FBE- Mimarlık Lisansüstü Programı - Doktora
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Gözat
Son Başvurular
1 - 5 / 149
-
ÖgeKentsel mekanda konut sorununa bir çözüm olarak gecekonduların değerlendirilmesi(Fen Bilimleri Enstitüsü, 1989-12-26)Bu çalışma-Gecekondulaşma olgusunu mekansal açıdan irdelerken gecekonduların konut sorunu içindeki yerini açıklamaktadır. Birinci bölümde halkın çevresine karşı duyarlılığının ve sorunlara demokratik ortamda planlı olarak yaklaşmanın problemin niteliksel çözümünde gerekli olduğu anlatılıyor. İkinci bölümde mekan kavramı açıklanırken, mekan, üretimin bir parçası olarak ele alınıyor, toplum ve mekan ilişkisi, cinsiyet farkının mekana yansıması; mekanın oluşumunda zaman faktörü ve ana mekan doğa anlatılıyor. Üçüncü bölümde mekanda bütünlük kavramı ele alınmakta, yaşamayı kolaylaştıran araçların mekanının biçimlenmesindeki önemi ve doğaya karşı toplumların bakış açılarının tarihi serüveni anlatılıyor. Dördüncü bölümde çevre kavramı üzerinde duruluyor. Çevreye bakışın tarihi kökenleri ve günümüzde çevre ye sorununa yaklaşım, doğal mekanın yapay mekana dönüşümü anlatılıyor. Beşinci bölümde endüstri toplumlarının dünya görüşü açıklanırken, toplumun çevrenin önemini kavrıyarak yeni arayışlara başladığı anlatılıyor. Altıncı bölümde moderin mimari ve günümüz mimarisi başlığı altında modern mimarinin ütopik değerlere yönelimi anlatılıyor. Yedinci bölümde mimaride katılım sorunu ele alınarak gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde soruna bakış demokrasinin katılımdaki önemi toplu konut uygulamaları ve bu uygulamayla oluşan çevrelerin düzeltilmesi çalışmaları katılımcı bakış açısıyla anlatılıyor. Sekizinci bölümde sanayileşme kentleşme ikilemi anlatılarak genelde gece kondu ve ülkemizdeki gecekondulaşma, ülkemizdeki konut açığının boyutları ve açığın kapatılmasındaki kaynak arayışı ve toplumsal gelir dağılımındaki dengesizliğin sorunun çözümünü Olumsuz etkileyişi bu bölümde anlatılıyor. Dokuzuncu bölümde gecekondunun konut sorununa bir çözüm olup olmadığı irdeleniyor. Onuncu bölümde modern mimari de konut kavramı ele alınarak konut tiplerinden bahsediliyor. Onbirinci bölümde gecekondularda mekan farklılaşması anlatılıyor. Onikinci bölümde gecekonduların kent sel konumları anlatılarak; yapı adalarının ve parsellerin durumu, konutların özellikleri mekanlar arası ilişkiler ve mekan ölçüleri açısından irdeleniyor. Konutların yakın çevre oluşumu ve sokak dokusu için deki yeri anlatılırken; sonuç ve öneriler kısmında genelde mekan özelde gecekonduların ülke şartlarında alınacak önlemlerle konut sorununa çözüm olabileceği vurgulanıyor.
-
ÖgeBatı Anadolu 14. yüzyıl beylikler mimarisinde yapım teknikleri(Fen Bilimleri Enstitüsü, 1989-01-17)İran üzerinden geçerek Batı Anadolu'ya yerleşen Türk boyların dan bir bölümü 13. yüzyıl sonlarında Batı Anadolu'ya yerleşip başlarındaki beylerin adları ile anılan Beylikler kurmuşlardır. İran ve Anadolu'dan geçişleri sırasında anıtsal bir İslam Mimarisi ile karşılaşan, yerleştikleri topraklarda da gelişmiş, zengin mimari gelenekler bulan Türkler yapılarında, bu iki farklı kültüre ait yapım tekniklerini bazen doğrudan, bazen birleştirerek bir arada uygulamışlar, giderek yeni biçimler ve öğeler geliştirmişlerdir. Beylikler Devri Mimarisi olarak da anılan bu devir mimarisi, gelişme sürecini 16. yüz yılda tamamlayan Klasik Osmanlı Mimarisi 'nin de kaynaklarından birini oluşturmaktadır. Bu nedenle Klasik Osmanlı Mimarisi 'nin oluşumunu anlamak ve kimliğini tanımlamak için 14. yüzyıl Batı Anadolu Beylikler Mimarisi 'nin -Menteşeoğulları, Aydınoğulları, Sarubanoğulları, Germiyanoğulları ve Karasioğulları Beylikleri incelenmesi ve tanımlanması bir zorunluluktur. I. Bölümde 14. yüzyıl Batı Anadolu Beylikleri Mimarisi 'nin Anadolu Türk Mimarlığı Tarihi içindeki yeri vurgulanarak, bu mimariyi geliştiren toplumun siyasi, ekonomik ve sosyal yaşamı mevcut belgeler çerçevesinde ele alınmıştır. Çalışmanın II. Bölümünde Türkler 'den önce Batı Anadolu'daki uygarlıklar ve tarihi süreç içinde geliştirdikleri mimarlık ve yapım teknikleri bir karşılaştırmaya olanak sağlamak amacıyla incelenmiştir. III. Bölümde mimari eserlerin kimlik kazanmasında önemli yeri olan yapı öğelerinden duvar, sütun, sütunbaşlığı, ayak, kemer, örtüye geçiş elemanları ve örtü, Türkler 'den önce Batı Anadolu'da, Beylikler devri yapılarında ve İran Selçuklu ve Anadolu Selçuklu yapılarında benzer özellikler gösteren öğelerde kullanılan malzeme, yapım teknikleri, kullanım yeri ve bezeme özellikleri incelenmiştir. IV. Bölümde incelenen yapım tekniklerinin Beylikler içinde bölgesel dağılımı ve nedenleri irdelenerek ele alınmaktadır. Bu de virde yaygın bir uygulama olan eski yapı öğelerinin kullanımı V. Bölümde incelenmiştir. Beylikler yapılarında görülen devşirme malzemenin yapıda özgün işlevine uygun ya da gelişigüzel kullanımına da özellikle değinilmiştir. VI. Bölümde Batı Anadolu Beylikler Mimarisi'nde, eşzamanlı İran Selçuklu ye Anadolu Selçuklu Mimarileri 'yle koşut olan yapım teknikleri ve bezeme öğeleri belirlenmiş ve kaynağı Doğu kültüründe olmakla birlikte, Batı Anadolu'da yeni bir anlayışla ele alman öğelere ve kompozisyonlara değinilmiştir. Sonuç Bölümünde ise Batı Anadolu Beylikler Mimarisi 'nin oluşumunda etkileri görülen yerel ve Doğulu (İran ve Anadolu Selçuklu) yapım geleneklerinden doğrudan alınan unsurlar, her iki yapım geleneğinin birleştirilerek uygulandığı öğeler ve Batı Anadolu Beylikleri Mimarisi 'nde varılan sentezlerin niteliği tartışılmıştır.
-
ÖgeBina içi çevre mekanlarının işlevine ve bina kabuğuna bağlı iklimsel konfor açısından yön seçiminde bir yöntem(Fen Bilimleri Enstitüsü, 1989-11-08)Bu çalışmada, opak kabuk iç yüzeyinde gerçekleşen yüzey sıcaklıkları ile iklimsel konfor açısından olması gerekli iç yüzey sıcaklıkları arasındaki farklara dayalı olarak, mekânların yönlendirilme sini amaçlayan bir yöntem geliştirilmiştir. Yöntemin, işlevi, kabuk bileşenleri, yatay ve düşey bölme elemanları, ölçüsel boyutları, kullanıldığı zaman ve süre, bulunduğu iklim bölgesi bilinen, bir binaya ait herhangi bir mekân için kullanılması sözkonusudur. Bu yöntemde, iklimsel konfor açısından, bina içi çevre hava sıcaklığı ile ortalama ışınımsal sıcaklık arasındaki, kullanıcının hiç bir desteğe gereksinme göstermeden, kendi metabolizmal gücüyle karşılayabileceği limit sıcaklık farkının (±e), bina içi çevre hava sıcak lığı ile bina kabuğu iç yüzey sıcaklığı arasında, mekânın kullanıldığı zaman dilimi içerisinde korunabilmesi esas alınmıştır. Bina kabuğunu saydam ve opak bileşen meydana getirmektedir. Opak bileşeni oluşturmak için çok çeşitli malzeme kullanmak olanaklı olmasına rağmen, saydam bileşeni oluşturan malzemeler aynı seçenek zenginliğine sahip değildir. Diğer taraftan, saydam bileşeni meydana getiren ana malzeme camdır. Binalarda kullanılan pencere camlarının zaman geciktirmesi ihmal edilebilecek seviyededir. Dolayısıyle kabuk dış yüzeyinde oluşan sıcaklıklar sebebiyle, kabuk bünyesinde gerçekleşen ısı geçişini kontrol etmek, opak bileşene düşmektedir. Yöntem, yukarıda belirtilen kabuller çerçevesinde, opak kabuk iç yüzeyinde, yönlere göre gerçekleşen ve istenen iç yüzey sıcaklıkları arasındaki farklara dayalı olarak, sözkonusu mekânın, yönlendirilmesine ilişkin tercih sıralaması belirlemektedir. Buna göre, bina içi çevreyi meydana getiren mekânların, bina dışı çevre ile ilişki kurabilmesi, aynı zaman da birbirleriyle olan ilişkilerinin koordinasyonu olanaklı olmaktadır. Bina dışı çevre etkenlerinin, bina içi çevredeki termal etkilerine dayalı olan bu sıralamanın, diğer yönlendirme yöntemlerinde olduğu gibi, yöredeki rüzgâr etkileri dikkate alınarak düzeltilmesi de, yön temde öngörülmektedir. Opak kabuk iç yüzey sıcaklıkları, mekânda bir ek yapma ısıtma sisteminin görev yaptığı kabul edilerek, sonlu farklar yöntemini kullanan bir bilgisayar programı ile hesaplanmaktadır. Bu yöntemle, bir bina içi çevreyi oluşturan mekânların bina dışı çevre ile olan iliş kilerinin hangi yönlerde kurulması gerektiğine, diğer tasar değişkenlerine ilişkin kriterler önemini kaybetmemek üzere, iklimsel konfor açısından karar vermek olanaklıdır.
-
ÖgeGeleneksel Mardin şehir dokusu ve evleri üzerine bir deneme(Fen Bilimleri Enstitüsü, 1989-02-20)Dünya'da XIX. yüzyıldan beri etkileri giderek yoğunlaşan sanayideki gelişmeler, Anadolu'daki yansımalarını XX. yüz yılın ikinci yarısından itibaren bulurlar. Büyük küçük bütün yerleşmelerin etkilendiği bu sürece Mardin geç katılan şehirlerden biridir. Şehrin,. günümüze diğer yerleş melere göre daha korunmuş olarak ulaşmasını sağlayan bu durum, bir şans olarak kabul edilmiş, bu noktadan hareketle Mardin üzerinde çalışma kararı,, tezin amaçlarından biri olmuştur. Geleneksel Anadolu şehirleri ve evleri üzerine yapılan çalışmalarda, genellikle Doğu ve Güneydoğu bölgeleri göz ardı edilerek sonuca varılmaya çalışılmış tır. Bunlarda ana sorun, Türk Dönemi öncesinin ve Türk Döneminin şehir dokusudur. Türk Dönemi öncesi şehir dokusunda Helenistik, Roma izleri aransa dahdaha çok Bizans1 m ne olduğu ve Türklerin bunun üstüne getirdikleri sorgulanmıştır. Anadolu'nun Türk Dönemi sınırları içinde olmakla birlikte, incelemelerde tercih edilen şehirlerin tarihi dönemlerine ilaveten Türk Dönemi öncesinde Arap -İslam egemenliğini de yaşayan Güneydoğu şehirleri bu bütüne yönelik anlatımlardaki yerini alamamıştır. Tezin amaçlarından bir başkası da bu noktada Mardin geleneksel şehir dokusunun ve evlerinin araştırılma gereğini ortaya çıkarmıştır. Tez, giriş bölümü dışında dört ana bölümden oluşur. 1. Bölüm 'de Mardin şehrinin coğrafyasını oluşturan yeri, konumu, yüzey şekilleri, iklim, bitki örtüsü, ulaşım, nüfus, sosyal ve ekonomik yapısı; gerektiğinde tarihi çer çevesi göz ardı edilmemeğe çalışılarak verilmiştir. Mardin'in tarih içindeki fiziki gelişimini irdeleyen 2. Bölüm 'de şehir dokusunun İslam Dönemi öncesi, Arap-İslam ve Türk- İslam Dönemleri irdelenmeye çalışılmıştır. Bu bölümde tarihi olayların, belgelerin, yapısal verilerin katkısı ile bazen varsayım niteliğinde de olsa sonuçlar elde edilmeye çalışılmıştır. 3. Bölüm geleneksel evlerin irdelenmesini içerir. Bu bölümde önce evlerin şehir dokusu bağlamındaki daha sonra da tasarım özellikleri verilmiştir. Çalışmanın sonuçları 4. Bölüm 'de sunulmuş tur. Önce bazı veriler ile geleneksel evin tarihlendiril- rne'denemesi yapılmış, daha sonra Mardin evinin yakın çevre içindeki yeri tesbit edilmeye çalışılmıştır. Geleneksel evlerin tasarımındaki etken unsurları irdeleyen kısım, bu bölümün sonu olmuştur. vıÖZET Dünya'da XIX. yüzyıldan beri etkileri giderek yoğunlaşan sanayideki gelişmeler, Anadolu'daki yansımalarını XX. yüz yılın ikinci yarısından itibaren bulurlar. Büyük küçük bütün yerleşmelerin etkilendiği bu sürece Mardin geç katılan şehirlerden biridir. Şehrin,. günümüze diğer yerleş melere göre daha korunmuş olarak ulaşmasını sağlayan bu durum, bir şans olarak kabul edilmiş, bu noktadan hareketle Mardin üzerinde çalışma kararı,, tezin amaçlarından biri olmuştur. Geleneksel Anadolu şehirleri ve evleri üzerine yapılan çalışmalarda, genellikle Doğu ve Güneydoğu bölgeleri göz ardı edilerek sonuca varılmaya çalışılmış tır. Bunlarda ana sorun, Türk Dönemi öncesinin ve Türk Döneminin şehir dokusudur. Türk Dönemi öncesi şehir dokusunda Helenistik, Roma izleri aransa dahdaha çok Bizans1 m ne olduğu ve Türklerin bunun üstüne getirdikleri sorgulanmıştır. Anadolu'nun Türk Dönemi sınırları içinde olmakla birlikte, incelemelerde tercih edilen şehirlerin tarihi dönemlerine ilaveten Türk Dönemi öncesinde Arap -İslam egemenliğini de yaşayan Güneydoğu şehirleri bu bütüne yönelik anlatımlardaki yerini alamamıştır. Tezin amaçlarından bir başkası da bu noktada Mardin geleneksel şehir dokusunun ve evlerinin araştırılma gereğini ortaya çıkarmıştır. Tez, giriş bölümü dışında dört ana bölümden oluşur. 1. Bölüm 'de Mardin şehrinin coğrafyasını oluşturan yeri, konumu, yüzey şekilleri, iklim, bitki örtüsü, ulaşım, nüfus, sosyal ve ekonomik yapısı; gerektiğinde tarihi çer çevesi göz ardı edilmemeğe çalışılarak verilmiştir. Mardin'in tarih içindeki fiziki gelişimini irdeleyen 2. Bölüm 'de şehir dokusunun İslam Dönemi öncesi, Arap-İslam ve Türk- İslam Dönemleri irdelenmeye çalışılmıştır. Bu bölümde tarihi olayların, belgelerin, yapısal verilerin katkısı ile bazen varsayım niteliğinde de olsa sonuçlar elde edilmeye çalışılmıştır. 3. Bölüm geleneksel evlerin irdelenmesini içerir. Bu bölümde önce evlerin şehir dokusu bağlamındaki daha sonra da tasarım özellikleri verilmiştir. Çalışmanın sonuçları 4. Bölüm 'de sunulmuş tur. Önce bazı veriler ile geleneksel evin tarihlendiril- rne'denemesi yapılmış, daha sonra Mardin evinin yakın çevre içindeki yeri tesbit edilmeye çalışılmıştır. Geleneksel evlerin tasarımındaki etken unsurları irdeleyen kısım, bu bölümün sonu olmuştur.
-
ÖgeArchitectural retrofit of educational buildings towards nearly zero energy and cost optimal levels considering the life cycle and occupant comfort(Institute of Science and Technology, 2020)The thesis research is going to be one of the pioneer studies about school buildings' environmental impacts during their life cycle in Turkey and provide a basis for further analysis and studies. The study will be a base for further research. According to research conducted all over the world, it is known that the current fossil energy resources will be inadequate to meet energy demand in the next decades and that the share of buildings in total energy consumption is very high. The main aim of the thesis study is to focus on the Life Cycle Energy Consumption (LCEC) and the Life Cycle Cost (LCC) efficiency of educational buildings in different climatic regions of Turkey, considering the comfort conditions. Analyses on LCEC and LCC efficiency of a project was conducted in order to generate a reference model, which can represent large-scale educational projects in different climate of Turkey.