FBE- Mühendislik Bilimleri Lisansüstü Programı

Bu topluluk için Kalıcı Uri

http://hdl.handle.net/11527/9893

Gözat

Çıkarma tarihi ile FBE- Mühendislik Bilimleri Lisansüstü Programı'a göz atma

Dizinde bir noktaya atla:
  • Öge
    Bilgisayar grafikleri için optimum veri yapıları
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Savaş, Gülay ; Uysal, Mithat ; 14126 ; Mühendislik Bilimleri
    Tez konusunu oluşturan "Bilgisayar grafikleri için optimal veri yapıları" çalışması 7 ana bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde, bilgisayar grafiklerinin amaçları ve kullanım yerleri üzerinde kısaca durulmuştur. İkinci bölümde, ekrandaki görüntünün oluşumu ile il gili birtakım temel bilgiler, modlar, renk kullanımı, gö rüntü belleği iç yapısı, ekran görüntüsünün kontrolü gibi grafik konusunda çalışmaya başlamadan evvel bilinmesi gere ken birtakım temel kavramlar üzerinde durulmuş, kullanıcı lara ve programcılara bu konuya başlamadan evvel genel bir grafik mantığı verilmesine çalışılmıştır. üçüncü bölümde VGA Adaptörü tanıtılmıştır. Dördüncü bölümde, bilgisayar grafiklerinin oluşumun da temel teşkil eden elemanlar nokta ve doğrular üzerinde durulmuş ve bunlar yardımıyla oluşturulan iki boyutlu eğri ler ve düzlemler anlatılmıştır. Beşinci bölümde, üç boyutlu dönüşümler ve izdüşüm lerden bahsedilirken bir yandan da bunlarla ilgili temel ma tematiksel denklemler ve konuyu aydınlatan şekiller veril miştir. Altıncı bölümde, eğri yüzeylerden birçoğu tanıtılmış bunların parametrik gösterimleri verilmiştir. Yedinci bölümde, uzay eğrilerine ve bunlardan özel likle üçüncü dereceden uzay eğrileri üzerinde durulmuş ve bunlarla ilgili temel denklemler verilmiştir. Yukarıdaki bölümlerde bütün bu konularla ilgili ve rilen denklemler, bilgisayar grafiklerinin mantığını oluş turmada kullanılan esas denklemlerdir ve programlamada bü yük kolaylık sağlarlar. Bütün bunların programını oluştururken yapılması ge reken en önemli husus ise uygun bir veri yapısı oluşturmak tır. Bunun için ise matrislerden ve kayıtlardan yararlanıl maktadır.
  • Öge
    Bozulabilir mallar için optimal üretim planlaması
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Gürsoy, Melda ; Uysal, Mithat ; 14123 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu çalışmada, zamanla bozulan malların üretim ve envanter problemleri incelenmiş ve özellikle bozulan malın üretim hızını bir planlama süresi içinde, toplam maliyet fonksiyonunun her anki değerini minimize edecek şekilde saptanması problemi ele alınmış ve optimal bir çözüm yöntemi kullanılarak Turbo Pascal dilinde bir yazılım geliştirilmiş ve ilaç sanayiine bir uygulaması yapılmıştır. Model lemede Weibull dağılım fonksiyonu kul lanı lmışt ır.
  • Öge
    Yapay zeka uygulamaları
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Akkuş, Pınar ; Uysal, Mithat ; 14124 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu tez çalışmasında, yapay zeka araştırmalarının bir kolu olan uzman sistem geliştirilmesi üzerinde du rulmuştur. Amaç, hem tekstil endüstrisinde güncel kul lanım için uzman sistem yaratmak, hem de yapay zeka ko nusunda gelecekte yapılacak çalışmalara kaynak oluştur maktır. Uzman sistem oluşturma çalışması yapılırken konusun da deneyimli en az bir uzmana danışılmalıdır. Sistemi geliştirmek için, amaca yönelik yapay zeka teknikleri hakkında bilgi birikimi ve bu teknikler yanında dilin uygulanabileceği bir bilgisayar işletim sisteminde ça lışma yapmak gerekmektedir. Bu tez çalışmasında, 5. kuşak yapay zeka dillerin den birinin etkin uygulaması yapılmakta ve bir alanda uzman eleman yaratma çabası olumlu sonuç vermektedir. Tezin içinde, uzman sistem tekniklerinin yanısıra, çö züm için arama ve doğal-dil işlemleri için de ufak ör nekler, uzman sistem parçalarına yerleştirilmiştir. Sü renin kısalığı nedeni ile bazı sorulara uzman sistem yetersiz kalabilir. Bununla birlikte yeni sorular için geliştirilecek yöntemler uzman sisteme eklenebilir. Bu rada seçilen programlama dilinin modülerligi anlam ka zanır. Uzman sistem, beş temel veritabanı, bilgi-tabanı, çıkarsama bölümlerini içermektedir. Bu sistem, adı verilen bir kumaş ya da desen raporuna göre dokuma ma- kinasının seçimi ve makinenin taharının (çerçevelerin hareket planının) belirlenmesini sağlar. Tekelde insa nın düşünüş ve karar verme yapısında oluşturulmuştur. Sistem, yapay zeka araştırmaları için özel olarak oluşturulmuş PROLOG programlama dili ile yazılmıştır. Dilin ardışıllık, geriye-iz sürme mekanizması, liste işlemleri özellikleri, uzman sistemi oluşturmayı temel tekniklerden soyutlamış, düşünsel teknikler üzerinde durulmuştur. Bu dili kullanabilmek için, veri yapıla rı ve arama teknikleri hakkında bilgi gerekmektedir.
  • Öge
    IMS/VS ve CICS/VS yazılımları kullanılarak satın alma ve siparişler sisteminin oluşturulması
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1990) Yetişmiş, L. Evrim Üretürk ; Uysal, Mithat ; 14122 ; Mühendislik Bilimleri
    Tezin konusunu oluşturan "Satan Alma ve Siparişler Sistemi", bir şirketin ihtiyacı olan her türlü malzeme, alet, bina, arazi, teknik ve idari hizmetler 'in satın alınabilmesi için yapılacak tüm işlemleri yönetir. Bu sistem gerçekte "Üretim Kontrol Sistemi" nin bir alt sistemidir. Dolayısıyla üretim Kontrol Sistemi" nin diğer alt sistemleri ile bağlantılı olarak çalışmak zorundadır. Yapılan her işlemde, diğer sistemlerle olan bağlantılar, kontrol edilerek, bir hataya olanak tanınmamaktadır. Bu sistemin işletiminde kullanılan ana yapı, bir "Veri Tabanı Sistemi"dir. Veri Tabanı tüm Satın Alma ve Sipariş İşlemlerini en etkin biçimde yürütecek şekilde tasarlanmıştır ve girilen bilgilere çok hızlı şekilde erişilebilmeyi sağlayacak erişim yön temi seçilmiştir. Kullanıcıların bilgileri en iyi ve doğru bir biçimde girmelerini sağlamak için hazırlanmış ekranlarda, hatalı bir bilgi girilip girilmediği kontrol edilerek, uyarılar verdirilmiştir. Yukarıda sıralanan işleri yapabilmek için IMS/VS Veri Tabanı Yapısı,. CICS/VS ve VS COBOL II ile etkileşimli olarak kullanılmış tır. IMS /VS Veri Tabanı ve CICS/VS Sistemi hakkında geniş bilgiler tezin ilgili bölümlerinde anlatılmıştır.
  • Öge
    CPM yazılımlarının mukayesesi ve örnek bir CPM yazılımı
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1992) İnanç, Necdet Erim ; Uysal, Mithat ; 22020 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu çalışmada, yabancı kaynakla mevcut CPU yaza lamlar anan mukayesesi yapılmış ve inşaat sektörüne hizmet edebilecek, resmi kuruluşların özellikle Bayandır lık Bakanlığı'nın kullanılmasını şart koştuğu notasyonları ve sınıflamaları kullanarak bir proje yönetimi yazılımı oluşturulmak istenmiş tir. Geliştirilen yazılaman, mevcut yazılımlarla mukayesesi de yapılmıştır. Şebeke çözümlenmesinde öncelik diyagramları CPD diagrams) yöntemi kullanılmıştır ve minimum bellek ile olabildiğince fazla sayada faaliyetten oluşan şebeke çözümü yapılmak istenmiştir.
  • Öge
    Veri tabanı tasarım yöntemlerinin karşılaştırılması ve bir uygulama
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1992) Bekatlı, Okan ; Uysal, Mithat ; 21773 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu çalışmada veri tabanı yaklaşımı ve veri tabanı tasarım yöntemleri incelenmiştir. öncelikle veri ve veri tabanı tanımı ortaya çıkarılmış daha sonra genel veri tabanı tasarım yöntemleri ve adımları incelenmiştir. Veri tabanı tasarımı konusunda matematiksel yöntemlere dayalı bir tasarım yöntemi ele alınmıştır. Bu yöntemin gerektirdikleri ve adımları incelenmiştir. Veri tabanı tasarımında matematiksel yöntemlerin halen kolay olarak kullanılamayacağı yargısına ulaşılmıştır. Tasarım konusunda bir başka yöntem daha incelenmiştir. Gerçek hayatta uygulanagelen yöntemlerle daha yakın olan bu yöntemde veri tabanı, yasam süreci olarak kabul edilmekte ve veri ortak bir kaynak olarak görülmektedir. Yöntem gereksinim formülasyonu, mantıksal tasarım ve gerçekleştirme gibi adımlardan sonra veri tabanının bilgi işlem gereksinimleri altında verimliliğini incelemeyi hedeflemektedir. Mantıksal kayıt erişim sayıları ve tasıma hacmi değerleri yaklaşımı ile yapılan tasarımın performansı incelenmekte, gerekirse bu değerleri en aza indirecek, öncelikli işlemlerin performansını arttıracak ancak temelde göreceli olarak tüm veri tabanı kullanıcılarına kabul edilebilir bir performans sağlayacak bir düzenleme öngörülmektedir. Bu çalışma kapsamında örnek bir sistem seçilmiş ve bu yaklaşımla veri tabanı tasarımı yapılmıştır. Elde edilen tasarım, sistemin bilgi işlem gereksinimlerine göre incelenmiş, ayrıca yeri tabanı yapısı ve işlemler bilgisayar ortamında denenmiştir. Yapı hesaplanan değerlere ve amaca göre yeniden düzenlenmiş ve ulaşılan yeni yapı yine bilgisayar ortamında denenmiştir. Her iki yapının sonuçları karşılaştırılmış ve ekteki grafiklerden de görülebileceği gibi belirgin bir iyileşme görülmüştür.
  • Öge
    PC ler arasındaki veri iletişimini sağlayan bir yazılım
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1992) Özpınar, Osman Nuri ; Uysal, Mithat ; 22021 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu çalışmada, hiç bir ek donanıma gereksinim olmadan birden fazla kişisel bilgisayarın veri alışverişinde bulunabilmesi üzerine geliştirilen bir ' yazılım sunulmuştur. Bu yazılım, genel olarak, kişisel bilgisayarların birbirleriyle haberleşmesine yönelik olmakla birlikte gözönünde bulundurulması gereken önemli bir nokta da ; bu haberleşme sağlanırken bilgisayarların salt diğer bilgisayarlardan gelen mesajı algılaması ya da cevap vermesi değil, bu işlemleri yaparken kendi ortamındaki mevcut işe devam edebilmesidir. Bu yazılım sayesinde birden fazla kişisel bilgisayar çoklu hizmet özelliğini kullanarak birbirleriyle veri alışverişinde bulunabilecektir. Bu yazılımın geliştirilmesinde amaç olarak küçük işletmelerde en düşük maliyetle bir mini bilgi ağının kurulabilir ligi esas alınmıştır. Bu çalışmadaki yazılımlar, kişisel bilgisayarlarda DOS (Disk Operating System/Disk İşletim Sistemi) ile çalışmaktadırlar. Haberleşme RS-232 seri port vasıtası ile yapılmaktadır, iki makine arasında kullanılan bağlantı elemanları standart, ucuz ve piyasada rahatlıkla bulunabilen malzemelerden (kablo ve konnektörler ) ibarettir. Zaten günümüzde pazarlanan tüm PC lerde en az bir tane RS-232 seri port mevcut olmakla beraber bu sayı artırılabilmektedir. Bu çalışmada bir ana makine ve iki kullanıcı makine esas alınmıştır. Ancak iki olan kullanıcı sayısı yine piyasada çok ucuza satılan RS-232 seri portları vasıtasıyla artırılabilir. Tabiiki kullanıcı sayısı arttıkça sistemin verimliliği düşecektir. Bu sistemin ideal çalışma ortamı bir ana makine ve iki kullanıcı makine olarak tasarlanmıştır.
  • Öge
    Ağaç yapısının lempel-ziv veri sıkıştırma algoritmasına uyarlanması
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1993) Ulus, Tolga ; Uysal, Mithat ; 39268 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu çalışmada, veri sıkıştırma algoritmalarından. Lempel-Ziv algoritmasında kullanılan veri yapısı ikili ağaç seçilmiştir. Kullanılan bu veri yapısı sayesinde algoritma oldukça hız kazanmıştır. Veri sıkıştırma, hem veri saklama, hem de iletişim alanında büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Bu yolla, aynı ortamda daha fazla bilgi saklanabilmekte veya aynı bant genişliğinde daha fazla bilgi daha kısa sürede gönder ilebilmektedir. Metinlerde, karakter dağılımı, karakter tekrarı, çok kullanılan kalıplar gibi çeşitli gereksizlik tipleri vardır. Bir metni sıkıştırmak, bu metindeki gereksizliklerin belli bir oranda yokedilmesiyle olur. Varolan sıkıştırma yöntemleri, bu gereksizliklerin birini veya bir kısmını hedef alırlar. İdeal sıkıştırma ise, metindeki bütün gereksizliklerin tamamen yokedilmesiyle olur. Yarım asır boyunca çeşitli sıkıştırma yöntemleri önerilmiştir. Bunlardan bir grubu, çeşitli karakteristiklerdeki metinler için özel olarak hazırlananlardır. Diğer bir kısmı ise statik olarak adlandırılırlar. Statik yöntemler metin üzerinden iki kere geçerler. İlkinde şifreleri oluşturur, ikincisinde ise bu şifreleri kullanarak sıkıştırılmış metni yaratırlar. Dinamik yöntemler ise, metin üzerinden sadece bir kez geçerek, hem şifrelemeyi oluşturur veya değiştirir, hem de sıkıştırılmış metni yaratırlar. Bunlar metnin değişen karakteristiğine adapte olduğundan statik yöntemlerden daha yüksek oranda sıkıştırma sağlarlar. Dinamik yöntemlerden Lempel-Ziv, bir karakter katarı tablosunun tutulması ve idare edilmesini gerektirir. Bu tablo, sırasal dizi olarak tutulduğunda sıkıştırma algoritması oldukça uzun çalışmaktadır. Tablo ikili ağaç yapısında tutulduğu zaman, sıkıştırma diğerine oranla çok daha hızlı olmaktadır. Genişletmede ise, durum tam tersidir. Tablo, sırasal dizi olarak tutulduğunda daha hızlı genişletme sağlanmaktadır.
  • Öge
    Diferansiyel denklemleri çok terimli yapıya indirgeyen yorumlayıcı : eytişim
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1993) Koç, Nazım ; Demiralp, Metin ; 39310 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu tezde Prolog programlama dili kullanılarak, adı Eytişim olan, basit bir yorumlayıcı yazılmış ve bu yorumlayıcı ile diferansiyel denklem sistemleri çokterimli yapıya indirgenmiştir. Yorumlayıcı içinde, diferansiyel denklem ve fonksiyon tanımlama, fonksiyonlardan fonksiyon doğurma, türev ve çokterimli yapıya indirgeme özellikleri bulunmaktadır. Tez iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Eytişim'in komut ları açıklanmakta ikinci bölümde indirgeme algoritması verilmektedir. Son raki bölümlerde ise elemanter fonksiyonlar için indirgeme çizelgeleri ve örnek çözümler sunulmuştur. indirgeme algoritmasının temeli, verilen fonksiyonları toplama, çıkarma ve çarpma işlemlerine göre ayırmaya dayanmaktadır. Bu tür bir ayırmada, her bir parça çokterimliye indirgenirse, elde edilen yapı da bir çokterimli ola caktır. Bölme işlemi ise pay ve paydanın tersinin çarpımı olarak işlenmektedir. Sabitler ise herhangi bir işleme girmezler. Bu şekilde parçalara ayrılan her bir bölüme bir değişken adı verilir. Eğer bağlı değişkenler, bu değişken dönüşümü sırasında ortaya çıkmazsa, ayrıca tanımlanırlar. Sonra bu değişkenlerin türev leri alınır ve türevde sabitler ve yeni değişkenler dışında kalan tüm değişken ve fonksiyonlar yeni değişkenler ile yer değiştirir. Elde edilen bu son denklemler verilen diferansiyel denklem sisteminin uzayının genişletilmiş biçimidir.
  • Öge
    Semantik veri modellerinde bellekte kalıcı girişler için indeks seçimi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1993) Sürücü, Eda ; Uysal, Mithat ; 39269 ; Mühendislik Bilimleri
    Veritabanının fiziksel olarak düzenlenmesindeki en büyük problemlerden biri mümkün olan en iyi indeks kümesini seçebilmektir. Bu araştırmada bütün bilgi girişlerinin bellekte kalıcı olduğu durumda problem ele alınmıştır. Ele alınan veri modeli ilişkisel modele genişleyebilen bir semantik veri modelidir. Bu modelde giriş semasıyla birlikte bir kısmi eşsorgulamalar kümesi ele alınmaktadır. Problem iki bölüm halinde incelenmektedir. İlk bölümde verilen kısmi eşsorgulamalara cevap verebilecek bir başlangıç indeksler kümesi araştırılmaktadır. İkinci bölümde ise indeks kümesi rafine edilerek sorgulamalara cevap verebilecek en iyi indeks kümesi saptanır. Uygulanan algoritma optimal olup, bitin sorgulamalara cevap verebilecek en küçük indeks kümesinin bulunması garanti edilmektedir. Ayrıca elde edilen indeks kümesi ile tüm sorgulamalar verimli bir şekilde çalışabilmektedir.
  • Öge
    Harmonic salınıcının optimal kontrolü
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1993) Dülger, Bülent ; Demiralp, Metin ; 39309 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu çalışmada, Kuvantum Harmonik Salıma ile modellenmiş moleküler devi nimin dış dipol etkiler altındaki optimal kontrollenmiş devinim denklemlerinin çözümü üzerinde durulmuştur. Bu amaçla, öncelikle, titreşmekte olan cisimleri modellemede kullanılan Kuvantum Harmonik Salmıcı'nın tanımı, özellikleri, dış etkiler altında bulun mayan korunumlu bir sistem için gerekli olan diferansiyel denklemler ve bu denklemlerin çözümü aşamasında kullanılan beklenen değer hesaplamaları ele alınmıştır. Ardından dış dipol etkiler altındaki harmonik salmıcı'nın optimal kontrollenmiş devinim denklemleri ortaya konmuştur. Kuvantum Harmonik Salmıcı'nın dış dipol etkiler altındaki devinim denk lemleri, dalga fonksiyonu olarak adlandırılan xj)(x,t) fonksiyonunun başlangıç biçimi olan /(x)'in bilinmesi durumunda, analitik olarak çözülebilmektedir. Dalga fonksiyonunun bilinmesi ise çeşitli operatörlerin beklenen değerlerinin saptanabilmesi anlamına gelmektedir. Moleküler devinimin optimal kontrolü ise belli ve genellikle gözlenebilen nitelikteki fiziksel özelliklerin, ki bunlar ope ratörler ile temsil edilebilmektedir, devinimin verilen bir T anındaki değerleri nin arzulanan değerlere olabildiğince yakın olabilmesi için alan genlik fonksiyo nunun, yani £(£)'nin, nasıl bir yapıya sahip olması gerektiği ile ilgilenir. Burada izdüşüm, konum ve momentum operatörlerine karşı gelen optimal kontrollen miş denklemlerin açık yapıları ortaya konmuştur. Sonrasında sayısal yöntemler kullanılarak bilgi işlem ortamında bu denklemlerin çözümü yoluna gidilmiştir. Yapılan çalışmalar dış dipol etkiler altındaki Kuvantum Harmonik Salmı cı'nın optimal kontrollenmiş denklemlerinin, ilgilenilen operatörler ve merte belerine bağlı olarak, birden fazla çözümü olabileceği savını doğrulamıştır.
  • Öge
    MODUS : yeni bir yarı derleme özellikli simgesel yorumlayıcı
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1993) Esen, Selim ; Demiralp, Metin ; 39175 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu projenin amacı, bir simgesel yorumlayıcının çalışma ilkelerini anla mak ve çalışabilir bir kodunu elde etmektir. Simgesel yorumlayıcılar yazılımın ve bilgi işlem biliminin ana çalışma alanlarından birini oluşturmaktadır. Bu projenin gelişimi şu şekilde özetlenebilir: Yorumlayıcı tanımı, C programlama dili, veri yapıları, MODUS'ün grameri, sözdizimi ve anlambilimi, simgesel ya pay ağaç kurma, simgelere ayırma, ilk geçiş hata kontrolü, polish notasyonu, ikinci geçiş hata kontrolü, gerçek ağaç kurma, çekirdek fonksiyonların tanımı ve çalışma şekilleri, simgesel türev alma ve indirgeme.
  • Öge
    Dağıtık veritabanı mantığına dayalı değişken tarifeli faturalama otomasyonu
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1994) Dal, Bülent ; Şefik, Bedri ; 39824 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu çalışmamda havacılık sektöründe, birden fazla coğrafi yerel yapı üzerinde yer hizmeti veren bir şirket üzerindeki faturalama sisteminin ihtiyaçlarını karşılayan bir uygulama geliştirdim. Uygulama Konusu, şirketin organizasyonel yapısı ve konuyla ilgili işlemlerin yerel yapılar itibanyla farklılık göstermesinden dolayı dağıtık veritabanı yönetim sistemi mantığıyla tasarlanmıştır. Şirket üzerinde bir bilgisayar ağına bağlı farklı coğrafi yerlerde altı adet Unix makine mevcutttur. Bu makineler birbirleri ile X.25 ağı ile bağlıdır. Her makinenin kendi yerel veritabanı mevcuttur.Her veritabanını kullanan uygulamalar yerel yapılar itibanyla birbirinden bağımsız çalışmaktadır. Fakat gerektiği zaman kullanılan veritabanı yönetim sisteminin sağladığı Client- Server mantığı ile veritabanları arasındaki bilgi akışı veya güncellemeler sağlanmaktadır. Bu da veritabanları arasındaki mantıksal korelasyonu mümkün kılmaktadır. Mümkün olduğu kadar bütün yerel uygulamalar bir başka makinedeki veritabanınına bağımlı olmadan kesintisiz çalışmaktadır. Tez konu itibarı ile üç ana bölüm bazında hazırlanmıştır, ilk bölümde; dağıtık veritabanı yönetim sistemleri ile ilgili temel tanımlar, problemler, avantaj ve dezavantajlar, dağıtık veritabanı olma kuralları ve TCP/IP - OSI referans modeli hakkında bilgi verilmektedir. İkinci bölümde; Uygulamanın geliştirildiği Progress Veri Tabanı Yönetim Sistemi hakkında dağıtıklık ve veritabanı değerlendirme kriterleri baz alınarak değerlendirme yapılmaktadır. Üçüncü bölümde; uygulama: amacı, geliştirilme yöntemi, bilgi akışı, programlar ve çıktılar vs. yer almaktadır.
  • Öge
    Veritabanı sistemlerinde sorgulama optimizasyonu ve SQL standardları
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1994) Çelik, Güler ; Uysal, Mithat ; 39822 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu çalışmada sorgulama optimizasyonu ve 1987 yılından itibaren standart bir dil olarak tanımlanan SQL (Structured Query Language) sorgulama dilinin, sorgulama optimizasyonundaki özel faydalan dilin özellikleri ile birlikte incelenmiştir. SQL, ilk kez 1987 yılında International Standard Organization (ISO) tarafından standard olarak tanımlanmıştır. Bu çalışmada, SQL dili incelenirken temel alman standardın versiyonu 1992 tarihli uluslararası standarttır (ISO 1992). SQL dilinin neden önemli olduğu, veri tabanı dünyasında ne denli ciddiye alınması gerektiği ve neden standart bir dil olarak tanımlandığı yine bu çalışmanın kapsamında incelenmiştir. SQL dilinin özellikleri vurgulanırken, dilin özelliklerinin daha iyi kavranması amacıyla örneklere yer verilmiştir. Bu çalışma kapsamında örnek bir sistem seçilmiş ve bu sistemin veri tabam tasannu yapılmıştır. Veri tabam tasarımında, gerçek hayatta uygulanagelen yöntemlere yakın bir yöntem kullanılmıştır. Bu yöntemde veritabanı yaşam süreci olarak kabul edilmekte ve veri ortak bir kaynak olarak görülmektedir. Yöntem gereksinim formülasyonu, mantıksal tasarım ve gerçekleştirme gibi adımlardan sonra veri tabanının bilgi işlem gereksinimleri altoda verimliliğini hedefleyen bir yöntemdir. Mantıksal kayıt erişim sayılan ve taşıma hacmi değerleri yaklaşımı ile yapılan tasarımın performansı incelenir ve elde edilen bu değerleri en aza indirerek performansı artıracak yeni bir tasarım daha yapılır. Bu tez kapsamında incelenen sistem, otomobil imalat ve satışını yapan firmaya bağlı yetkili servis ve bakım istasyonundaki onarım ve yedek parça stok hareketlerinin otomasyonunu amaçlamaktadır. Bu sistemin, bahsedilen yöntem ile veri tabanın tasannu yapılmış ve bu elde edilen tasanm yeniden düzenlenmiştir. Yapılan her iki veri tabam tasannu bilgisayar ortamında denenmiş ve sonuçlar karşılaştınlmıştır.
  • Öge
    Windows altında yazılım geliştirme
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1994) Erböke, Ç.E. Kerem ; Uysal, Mithat ; 39828 ; Mühendislik Bilimleri
    Tez konusunu oluşturan " Windows altında yazılım geliştirme" çalışması 4 ana bölümden oluşmuştur. ilk bölümde Windows altında yazılım geliştirmenin sebepleri tartışılmış, Dos altında geliştirilen uygulamanın Windows altında yazılan aynı uygulama ile kısa bir karşılaştırılması yapılmıştır. ikinci bölümde Windows anlatılmıştır. Windows' un çalışma mantığı MS-DOS 'dan olan farklılıkları, programcıya kazandırdıkları ve OS/2 ile mukayesesini içermektedir. Üçüncü kısımda FoxPro database programının kullanılma sebepleri FoxPro programı ve bu programın DOS ve Windows sürümleri mukayesesini içermektedir. Dördüncü bölümde Windows altında yazılan uygulama anlatılmıştır. Kısa bir süre zarfında değişecek olan işletim sistemlerinde yazılım geliştirmek için Windows altında programlama yapmak büyük önem kazanmaktadır. Bunu sebebi kısa bir zaman sonra yazılacak tüm uygulamalar windows programlamasının mantığında olacaktır.
  • Öge
    Tekli ve çoklu sistemlerde elektronik posta uygulaması
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1994) Çimşir, Hakan ; Uysal, Mithat ; 39825 ; Mühendislik Bilimleri
    Bir dizi büro iletişimi için telefona tercih edilmesine yol açan (ve başlıcası arşivleme yeteneğine bağlı olarak bilgi değişimini eşzamanlılık zorunluluğundan kurtarmak olan) Elektronik Posta, gerek modern işletmelerin gerekse her araştırmacının gün geçtikçe gereksinim duyduğu bir araçtır. Elektronik Posta uygulamasının en basit şekli tekli sistemlerle çalışanıdır. Terminalleri yöneten bir yazılım, dosya yöneticisi ve E. Posta uygulaması bu tür sistemler için yeterli öğelerdir. Ancak uygulama çoklu sistemlere genişletilmek istendiğinde fazladan bir iletişim mantığına ve posta transfer mantığına gereksinim duyulur. Bir "Mainframe" üzerinde çalışıldığı için, yukarıda sayılan gereksinimler kısmen de olsa karşılanmıştır. Ancak uygulamanın Dağıtık (Distributed) bir uygulama örneği olması değişik problemleri de beraberinde getirir: Veri yapılarının düzenlenmesi, uzak sistemlere dağıtılması ve işlenmesi, Elektronik Posta uygulamasının dağıtık ortamlarda çalışması problemlerden birkaçıdır. Elektronik Posta uygulaması oluşturulurken şu anda mevcut ve saygıdeğer firmalarca piyasaya sürülen ürünler incelenmiş, uygulamada tüm bu firmalarca sağlanan E. Posta hizmetleri karşılanmaya çalışılmıştır. Dağıtık veri işleme için olasılıklar incelenmiş, çeşitli olasılıklardan uygulamanın yapısına en çok uyan Dağıtık Enstantane Veri Yapısı (Distiributed Snapshot Data Bases) bulunmuştur. Uygulama programının dağıtımı; birçok makina üzerinde bir uygulamanın tekrar edilmesi şeklinde oluşturulmuştur. Bir başka deyişle aralarında eş bir ilişki olan bilgisayarlar arasında uygulama yatay ayrıştırılmıştır. Verinin iki sistem arasındaki transferi, dosya (file) transferi şeklinde oluşur. Mevcut sistemdeki dosya transfer hizmetinden yararlanılmasının yanında uygulamanın gerektirdiği kimi protokoller de geliştirilmiştir.
  • Öge
    Telekominikasyon kablo sektöründe pazarlama faaliyetleri
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1994) Açıkalın, E. Sema ; Toraman, Ayhan ; 39908 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu çalışmanın amacı sanayii malı ile tüketici malı arasındaki farklılıkları ortaya kayarak, bir sanayii malı olan telekomünikasyon kablosunun, yoğun bir rekabet bulunan iç pazarda ve sektörün kurtuluşu olarak görülen dış pazarlardaki pazarlama faaliyetlerinin uygulanmasını görmektir. Çalışma da önce pazarlamanın tanımı yapılarak tüke tim malı ve sanayii malı arasındaki farklar belirtilmiş ve sanayii mallarının pazarlanması ile ilgili genel bil giler verilmiştir. Daha sonraki bölümlerde kablo teri minin tanımı yapılmış ve telekomünikasyon kablasuyla di ğer kablolar arasındaki farkların görülebilmesi amacıyla kabloların sınıflandırılması yapılarak, telekomünikasyon kabloları için detaylı açıklamalar verilirken, diğer kab lolar hakkında genel bilgiler verilmiştir. Kablo sektö rünün Türkiye'deki gelişimi ve bugünkü durumu anlatıldık tan sonra, sektördeki pazarlama faaliyetleri anlatılmış tır.
  • Öge
    Sanal eksen üzerine Hermite matris çokterimlilerinin spektral çarpanlarına ayrılması
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1994) Ergün, Rahmiye ; Balta, Fikret ; 39823 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu çalışmada, Hermite matris çokterimlilerinin spektral çarpanlarına ayrılma problemi incelenmiştir. Kullanılan çarpanlara ayırma algoritmala rında, problem, çarpanlanııa ayrılması istenen matris çokterimlilerinin kat sayılarından yararlanılarak oluşturulan cebirsel Riccati denkleminin çözü müne dayandırılmıştır. Problem üç bölümde ele alınmıştır ikinci bölümde sanal eksen üzerinde pozitif definit olan bir Hermite matris çokterimlisinin spektral çarpanlarına ayrılması işlemi için bir algo ritma verilmiştir. Buna ek olarak, tekillik içeren matris çokterimlilerinin çarpanlarına ayrılma problemine de, bazı dönüşümler yardımı ile tekil mat risi, çarpanlarına ayırma işlemi yukarıdaki biçimde yapılabilir bir matris durumuna getirerek çözüm bulunmuştur. Üçüncü bölümde, oyunlar teorisi ve minimax problemleri literatüründe rastlanan daha genel bir durum için spektral çarpanlarına ayırma işlemi üzerinde durulmuştur. Burada, kullanılan matrisin özdeğerlerinin bir kısmı sol, bir kısmı sağ yarım düzlemdedir. Dördüncü bölümde ise, kullanılan matrisin normunun çok küçük olması durumu ele alınmıştır. Bu dununda cebirsel Riccati denklemine çözüm bul mada bazı zorluklarla karşılaşılır. Bu nedenle cebirsel Riccati denklemi nin çözümünün bir e parametresinin kuvvetlerine göre asimptotik ayrışımı kullanılmıştır. Bu yöntemin kullanılması ile problemin çözümünün bulun masına getirilen değişiklik, cebirsel Riccati denklemini daha küçük boyutlu iki cebirsel Riccati denklemi durumuna getirerek, problemi bunların çözüm lerinin bulunmasına indirgeme biçimindedir. Bu bölümde de, kullanılan matrisin özdeğerlerinin bir kısmı sol, bir kısmı sağ yarım düzlemdedir. Ele alman yöntemlerin bilgisayarda gerçekleştirilmesi için gerekli prog ramlar yapılarak Ekler' de verilmiştir. Bu programlar kullanılarak yapılan örnek problem çözümleri çalışma içinde görülmektedir.
  • Öge
    Sorgulama optimizasyonunda SQL kullanımı ve bir uygulama
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1994) Çatalbaş, Semra ; Uysal, Mithat ; 39827 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu çalışmada Standard bir veri tabanı alt dili olan SQL kullanılarak sorgulama optimizasyonu konusu incelenmiştir. öncelikle sorgulama optimizasyonu için neden SQL * in seçildiğini açıklayabilmek amacıyla SQL dilinin bir çok alanda tasarımcılara sağladığı imkanlar ve avantajları anlatılmıştır. SQL dilinin pek çok özelliğinin anlatıldığı kısımlarda anlaşılabilirliği arttırmak amacıyla örnekler verilmiştir. Çalışma kapsamında örnek bir sistem seçilmiş ve üzerinde sorgulama optimizasyonu gerçekleştirilmiştir. Bu örnekte tasarım esnasında kullanılan yöntemde veri tabam, yaşam süreci olarak kabul edilmekte ve veri ortak bir kaynak olarak düşünülmektedir. Yöntem gereksinim formülasyonu ile sistemin bilgi ve işlem gereksinimlerini belirleyerek, mantıksal tasarımdan ve gerçekleştirme adımlarından sonra veri tabanının verimliliğini belirlenen gereksinimleri baz alarak incelemektedir. Mantıksal kayıt erişim sayılan ve taşıma hacmi değerleri yaklaşımı ile tasarımın performansı incelenmekte ve gerekli görüldüğü takdirde bu değerleri azaltmak ve öncelikli işlemlerin performansım artırabilmek amacıyla düzenlemeler yapılmaktadır. Seçilen örnek sistemde de bu yaklaşım kullanılarak bir veri tabam tasarımı yapılmıştır. Tasarım oluşturulduktan sonra, sistem bilgi ve işlem gereksinimlerine göre incelenerek veri tabanı yapısı bilgisayar ortamında denenmiştir. Yapı, hesaplanan değerlere ve amaca göre yeniden düzenlenmiş ve ulaşılan yeni yapı da bilgisayar ortamında denenmiştir. Her iki yapının eklerde verilen sonuçlan karşılaştırılarak sistemde bir iyileşme olduğu belirlenmiştir.
  • Öge
    Baz operatörleri açılımıyla dördüncü dereceden kuvantum anharmonik salınıcının dinamik denklemlerinin oluşturulması
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1995) Erenoğlu, Özlem ; Demiralp, Metin ; 46223 ; Mühendislik Bilimleri
    Bu çalışma, son yıllarda molekülsel devinimlerin nasıl kontrol altına alına bileceği doğrultusunda yapılan, hızla artan sayıda, kuramsal araştırmalar grubuna girmektedir. Çalışma, potansiyel terimindeki lineer olmayan katkıların bir dördüncü derece terimiyle nitelendirildiği Bir Boyutlu Kuvantum Anharmonik Salınıcıyla ilgilidir. Ancak, bu sistemin kontrolü temel amaç olarak alınmamakta, onun yerine bu kontrol için gerekli denklemlerin çözümünde kullanılabilecek sayısal yöntemlerin geliştirilebilmesi amacına yönelik taban oluşturulmasına çabalanmaktadır. Çalışma, temelde, M. Demiralp tarafından ortaya atılan ve M. Demiralp ile H. Rabitz tarafından geliştirilmekte olan Komütatörlerin Baz Operatör Açılımı kavramına dayandırılmaktadır. Bu bağlamda, türevleme ve bağımsız değişkenin kuvvetiyle çarpma operatörlerinden oluşan operatörler açılımda ta ban küme oluşturmaktadır. Bu operatörlerin verilen bir başlangıç dalga fonksiyonu üzerinden tanımlanan beklenen değerlerinin sağladığı denklemler, dış etkiler olmaksızın ya da sadece zamanla değişen bir alan genlik fonksiyonlu dış etki altında, oluşturulmakta ve gözardı etmelerle sonlu sayıya indirgenerek elde edilen yaklaşık denklemler Runge Kutta Yöntemi 'yle sayısal olarak incelenmektedir. Sonuçta, Baz Operatörü Açılımı'nm Kuvantum Dinamiksel incelemelerde ve dolayısıyla Molekülsel Devinimlerin Optimal Denetimi ile ilgili denklemlerin çözümünde bir yöntem olarak kullanılabileceğinin ilk belirtileri elde edilmekte dir.