and their frontiers had outstretched beyond the frontiers of a single chapter to a stand-alone book. In the meantime, technological advances in data storage and computation areas enable scholars to create complex, multi-channel promotion analyses; the literature recognised promotions as an essential element in the marketing system. As a result, the sales promotion domain has become one of the significant divisions of marketing literature. In a modern sense, as a critical element of the marketing mix, the promotion has three main objectives, providing information to consumers and others, increasing demand, differentiating a product or category, stabilising sales, and accentuating a product's value. Therefore, most of the tools used by retailers from the sales promotion toolbox could be taxonomised in the price promotions domain. Price promotions' concrete impulse and response mechanism ease the effort of tracking and understanding effects created by sales trends. However, To accomplish a price promotion task, a company needs a clear understanding of which kind of promotions are working and why? Although current business intelligence applications can reflect the flow of cash and stocks of a company, promotions have complex relationships with various Key Performance Indicators (KPIs) of a business system. This aspect makes distinguishing the next value-added from a promotion a complicated job. This thesis aims to portray a reliable quantitative model to decompose price promotion's effect on sales trends. Most studies in price promotions have only focused on single response mechanisms like category effect, cannibalism, cross-category effects or brand switching. This study aims to contain responses of all courses given above in a single inclusive system of equations. Formulating a complete model system for the pilot category would allow practitioners to replicate results to all product inventory and eases the decision-making process extensively. Regarding the outcome of the studies, managerial relevance can be classified on the timing and nature of the impact created. In modern retailers' daily lives, promotions are critical to sustaining an increase in demand in the long term. On the other hand, retailers expect promotions to act as a balancer on lowering excess stocks in the short term. That promotes current actions and future strategies for sustaining long term increased demand. Therefore, a researcher studying in this field, especially in the business intelligence domain, should be aware that they should provide actionable, essential and meaningful insights for the practitioners. In order to achieve these kinds of outcomes, academic scholars should suggest a decision-making process in which retailers can observe the response of sales trends to their strategic moves, which are mainly classified as exogenous effects. Developing a reliable base for assessing promotions' impact on sales is strongly related to formulating a correctly specified model. Therefore, market response models are beneficial, especially for researchers working on the company's secondary data compiled from the enterprise database. A response model exhibits how one variable depends on other variables. For example, dependent variables could be sales or other KPIs of interest to marketing practitioners. On the other hand, independent variables are assumed to affect the dependent variable. Together these variables constitute a market response model. A response model defined on time series or cross-sectional data as an empirical response model. Accordingly, if a researcher prefers to study the direct and secondary impacts of price promotions on the retail level, market response models extended with exogenous promotion policy variables would be a yielding alternative. On the other hand, it is possible that to solve the true nature of promotions (create academic knowledge) and create insightful managerial relevance (prescriptive analytics), quantitative methods, including econometric response models, are the most efficient way. In this dissertation, I aimed to provide this kind of dual knowledge discovery for academic research and the retail industry. The research is based on three hypotheses which led me to construct two categories /multi-brand promotional effectiveness models. While the first section of the empirical study formulates the variables used in the next part of the study, including volatility modelling to promotion effectiveness has created an alternative approach. The second part of my empirical work was my playground to decompose and analyse net sales effects created by price promotion. The findings concluded that promotional strategy significantly affects the sales quantity of category/brand pairs both in the long and short term. As expected, I concluded that most of the sales bump created through promotions stems from the product's own promotional activity. On the other hand, results provided that promotions applied to competitor brands and categories also cause a significant change in sales trends. This research provides a timely and necessary study of creating pioneering a central promotion effectiveness assessment system for practitioners. By utilising the models produced in this study, the retail executives could organise promotional strategies from a wide-angle.
Beyond digitalisation: Designing a roadmap for Block-chain embedded performance management systems

(Graduate School, 2022-01) Ayrancı, Furkan ; Bolat, Hür Bersam ; 403181010 ; Management

We would be sure of that Internet started building its own reputation many years ago, especially enabling of computers for talking to each other via synchronized protocols. In the meantime, civilizations regarded the security of interactions within the structure. The science or tool of technology was needed in fortification by providing encryption and decryption mechanism so it's not detectable by others. Cryptography was used to make transactions clear and safer by third party institutions. This defective system is wide open to abuse by means of unavoidable frauds. Satoshi Nakamoto who was known as the first-person introducing timestamping based on cryptographic roadmap for two intended aspects while exchanging stuff such as money, information and data (Nakamoto, 2008). In essence, humankind had a very critical impulse which led them invent an alternative way for interaction without centralized intermediaries such as M-Pesa initiative that found in Kenya enabling people trade mobile minutes between each other. They were unbanked, but they had cellular phones. They traded their minutes as a form of currency. This thought comprises the core of Blockchain Technology (BT). Time-stamped and appended data blocks, roots of this opinion have been running since the mid '90s. An auditable database, secured by cryptography, must in hold hash functions for tamper resistance and integrity. Digital signatures which have the public-key to private-key accord, are applied for consent. Another contrivance plays a crucial role called consensus protocol for selecting which data can be admitted to chain by addressing cost of trust. Well-known conflicting information sample of Byzantine Generals Problem, Nakamoto solved in order to prevent misleading information (Lamport et al., 1982). Blockchain Technology compounds both economics of verification and the economics of networking while adding certain costs on the contrary of conventional mediators then it lowers some other costs such as conflict resolution process. Data is registered officially via smart contracts which represents computer codes and algorithms. All of these properties ensure the system have uniqueness and it affects the perception of worthiness. Non-fungible Token (NFT) term was created with the indorsement of virtual money such as Bitcoin and Ethereum. Apart from financial operations, Blockchain has also opportunities to come under performance management world to do some things better in a way of strengthening accountability mechanism, constituting fairness in management methodologies, ameliorating labor performance evaluation criteria etc. In this study, an alternative guideline of BT embedded performance management systems implementation and potential added-value factors that are strengthened by smart contract protocols are debated throughout BT advantages.
Comparison of stock selection methods: An empirical research on the borsa İstanbul

(Graduate School, 2023-04-12) Özdemir, Ali Sezin ; Tokmakçıoğlu, Kaya ; 403142012 ; Business Administration

Various investment instruments or index-linked financial instruments in various markets, made with reference to stock indices, cause negative returns, i.e., loss, for investors in periods when the index is declining. In some cases, while the indices follow a course in line with the country's inflation, the funds or investment instruments linked to the relevant indices may not be at the desired level in terms of generating above market returns or above inflation. Investment companies have developed stock selection models for various portfolios, by using the literature for the funds and investment instruments they have created, to protect themselves from the negative movements of indices. Portfolio analysis methods developed to obtain positive returns from financial instruments can cause negative returns even in cases where the market is stable or stagnated due to adverse economic conditions and increased risks. In addition, investments made in financial instruments that reference only indices or various indices' derivatives may cause negative returns as the index is negatively affected by the economic effects in the relevant country. The issue of stock selection is an important issue not only for large investors but also for individual investors. Moreover, some funds (such as pension funds) belonging to the indices of different markets depend on the movements of the stocks in the market. For this reason, stock selection has been one of the most important issues in finance for the last hundred years. In the literature, a wide range of stock selection models with diverse theoretical underpinnings have been developed, particularly over the past seventy years. Moreover, numerous empirical and theoretical studies have been conducted to compare the performance of these models. In this thesis, three models that have not yet been empirically compared with each other in the literature have been identified, and an empirical study has been carried out on the stocks of Borsa Istanbul indices. The models compared are as follows: (1) Markowitz model stock selection (detection of the percentage distribution of stocks in the portfolio), (2) stock selection model with second-order stochastic dominance method, (3) stock selection method with artificial neural network method. All models are models that can be considered quantitative analysis, while the utilization of financial ratios within the ANN model signifies a fundamental approach in the realm of stock selection. In first section of this thesis, a review of relevant literature on stock selection is presented, with particular emphasis on the rationale behind selecting the Turkish stock market, specifically the Borsa Istanbul. The subsequent section of this study places emphasis on literature pertaining to the pertinent models. Within the third section, the theoretical foundations underpinning Markowitz's model, Second Order Stochastic Dominance, and Artificial Neural Networks, all of which are utilized within this research, are thoroughly expounded. The fourth section of this thesis provides a detailed account of the relevant 18-year dataset, alongside an explication of the technical structure of stock selection models. Specifically, the artificial neural network stock selection model was constructed using the MATLAB programming language, while Microsoft Excel application was utilized to conduct Markowitz and Stochastic Dominance tests. The fifth section of this thesis presents the results of a comparative analysis of the aforementioned models. Specifically, return values are tabulated and compared across the models. Based on the analysis, it has been determined that the stock selection model utilizing artificial neural networks demonstrates a relatively higher return potential compared to other models. Furthermore, all three models were found to be capable of generating portfolios with returns that were between 8 to 20 times higher than the BIST-100 index. This thesis aims to achieve several objectives, namely: (1) to conduct a comparative analysis of the return performance of three stock selection models whose relative performance has not yet been evaluated in the literature, (2) to undertake a quantitative analysis of the selected models, (3) to compare the alpha returns (i.e., portfolio return – index return) within a market context such as Turkey, where the stock market is consistently influenced by political and economic events, and (4) to contribute to the literature by introducing models that demonstrate the potential to generate portfolios with returns that surpass the market or index return.
Contributions to the SDGS using the QFD method in ICT companies'

(Graduate School, 2024-06-07) Çalışkan, Enes ; Akdağ Camgöz, Hatice ; 403211016 ; Management

There is no doubt that humanity needs to realize the sustainability problems in the world and take serious actions regarding that. All members of the United Nations adopted The 2030 Agenda for Sustainable Development, the most comprehensive study on sustainability internationally, in 2015. The summary of the study is 17 sustainable development goals. It covers everything about sustainability such as environment, social and governance. The use of Information and Communication Technology (ICT), such as internet, mobile phones, and satellites, is essential for tackling the main issues facing sustainable development. Hence, contributions of 3 major ICT companies to the sustainable development goals are assessed in this study. Quality Function Deployment (QFD) is utilized as a methodology for this study. Since QFD is an excellent instrument for comparing businesses on relevant subjects. House of Quality must be established to complete the QFD application. In order to develop a House of Quality, the demanded qualities (voice of the customer) and quality characteristics (technical requirements) must first be determined. UN SDGs are used as demanded qualities. Quality characteristics are derived from annual sustainability and corporate social responsibility reports of ICT companies. The companies' efforts, as indicated by the QFD results, are concentrated on the use of recycled raw materials and recycling, reducing GHG emissions through energy saving and improved connectivity, decarbonizing the value chain, protecting the environment and water resources by collaborating with businesses that have completed CDP water assessments and paying attention to reducing water consumption, ethical business practices, and reducing inequality. The evaluations of the three businesses are found to be very similar when they are compared. The small differences between the companies are usually about the region they serve. Efforts that made from the companies are mostly concentrate on the responsible consumption and production, life below water, climate action, sustainable cities and communities goals. These efforts are included improving connectivity in needed areas for providing access to information, education and healthcare.
Cryptocurrency investment portfolio evaluation

(Graduate School, 2022) Niyazpour, Nima ; Tokmakçıoğlu, Kaya ; 757148 ; Management Engineering Programme

The emergence of Cryptocurrencies in recent years has attracted the attention of some investors and researchers. Since the number of literature is growing on this subject, new concerns are emerging around this topic. Cryptocurrencies are considered financial products. Therefore, the financial industry includes most of the issues. Investors worldwide are looking for new opportunities and investment areas to make more diversification in their portfolios. Cryptocurrencies seem to have the potential to add advantages to the investment portfolios, such as diversification, acting like safe heaven, and tools for increasing the portfolio's return. Hence this study's hypothesis rises around the impact of Cryptocurrencies on the performance of investment portfolios. This study investigates the performance of four portfolios, three of which include Cryptocurrency indexes among traditional assets, and one consists of only traditional assets. Cryptocurrency indexes used in this study have different characteristics where the first one is unique to this study and constructed on the dynamic Laspeyres model, the second one is an index of the top ten Cryptocurrencies by market capitalization, and the third one is the index of the top ten Cryptocurrencies by market capitalization excluding Bitcoin as the largest Cryptocurrency. Traditional assets included in portfolios cover a vast class of financial asset types such as equity market, commodities, precious metals, real estate, and fixed income. Furthermore, different asset allocation strategies are applied to all four portfolios of this study to compare their performance under different conditions. The data period for this study varies for different assets. Still, to include them in the portfolios, daily data from January 2017 through June 2022 is acquired where all of the assets are dynamic. To follow the literature on this topic, all portfolios are rebalanced on a weekly basis for the data period, and optimal weights for each week of the portfolios are unique. Then moving window with the size of one year is applied to the data from the beginning week until it satisfied the date period. Portfolios are optimized under various asset allocation strategies such as equal-weighted portfolio, maximum Sharpe portfolio, minimum variance, maximum return, risk parity, maximum diversification, and portfolio optimization using higher moments using the SciPy library of python. Results of the optimizations are being evaluated with five performance measurement metrics, including Sharpe ratio, adjusted Sharpe ratio, Certainty Equivalent, Sortino ratio, and Omega ratio. Eventually, for the test on the robustness of the findings, ANOVA analyses are applied to test the consistency of the results. Based on the findings, Cryptocurrencies increase the return and risk of the portfolio. Still, portfolios including Cryptocurrency indexes in their structure give out better performance measurement results suggesting that Cryptocurrencies improve the performance of the investment portfolios for the data period of this study.
Dynamic market modeling with heterogeneous agents: Applications in diverse markets

(Graduate School, 2023-10-18) Beyhan, Hidayet ; Ülengin, Burç ; 403162017 ; Management

Financial markets, with a staggering market capitalization of 94 trillion US dollars in 2020, hold utmost importance in finance and economics. To comprehend their dynamics and price behavior, numerous models have been proposed, such as the Capital Asset Pricing Model (CAPM) and Arbitrage Pricing Theory (APT). However, these traditional approaches often fall short in capturing extreme market situations and the complexities of crashing market crises. In response to this limitation, agent-based modeling (ABM) has emerged as a paradigm shift, offering more realistic assumptions and allowing for emergent behavior due to interactions among heterogeneous agents. This study utilizes ABM to investigate financial market microstructure and stock market behavior through the creation of two distinct market models. The first model, an artificial stock market, aims to replicate real market price features and explore the impact of various trading strategies. Incorporating agents with realistic trading strategies, the model reveals insights into the competition among different strategies, highlighting the dominance of computationally powerful agents. Moreover, the presence of noise traders is observed to contribute to market liquidity and movement. Overall, the ABM approach successfully reproduces stylized facts observed in real markets and provides a bottom-up understanding of market dynamics. The second model is a hybrid limit order book simulator that combines historic NASDAQ messages and actual market orders to create a more realistic trading mechanism. By examining the impact of order size, market volatility, market capitalization, and stock trading volume, the simulator demonstrates a close resemblance between simulated and actual market prices. Notably, larger order sizes lead to greater price impact, while higher volatility stocks exhibit more significant price impacts. Additionally, market capitalization and stock trading volume are shown to influence bid-ask spreads. Although the study has some limitations, such as the need for further exploration of agent heterogeneity in fundamental markets, it contributes valuable insights into financial market microstructure dynamics. The developed limit order book simulator offers a platform for testing stock market hypotheses and evaluating trading strategies, paving the way for future research in financial stock markets and optimal portfolio selection. The agent-based modeling approach and its ability to capture complex market interactions provide promising avenues for understanding financial markets at a granular level and making informed decisions in the world of finance.
Effects of organizational and individual dynamic capabilities on business model innovation and sme performance

(Graduate School, 2024-05-30) Öğrenci, Seher ; Alpkan, Lutfihak ; 403172004 ; Management

Technological developments, limited resource supply, and market volatility challenge especially small and medium business managements, particularly in developing countries. They're trying to upgrade how they work to stay competitive in local and global markets. They are continuously in search of new business models. Research on how dynamic capabilities affect business model innovation and firm performance yields mixed results. Teece introduced dynamic capabilities framework with three dimensions as sensing, seizing, and reconfiguration. However, it doesn't fully explain how these capabilities work and to whom they belong to at the firm. The current dissertation addresses these gaps through two studies. In the first one, the Dynamic Capabilities framework has been used to understand how business model innovation happens in both new and established entrepreneurial firms through semi-structured interviews with owner-managers actively involved in business model innovation decision-making. The study focused on individual and organizational layers of dynamic capabilities and gathered data in the science parks of Istanbul. Through content analysis of nine semi-structured interviews, several key insights emerge: (1) Entrepreneurs come ahead of all other stakeholders in undertaking the main responsibility of each dynamic capability sud-dimension. (2) Organizational layer capabilities come into action in case the organization's frontline people and technology people increase in count. (3) Entrepreneurial team's complementary capabilities are encountered in each sample case. Moreover, organizational layer capabilities manifest prominently when business model innovation activities necessitate broad-based involvement, such as customer engagement and technological experimentation. These mechanisms exhibit variances contingent upon firm size and structural arrangements. Furthermore, entrepreneurs assert control through established routines and organizational culture, particularly evident in smaller enterprises. As these firms evolve, they develop and institutionalize procedures to transform their dynamic capabilities into organizational ones, to sustain innovation. The 10 DC sub-dimensions suggested in this study are grouped under three dimensions of Teece's DC framework. Sensing skills and mechanism: (1) reaching to data, (2) filtering customer data, (3) decomposing and reframing, (4) idea generation and visualization of BM, (5) conceptual validation of visualized BM. Seizing skills and mechanisms: (6) physical validation of targeted BM, (7) decision making, (8) external integrative capabilities (co-creation of solution). Reconfiguring skills and mechanisms: (9) aligning organization to new BM, (10) aligning process to new BM. Those skills and mechanisms are clues for entrepreneurs to develop BMI. Practitioners are recommended to consider their primary responsibility for BMIs processes independent of the size of the firms, to build entrepreneurial teams with partners having the complementary skill set and concentrate on the employees' selection, as well as their adaptation to the firm routines. Additionally, the study complements Teece's Dynamic Capabilities framework on business model innovation extending it into fulfillment layer. The second empirical study investigated the effects of dynamic capabilities on the quality and financial aspects of firm performance in SMEs and the mediating role of BMI in these relations in a developing country context. The following four questions are addressed: • What are the nature and fulfillment layers of DCs employed in technology-based firms engaging in BMI? • How organizational DCs can be categorized according to organizational layers in terms of owner/managerial and employees' levels in SMEs? • Which DCs are more effective on SME performance in terms of quality and financial aspects? • What is the role of BMI in the DCs-performance relations? The sample of the study consists of SMEs involved in BMI processes, and participants were chosen as business owners and top-level managers due to their managerial power over business models and their understanding of the bigger picture in this field. The analysis is conducted on the SMART PLS analysis tool. Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM) is compliant in examining small sample sizes, complex models with numerous constructs and indicators. It also offers an advantage in analyzing complex second-order latent constructs and examining reflective and formative structures in the same model. As the result of the study, business model innovation has emerged as a formative second-order construct having three sub-dimensions (value creation, value proposal and value capture). Constructs for owner-manager and employee layer dynamic capabilities also emerged as formative second-order constructs. Employee layer dynamic capabilities construct is also formed by three sub-dimensions such as employee layer sensing, seizing and reconfiguring capabilities. The construct of owner-manager layer dynamic capabilities, on the other hand, is formed by two sub-dimensions. Seizing and reconfiguring dimensions have been merged into one as the result of discriminant analysis. Those employee layer dynamic capabilities and owner-manager layer dynamic capabilities constructs supported their effect on performance factors in the mediation of business model innovation. Business model innovation has a high association with all performance types. Owners' dynamic capabilities have a positive association with financial performance, while their total effect is not significant on quality performance. Conversely, employees' dynamic capabilities show a positive association with quality performance, but their total effect is not significant on financial performance. The findings underscore the paramount significance of business model innovation in determining firm performance. It is revealed that owners and top managers possessing dynamic capabilities apply a positive influence on the financial performance of the firm, even in instances where they do not introduce new business models. Conversely, notwithstanding the presence of dynamic capabilities, they are unable to drive the firm's quality performance without either the engagement of BMI or the active involvement of employees. The dissertation opens a new horizon for future research extending the framework of Dynamic Capabilities to differentiate among organizational layers. As a result, the findings from both qualitative and quantitative studies conducted within the scope of the thesis underscore the significant importance of business model innovation in determining firm performance. It is revealed that firm owners and top-level managers with dynamic capabilities exert a positive influence on the financial performance of the firm even when new business models are not involved. However, it cannot be expected for them to improve the quality performance of the firm without innovating in their business models or active involvement of employees, even if they possess dynamic capabilities.
Elektrikli araçlar modüler batarya takas sisteminin finansal ve genel performansının satın alma kararı üzerindeki etkisi: AHP ve MOORA yöntemlerine dayalı araç seçimi uygulaması

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023) Şenocak, Muhammed Sefa Onur ; Tokmakçıoğlu, Kaya ; 786702 ; İşletme Bilim Dalı

Karbon emisyonun giderek arttığı ve konunun tüm dünyada ve akademide gündemin önemli bir parçası haline geldiği görülmektedir. Giderek artan emisyon salınımı dünyanın iklimini değiştirmekte ve dünya üzerinde yaşayan tüm canlıları ve ekosistemi tehdit etmektedir. Karbon emisyonunu azaltmak için yapılması gereken en önemli şeylerden biri fosil yakıt kullanımını azaltmaktır. Fosil yakıt kullanımını artıran nedenlerden biri olarak karşımıza çıkan otomobil kullanımı ise her geçen gün artmaktadır. Dünya nüfusunun giderek artması ve mobilite ihtiyacının buna paralel olarak artması otomobil gibi fosil yakıt kullanan mobilite araçlarının sayısının da artmasına sebep olmaktadır. Tüm bu sebepler ve gelişen teknolojilerle beraber fosil yakıt kullanan mobilite araçlarının sayısının azaltılması için birçok çalışma yapılmaktadır. Bu çalışmalardan en önemlisi fosil yakıt kullanan araçlar yerine karbon emisyonu sıfır olan elektrikli araçların üretilmesi ve yaygınlaştırılmasıdır. Özellikle otomobillerde yeni üretilen birçok modelin fosil yakıt kullanan versiyonlarıyla beraber elektrikli olanlarının da satışa çıktığı görülmektedir. Yapılan araştırmalar elektrikli araçların tercih edilmesindeki en büyük engellerden birinin aracın menzili olduğunu göstermektedir. Bununla beraber satın alma maliyeti ve bataryaların yenileme maliyeti de kullanıcıların sorun olarak gördüğü kriterlerdir. Çalışmanın en temel amacı elektrikli araçların yaygınlaşmasına katkı sağlayacak bir model oluşturulmasıdır. Uygulanacak olan batarya takas sisteminin finansal ve genel performansının, geleneksel sistemler ile karşılaştırıldığında kullanıcının satın alma kararını nasıl etkilediği sorgulanmıştır. Sistemin sonuçlarının, kullanıcıların satın alma kararlarına etkisi AHP ve MOORA yöntemleri kullanılarak hesaplanmış, iki farklı yöntemin sonuçlar üzerindeki etkisi sorgulanmıştır. Tasarlanan bu model mevcut teknolojilerin izin verdiği kapsamda, menzilin içten yanmalı motorlu araçlar da olduğu gibi akaryakıt istasyonlarından 10 dakika içerisinde hızla artırılması prensibine dayanarak oluşturulmuştur. Modelde elektrikli araçların bataryalarının %60'lık kısmı modüler olarak tasarlanmış, bu %60'lık kısım için şarj istasyonu ve noktalarında 10 dakika içerisinde boş-dolu batarya takasının yapılarak menzilin içten yanmalı motorlu araçlarda olduğu gibi kısa sürede artırılması hedeflenmiştir. Modelde araçların %60'lık kısmının modüler olması ve takas sistemi ile edinilmesinden dolayı, temel amaca ek olarak modüler bataryalı elektrikli araçların klasik elektrikli araçlara göre bakım maliyetinin ve satın alma maliyetinin de düşmesi amaçlanmıştır. Tasarlanan bu modelin insanların satın alma kararı ve araç seçimi üzerindeki etkisinin ölçümlenebilmesi için uygulama alanı Türkiye seçilmiştir. Çalışma kapsamında zorunlu durumlar dışındaki tüm veriler güncel ve Türkiye'deki fiyatlardan seçilmiş, tüm hesaplamalar buna göre yapılmıştır. Çalışma kapsamında insanların araç satın alma kararını etkileyen dört ana kriter belirlenmiştir. Bu kriterler satın alma maliyeti, yakıt maliyeti, bakım maliyeti ve menzildir. Kapsam olarak kriterlerin seçilmesinde menzil hariç finansal kriterler ön plana çıkarılmıştır. Menzilin istisna olması, tasarlanan batarya takas sisteminin ana amacının menzil problemini çözmeyi hedeflemesidir. Bu kriterlere göre satın alma tercihinin ölçümlenebilmesi için ise üç adet alternatif belirlenmiştir. Bu alternatifler, içten yanmalı motorlu araçlar (Alternatif A), elektrikli araçlar (Alternatif B) ve modüler bataryalı elektrikli araçlar(Alternatif C) olarak sıralanmıştır. Alternatiflerin belirlenen örnek araçların verileri ile satın alma maliyetleri, yakıt maliyetleri, bakım maliyetleri ve menzilleri hesaplanmıştır. Kullanıcıların belirlenen dört ana kriterden hangilerine daha fazla önem verdiğinin ölçülmesi için 52 katılımcıya, belirlenen anket uygulama kriterlerine göre anket uygulanmıştır. Anketin sonuçları ile kriterler arasında önem ağırlıkları oluşturulmuştur. Anket sonuçlarında oluşan ağırlıklar ile beraber alternatiflerin seçimi için AHP ve MOORA yöntemleri uygulanmıştır. AHP yöntem çıktılarına göre içten yanmalı motorlu araçlar 1. sırada, modüler bataryalı elektrikli araçlar 2. sırada, elektrikli araçlar ise 3. sırada yer almıştır. MOORA yöntemi çıktılarına göre de aynı şekilde içten yanmalı motorlu araçlar 1. sırada, modüler bataryalı elektrikli araçlar 2. sırada, elektrikli araçlar ise 3. sırada yer alacak şekilde sıralanmıştır. Tüm sonuçlar değerlendirildiğinde, çalışmanın amacında sorgulanan ilk sorunun cevabı, uygulanan batarya takas sisteminin finansal ve genel performansının, geleneksel sistemler olan içten yanmalı motorlu ve elektrikli araçlar ile karşılaştırılmasının insanların satın alma kararı üzerinde etkisinin pozitif yönde olacağı şeklinde verilebilir. Tasarlanan modüler bataryalı araçların, klasik elektrikli araçlara göre kullanıcılar tarafından daha çok seçileceği görülmüştür. Tasarlanan sistem ana amaç olarak menzil sorununa çözüm alternatifi oluştursa da aynı zamanda ek olarak satın alma maliyetlerini kısmen, bakım maliyetlerini ise önemli ölçüde düşürerek pozitif etki sağlamıştır. Pozitif etkilere rağmen tasarlanan modüler bataryalı elektrikli araçlar, içten yanmalı araçların tercih sırasını değiştirecek ölçüde kullanıcı satın alma kararını etkileyememiştir. AHP ve MOORA yöntemlerinin sonuçları satın alma tercihi sıralamasını değiştirmemiş, sonuçların tutarlı şekilde benzer çıktığı görülmüştür.
Elektrikli araçların şehir içi yük taşımacılığında kullanımı

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2021-07-02) İmre, Şükrü ; Çelebi, Dilay ; 507152005 ; İşletme Mühendisliği

Tüm dünyada artan çevre kirliliği çevresel endişeleri gündeme getirmektedir. Karbondioksit emisyonu çevre kirliğine neden olan etmenlerin başında gelmektedir. Her ne kadar fosil yakıtlar dünyada tükenmeye başlasa da halihazırda ulaşım sektörünün yoğun kullandığı yakıt türü olarak karbon emisyonuna olan olumsuz etkisi devam etmektedir. Hem azalsa da zarar verici olmaya devam eden fosil kaynaklara olan bağımlılığı azaltmak hem de petrol fiyatlarının artmasının getirdiği maliyet sorunlarını aşmak için ulaşım sektörü yeni arayışlara yönelmektedir. Bu noktada, gelişen teknolojiyle birlikte elektrikli araçların kullanımı bir çözüm olarak görülmektedir. Yük taşımacılığında elektrikli araçların yayılması ve dolayısıyla yaşanan çevresel kirliğinin azaltılması mümkün hale gelmektedir. Bu çalışmada, pilot bölge olarak seçilen İstanbul'da, kent içi yük taşımacılığında elektrikli araçların kullanımı potansiyelinin tahmin edilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaca erişebilmek için elektrikli araçların kullanımıyla ilgili seçimler ve ilgili faktörlerin analitik bir analizi yapılmıştır. Bu analitik analiz yardımıyla, İstanbul'daki şehir içi yük taşımacılığında faaliyet gösteren kurumlar için mesafe ve yük bazlı elektrikli yük araç seçim modeli oluşturulmuş ve bu seçim modeli yardımıyla ilk olarak çalışma kapsamına alınan firma için filo içerisinde elektrikli araç ve geleneksel araçların birlikte yönetildiği hibrit filoya ait araç tür yüzdeleri bulunmuştur. Böylelikle, İstanbul kent içi yük ulaşımındaki sektörler ve seçilen firma için elektrikli araç kullanım potansiyeli tahmin edilmiştir. Dolayısıyla, İstanbul kent içi yük taşımacılığında faaliyet gösteren firmalar ve seçilen firmanın kent içi yük taşımacılığı faaliyetlerinde kullandığı araç filosuna, elektrikli araçların eklenmesi için bir karar modeli önerilmiştir. Bu analitik analiz içerisinde ilk olarak elektrikli araçların kullanım potansiyeline etki eden değişkenler ortaya çıkarılmıştır. Bununla birlikte, elektrikli yük araçların karşılaştıkları engelleyicileri ve kolaylaştırıcıları bulmak için elektrikli araç ekosistemde bulunan paydaşlar ile bir araya gelerek bir arama toplantısı düzenlenmiştir. Bu aşamaya kadar elde edilen iç görüler literatür çalışmasının bulgularıyla birleştirilerek seçim modelinde kullanılacak değişkenler seçilmiştir. Çalışma kapsamında seçilen pilot bölgede faaliyet gösteren bir perakende firmasının sefer verilerinden yararlanılarak seçim senaryolarını içeren bir seçim (stated preference) anketi oluşturulmuştur. Anket tasarımında ortogonal deney tasarımından (orthogonal design of experiment) yararlanılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre, elektrikli araç kullanım potansiyeli araç türlerine ve sektörlere göre farklılık göstermektedir. Ayrıca, araç tipleri arasındaki sefer süreleri farkına göre senaryolar üretilmiştir ve bu senaryolar kapsamında araç kullanım potansiyeli değişmektedir. Kısaca oluşturulan senaryolar, geleneksel ile elektrikli aracın sefer sürelerinin eşit olmasından başlayarak sonraki her bir senaryoda kademeli %10 arttırılmıştır. Toplamda beş farklı senaryo ile araç kullanım potansiyeli ortaya çıkarılmıştır. İstanbul'da kent içi taşımacılıkta kullanılabilecek elektrikli araç oranları, sektörlere göre ağırlıklandırıldığında ve çalışma kapsamında değerlendirilen iki tür araç arasındaki sefer süresi farkına dayalı senaryolar dikkate alındığında %20,4, %11,6, %6,4, %3,5 ve %2,0 olarak ortaya çıkmıştır. Diğer yandan, çalışma kapsamına alınan firma filosuna ait elektrikli araç kullanma oranı senaryolar baz alınarak %31,7, %25,4, %21,0, %17,5 ve %14,6 olarak belirlenmiştir. Firma ve filo özelliklerine (barındırdığı araç türleri, taşıdığı yük türü vb.) göre bu oranlar değişkenlik göstermektedir. İstanbul geneli ve firmaya ait filo için elde edilen bu oranlar, filoların çoğuna elektrikli araç eklenebileceğini göstermektedir. Ayrıca, elde edilen bu oranlar ve ilgili diğer veriler yardımıyla İstanbul'da yük taşımacılığındaki sektörlerden ve seçilen firmadan kaynaklı karbondioksit emisyon miktarının, elektrikli araçların kullanımı ile sırasıyla %15,0 ve %25,8 oranında azalabileceği tahmin edilmiştir. Böylelikle, yük taşımacılığında kullanılan geleneksel ve elektrikli araçların bir arada olacak şekilde hibrit bir filo yapısına geçilebileceği sonucuna varılmıştır. Bu geçişin ilk olarak perakende, imalat, konaklama ve yiyecek sektörlerinden başlaması diğer sektörlere göre elektrikli araç kullanımının daha olumlu sonuçlar verme potansiyeli olduğu bulgusuna varılmış ve bu sektörlerde ulaşımda elektrikli araçların katılımını hızlandıracak düzenlemelerin yapılması önerilmiştir. Ayrıca, elektrikli araçlarla yapılan seferlerde geleneksel araçlara göre sürenin artması, kullanım potansiyelini düşürdüğünden elektrikli araçlara sefer süresini kısaltacak, özel park alanlarının tahsis edilmesi, şehir içindeki belirli noktalara sadece elektrikli araçların girmesine yönelik düzenlemelerin yapılması önerilmiştir.
Embedded information content in bonus and rights issue announcements for selected stock exchange markets

(Graduate School, 2021-07-14) Işıker, Murat ; Taş, Oktay ; 403132004 ; Management ; İşletme

The purpose of the dissertation is fourfold: First, to measure market anomaly around the bonus and rights issue announcements for selected stock exchange markets for 2010-2019. Second, to identify the motives behind the market anomaly by using issue characteristics and firm-specific factors. Third, to analyse the long-run operational performance of capital-raising firms via bonus and rights issues. Fourth, to provide policy implications to the regulatory bodies and market participants that will help to reduce the level of market inefficiency. Market reactions are calculated using event study methodology in three aspects. We analyse post and pre-announcement periods to measure event-induced anomaly and possible information leakage, respectively. Moreover, we aim to compute the magnitude of the total market anomaly around the event days by covering both periods. The market model is applied as the primary tool for expected return calculations. Since a daily time frame is preferred, the estimation period covers a trading year return data prior to the event. The main analysis surrounds the period ten days before and after the event. We also use shorter periods to control possible confounding event effects. For the multi-country level analysis, after measuring the market reaction for each country, we perform a multivariate linear regression analysis to explore the possible factors that cause the market anomaly. We use firm-specific variables as well as issue type characteristics for this purpose. Finally, we investigate the long-run operational performance of the issuers, which covers three years before and after the event. For Turkey specific analysis, we use hand-collected data derived from the Public Disclosure Platform of Turkey (PDP) to obtain announcement dates as well as other details specified within the announcement. These details convey embedded information content that is not available on other platforms. Thus, we create sub-groups using these details to reveal if any hidden factor can explain the variations on stock returns during bonus and rights issue announcements. These sub-groups are compared using one-way ANOVA and independent two-sample t-tests. We also use post-hoc tests for further examination. Our findings provide evidence regarding a positive market anomaly around bonus issue announcements in different magnitudes for all sample countries. The information leakage effect, which occurs before the announcement, is detected for all countries except Taiwan. However, the post-announcement market anomaly is valid only for India, Pakistan and Turkey. Regression findings show that issue size is the primary determinant of the abnormal returns, while the firm size and dividend yield are found significant in some cases. Profitability and leverage level indicators cannot explain the variation in abnormal returns. Moreover, long-run performance analysis results indicate that profitability after the event quarter has a downward trend, which means that the signalling assumption does not hold for the sample countries. Investment expenditures are stable generally, while there is a slightly positive trend after the event quarter for Thailand and Turkey. Turkey-specific analysis results show that when internal resources are distributed as bonus shares, the market reaction is higher than those distributed from last year's net income. In addition, internal resources sub-groups also have different characteristics. The market reaction is higher for inflation adjustment on equity group than other in-ternal resource groups. Nonetheless, the largest sized issue group, which contains issues over 75%, cause the highest abnormal returns, while a market anomaly is not detected for the smallest sized issues. Last but not least, the announcement effect regarding the initial bonus issues differs from the subsequent ones. We cannot docu-ment any significant differences among the groups that are formed according to in-dustrial classification, the timing of the issue and market sentiment. Finally, although we observe a liquidity improvement after the bonus issue, the change is not signifi-cant. The fourth chapter includes analyses on the effect of rights issue announcements. Our findings signify the presence of information asymmetry and agency problem for rights issuer firms. Also, the pecking order theory holds for most countries. Unlike the bonus issue case, we show that shareholders do not perceive these announce-ments as favourable in all countries except for Brazil and the UK. The worst perfor-mance is detected in Turkey by -5% within two days. The information leakage effect is weak for the rights issue case, which is found only in the UK. Regression findings indicate that discount rate, idiosyncratic risk level and low-growth indicator are nega-tively, and market sentiment is positively related to abnormal returns for the pooled data. Similarly, the country-specific regressions show that the discount rate is nega-tively associated with abnormal returns in all countries except for Thailand. In addi-tion, Pre-announcement returns affect market reaction positively in Turkey. Finally, the long-run analysis indicates that firms mostly used raised funds to cut their debt burden right after the event quarter. However, the debt level continues to deteriorate afterwards in all countries except France and the UK. In general, the right issues do not improve the firm's profitability, while weak and temporary investment expendi-tures are detected in Germany and Thailand. The fifth chapter provides empirical findings of Turkey-specific analysis. Take-up rate is detected 95% on average, while Turkish firms raised more than 25 billion TRY in ten years via rights issues. We document significant different market reactions for private placement (by 3%) and pure rights issue announcements (by -6%) for the (0,5) event window. We assert that the shareholder approval requirement is the major de-terminant for the difference. Also, when bonus shares are used simultaneously with rights issues, the market reaction becomes positive. On the other hand, market reac-tion is more adverse for higher-sized issues than lower-sized ones. Results fail to show a difference among groups formed according to commitment type, the use of proceeds, issue sequence and industrial classification. The dissertation is novel in examining several emerging markets, particularly regard-ing the short-run announcement effect and long-run operational performance of bo-nus issuing firms. Also, originality can be attributed to the rights issue case, where we compare several developed and developing countries together by using multiple fac-tors, including firm and issue-specific characteristics. Finally, it is the first study for Turkey that examines the detailed information retrieved from bonus and rights issue announcements to identify country-specific determinants of market anomaly by using hand-collected data.
Enerji depolama üniteli trijenerasyon mikro şebeke sisteminde çizelgeleme optimizasyonu: Hastane uygulaması

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2021-05-28) Doğan, Anıl ; Kayalıca, M. Özgür ; 403181001 ; İşletme ; Management

Teknolojik gelişmeler ve dijitalleşmenin gittikçe hız kazanması ile enerji ihtiyacı artmaya devam etmektedir. Dünya Enerji Görünümü raporlarındaki olağan durum senaryolarına göre talep edilen enerjinin sağlanması amacıyla fosil yakıtların kullanılmaya devam edilmesi ile hava kirliliği giderek artarak küresel ısınmaya sebep olacağı belirtilmiştir. Fosil yakıtların sınırlı olması nedeniyle ülkeler arasında enerji rekabeti ortamı oluşmaktadır. Bu enerji rekabeti sayesinde karbonsuzlaşma, enerji tasarrufu, verimlilik ve sürdürülebilirlik kavramları değer kazanmaya başlamıştır. Karbondioksit salınımın azaltılması ve küresel ısınmanın önüne geçilebilmesi için yenilenebilir enerji kaynakları en iyi çözüm olarak gösterilmektedir. Yenilenebilir enerji sistemlerinin giderek azalan enerji üretim maliyetleri ve teşvik edici politikalar sayesinde hızla büyümeye devam etmektedir. Böylece karar vericilerin yenilenebilir enerji sistemlerine yatırım yapmasının önü açılmaktadır. Yenilenebilir enerji sistemlerinin aralıklı üretiminden dolayı belirsizlikler ve dengesizlikler bulunmaktadır. Aralıklı üretimden kaynaklı belirsizliklerin giderilmesi, enerji yönetimi, enerji arz güvenliği ve enerji kalitesinin sağlanması problemlerini ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle yenilenebilir enerji sistemleri, konvansiyonel enerji üretim sistemlerinin tam ikamesi olamamaktadır. Bu problemlerin çözümü olarak enerji depolama sistemleri gösterilmektedir. Çoğu güç uygulamaları ile entegre çalışabilen enerji depolama sistemlerinin sağladığı faydalar göz önünde bulundurulduğunda enerji depolama sistemleri teknolojik olarak gelişmekte ve giderek düşmekte olan maliyetleri ile yaygınlaşmaya devam etmektedir. Sürdürülebilir enerji yönetimi ve arz güvenliğinin sağlanması amacıyla dünya çapındaki güç uygulamalarında merkezsizleştirme, karbondan arındırma ve demokratikleşme eğilimleri ortaya çıkmıştır. Böylece ana şebekeye bağlı veya bağımsız olarak çalışabilen, enerji depolama, yenilenebilir ve konvansiyonel enerji üretim sistemlerinin entegre edilebildiği mikro şebeke uygulamalarının sayısı giderek artmaktadır. Mikro şebeke sistemi, dağıtılmış enerji kaynakları olarak güneş panelleri, rüzgâr türbinleri, kombine ısı ve güç santralleri, küçük doğal gaz yakıtlı jeneratörler, dizel jeneratörler, elektrikli araçlar, iklimlendirme sistemleri ve enerji depolama sistemleri gibi yük kontrolünün sağlanabildiği sistemlerle entegre bir şekilde çalışabilmektedir. Böylelikle son kullanıcının talep ettiği elektrik, ısıtma ve soğutma yükü talepleri ana şebekeden bağımsız bir şekilde kontrol edilebilmektedir. Enerji depolama sistemlerinin entegre edildiği mikro şebekeler sayesinde elektrik kesintilerine karşı enerji güvenliği sağlanmakta, çevre dostu enerji üretimi yapılmakta, yakıt tasarrufu, altyapı maliyet tasarrufu ve yardımcı enerji hizmetleri ile ekonomik fayda sağlanmaktadır. Mikro şebekelerde istenilen güç uygulamasının karakteristiğine göre kullanılabilecek birçok enerji depolama sistemi mevcuttur, fakat güç uygulamalarındaki hizmetlerin hepsinin karşılandığı bir enerji depolama sistemi bulunmamaktadır. Her enerji depolama sisteminin birbirleri ile karşılaştırıldığında teknik performans, ekonomik çerçeve ve çevresel etkiler kapsamında avantajlı ve dezavantajlı olduğu durumlar söz konusudur. Bu nedenle kurulması planlanan güç uygulamalarında seçilecek olan enerji depolama sistemleri, uygulamanın ihtiyaçlarını ve gerekli kısıtlarını karşılaması gerekmektedir. Dünya genelinde fosil yakıtların tükenmeye başlaması ve küresel ısınmadan kaynaklı iklim değişiklikleri nedeniyle karayolu taşımacılığında alternatif olarak elektrikli araçlar gösterilmektedir. Sürdürülebilir kalkınma senaryolarında 2030 yılına gelindiğinde elektrikli araçların pazar payı yüzde 30 ve araç stoğu 250 milyon adet olacağı tahmin edilmektedir. Elektrikli araç pazarının büyümesindeki en önemli etkenlerden biri olarak gittikçe maliyetleri azalan Lityum-iyon bataryalar gösterilmektedir. Lityum-iyon bataryalar yüksek enerji yoğunluğu, düşük oranda kendi kendine deşarj olma ve düşük bakım maliyetleri sayesinde elektrikli araçlarda en fazla kullanılan batarya sistemleridir. Diğer yandan yapılan araştırmalara göre Li-iyon bataryaların kullanım ömürleri elektrikli aracın özelliklerine ve sürücüye bağlı olarak 8-15 yıl arasında olmakta ve yüzde 80 kapasiteye ulaştığında elektrikli araçlardaki kullanımı sonlandırılmaktadır. Elektrikli araçlardan çıkarılan bataryaların bertaraf edilmesi büyük bir ekonomik kayıp oluşturmaktadır. Ayrıca batarya sistemleri, ikamesi az olan materyaller içerdiği için geri dönüştürme maliyetleri oldukça yüksektir. Bu nedenle elektrikli araçlarda kullanım ömrünü tamamlamış bataryaların ekonomik değerinin en üst düzeye çıkarılması için ikinci yaşam döngüsünde sabit depolama sistemi olarak kullanılması önerilmektedir. Bu tezin amacı, insan hayatı üzerinde kritik öneme sahip hastanelerin elektrik kesintileri ve enerji kalitesi problemlerine karşı enerji arz güvenliğinin sağlanmasıdır. Bununla birlikte hastanenin talep ettiği kritik elektrik, ısıtma ve soğutma yüklerinin güvenliği için trijenerasyon mikro şebeke sistemi tasarlamaktır. Sistemde enerji depolama sistemi olarak termal enerji ve ikinci yaşam döngüsündeki Lityum-iyon elektrikli araç bataryalarından oluşan depolama sistemleri dahil edilmiştir. Enerji üretim sistemi olarak güneş paneli, mikro türbin ve gaz kazanı kullanılmıştır. Soğutma yüklerinin sağlanması için ise absorpsiyonlu soğutucu ve elektrikli çiller sistemleri entegre edilmiştir. Diğer yandan güç ve ısı kontrol üniteleri ile sistemler arasındaki enerji yönlendirilerek hastanenin talep ettiği elektrik, ısı ve soğutma talepleri karşılanmaktadır. Tasarlanan trijenerasyon hastane mikro şebeke sisteminin en ekonomik şekilde çalışması ve kritik enerji yüklerinin her zaman karşılanabilmesi için çizelgeleme optimizasyon modeli geliştirilmiştir. Çizelgeleme optimizasyonu ile sistem bileşenlerinden alınan ve yönlendirilen enerji yüklerinin kontrolü sağlanacaktır. Önerilen çizelgeleme optimizasyon modeli ile elektrik kesintisi ve enerji kalitesi problemlerine karşı hastanenin enerji güvenliğininin sağlanmasının yanı sıra yenilenebilir enerji ve depolama sistemlerinin entegre edilmesi ile enerji tasarrufu elde edilerek hem ekonomik hemde çevreci bir sistem tasarlanması hedeflenmiştir. Hastanenin çizelgeleme optimizasyonu için bir yıldaki saatlik elektrik tüketimi ve sıcaklık verileri kullanılmıştır. Optimizasyon probleminin çözdürülmesi amacıyla karma tamsayılı doğrusal programlama kullanılarak Excell Solver programında kodlanmıştır. Yapılan araştırma ile hastane birimleri arasında kesintisiz enerji talebinin en yüksek olduğu ameliyathane, resüsitasyon birimi ve yoğun bakım ünitelerinin kritik enerji yükü talepleri modele dâhil edilmiştir. Oluşturulan modelin uygulanması için 197 yataklı, 4 ameliyathaneli, 2 resüsitasyon birimli ve 13 yoğun bakım üniteli hastane seçilmiştir. Hastanenin kat planlarından ve sıcaklık verilerinden yola çıkarak alan soğutma ve ısıtma için enerji ihtiyacı hesabı yapılmış ve bir yıldaki saatlik ısıtma ve soğutma yük talepleri belirlenmiştir. Kurulan model ile doğal gaz, batarya yıpranma, işletme ve bakım, şebeke elektriği ve CO2 salınımından kaynaklı oluşan sosyal maliyetlerden oluşan amaç fonksiyonu optimize edilmiştir. Model çıktısında 8670 saat için yıllık toplam enerji maliyeti, batarya depolama sisteminin deşarj sayısı ve CO2 salımı tasarruf miktarları hesaplanmıştır. Tasarruf edilen CO2 salımının ekonomik değeri yapılan araştırmalar çerçevesinde belirlenmiştir. Bununla birlikte yapılan araştırmaya göre trijenerasyon sistemi için ilk yatırım maliyeti belirlenmiş ve geri ödeme süresi hesabı yapılmıştır. Yıllık net nakit akışı olarak elde edilen tasarruf miktarı kullanılarak sistemin ne kadar sürede amorti edeceği hesaplanmıştır. Tez çalışmasının sonucunda, insan hayatını tehlikeye atabilecek elektrik kesintilerine karşı batarya ve termal enerji depolama sistemleri sayesinde hastanenin kritik enerji yüklerini sürekli olarak karşıladığı gösterilmiştir. Diğer yandan şebekeden çekilen yüksek elektrik fiyatına karşı batarya sistemi deşarj edilerek yüksek miktarda elektrik maliyeti tasarrufu elde edilmiştir. Bunun yanı sıra mikro türbinden çıkan ısı enerjisi ise ısı kazanım cihazı ile tekrardan değerlendirilmiştir. Gaz kazanı ve mikro türbinden yönlendirilen ısı enerjisi, termal depolama sisteminde depolanmış ve gerekli durumlarda depolama sistemi deşarj edilerek kritik ısıtma ve soğutma yük talepleri karşılanmıştır. Böylece yüksek miktarda CO2 emisyon tasarrufu elde edilmiştir. Elde edilen bu sonuçlar ile birlikte sağlık sektörü haricindeki diğer kamu, hizmet ve endüstri sektöründeki tesislerde de enerji güvenliği ve tasarrufunun sağlanması konusunda enerji depolamalı trijenerasyon mikro şebekesinin önemi gösterilmiştir. Elektrikli araçlarda kullanımı sonlandırılmış yüzde 80 kapasitesini koruyan Lityum-iyon bataryaların yüksek geri dönüşüm ücretlerine karşı tekrardan sabit depolama sistemi olarak kullanılması ile önemli bir tasarruf kalemi elde edilmektedir. Bununla birlikte yakın gelecekte elektrikli araç sayısının artmasına bağlı olarak ikinci yaşam döngüsündeki bataryaların sabit depolama sistemi olarak kullanıldığı güç uygulamalarının sayısı artarak ülke ekonomisine fayda sağlayacaktır. Gelecekte yapılacak çalışmalarda hastanenin ilk kurulumundan itibaren kurulum yapılacak bölgenin özelliklerine göre enerji kaynağının seçilmesi, sistem boyutlandırılması ve tasarımının optimizasyonu çalışmaları yapılabilir. İlerleyen zamanlarda atık batarya pazarı oluşması ile yaşam döngüsü maliyet analizi yapılabilir; sistem boyutlandırma optimizasyonu ve enerji arbitrajı hizmetinin modele dâhil edildiği yatırım fizibilitesi çalışmaları yapılabilir. Ülkemizde karbon vergilendirme sistemi ve karbon piyasasının oluşması ve optimizasyon modeline eklenmesi ile birlikte elde edilen tasarrufun ekonomik değeri daha güncel olabilecektir.
Examining the role of employee social intrapreneurial behaviour and job satisfaction as mediators of employee commitment

(Graduate School, 2023-12-25) Malaj, Ardita ; Bayyurt, Nizamettin ; 403192008 ; Management

The primary objective of this research is to investigate and establish a comprehensive understanding of the correlation between an innovative organizational culture, employee intrapreneurial behavior, authentic leadership, employee job satisfaction, and employee job commitment in the manufacturing sector of Kuwait, which is a developed economy. To identify any gaps in current research, literature reviews examine the fundamental concepts and their associated domains by dissecting their definitions, dimensions, and significance. The analysis of pertinent research revealed major gaps in knowledge. Consequently, a novel framework has been established. The framework investigates the phenomenon of employee social intrapreneurial behavior by integrating many dimensions, including idea generation, idea promotion, and idea realization. Additionally, employee social intrapreneurial behavior can be defined as: "Is a behavior displayed by personnel employed within an organization, regardless of the type of organization. Employees feel appreciated and a part of the organization's success. They generate societal ideas for new procedures, services, or products." This investigation makes use of a methodology grounded in Pragmatism and the ontological tenets of Objectivism. The study employs a deductive methodology, which involves testing a theoretical framework and investigating the relationship between independent and dependent variables. The study issues were addressed using a quantitative methodology. The survey was employed as the principal methodology for data collection. The research population consists of employees at various tiers of hierarchy within the manufacturing sector in Kuwait. There were a total of 233 participants, with small, medium, and large businesses represented in the sample. The participants were selected using a stratified sampling procedure. The collection of quantitative data was carried out through the utilization of a self-administered and electronic Arabic questionnaire. Subsequently, the acquired quantitative data was subjected to analysis using the Statistical Package for Social Sciences (SPSS) version 28. An further significant contribution that this work makes is the creation of a oneof- a-kind instrument. The questionnaire that was used in this investigation was developed through a procedure that consisted of three stages. The first thing that needed to be done was to investigate and enhance the components of verified surveys. Individuals who were in agreement with the goals of the study were invited to participate in the study in their initial appearance. Following the completion of the second phase, the elements that were in agreement with the objectives of the research were amended. For the purpose of enhancing the questionnaire and making it easier to collect the necessary data, the researcher produced additional items connected to the dimension of "employee social intrapreneurial behaviour" during the third phase of the study process. The ultimate questionnaire is comprised of a collection of dimensions and elements that have not been utilised in the past for the purpose of evaluating the social and intrapreneurial behaviour of employees. This study contributes significantly by presenting a novel conceptual framework that incorporates many factors to examine the mediating role of employee social intrapreneurial conduct and job satisfaction in the association between innovative organizational culture and employee commitment. This study represents the initial empirical investigation, based on the researcher's current understanding, into the correlation between these subjects. Moreover, this study included quantitative data to assess the effectiveness of the model, with a particular focus on the manufacturing sector in Kuwait. The findings of the study revealed a significant and positive impact of employee social intrapreneurial behavior, with job satisfaction serving as a mediating variable. The study addresses the existing gaps in knowledge and introduces an innovative contribution.The inclusion of this information serves to enhance and enhance the existing corpus of knowledge and practical applications. This study seeks to clarify the intricacies of employee social intrapreneurial behaviour and its consequential importance for owners and managerial staff. In organisations, the existence of intrapreneurial personnel has a vital role in promoting innovation, which subsequently enhances the firms' capacity to achieve a competitive advantage (Guerrero and Peña-Legazkue, 2013). The Generation Z cohort is playing a crucial role in promoting intrapreneurial behaviours in the workplace. Managers must prioritise employee satisfaction and provide a pleasant work environment tailored to their individual needs. The individuals of Generation Z will make up the workforce of the future, and it is essential for companies to learn about the peculiarities of this generation in order to adapt. Those who are more likely to move around in their jobs are people who are determined to go up the corporate ladder no matter what it takes. They can switch between multiple workplaces as needed, much like a monkey might hop from tree to tree. For this reason, individuals need not worry about securing a regular pay check or a permanent office space because they do not get too attached to any one company. Those who are endowed with these traits are less likely to doubt themselves and more likely to take the lead. People that lean towards pragmatism are more likely to respect personal space and do well in less formal, indirect environments. These people are breaking away from traditional office work culture and building a new social structure as they do their jobs online from anywhere in the world. On top of that, they are quite active in creating their own online communities. This group's members are more likely to be intelligent than wise, and they seem at home in the technological world. Despite their limited skill in expressing themselves verbally and emotionally, these individuals are capable of achieving their dreams, no matter how great the cost. The people in issue will not act alone to implement their creative ideas, but rather they will collaborate for the common good. Hence, it is crucial to familiarise oneself with their requirements and ensure their satisfaction. This research offers empirical evidence that is consistent with the theoretical frameworks of the Self-Determination Theory, the Social Exchange Theory, and the Planned Behaviour Theory, which are discussed in the third chapter of this thesis. This research constructed a three-part sequential framework to describe the process by which an innovative organisational culture is established and its subsequent impact on employee behaviour, particularly in terms of intrapreneurship. The framework was developed in order to explain the relationship between the two. A shared innovative mentality that can be internalised as a habitual practice over a period of time can be developed through active participation in the process of developing such a mindset. The theoretical framework of the research has the potential to improve managers' comprehension of the significance of intrapreneurship and the ways in which organisations can assist its development at both the individual and organisational levels. Future research could take a direct approach to investigate the impact of factors and their impact on the correlation between an innovative organizational culture and employee engagement/employee performance. Future studies could use a mixed research methodology using semi-structured interviews with management executives. personnel of companies. Future research could investigate the impact of Coaching leadership style on employees' intrapreneurship behavior in the specific context of Kuwait.
Havayolu kargo taşımacılığı modellemesi ve havayolu kargo ağının planlanması: Türkiye uygulaması

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-06-22) Aydın, Umut ; Ülengin, Kemal Burç ; 403182011 ; İşletme

2019 yılında, COVID-19 pandemisinin küresel etkisinin gözlemlenmeye başlamasından hemen önce, hava kargo sektörü tüm zamanların en yüksek Kargo Ton-Kilometre değerine ulaşmıştı; ancak son dönemde küresel tedarik zincirini etkileyen aksaklıklar, hava kargo sektörünün en büyük itici gücü olan üretim ve ticaret operasyonlarını dalgalanmalara sebep olmaktadır. Ayrıca New York JFK, Los Angeles Uluslararası Havalimanı ve Amsterdam Schiphol Havalimanı gibi dünyaca ünlü havalimanlarında, yetersiz kapasite ve çalışanlarının karantina süresi gibi faktörler nedeniyle daha uzun ulaşım süreleri yaşadı. Hava kargo taşımacılığında pandemi dolayısıyla yaşanan problemler, diğer taşıma modlarında yaşanan problemler sebebiyle ve firmaların hammadde taleplerinin ertelenemez hale gelmesi sonucunda sektör, pandemi krizi öncesi döneminde eriştiği rekor taşınan kargo miktarına 2021 yılı itibariyle yeniden erişmiştir. Dahası, Boeing, pazarın 2039 yılına kadar yıllık %4 büyüyeceğini ve hava kargo pazarının Gelir Ton-Kilometresinin 2039 yılına kadar en az iki katına çıkacağını tahmin ediyor. Türk hava kargo pazarı, dünya çapında taşınan kargo miktarına katkı sağlayan en önemli pazarlar arasında yer almaktadır. Türkiye'nin bayrak taşıyıcı havayolu Türk Hava Yolları, küresel kargo trafiğinde 2020 yılında 6,9 milyon Ton-Kilometre kargo trafiği ile sekizinci sırada yer aldı. Son yıllarda Türk hükümeti ve Türkiye'deki hava kargo paydaşları, Türk hava kargo sektörünün küresel pazardaki payını arttırmak adına sektördeki yatırımlarını hızlandırdı. Örneğin 2018 yılında faaliyete geçen İstanbul Havalimanı, tüm yapım aşamaları tamamlandığında yıllık 5,5 milyon ton kargo elleçleme kapasitesine sahip olmayı planlamaktadır ve tam kapasiteye ulaşıldığında havalimanının küresel hava kargo trafiği için önemli bir merkez haline gelmesi beklenmektedir. Türkiye pazarında havayollarının taşıdığı kargo miktarı son 10 yılda yıllık ortalama %9,9 oranında artmıştır ve bu istatistik paydaşların yatırımlarının karşılığını bulduğunu göstermektedir. Dış hat taşınan kargo istatistikleri incelendiğinde, uluslararası hava kargo trafiği, toplu hava kargo trafik verilerine benzer bir performans göstermektedir; öte yandan, yurt içi hava kargo pazarına yönelik yatırımların hızlanmasında uluslararası hava kargo trafik istatistiklerinin etkisi olmasına rağmen, iç hat hava kargo trafiği son on yıldır yatay seyretmektedir. Türkiye iç hat hava kargo pazarında son yirmi yıldır Türk Hava Yolları ve Pegasus Hava Yolları tarafından yolcu uçaklarıyla kargo kapasitesi arzı kesintisiz olarak karşılanmakta ve 2021 yılı itibarıyla İzmir merkezli Air Anka Havayolları da aralarına katılmıştır. Ayrıca Türk Hava Yolları iştiraki olan Turkish Cargo, 2021 yılından itibaren sadece kargo operasyonları yapan bir şirket olarak pazarda faaliyetlerine devam edecek. Bu gelişmeler sonucunda Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (DHMİ), Türkiye iç hatlarda taşınacak yıllık toplam kargo miktarını 2021 için 59,7 bin ton, 2022 için 74,2 bin ton ve 2023 için 84,6 bin ton olarak tahmin etmektedir. Türkiye hava kargo pazarının potansiyel büyümesi ve geleceğe yönelik olumlu beklentiler, paydaşların yatırımlarını artırmış olsa da bilindiği kadarıyla, akademik anlamda araştırmacılar arasında hava kargo miktarını etkileyen faktörleri belirlemeye çalışan bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışma, öncelikle Türkiye'nin iç hatlarda havalimanı çiftleri arasında taşınan kargo miktarını etkileyen faktörleri ve ayrıca Türkiye'de bulunan havalimanları ile ülkeler arasında taşınan kargo miktarını analiz ederek bu boşluğu doldurmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, sonraki bölümler, son yirmi yılda, çekim modelinin havacılık alanındaki yolcu sayısını ve kargo miktarını tahmin etmek için sıklıkla kullanılan yöntemlerden biri olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, araştırmacılar, OLS veya PPML gibi sıfır gözlemleri hariç tutan veya içeren farklı veri setlerinin kullanıldığı farklı çalışmalar yapmışlardır. Bu çalışmanın ikinci katkısı, literatürdeki bu farklı yaklaşımları karşılaştırmalı olarak Türk hava kargo verilerine uygulamaktır. Sonuç olarak bu çalışma, modelde kullanılan diğer değişkenlere kıyasla hangi değişkenlerin destinasyon çiftleri arasındaki hava kargo trafiği üzerinde daha fazla etkiye sahip olduğunu rapor etmekle kalmayıp, aynı zamanda veri setine göre hangi tahmincinin çekim modeli tahmininde daha iyi performansa sahip olduğunu ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu tez çalışması, Türk hava kargo pazarı için uygulamalı bir analiz yapmak için dört aşamalı bir strateji kullanmıştır. İlk aşamada temel çekim modeli değişkenleri olan nüfus, kişi başı GSYİH ve mesafe değişkenleri açıklayıcı değişken olarak kullanılmış ve Türkiye'de havalimanı çiftleri arasında taşınan iç hat kargo hacmi de denkleme bağımlı değişken olarak dahil edilmiştir. Böylece, Türkiye'de havalimanı çiftleri arasında taşınan kargo miktarını etkileyen faktörler ve bu faktörlerin etki büyüklükleri, temel çekim modeli kullanılarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Ayrıca literatürdeki çalışmaların çoğunda kargoyu gönderen ve kabul eden şehirlerin makroekonomik özelliklerini gösteren değişkenlerin katsayıları matematiksel dönüşümler ve denklemler şeklinde birleştirilirken, katsayıların eşitliği sınanmadan kullanılmıştır. Bu çalışmada literatürdeki çalışmalardan farklı olarak katsayıların eşitliği her aşamada sınanmıştır. İç hat denklem tahminlerinde, her yıl için yatay kesit verisiyle denklem tahminleri hem OLS hem de PPML tahmincileri kullanılarak 2012 ile 2019 yılları için ayrı ayrı uygulanmıştır. Buradaki amaç, iki tahminci ile elde edilen katsayıların zaman içindeki değişimlerini izlemektir ve hangi tahmincinin daha tutarlı parametre tahminleri sağladığını belirlemektir. Zaman içindeki değişimler açısından, bulgular, PPML tahmincisi ile oluşturulan parametre tahminlerinin, OLS tahmincisi ile elde edilen katsayı tahminlerinden daha tutarlı olduğunu göstermektedir. OLS tahmincisi kullanılarak tahmin edilen katsayılar, değişkenlerin yıllara göre dağılımında o kadar oynaklık göstermektedir ki, bazı değişkenlerin katsayıları bazı yıllarda istatistiksel olarak anlamlı bulunurken, diğer yıllarda bu istatistiksel anlamlılığa ulaşılamamaktadır. Ayrıca denklem tahminleri sonrasında havalimanlarının bulunduğu illerin makroekonomik özellikleri için kullanılan nüfus ve kişi başına düşen GSYİH değişkenlerinin katsayıları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı rapor edilmiştir. Başka bir deyişle, kargo gönderen ve kabul eden şehirlerin özelliklerinin, iki şehir arasında taşınan hava kargo hacmine etkisinin olmadığı ortaya çıkmıştır. İç hat hava kargo trafik modelinin oluşturulmasının ikinci aşamasında birim ve/veya zaman etkilerinin modele dahil edilmesini sağlayan panel veri seti kullanılmıştır. Elde edilen model göstermektedir ki, Türkiye'de taşınan hava kargo miktarında zaman etkisi yoktur; yani yıllara göre taşınan yük miktarı 2012 yılında taşınan miktardan istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Bu durum üçüncü bir modelleme aşamasına ihtiyaç olduğunu ortaya koymuştur ve bu nedenle yıllar için dahil edilen gölge değişkenler veri setinden çıkarılmış ve denklem tahminleri havuzlanmış panel verileri kullanılarak tekrarlanmıştır. İç hatlarda meydan çiftleri arasında taşınan kargo miktarı havalimanlarının bulunduğu şehirlerin nüfusu, kişi başına düşen GSYİH değerleri ve havalimanları arası kilometre cinsinden uçuş mesafesi ile açıklanmaktadır. Bu açıklayıcı değişkenler, havaalanı çiftleri arasındaki kargo trafiğinin kabaca %72'sini açıklayabilmektedir. Modeldeki tüm açıklayıcı değişkenlerin bağımlı değişken üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi vardır, öyle ki şehir nüfusundaki %1'lik bir artış, Türkiye'nin havalimanı çiftleri arasında taşınan yurtiçi kargo miktarını yaklaşık %2,24 artırmaktadır. Şehirlerin kişi başı GSYİH'si %1 büyüdüğünde, taşınan iç hat kargo %2,01 oranında artmaktadır. Türkiye'de iç hatlarda taşınan hava kargo miktarı mesafeye duyarlıdır ve iki havalimanı arasındaki mesafedeki %1'lik artış ve karşılıklı kargo trafiğinde %2,14'lük bir artışa sebep olmaktadır. Türkiye'deki 56 havalimanı ile 127 ülkeden 300 havalimanı arasındaki dış hat hava kargo trafiği, bir sonraki adımda çekim modelinin bağımlı değişkeni olmuştur. Bu aşamada veri seti, Türkiye'deki havalimanı ve ülke olacak biçimde lokasyon çifti şeklinde oluşturulmuştur. Sonuç olarak, veri seti, bağımlı değişken olarak belirli bir yılda Türkiye'deki herhangi bir havalimanı ile ilgili ülkelerdeki tüm havalimanları arasındaki toplam kargo trafiğini içerecek şekilde revize edilmiştir. Dış hat kargo modelleri için yurt içi kargo modeli oluşturma aşamasındaki benzer prosedürler takip edilmiş ve yurt içi kargo modellerinden farklı olarak uluslararası kargo hacminde zaman etkisi olduğu ortaya çıkmıştır. Havuzlanmış panel verileri kullanılarak, uluslararası hava kargo modelleri, 2016 yılında taşınan uluslararası hava kargosunun toplam hacminde 2012 yılına kıyasla istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğunu göstermektedir. PPML tahmincisi sıfır değerli bağımlı değişken gözlemleri içeren veri setleri ile çalışabildiğinden, 40427 gözlemlerini kullanarak 8 yıllık veri seti için parametreleri hesapladı. PPML tahmincisi kullanılarak elde edilen modele göre, nüfus değişkenindeki %1'lik bir artış, lokasyon çiftlerinde taşınan kargo trafiğinde yüzde 0,91'lik bir artışa neden olacaktır. Kişi başına düşen GSYİH değişkenindeki %1'lik bir büyüme, taşınan kargo hacminde yüzde 0,76'lık bir artışa neden olurken, mesafedeki %1'lik bir artış, taşınan kargo miktarında yüzde 0,97'lik bir azalmaya yol açmaktadır. Dış hat çekim modelindeki gölge değişken olan gümrük değişkeni, Türkiye'de tüm gümrük işlemlerinin yapıldığı havalimanlarını temsil etmekte ve A sınıfı gümrüklü havalimanları ortalama yüzde 4,32 daha fazla dış hat kargo elleçlemektedir. Tezin son aşamasında, üç olası senaryo ve elde edilen modeller kullanılarak yurtiçi ve yurtdışı taşınan kargo miktarının sonraki yıllar için tahminleri oluşturulmuştur. En karamsar senaryoda bile, Türkiye'nin toplam hava kargo trafiğinin önümüzdeki yıllarda artması beklenmektedir. Analizlere göre, Türkiye'deki havalimanlarının çoğu, bulundukları şehirlerin makroekonomik koşullarına göre hava kargo trafiği açısından potansiyellerinin altında faaliyet gösterdiği görülmektedir. Sonuç olarak, gelecek yıllarda hava kargo trafiği arttıkça çoğu havalimanının kargo elleçleme kapasitesi arzına ihtiyaç duyması beklenmektedir.
Hybrids in making: Developing a processual perspective on hybridization of organizations

(Graduate School, 2025-03-15) Arıoğlu, Merve ; Tunçalp, Deniz ; 403162008 ; Business Administration

This dissertation develops a processual perspective to examine how hybrid organizations respond to institutional complexity. It conceptualizes hybridization not as a static outcome, but as an emergent, dynamic, and recursive process shaped by the interaction of institutional logics, organizational strategies, and the contextual conditions in which organizations are embedded. Grounded in institutional logics theory, the study explores how organizations manage multiple, often conflicting logics—namely market, bureaucratic, and community logics. Market logic emphasizes competition and efficiency; bureaucratic logic emphasizes regulation, hierarchy, and public accountability; and community logic emphasizes participation, solidarity, and the creation of social value. The research analyzes how the centrality and compatibility of these logics shape organizational identity, governance, and decision-making. Drawing on Besharov and Smith's (2014) framework, it interprets how logic configurations—whether symmetric or asymmetric—create different forms of institutional complexity and shape the strategic responses available to organizations. Empirically, the study is based on two longitudinal qualitative case studies from Türkiye. The first case, Pluto, is a private-sector-supported social innovation platform characterized by asymmetric logic configuration, where market logic dominates and community logic remains largely symbolic. The second case, Alpha, is a large city hospital operated through a public-private partnership, situated in a symmetric configuration where both bureaucratic and market logics are central and continuously negotiated. These contrasting cases allow for a comparative understanding of how hybridization unfolds under different institutional logic configurations and in emerging market contexts. A key theoretical contribution of the dissertation is the development of a five-stage hybridization process model: (i) Logic Integration, (ii) Hybrid Governance, (iii) Hybrid Decision-Making, (iv) Structural Hybridization, and (v) Legitimacy Formation. The model outlines how hybridization evolves over time, encompassing discursive, structural, and operational dimensions. It also identifies three recursive feedback mechanisms which are (i) Tensions, (ii) Identity work, and (iii) Stakeholder pressures that continuously shape and redefine the hybrid form. This model moves beyond static typologies and instead presents hybridization as a fluid, evolving process that reflects the organization's embeddedness in contested institutional environments. Through this model, the dissertation distinguishes between two different hybridization trajectories. In asymmetric settings, hybridization tends to be driven by a dominant logic (e.g., market logic), with weaker logics compartmentalized or symbolically incorporated. This can produce legitimacy challenges and hinder deeper structural integration, as seen in the Pluto case. In symmetric settings, such as Alpha, hybridization is negotiation-driven and requires more balanced governance structures that enable ongoing compromise between equally influential logics. These findings emphasize that logic centrality and compatibility are not fixed properties but unfold dynamically as organizations respond to tensions, adapt governance, and construct hybrid identities over time. The dissertation contributes to institutional theory by integrating perspectives on logic multiplicity and organizational responses—such as buffering, selective coupling, symbolic alignment, and compartmentalization—while highlighting the importance of context-sensitive and temporally situated hybridization. It demonstrates that hybridization in emerging market contexts like Türkiye is particularly shaped by institutional fluidity, regulatory ambiguity, and informal coordination mechanisms, which require organizations to blend formal structures with relational strategies. Methodologically, the study employs a dual-level qualitative analysis, combining theory-driven coding on logic centrality and compatibility with interpretive coding inspired by the Gioia methodology. Through semi-structured interviews, field observations, media reports, and internal documents were analyzed. This approach allowed for a rich, grounded theorization that remained sensitive to both empirical detail and theoretical abstraction. In practical terms, the findings provide actionable insights for managers and policymakers engaged in the design and operation of hybrid organizations—particularly in contexts involving cross-sectoral collaboration such as social enterprises and public private partnerships. Key recommendations include the creation of participatory governance structures, the strategic use of boundary-spanning roles, and the integration of informal communication with formal accountability mechanisms to manage competing stakeholder demands. Finally, the dissertation outlines several future research directions. These include; ethnographic and longitudinal studies that capture micro-level practices and ethical dilemmas in hybrid organizing; comparative analyses of sectoral configurations and their impact on hybrid forms; exploration of new hybrid fields, such as social finance or green economies; and investigation of settings where hybridization does not occur despite logic multiplicity. Together, these avenues will further refine hybrid theory and extend its application across diverse institutional environments. This dissertation offers a theoretically grounded, empirically rich, and contextually sensitive framework for understanding the formation and evolution of hybrid organizations. It invites scholars to rethink hybridization as a temporally unfolding and structurally embedded process—particularly in complex and institutionally plural contexts.
Internal audit decision support framework using spherical fuzzy electre

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022) Menekşe, Akın ; Akdağ Camgöz, Hatice ; 719019 ; İşletme

Internal auditing is an independent assurance and consulting activity that improves the operations of a firm. An internal audit helps the business achieve its objectives by systematically and systematically reviewing and enhancing the effectiveness of risk management, control, and governance systems. Internal auditing is done by internal auditors who are hired by businesses. The scope of internal audit in businesses can be quite broad, but the most fundamental internal audit areas are governance, risk management, efficiency and effectiveness of operations and asset protection, financial and management reporting reliability, compliance with laws and regulations, and information technology. Internal audit is becoming increasingly crucial in assisting firms in managing and responding to risks, particularly in an age where markets and sectors rely largely on technology to succeed. Internal auditors evaluate whether the established systems protect the organization's assets and data integrity and are working effectively to achieve the organization's goals or objectives. These audits can be paired with financial statement audits or other kinds of internal auditing. Internal auditors focus on governance factors such as clearly defined roles, authority, and duties; risk appetite alignment; effective communication; values management; and accountability as part of corporate governance. In the field of internal auditing, we are currently confronted with several decision-making problems, and multi-criteria decision-making approaches can be employed as a decision support tool for aiding the solution of these problems. Scholars have been working on a variety of techniques to handle complicated and difficult decision-making problems. These methods, which have wide applications in many fields and are very popular, allow for the inclusion of multiple and complex criteria in the problem, while they can offer rational solutions. ELECTRE is an MCDM approach that compares alternatives in a pairwise manner for each evaluation criterion. This method is based on outranking relationships, i.e., concordance and discordance sets for each criterion, and each alternative is scored over these sets. In this method, the user can define the limits of concordance and discordance degrees according to the problem. Following Zadeh's introduction of fuzzy logic, It's been commonly employed in decision-making problems to model the fuzziness in numerical or linguistic data and human evaluations. Recently, many new extensions of fuzzy sets have been introduced to the literature, such as Pythagorean fuzzy sets, neutrosophic fuzzy sets, and spherical fuzzy sets. Spherical fuzzy sets have a three-dimensional spherical character and have been developed for the purpose of modeling the linguistic expressions of experts in a more comprehensive way. Essentially, spherical fuzzy sets are based on the theories of neutrosophic and Pythagorean fuzzy sets, i.e., intuitionistic fuzzy sets of type two. The concept of spherical fuzzy sets may also be thought of as an extension of picture fuzzy sets, since the geometry of spherical fuzzy sets is derived by taking the squares of each parameter of picture fuzzy sets. In this way, spherical fuzzy sets allow users to define membership, non-membership, and hesitancy degrees independently and in a wide area. On the other hand, interval-valued spherical fuzzy sets provide users an interval type of domain rather than a single point, allowing flexible modeling of membership, non-membership, and hesitancy degrees, and this significantly increases the fuzziness carrying capacity of the model. Within the scope of the thesis, the ELECTRE method is strengthened with single and interval-valued versions of spherical fuzzy sets, and uncertainty modeling capacity is integrated into the models. The models developed in this context are presented as decision support models for the internal audit field and are applied to an internal audit planning problem. In this context, the units to be audited are prioritized by the internal auditors over the components of the COSO international internal control framework. The three models developed within the scope of the framework are summarized below. The first method combines the classical ELECTRE method with single-valued spherical fuzzy sets. In this method, while constructing concordance and discordance sets, single-valued spherical fuzzy numbers are compared based on the comparison of membership, non-membership, and hesitancy parameters of single-valued spherical fuzzy numbers. In this approach, three types of outranking relations are constructed. Strong concordance sets consist of greater or equal membership degrees in pairwise comparison, and small non-membership and hesitancy degrees at the same time. On the other hand, moderate concordance sets, are composed of those with a greater or equal membership degree, a small non-membership degree, and a greater or equal hesitancy degree. Finally, weak concordance sets are composed of those whose membership and non-membership degrees are greater or equal at the same time. Discordance sets are obtained with the same idea in a mutually exclusive, collectively exhaustive manner with concordance sets. In this context, strong discordance sets have the elements with a smaller membership degree and those with greater or equal degrees of non-membership and hesitancy degrees. On the other hand, moderate discordance sets are composed of those with lower membership degrees, greater or equal non-membership degrees, and lower hesitancy at the same time. Finally, the weak discordance sets are composed of those whose membership and non-membership degrees are smaller at the same time. The second model of the framework is created by again extending the ELECTRE method with single-valued spherical fuzzy sets. Unlike the first approach, this model is developed based on single types of concordance and discordance sets rather than three separate sets of outranking relationships. The score and accuracy functions described for single-valued spherical fuzzy sets are utilized to determine these sets. This strategy appears to be pretty logical, given that the score and accuracy functions are already used for ranking fuzzy numbers. The second model, obtained in this way, contains fewer computation steps and, as a result, has a simpler structure than the first model. Unlike the previous two models, the third model in the framework benefited from spherical fuzzy sets with interval-valued characteristics. This feature allows the model to quantify the verbal expressions of decision-makers in a wider range. As in the second model, the proposed interval-valued spherical fuzzy ELECTRE is based on a collective total concordance and discordance set. In future studies, other researchers may focus on the following issues: The methods used can be integrated with other fuzzy set extensions; other multi-criteria decision-making procedures can benefit from different sorts of spherical fuzzy sets; different methods can be hybridized to take advantage of each method; machine learning algorithms can be integrated into decision support models to exploit existing data; with the method called sentiment analysis or opinion mining, criterion set selection can be made and thus a more comprehensive decision support model can be created.
İş sağlığı ve güvenliği bağlamında örgütsel güven ve güvensizliğin öncülleri: Örgütsel ve kurumsal etkiler

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2021-06-01) Gümüştaş, Cihangir ; Akdoğan, Fatma Küskü ; 403162006 ; İşletme

Kısa vadede şirketler için zaman ve maliyet baskısı yaratan iş güvenliği önlemlerinin alınmaması ya da yüzeysel olarak uygulanması, uzun vadede hem şirketler için hem de çalışanları için çok daha büyük maddi ve manevi kayıplara yol açabilmektedir. Her ne kadar devlet tarafından zorlayıcı ve bağlayıcı iş güvenliği yasaları çıkartılsa da Türkiye'de iş kazalarına bağlı ölüm sayıları her yıl artış göstermektedir. Buradan hareketle, bazı önemli sorular ortaya çıkmaktadır. Devlet tarafından iş sağlığı ve güvenliğini artırmak için birçok zorlayıcı yasa çıkartılıp yaptırımlar oluşturulurken, şirketler bu önlemleri almakta neden bu kadar isteksiz davranmaktadırlar? Şirketler kazaların olacağını ön görme konusunda sorunlar mı yaşamaktadır? Yoksa şirketler aslında ileriyi öngörebilmekte, ancak gerekli önlemleri alma konusunda isteksiz mi davranmaktadırlar? Diğer yandan, yasal düzenlemelere rağmen, örgütlerin ileride oluşabilecek kazalara yeterince önem vermeyip gerekli önlemleri almamaları, çalışanların örgütlerine güvensizlikleri açısından ne tür sonuçlar doğurmaktadır? Bu sorulara yanıt verebilmek amacıyla, bu tezin ilk aşamasında örgütsel güvensizlik kavramı keşifsel bir yaklaşımla ele alınmış ve kavramın Türkiye'de iş güvenliği alanındaki öncülleri incelenmiştir. Yönetim alanındaki birçok kavram, refah toplumunu temsil eden batılı ülkelerde (özellikle Kuzey Amerika bağlamında) geliştirilmiştir ve genellikle Kuzey Amerika merkezli varsayımlar (bireycilik, düşük güç mesafesi ve refah toplumu gibi) üzerine temellendirilmektedir (Tsui, 2007; Wasti ve diğ., 2011). Bu sebepten ötürü, kavramların diğer bağlamlara aktarılmasında anlam ve ölçüm açısından zorluklar ortaya çıkmaktadır. Bu amaç doğrultusunda, örgütsel güvensizlik kavramı kendine özgü dinamikleri olan bir çevre ülke olan (Üsdiken, 2014) Türkiye'de keşfedici bir bakış açısıyla ele alınmıştır. Ayrıca, güven ve güvensizlik kavramlarının iki farklı kavram olup olmadığı tartışmalarından ötürü, son zamanlarda ilgili yazında güvensizlik kavramının öncüllerinin ayrıca incelenmesi gerekliliği vurgulanmaktadır (Guo ve diğ., 2017). Bu amaç doğrultusunda, konu ile ilgili en fazla ve güvenilir bilgiye sahip olduğu düşünülen iş sağlığı ve güvenliği (İSG) uzmanları ile iş sağlığı ve güvenliği ön lisans programlarında ders veren akademisyenlerden online soru formu aracılığıyla toplanmıştır. Linkedin sosyal ağ platformu kullanılarak 212 kişiye ulaşılmış (189 İSG uzmanı, 23 Akademisyen) ve veri toplanmıştır. Katılımcılara açık uçlu sorular şeklinde; (1) kazalarının önlenmesinde çalışanların kurumlarına duydukları güvenin rolü olup olmadığı ve nedenleri, (2) iş kazalarının önlenmesinde çalışanların amirlerine duydukları güvenin bir rolü olup olmadığı ve nedenleri, (3) Türkiye'de yüksek güvenlik gerektiren sektörlerde çalışanların örgütlerine duydukları güvensizliğin nedenleri ve (4) bu güvensizliği gidermek için neler yapılabileceği sorulmuştur. Elde edilen sonuçlara Hsieh ve Shannon'ın (2005) önerdiği şekilde içerik analizi uygulanmıştır. Özetle, tüm yanıtlar çevrimiçi (online) olarak kaydedilmiştir ve yazılı hale getirilmiştir. Akabinde, transkriptler ve ilgili yazın okunmuş ve akabinde verileri sistematik olarak özetlemek için kodlama kılavuzu tasarlanmıştır. Kodlama kılavuzu oluşturulurken hem ilgili yazın hem de elde edilen veri setinden yararlanılmıştır. İki bağımsız kodlayıcı, kodlama kılavuzuna uygun olarak 204 katılımcının geçerli yanıtından toplam 632 ifade kaydetmiştir. Devamında, kaydedilen ifadeler, kodlayıcılar tarafından kodlama kılavuzuna göre ilgili sınıflandırmayla eşleştirilmiştir. Her iki kodlayacının aralarındaki uyumu görebilmek adına, kodlayıcılar arası tutarlılığı ölçen Krippendorff katsayısı hesaplanmış ve 0.768 olarak bulunmuştur. Bu oran keşifsel nitelikte çalışmalar için kabul edilebilir en düşük güvenirlik değerinin (0.667) üzerindedir (bkz: Krippendorf, 2018). İçerik analizi sonuçlarına göre, Mayer ve diğ. (1995) tarafından güven öncüllerini belirlemek için oluşturulan yetenek, iyi niyet ve dürüstlük modelinin zıttı olan yeteneksizlik, kötü niyet ve aldatma boyutları Türkiye'de iş güvenliği alanında örgüte duyulan güvensizliğin öncülleri olarak bulunmuştur. Ayrıca, bu üçlüye ilave olarak, çevresel etkenler isimli bir dördüncü boyut da elde edilmiştir. Araştırma bulguları her ne kadar Mayer ve diğ. (1995) modeliyle örtüşse de, araştırma sonuçlarında bağlamın etkisinin hissedilir olduğu görülmüştür. Örneğin, kötü niyet öncülünün güvensizlik gelişimindeki en önemli etken olarak ortaya çıkması (%56.8), Türkiye'de yerleşik olan toplulukçu normların etkisiyle açıklanabilir. Ayrıca, yazında duygu odaklı güven (affect-based-trust) tanımı ve ölçümünde işyerindeki ilişkilere odaklanılırken (McAllister, 1995), hijyen faktörlerinin çok önceden çözüldüğü varsayılmaktadır. Bununla birlikte, çalışmamızın en önemli bulgularından biri, hijyen faktörlerinin örgütsel güvensizlik oluşumu üzerinde göze çarpan etkisinin bulunmasıdır. Ayrıca, çalışmamız yazındaki daha önceki çalışmalarla kıyaslandığında (ör. Gunningham ve Sinclair, 2011) devletin iş güvenliği önlemlerini uygulamadaki yetersizliği, aile işletmesi olma ve örgütlerin kendilerini paydaşlarına iş güvenliği önlemlerini alıyormuş gibi göstermeleri gibi bağlama özgü etkenler öne çıkmaktadır. Diğer yandan, analiz sonuçlarına göre, güvensizliğin giderilmesi için bulunan stratejiler devlet denetimi ve teşvikleri, şirket güvenliği liderliği, temel haklar ve çalışma ortamındaki gelişmeler, organizasyonel yapıdaki iyileştirmeler ve çalışanlara değer vermek şeklindedir. Araştırmamıza göre, en önemli ve araştırma bağlamına özgü unsur, devletin rolünün ve öneminin öne çıkmasıdır (%36,5). Daha önce de tartışıldığı gibi, Türkiye'de ücretler ve sosyal güvenlik gibi konular, kuruluşların takdirine bırakılmıştır ve devlet halen Türkiye'deki iş ortamını şekillendirmede baskın aktördür (Buğra, 2017). Bu nedenle, katılımcılar, kuruluşların güvenli bir ortam oluşturmak için harekete geçmesini beklemek yerine, devletin işyeri güvenliği konusunda harekete geçmesinin daha temel ve olumlu çözümlere yol açabileceğini düşünüyor olabilirler. Birinci çalışmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda nicel bir araştırma modeli oluşturulmuş ve test edilmiştir. Çalışma 1'de elde edilen sonuçlara göre, örgütsel güvensizliğin oluşumunda örgüte dair özelliklerin yanı sıra, dış çevreden kaynaklanan unsurların da rolü olduğu görülmüştür. Bu bulgular ışığında, Çalışma 1'de elde edilen sonuçları daha iyi anlayabilmek amacıyla Kurumsal Kuram, Yönetsel Miyopluk ve Güvenlik İklimi kavramlarından yararlanılmıştır. Güvenlik iklimi, "güvenlik politikaları, uygulamaları ve süreçlerine dair örgüt çalışanları tarafından paylaşılan algılar" olarak tanımlanmaktadır (Zohar, 2011, s. 318). Geçmiş çalışmalar yüksek güvenlik gerektiren örgütlerde güvenlik ikliminin oluşumunda ağırlıklı olarak bireysel (Fang ve diğ., 2006) ve örgütsel etkenlerin (Lingard ve diğ, 2010) rol oynadığını belirtmektedir. Diğer yandan, son zamanlarda dışsal faktörlerin de örgüt içerisinde oluşturulacak olan güvenlik iklimi üzerinde etkili olabileceğine dair araştırmalar bulunmaktadır. Örneğin, Zhou ve diğ. (2011), devlet ve piyasa mekanizmalarının örgüt içerisinde güvenlik iklimi inşa edilmesinde önemli etkenler olduğunu belirtmektedir. Zorlayıcı kurumsal baskılar, DiMaggio ve Powell (1983) tarafından, örgütlere bağımlı oldukları diğer örgütler tarafından dayatılan resmi ve gayri-resmi baskılar olarak tanımlanmıştır. Türkiye'de yürürlükte olan, 20 Haziran 2012 tarihli 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektedir ve devlet tarafından örgütlere dayatıldığı için örgütler üzerinde zorlayıcı bir kurumsal baskı aracı olarak ele alınmıştır. Bu çalışmada, zorlayıcı kurumsal baskıların örgüt içerisinde güvenlik iklimi oluşumunu olumlu yönde etkileyeceği ve devamında örgütsel güvensizliği azaltacağı iddia edilmektedir. Ancak, kurumsal baskıların örgütler içerisinde bir güvenlik iklimi yaratmasında örgütlerin kısa dönemci yaklaşımı rol oynayabilir. Kısa dönemli getiriler için uzun dönemli getirileri ötelemek ya da yalnızca kısa dönemli getirilere odaklanmak olarak tanımlanan (Laverty, 2004) yönetsel miyopluğun yüksek olduğu örgütlerde, iş güvenliği uygulamalarının hayata geçirilmesinin bürokratikleşmeyi artıracağı ve bu uygulamaların istenen sonucu veremeyeceği iddia edilmiştir (Rocha, 2010). Hatta örgütler için zarara yol açacağı kaygısı nedeniyle bu uygulamaların görünürde uygulanacağı belirtilmektedir (Nielsen, 2000). Buradan yola çıkarak, yönetsel miyopluğun kurumsal baskılar ve güvenlik arasındaki ilişkiyi düzenleyeceği iddia edilmiştir. Araştırma modelini test etmek için Türkiye'de inşaat, maden ve tersane alanlarında faaliyet gösteren yerli ve uluslararası şirketlerde çalışan, iş güvenliği uzmanı, mühendis ve saha elemanlarına Linkedin aracılığıyla internet üzerinden (online) soru formu linki gönderilerek veri toplanmıştır ve 794 adet geçerli yanıt analize dahil edilmiştir. Analizde kullanılan soru formunun geçerlilik ve güvenilirliğinin sınanması için sırasıyla keşfedici faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Daha sonra, SPSS istatiksel analiz programı ve Hayes (2018) eklentisi kullanılarak ilgili model test edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, kurumsal baskıların örgüt iklimini olumlu yönde etkilediği ve örgütsel güvensizliği azalttığı bulunmuştur. Ancak bu ilişkinin yönetsel miyopluğun yüksek olan örgütlerde zayıfladığı ya da terse döndüğü sonucuna da ulaşılmıştır. Yönetsel miyopluğun yüksek olduğu örgütler devlet tarafından dayatılan kurumsal baskıları görünürde uygulayarak kısa dönemli kazanımlara odaklanmakta ve sürdürülebilir bir yaklaşımdan uzaklaşmaktadırlar. Böylelikle de örgüt içerisinde bir güvenlik iklimi söz konusu olamamakta ve çalışanların örgüte olan güvensizlikleri devam etmektedir. Bir zorlayıcı kurumsal baskı olarak mevcut iş güvenliği yasası, içeriği itibariyle uygulayıcı şirketlerden yapısal değişiklik, zaman, çalışan katılımı, maddi kaynak ve yeni iç düzenlemeler talep etmektedir. Kısa dönemdeki bu maliyetler göz önünde bulundurulduğunda, kurumsal baskıların uzun vadede can ve mal kaybını önleme vaatleri, yönetsel miyopluğun hâkim olduğu örgütlerde cazip olmaktan çıkmaktadır. Bu bulgular, son yıllarda artarak önem kazanan sürdürülebilirlik kavramının iddialarıyla ters bir şekilde paralellik göstermektedir. Sürdürülebilirlik yaklaşımı örgütlerin faaliyetlerinin birçok paydaş üzerindeki kısa ve uzun dönemli etkilerini de göz önünde bulundurmaktadır (Ehnert ve Harry, 2012). Ancak gerek birinci çalışmada, gerek ikinci çalışmada örgütlerin kısa dönemli ve ekonomik temelli getirilere odaklandığı ve uzun dönemli sosyal ve çevresel getirileri göz ardı ettikleri gözlemlenmiştir.
Maintaining workforce sustainability during remote working: managing e-work-life balance against work related stressors

(Graduate School, 2022) Ulukan, Zeynep ; Akdoğan Küskü, Fatma ; 403191022 ; Business Administration Program

The study's main goal is to shed light on the interrelationships between work stressors and work-life balance perceptions for remote working employees. Further, the study aims at displaying how these variables make an impact on the workforce sustainability in terms of employee burnout and productivity. This insight is particularly important because, despite the work stressors associated with remote working, maintaining a work-life balance for remote working employees benefits not only the individuals but also the organizations in terms of workforce sustainability. In an environment where both organizations and employees face radical changes in their work styles, it is important to understand and support such sustainability, in order to contribute to the overall social sustainability. This study was formed as an empirical investigation into the interrelationships between work stressors, work-life balance, and workforce sustainability as experienced by white collar employees working remotely in Turkey. The data was collected by convenience sampling and with survey method from 448 employees working in organizations of different sizes, industries, and remote working conditions, thus enriching the representativeness of the sample. The findings of the survey showed that work-related stressors were positively related to disruption of workforce sustainability for remote working employees. These stressors had a positive relationship with the disruption of work-life balance. Such disruption was also negatively related to workforce sustainability. Last but not least, caretaking responsibility is found as an employee characteristic that makes a difference in these relationships, whereas age and gender were found to be unrelated. These findings shed light onto what could be a new focus area for the literature and practical implications. However, before mentioning them, limitations of this research should be addressed. First, the sample was mainly formed by younger professionals with no caretaking responsibilities. Thus, the representation of various life conditions of elder professionals was limited. Second, although hybrid remote work was included in the survey, the variation of a hybrid style, for example, once a week or one week per month, was not included. Therefore, insight into the preference for remote working style was not included. Last but not least, since the data was collected during Covid-19 pandemic, most companies and individuals were experiencing remote working for the first time. Therefore, there might be a first encounter effect in their perception of e-work-life balance. For further studies, a comparison can be made to understand how individuals' approach to e-work-life balance shifted over time, and there can be an intensified focus on caretaking responsibilities. For companies, an understanding of causes and outcomes of burnout disrupted work-life balance and productivity in the context of remote working, has the potential to offer organizations ways to adapt their workplace culture and HRM strategies to support the needs of employees who might need organizational support during remote working. On the other hand, for society itself, understanding the needs of individuals who struggle with work-life balance and burnout syndrome helps identify ways to create social and economic strategies to support their needs, prevent further cases of burnout, and to create social sustainability. In terms of originality, there are three main inputs that can be addressed. First, this research contributes to the extant literature an understanding of the relationship between the work stressors related to remote working and workforce sustainability. Second, it includes various forms of remote working from different sectors, genders, and age groups. Research is needed by companies and societies with remote working conditions. For this study, survey data were collected from people who work in Turkey that work remotely
Maintenance process improvement of a product in the technology company using lean management systems

(Graduate School, 2023-01-30) Alçın, Bilal ; Camgöz Akdağ, Hatice ; 403181002 ; Business Administration

Gözat

Başlık ile LEE- İşletme Lisansüstü Programı'a göz atma

Sayfa başına sonuç

Sıralama Seçenekleri