İTÜ 250. Yıl Külliyatı

Bu topluluk için Kalıcı Uri

http://hdl.handle.net/11527/24418
İstanbul Teknik Üniversitesi'nin 250. yılı kapsamında yapılan çalışmaları içerir.

Gözat

Konu "bilim" ile İTÜ 250. Yıl Külliyatı'a göz atma
  • Öge
    Başhoca İshak Efendi
    (İTÜ Yayınevi, 2023) İhsanoğlu, Ekmeleddin ; İTÜ Yayınevi
    Özellikle 1980’den sonra, Osmanlı bilimi ve kurumları üzerine Osmanlı Arşivi belgeleri, kurumlarda yürütülen eğitim ve kitaplar ile diğer birinci el kaynakların kullanılması neticesinde yürütülen araştırma ve incelemeler Mühendishâne'nin o güne kadar bilinenlerden çok daha önemli ve köklü değişimler, ilimde ve teknolojide dikkate değer katkılar sağladığını göstermektedir. Ayrıca burada yetişenlerin “mütefennin zabit” anlayışı içerisinde devletin teknik bakımdan askerî ihtiyaçlarının karşılamasında önemli roller üstlendikleri görülmektedir. Mühendishânelerde modern bilimlerin eğitimine başlanması ve eğitim seviyesinin yükseltilmesi, öncelikle bu bilimleri konu alan kitapların Batı dillerinden tercümesini gerektirmiştir. Mühendishâne'nin başhocası İshak Efendi’nin Osmanlı bilim ve eğitimine olan önemli katkılarından birisi de fen bilimlerine ait temel ders kitaplarının tercümesine öncülük etmesi ve bu harekete sürat kazandırmış olmasıdır. Ayrıca kendisinin gerekli cihazların kullanımı ve harp teknolojisi ile ilgili kitapları da mevcuttur. Bu tercüme hareketinin kurulan yeni sivil okullarda kaynak olarak kullanıldığından modern bilimlerin transferinde ve yaygınlaşmasında etkili olduğu şüphesizdir. Bu kitap vesilesiyle, modern bilim ve teknoloji sahalarında öncü ve en etkili kurum olan Mühendishâne'nin kuruluşu, işleyişi ve “son Osmanlı dönemi en meşhur âlimi” Başhoca İshak Efendi’nin hayatı ve kariyeri üzerine Osmanlı arşiv belgeleri ve çağdaş diğer kaynaklara dayalı olarak yapılan araştırmalar neticesinde bu hususlar aydınlatılmaya çalışılmış, Mühendishâne'nin “mütefennin zabit” denilen yeni tip Osmanlı aydını yetiştirme görevini yerine getirdiği ile ilgili bilgilere yer verilmiştir. Kitabın baskıya hazırlanması sırasında özveriyle çalışan ve emeği geçen herkese içtenlikle teşekkür ederim. Ayrıca daha önce “Osmanlı Modernleşmesinde İlk Adımlar” isimli kitapta yayımlanmış iki bölümün, İTÜ Yayınevi tarafından basılmasına izin veren Ötüken Neşriyat’a da teşekkür eder, eserin tüm okurlarına ilham vermesini dilerim.
  • Öge
    Osmanlı Devleti’nde bilim ve eğitim hayatındaki değişimler ile mühendishanelerin kuruluşu (1808’e kadar)
    (İTÜ Yayınevi, 2023) Kaçar, Mustafa ; İTÜ Yayınevi
    Kuruluşunun ardından geçen 250 yıllık süreçte, Türkiye’nin bilim ve teknik alanındaki öncü faaliyetlerinde aktif rol oynayan İstanbul Teknik Üniversitesi’nin ülkemizin bilim tarihinde bıraktığı kalıcı ve etkili hamlelerin izini sürmek, aynı zamanda 18. yüzyıldan itibaren devam eden modern mühendislik alanının gelişim serüvenini detaylı şekilde incelemeyi gerektirir. Osmanlı Devleti’nin, nitelikli mühendis ve bilim insanı yetiştirme çabalarının merkezine yerleşen eğitim odaklı reformlar, aynı zamanda ülkemizin kurumlar tarihini de şekillendirmiştir. Köklü bir mazinin bilimsel mirasını sahiplenen ülkemizin teknik eğitim kurumlarının, kuruluş felsefesini ve motivasyonunu anlamak, bugünün dünyasında mühendislerimizin ve İTÜ’lülerin çabalarını anlamak açısından özel bir öneme sahiptir. 1808’e kadarki süreçte Osmanlı bilim ve eğitim hayatındaki değişme ve gelişmelere odaklanan bu çalışma, teknik birikimin gelecek nesillere aktarıldığı birer eğitim yuvası olan mühendishanelerin kuruluş hikâyelerini, güncel bulgular ve tarihsel veriler ışığında titizlikle ortaya koyuyor.