LEE- İşletme Mühendisliği Lisansüstü Programı

Bu topluluk için Kalıcı Uri

http://hdl.handle.net/11527/19309

Gözat

Pazar bölümlendirmede GSP analizine dayalı bir modelleme çalışması

(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2020) Kirişçioğlu, Nergis ; Burnaz, Şebnem ; 629353 ; İşletme Mühendisliği Anabilim Dalı

Hızlı değişen pazarlarda ve kar marjlarının küçüldüğü sektörlerde; özellikle yüksek sayıda ve farklı profillerde müşterisi olan işletmeler için mevcut müşterileri uzun vadede memnun etmek ve elde tutmak, en az yeni müşteri elde etmek kadar önemli bir konudur. Bu nedenle işletmeler yaptıkları çalışmalarda, müşteri odaklı olmaya büyük öncelik vermektedir. Sürekli değişen ve gelişen dünyada müşterilerin talepleri, günlük yaşantıları ve öncelikleri de hızlı bir şekilde değişmektedir. Bu nedenle artık işletmelerin de müşteri odaklılık anlayışında yeni nesil yaklaşımlara yönelmesi gerekmektedir. Bu noktada gelişen teknoloji ile birlikte aynı hızda ilerleyen analitik yöntemlerin yeri şüphesiz ki oldukça önemlidir. Literatür incelendiğinde, müşteri verilerinin toplanması, işlenmesi, bu yolla müşteri davranışlarının modellenmesi sonucunda işletme kararlarında fayda sağlayacak öngörülerin elde edilmesini amaçlayan birçok çalışmanın mevcut olduğu görülmektedir. Müşteri yaşam boyu değeri ve müşteri sermayesi kavramları, işletme açısından müşterileriyle ilişkilerine bütüncül bir bakış açısı sağlanması bakımından önemlidir. Öncelikle, bu tez çalışmasında, bankacılık sektöründe, perakende bankacılık müşterileri için müşteri davranış ve ihtiyaçları temel alınarak yeni bir pazar bölümlendirme yapısının oluşturulması ve her bir pazarın özelliklerine uygun kampanya stratejilerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem olarak, daha çok davranış modellemeye dayalı pazar bölümlendirme amacıyla kullanılan bir model olan GSP (Güncellik, Para, Sıklık) tekniği esas alınmıştır. Perakende bankacılık müşterileri, veri madenciliğinde kümeleme tekniklerinden biri olarak kullanılan K-ortalamalar algoritması aracılığıyla müşterinin en yakın zamandaki işlemi, işlem sıklığı ve işlem miktarı boyutlarına göre bölümlendirilmiş, sonrasında ise müşteri yaşam döngüsü içerisindeki aşamaya uygun olacak kampanya stratejileri önerilmiştir. Kurgulanan yöntem ve önerilen stratejiler ile yaşam döngüsü içerisinde müşterinin döngünün hangi kısmında olduğunun proaktif olarak belirlenmesi, böylelikle müşteri ihtiyacına uygun ve bu ihtiyaca doğru zamanda cevap verecek bir yapı oluşturulması hedeflenmektedir.
Konteyner kapasite ve taşıma planlama politikalarının sistem dinamiği yaklaşımı ile modellemesi

( 2020) Bahadır, Mehmet Çağatay ; Camgöz Akdağ, Hatice ; 642348 ; İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

Hammadde, yarı mamul ya da ürünlerin depolanması, taşınması, saklanmasında kullanılan, yeniden kullanılabilir taşıyıcı ekipmanların sürdürebilirlik açısından önemi günden güne artmaktadır. İlgili ekipmanların sağladığı kazanımlar ile birlikte, işletmeler bu ekipmanların etkin yönetimi ile ilgili birçok problem ve karar süreci ile karşı karşıyadır. Stratejik seviyeden operasyonel seviyedeki karar süreçlerine kadar doğru politikaların üretilmesi ve/veya seçilmesi işletmelere rekabet avantajı kazandıracaktır. Bu yüzden tedarik zincirinde farklı karar hiyerarşilerindeki problemler araştırma konusu olmuştur. Bu çalışmada da göbek ve ispit ağı yapısına sahip konteyner servis sağlayıcılarının, taktiksel karar hiyerarjisi içerisinde yer alan konteyner servis kapasite planlama süreci için kazanç seviyesini en fazla iyileştirecek kapasite ve taşıma politika kümelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Konteyner kapasite planlama sürecinin dinamik yapısı, diğer konteyner yönetim süreçleri ile etkileşim içerisinde olması, bünyesinde birçok geri bildirim döngüsünü barındırması sebebiyle ilgili politika kümesi analizleri için üç ana faz ve altı ana aşamadan oluşan bir sistem dinamiği modelleme yaklaşımı önerisinde bulunulmuştur. Kapasite ve taşıma planlama süreçlerini barındıran konteyner servis kapasitesi konusu, konteyner sistemi içerisinde birçok alt süreç ile etkileşim halinde olup; çalışma kapsamında konteyner sistemi kavramsal modellemesi nedensel döngü diyagramlarından yararlanılarak; filo planlama, sevkiyat planlaması, sipariş yönetimi, bakım yönetimi ve finansal yönetim süreçlerini içerecek şekilde yapılmıştır. Kavramsal modelleme aşamasından sonra vaka çalışması olarak göbek-ispit ağı dağıtım yapısının yaygın bir şekilde kullanıldığı bir sektör olan otomotiv sektöründe, ana sanayi ve tedarikçisi arasında konteyner akış süreci seçilmiş ve belirlenen amaç doğrultusunda benzetim modellemesi yapılmış ve ardından ilgili modelin gerçek hayattaki sistem davranışlarını yansıtıp yansıtmadığının belirlenmesi için model güvenilirlik testleri yapılmıştır. Simülasyon çalışmaları yardımıyla farklı hedef kapasite oranı, sevkiyat doluluğu, değişime tepki hızı vb. parametrelerin temsil ettiği kapasite ve taşıma politika kümeleri, kazanç oranını en fazla iyileştiren politika kümesini belirlemek amacıyla tekrarlı bir şekilde geliştirilmiş ve analiz edilmiştir. Tekrarlı bir şekilde politika kümesi geliştirme faaliyetleri, çalıştırılan simülasyonlar içerisinde maksimum kazanç elde edilen politika kümesi üzerinden yürütülmüştür. Ardından karar parametrelerinin iyileştirimesi çalışmaları ile en iyi politika kümesi belirlenmiş ve politika tercihlerinin hangi koşullarda değişeceği duyarlılık analizleri ile belirlenmiştir. Bu yaklaşım sayesinde bütünsel bir bakış açısıyla ve birbiriyle etkileşim içerisinde olan konteyner sistemi süreçlerini içerecek şekilde, kapasite kullanım oranı ve müşteri hizmet seviyesi arasındaki dengeyi sağlayacak politika kümeleri geliştirilmiştir.
Fuzzy clustering based ensemble learning approach: Applications in digital advertising

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2021) Tekin, Ahmet Tezcan ; Kaya, Tolga ; Çebi, Ferhan ; 711174 ; İşletme Mühendisliği

Although the history of machine learning algorithms is quite old, it has been popularly used in the last ten years. The main reason for this situation is that it has become possible to run these algorithms even on our personal computers with the developing computer hardware technology. In addition, the size of the data generated in the internet environment is increasing exponentially with each passing day, with digitalization and internet usage becoming more widespread. Therefore, the need for technologies such as big data and machine learning is increasing day by day. In line with the increasing demands, machine learning has become an indispensable need in academia and the private sector. Thanks to machine learning, companies make predictions about their future processes, thus aiming to eliminate future uncertain situations and create more effective process management. E.g., A company seeks to use its marketing budget more effectively by using machine learning technologies for its marketing processes and thus maximizing its profitability rate. In recent years, there have been many studies in the literature on the development of machine learning algorithms and the elimination of the weaknesses of traditional machine learning methods. Regardless of the type of problem in the prediction process, the aim is to predict with a minimum error rate. In this context, many methods have been tried. The ensemble learning approach is one of the most successful methods in the literature, proving its success for this purpose. The purpose of ensemble learning is to combine multiple algorithms to close each other's weaknesses and increase the success rate in prediction. Observations on the dataset to be estimated may be characteristically similar or very different from each other. In this case, in many studies in the literature, the clustering process is performed before applying machine learning algorithms, and then the modelling stage is started. In such approaches, hard clustering approaches are used. Hard clustering approaches assign each observation value to only one cluster due to their working principles. Therefore, the sizes of the subsets to be modelled in some cases do not reach the size of the training set required for higher prediction success to occur. Considering that an observation value contains the characteristics of more than one cluster simultaneously, it is seen that the soft clustering approach is used to eliminate this problem. Although there are many studies in the literature on the fuzzy clustering method, which is a part of the soft clustering approach, there are not many examples in the literature regarding the use of the machine learning approach as an intermediate method in terms of improving its results. In this thesis, after the fuzzy clustering approach applied to the observation set with three published essays, it is aimed to ensemble the most successful models of each cluster, taking into account the error rates and thus improving the model performances. To test the validity of this approach, different studies were carried out for both regression and classification problems with datasets obtained from different sectors. In the first study, click and sales predictions were realised using digital advertisement performance data and reservation data in metasearch engines of an online travel agency operating in Turkey. This prediction is crucial for the company's short, medium and long-term financial goals. In this study, the traditional regression method and the proposed fuzzy clustering approach were used together and the results were compared with the results of the traditional methods. Machine learning algorithms were applied directly to the dataset, which had been applied data preprocessing and feature engineering within the framework of traditional methods. Then the modelling study was carried out again after the hard clustering and soft clustering approaches were applied to the dataset. As a result, although the processing load increased due to the inclusion of the clustering approach in addition to the modelling stage, more effective results were obtained than applying machine learning algorithms directly to the dataset. At the same time, the results obtained after the hard clustering approach and fuzzy clustering approaches were compared. It was observed that the success rate of the predictions made after the fuzzy clustering approach was higher. In the second study, the approach proposed in the first article is tested for solving a different problem with different sector data. In this study, it has been tried to predict the lifetime value of the customers by using the game data and session information of the users of a mobile crossword puzzle game published in more than thirty languages and more than thirty countries. Ensemble learning algorithms, which were not used in the first article, were examined in more depth and focused on algorithms that could achieve higher prediction success rates when used together with fuzzy clustering. Different hyperparameter combinations of Catboost, Extreme Gradient Boosting and Light Gradient Boosting algorithms, which are seen in the literature to be generally more successful than traditional machine learning algorithms, were tested separately for each cluster after the clustering phase performed with the Fuzzy C-Means clustering algorithm. The prediction values of the three most successful of these combinations were weighted to be inversely proportional to the error rates, and the error rates of the resulting predictions were compared with the results of other model-parameter combinations. It has been determined that the model established with the proposed method has a lower error rate than other models, thus making a more efficient prediction. In the third study, customer retention rate prediction was carried out with a different dataset collected in the gaming industry. Unlike the first two studies, in this study, a classification problem was tried to be solved with the proposed method, at the same time, different cluster initial parameters and different fuzziness parameters were tested. The aim is to obtain a more optimal clustering in the Fuzzy C-Means clustering approach, and the clustering process was the most successful combination. Since the nature of the problem is a classification problem, the prediction was carried out by weighting the accuracy results instead of the error rates of the algorithms at the stage of combining the results of the algorithm-parameter combinations. As a result of this study, it has been observed that the results of the method applied on different clusters clustered with the fuzzy clustering approach produce more effective results than applying machine learning algorithms directly to the dataset. As a result, this thesis provides the opportunity to make more successful predictions in datasets with different characteristics by strengthening the concept of ensemble learning, which has an important place in developing machine learning approaches with fuzzy clustering approaches. In addition, it allows identifying observation sets that contain the characteristics of more than one cluster simultaneously and to model in separate clusters during the modelling phase to create more effective prediction results. In this constantly developing field, new studies can progress from many branches. First of all, in the fuzzy clustering stage, instead of the Fuzzy C-Means clustering method, other alternative fuzzy clustering approaches in the literature can be tried again during the modelling stage. And a different fuzzy clustering algorithm can be preferred according to the efficiency result. At the same time, it may be possible to change the weight coefficients with different methods or shapes at the stage of combining the results of the most successful models. Beyond all this, this method will enable to produce more effective results by using it together with new machine learning algorithms that will be introduced to the literature in the future.
Evolutionary mechanisms of imprinting in business clusters

(Graduate School, 2021-03-10) Ekşi, Emre ; Erçek, Mehmet ; 507102006 ; Management Engineering ; İşletme Mühendisliği

Discussions on regional economic development, specifically on industrial districts and business clusters, since Marshall's (1920) seminal work has surged in numbers, especially after the popularization of cluster studies with Porter (1990), who assigns a prominent role to clusters in microeconomics of competition and competitive advantage of regions and nations. On the other hand, the geographic distribution of resources and potentials for development are shaped by historical factors and regions can be understood through the mechanisms by which geographical landscape evolves over time. In this sense 'Evolutionary turn' is both promising as a new way of thinking about uneven geographical development and presenting an opportunity for linking different concepts and theoretical approaches from different schools of thoughts. Aim of this thesis is to reveal how clusters evolve and in which conditions environmental forces leave their mark on the evolution pattern of business clusters. Instead of employing a nurturist view, this study explores how nature of the cluster firms and nurturing of the environment interact during the variations observed in environments and tries to explain the dynamics of the imprinting processes. Even though spatial evolution of business clusters has been studied in business history and economic geography domains, coherent and holistic view of the phenomenon is still far from formulation. Contribution of this study is to bring an evolutionary model by extending multi-level imprinting theory (MLIT) with a selectionist view and to explain how particular features of business clusters are acquired under the influences of environmental forces. The study, in so doing, synthesizes MLIT and General Darwinism, which are built over analogies between evolutionary biology and evolutionary economic geography and lay the foundation of the basic evolutionary engine as variation, selection and retention processes. The thesis consists of seven sections. In the first section, aim and scope of the thesis is presented, and the flow of the thesis is framed. In the second section, theoretical perspectives on location, regional growth and local development are discussed, theoretical background of business clusters is summarized. In the third section the importance of 'Evolutionary turn' is highlighted, the concepts of evolutionary analysis within the economic landscape are discussed and imprinting theory is presented. In the fourth section, the conceptual model, explaining evolutionary mechanisms of imprinting and how environmental influencers work with evolutionary engine is described, evidences from the empirical literature are presented. In the fifth section, research design is explained, selection of sites and how data are collected and analyzed is justified. In the sixth section, findings related to footwear industry and footwear production clusters in Izmir and Konya are presented. In the last section findings are discussed in the light of conceptual model, how evolutionary mechanisms and engine explain the imprinting success or failure is presented, and new research opportunities for developing the model are offered. The proposed conceptual model aims to contribute to the evolutionary economic geography by extending MLIT in many ways; (i) exploring influence of heredity factors governing access to resources and legitimization forces, (ii) defining how "window of imprintability" works through evolutionary mechanisms, (iii) explaining emulation of imprints through retention process and the role of secondhand imprinting, (iv) describing the role of pioneering firms in the creating founder effect and lastly, (v) clarifying the role of institutional order within group of firms as a constraining factor with its implications on the imprinting process. This study follows a historical case study research which is suitable for exploring the cluster as a contextually bounded system over time. The research setting planned for this study is footwear clusters which is a traditional industry, geographically agglomerated and based on apprenticeship. Before preparing the research questions a preliminary site research is conducted and discussions with highly experienced professionals are made. This also enabled the researcher to be more informed about the research sites in Konya and Izmir. Interview questions were determined after the preliminary site research and compiled in accordance with the conceptual model and its constructs. Data collected by open-ended interviews are triangulated with other secondary data sources like sectoral reports, journals, academic papers and studies, archival records, photograph archives, direct observation and physical artifacts. In the study, data analysis is conducted in four stages. In the first stage background of shoe production in Turkey is explained and current context is clarified with historical facts and figures. In the second stage, sensitive periods related to major economical, technological and institutional changes are investigated. In the third stage, selected areas to be analyzed are justified. In the last stage, imprinting process and their action mechanisms are deeply investigated. Possible imprints on specialization, division of work and cooperation are analyzed, and findings are interpreted according to the conceptual approach. Findings towards specialization showed that the specialization of Izmir footwear cluster in women shoes was affiliated with Westernization efforts in which shoe consumption habits were shaped by liberalized clothing, social life and attendance of women in work life. On the other hand, this WOI did not turn automatically into an imprint. The environmental fit of producers shaped by the local demand enabled them to seize this opportunity and retention was mainly characterized by apprenticeship and spin-offs, which pushed the imprints to stamp a critical mass of the population. Findings in division of work uncovered three cases for deeper analysis. In the case of stitcheries, small stitching workshops found to be sustained since the traditional production era despite the change in the economic conditions. These workshops persisted and attempts to replace this model failed due to unregistered work practices and traditionalization forces of within group fitness, characterized by irregular working hours, seasonality and underdeveloped managerial capacities. These findings showed the importance of both environmental fitness and within group fitness in the imprinting process. The case of Sumerbank was an example of Wrightian-drift. During state led industrialization period, Turkish Republic founded Sumerbank and consolidated all state production facilities including the shoe factory in Beykoz, which was a vertical production giant of its time. The favorable selection niche created by the government did not breed into new mass production facilities and transform into a successful imprint on the industry. The barriers blocking diffusion of vertical production model seems not only to indicate the lack of capital accumulation of producers but also presence of a parallel fit in the crossing niche and lack of physical proximity disabling knowledge dissemination. Moreover, the sensitive period characterized by state led development logic closed in less than two decades. Therefore, retention mechanism did not work, and imprinting attempt was failed. On the contrarily, the socialist imprint in Timişoara footwear cluster which was coeval with the Sumerbank initiative had successfully persisted even after the firms were privatized. This points attention to the importance of retention mechanism and reaching a critical threshold for solidification and persistence of the imprint. Lastly, findings on the Ottoman guilds and their Akhsim roots, which are mostly referred in the discussions of collaboration efforts in Konya, showed that both functions and values possessed by the ancestor of modern collaboration institutions have been mostly vanished. In this sense three sensitive periods are analyzed, foundation period, industrialization and mechanization with liberalization. The evidence supports the view that with the upsurge in competition, individualistic behavior has intensified, and individual fit became more important than group fit after the liberalization and mechanization period. Our conceptual model supports us to propose that liberalization changed the course of social norms and relations and this may lead to an imprint in the future. These findings contributed to the imprinting theory by highlighting the importance of the nature of business clusters, incorporation of a selectionist view and evolutionary mechanisms. The accumulated heredity factors and window of imprintability operating in the imprinting process are both conceptually and empirically explained. Sensitive periods do not automatically result in the evolution of a cluster. Instead, the model affirms that during a sensitive period, the operations in the variation-selection-retention engine, overcoming the pressures of within group fitness and reaching a critical mass in the local populations are prerequisites for successful imprinting.
Can hyperloop technology take Turkish logistics industry to a next level? A preliminary analysis

(Graduate School, 2022) Kerem, Görkem ; Gonidis Çelebi , Dilay ; 719271 ; Department of Management Engineering

Our goal in this thesis is to get a deeper knowledge and understanding about Turkish Logistics Industry, see the trends towards the new technologies such as Hyperloop, which we discussed in this thesis, and searched for most appropriate way to implement such technologies within the industry. Elon Musk come up with the idea of Hyperloop in 2013, which can be explained as a mixture of railway and airway, travel across within tubes that specifically made for Hyperloop. From that day, it has been started to discuss about many different ways. Musk's idea was considering human transportation via Hyperloop, but as time progressed, cargo transportation started to be considered via Hyperloop. With all these development, many companies have shown interest in cargo transportation via Hyeprloop. Huge investments happened in countries such as UAE, India, Germany etc. In our thesis, we aimed to show whether such investment in Turkey is possible, if so what are the main challenges would be and how we can overcome of these challenges? In addition these, we also tried to determine cargo types that can be carried via Hyperloop, and possible routes accordingly, since Hardt Global, a Netherlands based Hyperloop company, has interest in investment in Turkey. Firstly, we conducted a literature review about new trends in LI and the major factors affecting the modal choice in LI. Due to Hyperloop being a new technology, we learned the details from Hardt Global. With respect to literature we also expand our research wih market and gathered some data to take the next step. Our idea was collecting data of economical indicators and logistics within Turkey, compare it to the knowledge we gained through literature review and set up a Semi-Structured Interview (SSI) accordingly. Hence, our methodology in this thesis was SSI we conducted with market drivers and prospects in Turkish LI. With SSI, we aimed to get more deep knowledge of the industry, learn some of the major problems that the industry faces, as well as introduce Hyperloop to get ideas about correct way of implementation in Turkey.
The effects of online marketing communications and sales promotion types on online television sales

(Graduate School, 2022) Özbodur, Emre ; Karaosmanoğlu, Elif ; 736675 ; Management Engineering Programme

Over the last decades, many consumer segments have started to shop online, and as a consequence online shopping has become an affluent area of research. The proportion of online shopping in overall retail purchases increases year by year dramatically, and especially after the pandemic, it has had a peak. With the increasing demand for e-commerce, sales promotion campaigns have become appealing to consumers. Drawing upon these trends, the impact of these digital/online marketing communications strategies and the effects of marketing investment on online television sales are analyzed in this thesis. A literature review was conducted on the effects of sales promotion campaigns and marketing communications on customers' online shopping decisions for various television segments. For years, numerous marketing communication strategies have been developed for online shopping. The purpose of this study is to identify the digital marketing strategies, their effects on consumers' purchasing patterns, the difficulties and convenience encountered during the process, and the acquisition on a company/customer basis. In addition, this study aims to investigate into how sales promotion campaigns and digital marketing communications shape online television sales. During the research, data was collected using a quantitative method. The screen size of the televisions that were sold was used to classify it. Consequently, in this thesis, televisions are divided into three categories: small, medium, and large television segments. For these three different television segments, past data on online television sales from April 2020 to April 2021 was examined on a daily basis for one year. This thesis contains a total of 379 daily observations. In order to measure the effects of sales promotion campaigns and digital marketing investments on online television sales, the Polynomial Distributed Lag model was used in this thesis. It was anticipated to reduce multicollinearity issues by using the PDL method. Online campaigns and marketing investments' immediate impact might be reduced in the future. To observe these effects, the PDL method was used. Dataset is run in IBM SPSS Statistics software. The analysis acknowledges significant correlations between digital marketing investment and online television sales for all three television segments. The findings in this thesis demonstrate that marketing expenditure positively impacts online television sales. The maximum influence was seen at medium-size television sales. Meanwhile, sales of large-screen TVs had the most negligible impact among those three different television categories. The effects of sales promotion campaigns and online marketing communications on e-commerce television sales data over a one-year period have been examined in this thesis. However, one of the studies' limitations is that offline television sales were not taken into account. Therefore, these effects on offline television sales can be acknowledged for future investigation areas. Another limitation is that these impacts are only measured in terms of television sales, with no consideration given to sales in other categories. Accordingly, long-term effects of these marketing activities should be investigated in future studies, in addition to offline television sales. Finally, the study did not consider pandemic effects. Therefore, pandemic effects can be studied in future research.
The circularization of the textile and ready-to-wear industry in Turkey: An evaluation in the context of the European green deal

(Graduate School, 2022) Şapaloğlu, İbrahim ; Ajas İlkkaracan, İpek ; 771629 ; Management Engineering Programme

Economic growth has always been one of the main goals for countries. However, the rapid depletion of resources in the face of this desire for growth, the fact that the effects of global warming are beginning to be felt, the environmental problems our world is facing, and the fact that it is a problematic world to be left to the future generations have changed the economic strategy of the EU. As a result, the EU submitted the Green Deal (GD) in late 2019. In conjunction with the Green Deal, the European Union aims to end the resource-dependent economic growth model and achieve net zero greenhouse gas emissions by 2050. The Green Deal affects the European Union (EU) member states as well as the countries which export goods and services to the EU. The transition to a circular economy, one of the six goals of the "Green Deal Action Plan," also plays a vital role in exiting the resource-dependent growth model. This transformation will also affect the textile and ready-to-wear industry, which is one of the nine critical areas in "Turkey's Green Deal Action Plan" and one of the "Key Product Value Chains" in the "EU Circular Economy Action Plan." The textile and ready-to-wear industry is a critical manufacturing sector for the Turkish economy. It is a major contributor to employment demand and as one of the Turkish economy's main export-oriented sectors, it helps reduce the current account deficit. Textile, ready-made clothing, and leather products constitute 16.4% of Turkey's total export revenues. The EU is a critical trading partner for Turkey, with its share of over 40 percent of Turkey's total exports. However, since the EU announced the European Green Deal, these exports have been exposed to risks of additional possible costs through EU's planned environmental taxes. In the context of the EU Green Deal, this study explores the need for circularization for Turkey's textile and apparel industry and its relative position with respect to its potential competitors in global markets. To this end, the study first undertakes RCA, SWOT and PESTLE analyses to assess the current situation of Turkish textiles and ready-to-wear industry at the sectoral level. RCA analysis shows that Turkey's sectoral competitiveness remains high with respcto to its competitors yet this advantage is observed to follow a decreasing trend over time. Additionally, the PESTLE analysis shows that the industry does not only make a contribution to overall labor demand but also does so in a gender balanced manner, helping to increase the female employment rate. 41% of the employees in the sector are women. Reducing greenhouse gas emissions is another goal of the Green Deal. The EU will introduce the Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) to ensure that export firms to the EU are faced with similar environmental requirements as its own producers. In order to assess the likely costs to Turkish export firms in the textile and ready-to-wear industry under CBAM, the study estimates the carbon emissions on a sectoral basis disaggregated by three scopes. In this analysis, the textile and ready-to-wear sector (Nace C13-C15) is estiated as the sector with the sixth highest greenhouse gas emissions both in terms of Scope 1 (subject to CBAM under current plans) and total emissions (amongst a categorization of 24 economic activity sectors). These sectoral analyses emphasize the necessity for the Turkish textile and ready-to-wear industry for transition to the circular economy. The second part of the study moves onto answering the question of how to make such a transition through development of a strategic roadmap for circularization of the sector. The development of the roadmap is undertaken in several stages. First, through the Fuzzy Cognitive Maps (FCM) method, and using inputs identified through the literature survey and sectoral analyses in the first part, the study assessed a set of obstacles to and drivers of circularization in the Turkish textiles and ready-to-wear industry and the hierarchical causal relations across these factora. According to the findings of the FCM analysis, the key barriers are lack of awareness, short-term priorities, lack of management support, appropriate culture, and demand for the final product of circular economy. Lack of effective legislation and incentives has the most considerable outdegree value, i.e. it affects more concepts than any other particular obstacle. The results of the FCM analysis were then validated by experts using structured in-depth interviews. Finally, the experts answered open-ended questions to elicit their views and insights on the obstacles and drivers and suggested possible solutions. Finally a sectoral strategic roadmap for circularization was developed based on a content analysis of the results of the in-depth interviews.
Talep tahmini için gri temelli bir yaklaşım

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-01-11) Bilgiç Tanyolaç, Ceyda ; Çebi, Ferhan ; 507122001 ; İşletme Mühendisliği

Gri sistem teorisi ilk olarak 1989 yılında literatüre kazandırılmış bir çalışma alanıdır. Gri sistem teorisinin alt konularından biri olan gri tahmin ise, bu tez çalışmasının da temelini oluşturmaktadır. Talep tahmini çalışmaları literatürde sıklıkla karşılaşılan alanlardan olup, bu çalışmada talep tahmini için gri tahmin modellerinden yararlanılmıştır.Talep tahmininde ise enerji ve dolayısıyla elektrik talebi (tüketimi) tahmini çalışmaları günümüzde önem arz etmektedir. Kapasitenin doğru planlanması ve doğru fiyatlandırılma politikası, doğru tüketim tahminleriyle başarılı olacaktır. Tüm bu durumlardan yola çıkarak; bu tez çalışmasının temel amacı, talep tahmini için yeni bir model sunmaktır. Bu çalışmada gri modelin küçük boyutlu verilerle yapılan tahminlerde başarılı olmasının avantajına odaklanarak hata oranını daha da küçükleyecek melez modeller sunmak amaçlanmıştır. Tezde elektrik tüketimi tahmini üzerine yapılan uygulamada kullanılan ve önerilen modeller, literatürde ilk kez kullanılan hibrit modellerdir. Bu yönüyle çalışma literatüre önemli katkı sağlamaktadır. Literatür taraması ile gri tahmin modeller kullanılarak yapılan tahmin çalışmaları ve alanları, elektrik tüketim tahmininde kullanılan gri modeller ve Türkiye'de yapılan elektrik tüketimi tahmin çalışmalarında kullanılan modeller genel olarak incelenmiş ve bu bilgiler ışığında hibrit bir model olan bulanık GM (1,1) parametre optimizasyonu Güve- Işık Optimizasyonu Algoritması modeli önerilmiştir. Önerilen bu modele yuvarlanma mekanizması da eklenerek bir model önerisinde daha bulunulmuştur.Yapılan literatür taramasında gri modellerde parametre optimizasyonu çalışmaları da incelenmiş ve sıklıkla kullanılan metasezgisellerin olduğu çalışmalara yer verilmiştir. Çalışmada literatür taraması ve talep tahmini konusundan sonra literatürde en çok kullanılan Gri modellere ve bu tezin temel modeli olan Üçgen Bulanık GM(1,1) modeline detaylı biçimde yer verilmiştir. Sonrasında ise; metasezgisel algoritmalar konusu incelenmiş ve parametre optimizasyonunda kullanılan metasezgiseller detaylıca anlatılmıştır. Önerilen modellerin denklemleri ayrıntılı bir şekilde ifade edilmiş ve Türkiye'nin kısa dönem elektrik tüketimi tahmini konusunda bir çalışma yapılarak sonuçlar yorumlanmıştır. Uygulama, MATLAB 2018b programından yararlanılarak yapılmıştır. Önerilen modeller literatürde var olan gri model ile kıyaslanarak tahmin performansı başarımı ölçülmüştür. Kullanılan hata ölçütü literatürde sıklıkla kullanılan Ortalama Mutlak Yüzde Hatası (OMYH)'dır. Modellerde kullanılan ve literatürde yeni olan Güve- Işık Optimizasyonu Algoritması'nın performansı ise literatürde parametre optimizasyonu için sıklıkla kullanılan algoritmalarla kıyaslanarak ölçülmüştür. Söz konusu algoritma ile önerilen modeller Genetik Algoritma ile kıyaslandığında daha iyi bir tahmin performansı sergilemekte olup; PSO ile kıyaslandığında en az onun kadar güçlü olduğu sonucuna varılmıştır. Kıyaslama yapılırken programın çalışma süresi ve metasezgisellerin optimum noktayı yakaladıkları iterasyon sayıları dikkate alınmıştır. Uygulama sonuçlarına bakıldığında önerilen modellerin tahmin performansının geliştiği gözlemlenmiştir. GIOA, Genetik Algoritmaya göre süreler ve iterasyon sayıları açısından çok daha iyi sonuç verirken; PSO ile kıyaslandığında ise yakın süreler ve iterasyon sayıları vermekte olduğu gözlemlenmiştir. Son olarak, yapılan araştırma ve edinilen bilgiler ışığında tez çalışmasının sonuçları yorumlanmış ve gelecek çalışmalarla ilgili önerilerde bulunulmuştur.
The relationship between corporate governance applications and working capital management efficiency in Borsa Istanbul

(Graduate School, 2022-03-15) Anagül, Ali ; Taş, Oktay ; 0507171002 ; Management Engineering

This paper demonstrates the outcomes of the detailed series of analyses for revealing the power of CG applications on companies' NWCE which are traded at the XU100 in Turkey. This dissertation is established on the basis of secondary data which are acquired from 15 different and appropriate XU100 companies' annual reports and Finnet2000 terminal, for the period covering from 2013 to 2020 based upon annually data. Each one of the all companies XKURY market rating value which is supplied by accrediated "SAHA Rating" company, has taken and has utilised as components of CGI. This dissertation holds it's unique specialty for XU100 companies which is comprises not only unprecedented data set but also unprecedented modelling approach. This dissertation has a potential for enligthen the way for future studies which are never studied for XU100 before as such detailed manner. For going into particulars, one of the main contributor of companies' financial performance indicator which is identifed as NWC, incorporates CCC. DSO, DIO and DPO have used as a measurement proxy of CCC. In the second place, SR has measured as companies' market reflection and attractiveness from the point of consumer. To obtain more credible results, in this dissertation more than one estimation approach have implemented, including ARDL and cointegration tests utilised after realization of required clean and white noise raw data acquiring. Consummately, four different econometric models have conducted as of a separate two group within the consideration of general to specific modelling. The findings of experimental studies have presented that there are an existence of negative and inverse inter-relationships amongst CCC-CGI and CCC-SR. Whereas, CGI-SR model has positive relationship in between. According to experimental studies' outcomes from CGI-SR model, SR parameter has found statistically insignificant compared the CCC and CGI parameters, nevertheless CCC–CGI model outcome supports this dissertation with the result of if CGI increases, CCC will be decreased. If CCC rate is decreased, companies will perform better in financial perspective. Lastly, outputs of this dissertation may be implemented for a better management and enhanced performance in remuneration for attaching the importance of CG in companies' NWCE.
Internet of things and digital transformation (industry 4.0) strategy and benefits for manufacturing firms

(Graduate School, 2022-05-24) Ömerali, Mete ; Kaya, Tolga ; 507172008 ; Management Engineering

The world is changing faster than ever before. Previous industrial revolutions happened within an average of hundred years. The first industrial revolution of mechanization happened in the 18th century followed by electrification in the early 20th century and automation happened towards the end of the 20th century as well. Only after a quarter of a century, the last and fourth industrial revolution kicked in. Digitalization is the key trend of the Industry 4.0 revolution. One of the key aspects of digitalization brought by Industry 4.0 is driven by the Internet of Things. Industrial companies are transforming the way they design and maintain their products, solutions, and production capabilities. Consumer requirements became more demanding than ever before. Competition among the manufacturing companies is at its limits and transforms the products to be more complex. Yet, other challenges such as faster time to market, higher quality needs, and regulations and legislation force enterprises to provide new ways of designing, manufacturing, and servicing their end products. Such changes do not happen overnight, the transformation within large organizations are key aspects of their survival. Because of that, firms are collecting lots of information before deciding on their strategies for digital transformation. One key problem in this regard is to decide on either to buy or implement (vertical integration) such technologies objectively and efficiently. Many firms are dependent on a few individuals' decision-making capabilities. However, human decision-making is not objective most times and this could cause issues for the firms to make the best decision. This thesis consists of three published articles that focus on the 4th industrial revolution's effect on digital transformation strategies and benefits for manufacturing firms. As well as providing a strategical roadmap throughout the journey of digital transformation. Multi-criteria decision-making is key for firms to determine the most appropriate solution among a large set of alternatives. To overcome subjective human judgment challenges, the fuzzy multi-criteria decision-making frameworks are introduced in each article. The proposed frameworks aim to help manufacturing firms strategically apply digital transformation. The first article defines a fuzzy framework for the manufacturing firms in their investment decision in the internet of things domain. From the two possibilities of internal make decision vs external buy decision, there are many factors to be considered. The detailed literature review indicates six important criteria for manufacturing firms to consider in their transformation journey decision making. Based on the provided decision criteria, the Type-2 Fuzzy COPRAS method is used as an application of the framework to help manufacturing organizations compare available alternatives and decide for their organizational nature. The suggested framework is tested in an industrial case study and findings are discussed in the paper. The results indicate that digital transformation is preferred to be outsourced due to its complex nature. In the second article, based on the approach provided by the first article, one of the key components of digitalization is applied. The article investigates how the manufacturing firms should decide on which Product Lifecycle Management (PLM) solution to buy from available options based on the enterprise's requirements. In order to identify the key criteria for PLM selection, a detailed literature analysis is conducted. The result of the literature review shows that six very important criteria exist for PLM application selection. Furthermore, to reduce subjective human judgment, the interval-valued Spherical Fuzzy COPRAS method is suggested as an application selection framework. The industrial case study is applied and alternative PLM solutions are ranked for the case-studied manufacturing firms. The results were satisfactory for the decision-making firms and the proposed framework was considered to be successful by them. In the third and last article, based on the findings from the first article and similarly to the second article, an Augmented Reality (AR) application selection framework is proposed. AR applications are taking a key part in the digital transformation of manufacturing firms. The detailed literature review suggests nine very important criteria to be used to compare alternative AR solutions. To reduce subjective human judgment, the Spherical Fuzzy COPRAS multi-criteria decision-making framework is proposed. The suggested method is tested in an illustrative example and findings are shared with sensitivity analysis. As a result, the thesis provides a strategical roadmap for manufacturing firms to apply digital transformation using internet of things concepts in the era of the 4th industrial revolution. Provided fuzzy COPRAS multi-criteria decision-making frameworks help firms to reduce human judgment subjectivity in their decision making. Furthermore, the detailed literature reviews identify the key criteria for selection frameworks to help manufacturing firms to gain time and conduct best in class decision-making.
A decision modeling study with fuzzy cognitive mapping method on customers' brand preferences criteria in telecommunications industry

(Graduate School, 2022-06-13) İskender, Fatih ; Akdağ Camgöz, Hatice ; 507191015 ; Management Engineering

Today, businesses need to consider many factors in order to survive in a competitive environment and to stand out from the competition. While some of these are factors such as cost advantage, way of doing business, organizational structure and culture, adaptation to the environment, etc., one of the most important points is the customer. Many customer-related factors are critical to the survival of businesses. Areas such as customer acquisition, promotion, satisfaction, meeting their needs and new sales opportunities are some of the issues that companies focus on. The perspectives and strategies that businesses develop towards customers can change in terms of their sectors. For example, the customer perspective of a business in the FMCG sector and the perspective of a business in the banking industry towards the customer will differ in many respects. On the other hand, the telecom sector stands out as a sector with its own dynamics in terms of both being very dynamic and competitive and progressing with a system based on subscription in general. The needs and expectations of consumers are changing and their demands from companies differ day by day. Both increasing population and technological developments affect the behavior patterns of consumers. This pushes companies to better analyze customer expectations, to be intertwined with customers, and to offer them the most appropriate products and services. The aim of this study is to determine which areas the companies operating in the telecommunications sector should focus on according to customer expectations and criteria for brand preference by using the Fuzzy Cognitive Mapping (FCM) method. In addition to the strategies of the enterprises, the expectations of each customer from the enterprises may differ, and it may be necessary to find special solutions for each customer group. From this point of view, in addition to customer acquisition/retention strategies, it has become inevitable for businesses to keep the pulse of the customer very well, analyze their expectations very well and offer solutions. Expectations of consumers from companies can be affected by demographic reasons such as age, gender, education level, as well as by psychological or socio-cultural reasons. As a result of this, each consumer buys products or services by evaluating companies with their specific needs and expectations. In addition, each consumer pays attention to features of the product or service they need while purchasing. For example, a customer who wants to buy a television decides on the television she/he will buy by evaluating many points such as screen size, brightness, warranty period, price, etc. This situation is the same for the telecom industry. At this point, businesses operating in the telecom industry are making decisions about the future of the brand and trying to offer solutions suitable for customer needs by doing research on customer preferences. Data is collected from many sources by methods such as measuring general customer feelings and expectations with the support of research companies, identifying needs by collecting feedback from dealer channels, identifying experienced or potential problems through analyzes made from conversations in call centers. Customer experience is tried to be improved by doing action plans according to these results. Generating meaningful and useful results from such a large pool of information and turning it into action is one of the biggest problems encountered for businesses. Although it makes it easier for businesses to manage this process in a similar way with years of experience and knowledge and to make inferences based on the results of previous actions, efficient and focused methods are always sought for businesses to make more accurate decisions and find solutions in a more cost-effective way. The FCM method is one of the most effective methods in terms of both creating a meaningful relationship map according to the results of the researches and helping businesses to make decisions more cost-effectively. For this reason, it was decided to use FCM method to solve the problem in this study. From this point of view, it has been researched which areas the customers in the telecommunications sector care and which dynamics these areas affect in the business in this study. As a result of this research, it is aimed to determine which areas the enterprises operating in the telecommunications sector should focus on and to facilitate their decision making by using FCM modeling. Firstly, a detailed literature review was made the issues that customers pay the most attention to the choice of telecom operator were determined as follows. 1.Price 2.Coverage Area 3.Network quality / Speed 4.Service quality 5.Variety of services 6.Use/suggestion by family and friends 7.Image / Emotional bond 8.Advertising / Communication 9.Trust The criteria determined in the literature studies were evaluated by experts who are experienced and have strong knowledge in the sector in order to map the relationship between them and analyze with the FCM method. Iteration steps of the FCM method were applied with the help of the relationship map and weighted matrix obtained by the questionnaire applied to these experts. FCMappers application was used in the application of the FCM method in terms of providing both time and an easy excel format. After the weighted matrix values are entered into the FCMappers application, the results are listed. As a result of the iteration steps, the most critical criteria for the system were found as follows, respectively. 1.Image / Emotional bond 2.Trust 3.Use/suggestion by family and friends 4.Advertising / Communication 5.Variety of services 6.Service quality 7.Coverage Area 8.Network quality / Speed 9.Price Considering the result, the criteria of 'Image / Emotional bond', 'Trust' and 'Use/suggestion by family and friends' came to the fore as the most important criteria. In the light of these results, the following recommendations are presented for companies operating in the telecom sector. •Companies should establish an emotional bond with their customers and should not be a brand that only serves them. •Firms should pay attention to their image in front of their customers and present an image that is compatible with the demographic, psychological and sociological structure of the society. •Companies should give confidence to their customers, keep their promises and fulfill their commitments. They should avoid actions that may surprise customers. •Companies should pay close attention to their customers' relationships with family and friends. They should develop special actions for people's relatives according to their own strategies. •Companies should carry out their communication activities in line with their own strategies in order to create a brand image and establish a bond with customers and to make their voices heard. •Companies should also care about infrastructure developments in order to respond to the final requests of customers. Although it is very important to touch, connect and stay in touch with customers, companies should also focus on infrastructure investments as it affects the product used by customers and therefore many factors that the customer cares about.
İkinci ve üçüncü dereceden stokastik baskınlık testlerinin karşılaştırılması: Borsa İstanbul'da bir uygulama

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-06-16) Derin, Yusuf Onur ; Taş, Oktay ; 507181029 ; İşletme Mühendisliği

Bir insanın satın alma gücü temelde sahip olduğu sermayeye bağlıdır. Sermaye ise ülkelerin sunduğu itibari paralar, değerli metaller, hisse senetleri, mevduat ve gayrimenkul gibi birçok farklı araçtan oluşabilmektedir. Kişinin sermayesinin gerçek değeri sahip olduğu yatırım aracına göre azalıp artabilmektedir. Bu durum yatırım ne şekilde yapılmalıdır sorusunu ortaya çıkarmıştır. Bu soruya geçmişten günümüze sunulan cevaplardan başlıca kabul edileni yatırım aracının sadece getirisine değil, sahip olduğu riske de dikkat edilmesi ve getiri ve riski beraberce en çoklayacak şekilde yatırım kararı verilmesidir. Bu kapsamda ilk yaklaşım riski azaltmak adına tek bir yatırım aracı seçmek yerine mümkün olduğunca fazla yatırım aracına sermayeyi dağıtmaktır. Bu kapsamda beklenen getiriye ulaşmak için geçmiş getirilerin ortalamasından ve riski belirlemek için bu getirilerin standart sapmasından yararlanılan ortalama - varyans optimizasyonu kullanılarak en uygun portföye ulaşılmaya çalışılmıştır. Bununla beraber bazı yatırım araçlarının genel olarak bir diğerinden daha iyi sonuç verdiği bir durumda, bir diğer deyişle baskıladığı durumda, diğer yatırım aracının kullanılmasının yanlış olduğu yaklaşımıyla stokastik baskınlık testi ortaya atılmıştır. Stokastik baskınlık testi portföyün dağılımının nasıl olacağını değil hangi yatırım araçlarının olması ve olmaması gerektiğini göstermektedir. Getiri, risk gibi odaklandığı alana göre farklı derecelerde yapılabilmektedir. Bu çalışmada 12.03.2021 ve 11.03.2022 tarih aralığında ayrı ayrı ikinci ve üçüncü dereceden stokastik baskınlık testleri; BIST 30, BIST Katılım 30, BIST Teknoloji, BIST Gıda, İçecek ve BIST Kimya, Petrol, Plastik olmak üzere beş farklı Borsa İstanbul endeksine uygulanmıştır. Stokastik baskınlık testlerinin verdiği sonuçlara göre kullanılacak hisseler seçilerek bu hisselere ortalama – varyans portföy optimizasyonu uygulanmış ve risk minimizasyonu, Sharpe oranı maksimizasyonu ve eşit ağırlıklandırma dikkate alınarak etkin portföyler oluşturulmuştur. Oluşturulan bu portföyler 14.03.2022 ve 26.05.2022 tarih aralığında test edilmiştir. Test sonucundan farklı endekslerin de kullanılması sayesinde birçok soruya cevap verilebilmiştir. Bunlardan ilki bir bütün olarak stokastik baskınlık testini kullanmanın verimli olup olmadığıdır. Bu alanda yapılan incelemede sonuçlar izlenilen endekslere göre farklı çıkmaktadır. Bu durum endekslerin dayandıkları temellerin birbirinden farklı olması ve izlenilen piyasanın stabil bir yapıda olmamasına bağlanmıştır. Risk açısından incelendiğindeyse oluşturulan etkin portföylerin riski daha yüksek çıkmıştır. Bu durum sahip oldukları hisse çeşitliliğinin daha az olmasının getirdiği bir sonuçtur. Bir diğer incelenen konu ise portföy optimizasyonunda kullanılan ağırlıklandırma yöntemlerinin karşılaştırılmasıdır. Bir önceki konuya benzer şekilde ve aynı sebeplerde getiri açısından incelenen endeksten endekse farklı sonuçlar çıkmıştır. En yüksek riske sahip olan yöntem ise sharpe oranı maksimizasyonu çıkmıştır. Diğer iki yöntemden eşit ağırlıklandırma, ele alınan bütün hisseleri portföye katarken, risk minimizasyonu yöntemi de neredeyse bütün hisseleri portföye katmaktadır. Sharpe oranı maksimizasyonunda bu durum geçerli olmadığı için riskte olumsuz ayrıştığı değerlendirilmiştir. Çalışmanın incelediği asıl konu olan ikinci ve üçüncü dereceden stokastik baskınlık testlerinin sonuçlarının birbirleriyle karşılaştırılmasındaysa net olarak her iki testin de birbirlerine karşı daha üstün olmadıkları sonucuna varılmıştır.
The influence of gamification on repurchase intention: The case of Yemeksepeti

(Graduate School, 2022-06-23) Albayrak, Gizem ; Burnaz, Şebnem H. ; 507181013 ; Management Engineering

The concept of gamification, which has been heard frequently recently and increasing its popularity every passing year, is defined as the use of game concept and elements in non-game environments. Gamification can be seen as a method used to solve problems and increase participation by increasing people's motivation. It is seen as a new communication and interaction tool with people in every field it is used. The concept of gamification strengthens people's motivation and sense of competition by including entertainment elements such as level, reward, status. The concept of gamification has been used frequently in many fields. It can be said that the first sector in which gamification is used is education. Game elements are used to make education and training competitive and attractive. In addition to education, game elements have begun to be added to areas where game and entertainment elements are not included. It can add game elements to human resources processes in order to increase the motivation and loyalty of an organization's employees to the company. Recently, there are many companies that have included gamification in their processes such as training and recruitment. Game elements added to human resources processes are expressed as internal gamification, while gamification of customer processes in the field of marketing is stated as external gamification. Companies include gamification in their marketing activities for purposes such as increasing the customer's interaction with the brand, improving the experience processes, and strengthening brand loyalty and engagement. With the developing technology and digitalization, companies have started to use mobile applications as an effective tool in their customer experience processes. Mobile applications are of great importance in order to be able to interact with customers at any time and reach customers. Integrating gamification with the brand's digital channels such as mobile applications and websites ensures timely access to customers and increases the frequency of customers' use of these channels with game elements. Gamification of these channels facilitates processes such as the promotion of companies' brands, the sale of their products and services, and the strengthening of customer relations. It is aimed to increase the participation of users by adding many game elements such as points, leaderboards, badges, statuses to environments or applications where there is no entertainment. Utilized items can increase users' curiosity and familiarity with the brand, company or application. Companies can play a role in the interaction of users with their social environment by creating an atmosphere of competition or cooperation with game elements such as success statuses and leaderboards that they add to their applications or channels. The gamification elements and concept used by brands strengthen the brand's awareness and familiarity by consumers. The use of the gamification concept by the brands can be found innovative and creative by the consumers and can increase the interest and attention to the brand. Consumers' interest in gamified systems of brands and in the competitive environment that may occur, they can suggest people around them and their friends to use the brand and the systems they have created, and this will provide positive word of mouth communication for brands. With the systems created with game elements, it is ensured that the consumers interact with the brand more frequently, and as a marketing effect, it is aimed to increase the consumer's use of the brand more often and to increase their loyalty to the brand. By ensuring that the consumer encounters the concept of gamification on all platforms belonging to the brand, such as social media, mobile applications, websites, visiting the platforms and the brand more often, it not only provides loyalty to the brand, but also has positive effects on consumers' repurchase intentions. In addition to the competition provided by the gamification concept, the gifts given to the consumers as a result of events, competitions, etc., the products they collect and the products earned in return for badges, the suggestions and incentives for a healthy life in most brand platforms can increase the consumers' interest in the brand and gamified platforms, and their frequency of using the platform and shopping. The main purpose of this study is to examine the effects of gamification on repurchase intention in an online food ordering platform. The factors affecting the intention were determined by making a literature review on the subject. In this context, perceived social impact, perceived usefulness, perceived ease of use, and perceived pleasure were analysed. In this framework, hypotheses were formed and tested. In line with the purpose of the thesis, a survey study was conducted and data was collected by survey method. The survey reached 474 people, but 434 out of 474 people order food through Yemeksepeti; 303 out of 434 people stated that they knew the gamification elements such as badges and points used in Yemeksepeti. When the frequency of usage of Yemeksepeti is examined, it is seen that 21.58% of the respondent order food via Yemeksepeti several times a week. 61.64% of participants have been a member of Yemeksepeti for more than 2 years. Participants of the study has given a variety of answers about gamification elements in Yemeksepeti. However, the majority with of 71.23% know the contest of muhktar. After analyses, it is observed that perceived social influence, perceived ease of use, perceived usefulness, and perceived enjoyment affect positively repurchase intention.
Bankacılık sektöründe dış kaynak çalışan yönetiminin iyileştirilmesinde bilgi teknolojileri kullanımına yönelik bir uygulama

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-06-27) Akbaba, Seren ; Yıldırım, Nihan ; 507171032 ; İşletme Mühendisliği

Günümüzde işletmeler temel faaliyetlerine odaklanmak, teknolojik değişimlere adapte olabilmek, esnek iş gücünü arttırmak veya personel ve işletme maliyetlerini düşürmek gibi ekonomik, stratejik ve teknolojik sebeplerle dış kaynak firmalardan ürün veya hizmet temin etmektedir. Dış kaynak kullanımı, kimi zaman iş süreçlerinin dış firmaya devredilmesiyle, kimi zaman dış firmadan anahtar teslim proje satın alınmasıyla, kimi zaman da tedarikçi firmadan satın alınan hizmeti gerçekleştirecek dış kaynak çalışanların müşteri firma içerisinde hizmet vermesiyle gerçekleşmektedir. Dış kaynak kullanımının, şirketlere sağladığı avantajların yanı sıra bazı dezavantajlar da söz konusudur. Yanlış firma seçimiyle birlikte prestij kaybı, tahmin edilemeyen gizli maliyetler, bilgi birikimi ve yetkinlik problemleri, çalışanlar ve firma üzerinde kontrol kaybı, inovasyon kaybı, iletişim ve çalışan problemleri bunlar arasında gösterilebilir. Bunları da kapsayan genel zorluklardan biri ise, dış kaynak çalışanların müşteri firma içerisindeki yönetimidir. Dış kaynak çalışan bulunduran müşteri firmalarda, bilgi güvenliği, erişim, izleme, eğitim ve oryantasyon, iletişim, performans ve ölçümleme, kaynak takibi ve kontrolü, izin veya çalışma takibi, operasyonel işlemler gibi bazı zorluklar ve takip edilmesi gereken konular ortaya çıkmaktadır. 2019 yılında ortaya çıkan COVID-19 salgınıyla birlikte, dış kaynak hizmetlere ulaşım daha da kolaylaşmış ve şirketler dış kaynak kullanımını arttırmıştır. Yapılan araştırmalar, küresel kriz anlarında dış kaynak kullanımının arttığını göstermektedir. Dış kaynak kullanımıyla birlikte ortaya çıkan en önemli zorluklardan biri de, bilgi güvenliği ve erişimlerle ilgili problemlerdir. 2020 yılında bankacılık, elektronik ve haberleşme sektörlerinde yapılan yasal düzenlemeler, dış kaynak kullanımındaki güvenlik konusuna dikkat çekmiş ve ülkeler bu kapsamda yönetmeliklerini düzenlemiştir. Pandemi sürecinde, Türkiye'deki 23 mevduat, kalkınma ve yatırım bankasına ait veriler incelendiğinde, bankaların çağrı merkezlerindeki dış kaynak çalışan sayılarının 2020 Mart ayından 2021 Aralık ayına %60 arttığı görülmüştür. İngiltere'de yapılan bir araştırma da, bu süreçte bankalarda makine öğrenmesi ve veri bilimi alanında dış kaynak hizmetlerin arttığını göstermektedir. 2021 yılında, 45 ülkede, farklı sektörlerdeki liderlerle yapılan araştırma ise, bordro, müşteri iletişim merkezi (çağrı merkezi), gayrimenkul yönetimi, bilgi teknolojileri ve finans alanında dış kaynak kullanımının 2019 yılına göre arttığını ve bu alanlarda süreçlerin %60'ından fazlasında dış kaynak kullanıldığını göstermektedir. Tüm bu veriler, pek çok sektörde dış kaynak hizmetlerin sayısında artış olduğunu göstermektedir. Dış kaynak çalışan sayısının artmasıyla birlikte, müşteri firmalarda çalışan yönetimine ayrılan zaman da artacak ve dış kaynak çalışan yönetimindeki zorlukların giderilmesi amacıyla iyi pratiklerin edinilmesini gerektirecektir. Özellikle, bankacılık ve finans sektöründe dış kaynak hizmetlerin artışı, bilgi güvenliği kapsamındaki riskleri de beraberinde getirmektedir. Bankacılık ve finans sektöründe, dış kaynak kullanımına dair yasal mevzuatlar söz konusudur ve dış kaynak kullanan firmaların, bu mevzuatlara uyması beklenmektedir. Literatürden derlenen, dış kaynak çalışanların yönetiminde ortaya çıkan güvenlik, gizlilik, kontrol gibi problemlerin, yüksek seviyede güvenlik ve denetim kontrolleri gerektiren bankalar için daha kritik olması ve bu sektörlerde dış kaynak kullanımının artması ile birlikte, tez kapsamı bankacılık, finans sektörü olacak şekilde daraltılmıştır. Literatürde, dış kaynak çalışanların yönetiminde müşteri firmada ortaya çıkan zorlukların giderilebilmesi amacıyla, dış kaynak çalışanlar için yazılım uygulamalarından faydalanılması gerektiğine dair öneriler yer almaktadır. Şirketler, elektronik insan kaynakları yönetimi (e-İKY) uygulamalarını kullanarak, yönetimsel ve operasyonel işlem maliyetlerini düşürebilir ve bilgilere daha hızlı bir şekilde erişebilir. İnsan kaynakları açısından, dış kaynak çalışanlar, şirket içi çalışanlardan farklı özelliklere sahip olduğu için, yazılım uygulamalarının da farklı özelliklere sahip olması gerekmektedir. Literatürden derlenen öneriler neticesinde, dış kaynak çalışanların takibini kolaylaştırmak adına kullanılacak yazılım uygulamalarında, veri bütünlüğü, kimlik doğrulama, veri gizliliği, self servis işlemleri ve proje takibi, eğitim, performans, geri bildirim ve kontrol, raporlama, izleme ve çalışma süresi takibi, izin ve devamsızlık takibi, bilgilere kolay erişim, kontrollü erişim, erişimin otomatik sonlandırılması ve veri görselleştirme araçlarına yer verilebilir. Tüm bu çalışmalar neticesinde, bankacılık ve bankacılık sektörüne hizmet veren finans veya teknoloji kuruluşlarında kullanılabilecek referans bir yazılım uygulaması önerisi geliştirilmiştir. Dünyada, dış kaynak çalışanların takip edildiği çeşitli yazılım uygulamaları bulunmaktadır ancak bu uygulamaların dış kaynak çalışanların yönetimini iyileştirdiğine ve ihtiyacı ne ölçüde karşıladığına yönelik detaylı bir araştırma bulunmamaktadır. Bazı araştırmacılar, bu uygulamaların veri bütünlüğü, raporlama gibi fonksiyonlarının yetersiz olduğu yönünde görüşler sunmuş ve dış kaynak yönetiminin iyileştirilmesi için kullanılacak yazılım uygulamalarında gerekli analitik, raporlama fonksiyonlarına yer verilmesi ve veri bütünlüğünün sağlanması için gerekli çalışmaların yapılması gerektiğine değinmiştir. Ek olarak, literatürde, dış kaynak çalışan yönetiminde hazır yazılım paketi kullanmak istemeyen veya kendi iç yazılımını kullanmak isteyen firmalara yönelik referans bir uygulama tasarımı da yer almamaktadır. Bu çalışma kapsamında, ilk olarak bankacılık, finans ve bilişim sektöründen farklı şirketlerdeki alanında uzman katılımcılarla literatürden derlenen problemler ve öneriler incelenmiştir. Bu çalışma neticesinde, uygulamanın müşteri ihtiyaçları (iş gereksinimleri) oluşturulmuş ve bu ihtiyaçlar katılımcılarla birlikte Analitik Hiyerarşi Prosesi (Analytical Hierarchy Process) yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Uygulamanın yasal mevzuata uyum, raporlama, kaynak takibi ve kontrolü, operasyonel işlemlerin otomasyonu ve kullanıcı dostu arayüzü ana gereksinimleri ve bunlara bağlı alt gereksinimleri belirlenerek hiyerarşi ağacı çizilmiştir. Ardından, tüm AHP aşamaları uygulanarak ana gereksinimler ve alt gereksinimler için hesaplamalar yapılmış ve müşteri ihtiyaçlarının öncelik değerleri belirlenmiştir. Ek olarak, AHP yöntemiyle öncelik değerleri belirlenen iş gereksinimlerine karşılık gelecek teknik gereksinimler, bilişim sektöründe uzman katılımcılardan oluşan Kalite Fonksiyon Göçerimi (KFG) proje grubuyla atölye çalışmaları yapılarak belirlenmiş ve teknik gereksinim listesi oluşturulmuştur. Belirlenen teknik gereksinimlerin müşteri ihtiyaçlarını ne ölçüde karşıladığını doğrulayabilmek içinse Kalite Fonksiyon Göçerimi yöntemi uygulanarak kalite evi oluşturulmuştur. Teknik gereksinim önceliklerinin müşteri ihtiyaçlarıyla paralel olması, uygulama tasarımını netleştirmeye yardımcı olmuştur. Ayrıca müşteri ihtiyaçlarının önceliklerinde herhangi bir değişiklik olması durumunda, teknik gereksinimlerin ne şekilde etkilendiğinin belirlenebilmesi için duyarlılık analizi de yapılmıştır. Süreç tasarımında ise, teknik gereksinimler ve müşteri gereksinimlerini içerecek şekilde, uygulama fonksiyonları gruplandırılmış ve yapılması gerekenler netleştirilmiştir. Uygulamanın süreç analizi aşamasında, Birleşik Modelleme Dili (Unified Modeling Language) diyagramları kullanılarak, süreç senaryoları ve veri akışı çizilmiştir. Süreç senaryolarının ardından, örnek veri tabanı tasarımı ve örnek mimari tasarım yapılmış; örnek arayüz tasarımları hazırlanmış ve üretime geçiş öncesi gerekli örnek test senaryoları oluşturulmuştur. Veri gizliliği sebebiyle, önerilen uygulama için maliyet hesaplamaları yapılamamış ancak örnek verilerle hesaplama yöntemine yer verilmiştir. Uygulamanın üretime geçiş stratejisi ise, ihtiyaçların öncelik derecelerine göre belirlenmiş ve MVP (minimum viable product) yaklaşımıyla oluşturulmuştur. Önerilen uygulama, veri gizliliği sebebiyle isimleri paylaşılamayacak bankacılık, finans ve bilişim alanlarında faaliyet gösteren 4 farklı şirkete kullandırtılmış ve bu şirketlerde yaklaşık 1,5 yıl sonra uygulamanın sağladığı katkıları ölçmek amacıyla bir anket yapılmıştır. Anket sonuçları, önerilen yazılım uygulamasının, yazılım uygulaması kullanılmayan döneme kıyasla pek çok alanda şirketlere fayda sağlayabileceğini göstermekte ve uygulamayı doğrulamaktadır. Literatürde, AHP ve KFG'nin entegre olduğu çalışmalar yer almaktadır; ancak bankacılık sektöründe dış kaynak kullanımına yönelik bir yazılım uygulamasının gereksinimlerinin belirlenip uygulama tasarımının yapılmasıyla ilgili bir çalışmaya rastlanmamıştır. Gelecek çalışmalar içerisinde, önerilen uygulamanın farklı uygulamalarla rekabet analizi yapılabilir, bankacılık sektörüyle karşılaştırarak haberleşme ve telekomünikasyon sektöründeki dış kaynak kullanımı incelenebilir. Ayrıca, çalışma kapsamında AHP ve KFG kombinasyonu kullanılmıştır, gelecek çalışmalarda yapısal yorumlayıcı modelleme gibi farklı teknikler kullanılarak karşılaştırması yapılabilir. Bu çalışma özgündür; çünkü bir bilgi sistemi tasarımında çok kriterli karar verme tekniklerinden olan AHP metodu ile birer tasarım bileşeni olan uygulama yazılımının fonksiyonları için önceliklendirme çalışması yapılmıştır. Çok kriterli karar verme teknikleri içerisinde AHP oldukça popülerdir ve farklı alanlarda kullanımı bulunmaktadır. Ek olarak, genellikle donanım ve fiziksel ürün geliştirmede kullanılan KFG yaklaşımıyla teknik gereksinimler ve kullanıcı ihtiyaçları eşleştirmesi yapılmıştır. AHP ve KFG'nin birlikte bilgi teknolojileri alanında sistem tasarımında kullanımı ise oldukça nadirdir. Bu iki teknik, işletme mühendisliği çerçevelerinde yer alan fiziksel ve soyut ürün tasarımı yaklaşımlarına örnek teşkil etmektedir. Ayrıca, bu çalışma, gereksinim mühendisliği yaklaşımı da sunmaktadır. Çalışma kapsamında, gereksinim mühendisliğinin ilgilendiği yazılım sisteminin hedefleri ve fonksiyonları belirlenmiş ve bunlar arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu açılardan bakıldığında, literatüre katkı sağlayabilecek ve gelecek çalışmalara referans olabilecek niteliktedir. Özetlemek gerekirse, tezin ilk bölümünde, ele alınan kavramlarla ilgili literatür araştırması sunulmuştur. Sonraki bölümlerde metodoloji ve araştırma adımları ile kullanılan teknikler açıklanmıştır. Analiz metodları ile elde edilen veriler ise üçüncü bölümde sunulmuştur. Son bölümde tartışma ve sonuçlara yer verilmiştir.
Birleşme ve satın almaların değişim yönetimi açısından incelenmesi: Bir banka örneği

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-06-29) Pekcan, Burak ; Akdoğan Küskü, Fatma ; 507112001 ; İşletme Mühendisliği

Örgütler, bir çevrede faaliyet gösteren, temelinde kar elde etme amacı ile kurulmuş fiziki ve beşeri unsurlardan meydana gelen sistemlerdir. Temelinde yaşamlarını sürdürme amacı güden örgütler için, içerisinde bulundukları çevre, bir yandan ihtiyaç duydukları kaynakları elde etmelerini sağlamakta, diğer yandan bir belirsizlik kaynağı yaratmaktadır. Örgütler bir yandan içerisinde bulundukları çevrede güçlenmeye ve rekabetçi üstünlük elde etmeye çabalarken, bir yandan da çevrenin getirdiği belirsizlikleri ve tehlikeleri azaltmaya çalışırlar. Birleşme ve satın almalar, örgütlerin önemli kaynaklara erişebilmeleri, dış çevrede kendilerine rekabetçi üstünlük elde edebilmeleri ve yaşamlarını sürdürebilmeleri açısından önemli bir stratejik seçim unsuru olmaktadır. Kaynakların heterojen dağıldığı, faaliyet gösterilen çevre içerisinde rekabetin arttığı ve büyük ölçekli örgütlerin pazara giderek hâkim olduğu bir dış çevre içerisinde birleşme ve satın alma hamleleri örgütlere rekabetçi üstünlük sağlamaktadır. Birleşme ve satın almalarda hem satın alan hem de satın alınan örgütlerde çeşitli değişimler yaşanmakta, bu değişimler örgüt yapılarını da doğrudan etkilemektedir. Bu araştırmada, bankacılık sektöründe faaliyet gösteren ve yurtdışı merkezli bir grup tarafından satın alınan bir firma incelenmiştir. Örgüt kuramları ve birleşme ve satın alma yazınından temellerini alan bu çalışmada, satın alım sonrasında örgütsel uyumun yapı, işleyiş ve kültürel boyutlarda sağlanması için gerçekleştirilen çalışmalar vaka araştırması yöntemi ile incelenmektedir. Açıklayıcı araştırma tasarımı kullanılan bu çalışmada veriler birincil (örgütün yönetiminde söz sahibi olan ve satın alım sonrası dönemi yaşamış olan kişiler ile yapılan görüşmeler ve gözlemler) ve ikincil (basılı doküman incelemeleri) veri kaynaklarından yararlanılarak toplanmıştır. Araştırma bulguları, Kaynak Bağımlılığı Kuramı ve Birleşme ve Satın Alma yazını çerçevesinde değerlendirilmiştir. Birleşme ve Satın almalar, beraberinde uyum sağlama gerekliliğini de getirmektedir. Örgütlerin yapılarında, işleyişlerinde ve kültüründe (insan kaynaklarında) çeşitli değişimlere yol açmaktadır. Ancak bu değişimin yoğunluğu, örgütün tüm birimlerinde aynı olmadığı gibi, aynı zaman diliminde de gerçekleşmeyebilmektedir. Değişimin örgütün yapı, işleyiş ve kültürel unsurlarında ne derece gerçekleşeceği yine örgütün bu unsurlarda ne derece yapılanmış ve kuvvetli olduğuyla ters orantılı olduğu kadar, satın alan kuruluşun da bu unsurları değiştirme isteği ile doğru orantılı olmaktadır. Birleşme ve satın alma sonrası entegrasyon sürecinin başarılı bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için, görevlerin ve kültürlerin benzer derecede uyumlaştırılması önemli olmaktadır. Araştırılan vakada da iki örgütün görev ve kültürlerinin uyumlaştırılabilmesi için görev entegrasyonu ve kültürel entegrasyon yöntemlerinin birlikte kullanıldığı görülmektedir. Bunun bir sonucu olarak da örgüt yapıları ve işleyiş şekilleri birbirine yakınlaşmış, ayrıca insan kaynakları yönetimi uygulamaları da benzer hale gelmiştir. Örgütsel değişimin gerçekleşebilmesi ve uyumun sağlanabilmesi için uygulanan uyum mekanizmalarının uygulanış biçimleri de değişebilmektedir. Yapısal uyumun sağlanması için uygulanan uyum mekanizmalarının, çoğunlukla yazında da değinilen yöntemler ile gerçekleştirildiği görülmektedir. Bununla birlikte, örgütsel uyumun gerçekleştirilebilmesi için uygulanan insan kaynakları ve görev entegrasyonu mekanizmalarının uygulanış biçimlerinin, bu vakada yazında aktarıldığı biçiminden bir miktar farklılaştığı görülmektedir.
Disposition bias for different investor categories in Borsa Istanbul

(Graduate School, 2022-10-18) Kahya, Evrim Hilal ; Ekinci, Cumhur Enis ; 507102007 ; Management Engineering

Financial theory based many of its theoretical models on the rationality of investors which was challenged by behavioral finance since two decades. Disposition bias is among the many biases that investors face with and behaving against rationality assumption. Having its base from Tsversky and Kahneman (1979) prospect theory, in which the individuals are assumed to be loss averse, Shefrin and Statman (1985) named this loss aversion as "Disposition bias" for the behaviors of the investors, basically refer to the tendency to sell the investment held for a loss at a slower rate than the investment held for a gain. Related with our study, it is important to explain the human psychology on positive and negative outcomes. It is found that we approach positive occurrences differently from negative ones. One way or another we overweigh the positive circumstances and underweigh the negative ones and shape our daily choices based on this subjective evaluation. This discrepancy leads to irrational choices and behaviors which is the main issue in coping mechanisms of human beings. This irrational behavior finds its projection on finance through disposition bias. If an investor is exposed to disposition bias, she behaves differently when faced with loser portfolio compared to winner portfolio. The psychology of this two different choices was analyzed by Shefrin and Statman (1986) with prospect theory of Kahneman and Tversky (1979). This theory suggested that investors are risk takers when a loss is occurred and refrain from risk when a gain is certain. Weber and Camerer (1998), Anaert et al. (2008), and Lee et al. (2008) checked it through either experiments, simulations and other kinds of statistical analysis and found statistically significant results favoring the prospect theory, whereas Odean (1998), Jiao (2017), and Barberis and Xiong (2009) found mixed results in favoring this theory and many other such as Kaustica (2010), Hens and Vlcek (2011), Ben-David and Hirshleifer (2012), and Kubinska et al. (2012) found no statistically significant results favoring prospect theory. Other than prospect theory, the disposition bias was tried to be explained through mental accounting and regret aversion by Brown et al. (2006), Dhar and Zhu (2006), Kaustica (2010), Goo et al. (2010), and Rau (2015), Self-attribution Bias by Barber et al. (2007), Direct Causal Effect of Emotions by Summers and Duxbury (2012), Aspara and Hoffmann (2015), Garling et al. (2016), and Chang et al. (2016) but again the results from all these studies are mixed. The main results for the disposition bias analysis was that investors are mainly less willing to realize losses than gains. Disposition bias not only was analyzed with respect to general investor groups, it has been analyzed with many aspects from different investors types, different cultures, to the effects of the disposition bias on the stock prices, wealth of investors, and other behavioral biases. In studying disposition on different behaviors of investor groups, it was hypothesized that when one can find the difference among groups, then one can come up with a better explanatory idea on the reasoning behind the DB. Grindblatt and Keloharju (2001), Shu et al. (2005), Lehenkari and Perttunen (2005), Barbet et al. (2007)., Chen et al. (2007), Boolell-Gunesh (2009), Goo et al. (2010), and Frino et al. (2014) and many others analyzed the effect of gender and/or age on DB, Shapira and Venezia (2001), Shu et al. (2005), Lehenkari and Perttunen (2004) Dhar and Zhu (2006), Weber and Welfens (2008), Boolell-Gunesh (2009), Choe and Eom (2010), and others analyzed the effect of sophistication on DB. However, even if there are many studies on DB the results are mixed and neither the literature could come up with a definite result on the reasoning behind the disposition bias nor the effects of the disposition bias on different groups. Seeing this gap in the literature in our paper we constructed a methodology on analyzing disposition bias through subgroups of investors with newly defined proxies. Our aim is to understand the reasoning behind the differences of the size of disposition bias. For example, we know from literature that not all women or men are exposed to disposition bias but we do not know the determinant of this difference. We know that institutional investors are less exposed to DB but we cannot generalize this to all institutional investors. If we can understand the reasoning behind this difference we can come up with important policy recommendation to reduce this bias, and reduce the wealth reduction effect of DB on investors. Motivated by the above arguments, we perform an analysis on the existence and equivalence of disposition bias across investors. Our main research questions are as follows. Do investors have a disposition bias when grouped in terms of their type, i.e. their gender or status (male, female and legal person); size (small, medium sized and large) and trading frequency (infrequently, occasionally and frequently trading)? Is the disposition effect the same across different groups as well as subgroups, i.e. when their different features are jointly considered? To answer those questions we used an improved methodology on the classification of the subgroups. This was an important gap in disposition bias literature, because there were different proxies on trading size and trading frequency. For instance, when classifying for size, many researchers such as Grindblatt and Keloharju (2001), Brown et al. (2006), Dhar and Zhu (2006), Weber and Welfens (2008) refer to investors' overall portfolio value or asset value (i.e., the value of their portfolio at an instant or an average portfolio value over a time period). Yet, these overall or average values have some limitations in capturing the true size of investors. Similarly, trading frequency is usually measured with average number of trades for a time period as of Lehenkari and Perttunen (2005), Dhar and Zhu (2006), Chen et al. (2007) and others. Indeed, if an investor trades actively at some period but less in others, this means that he/she always keeps a potential to trade actively. An average number, therefore, does not necessarily reflect his/her attitude. Based on this idea we developed new proxies for both trading size and trading frequency benefiting from the intraday investor base data. We calculated the disposition effect both base on numbers and values as of Barber et al. (2007) where many other studies preferred to make their analysis based on number of DB's. Last but not least we are the first paper which makes the comparative analysis of the group of investors through ANOVA and Tukey HSD test. Our study contributes to the literature in the following ways. Most studies consider a single characteristic of investors in terms of gender, size or trading frequency (e.g., female, small or frequently trading) neglecting joint features such as 'frequently trading small female' investor. To fill this gap we run base-, two- and three-level analyses, i.e. by combining all the investor features (type, size and trading frequency). To the best of our knowledge, such an analysis is unique in the literature and helps shed more light on the disposition bias in investor subcategories. Moreover, we propose better proxies for investor size and trading frequency that seek capturing investor sophistication at an intraday setting (detailed in the Methodology section). Furthermore, our calculation of disposition effect is based on both the 'value' and the 'number' of paper gains and losses. Last but not least; although behavioral biases, and in particular disposition bias, have been widely studied worldwide, a detailed investigation on Turkish market is still missing, the reason presumably being the lack of investor level data for research. An exception includes Tekçe et al. (2016) that examines the determinants of various biases of individual investors such as age, gender, experience, wealth and location. Our dataset encompasses the whole investor base in the country (we start with a sample of 462,488 investors and end up with 283,913, after extracting noisy data). Hence, we can catch a large portion of investor activity. In addition, the descriptive statistics obtained on a large dataset reflects the distribution and general characteristics of investors in terms of gender or status, size and trading frequency in Borsa Istanbul.
Effects of internal and external factors on green (environmental) consumer behavior

(Graduate School, 2023) Özdemir, Ezgi ; Burnaz, Şebnem ; 798402 ; Management Engineering Programme

In this study, it was aimed to analyze green (environmental) user behaviors by separating them into purchasing, recycling and using parameters and to determine the parameters affecting these behaviors. A comprehensive literature search was conducted and similar studies were examined.
Implications of NFV-SDN technology on the telecom sector in Turkey

(Graduate School, 2023-02-17) Çetin, Ahmet ; Gültekin, Derya ; Yıldırım, Nihan ; 507171001 ; Management Engineering

Network virtualization technologies are physical equipment with an ability to turn network functions running on dedicated software into any packaged software by eliminating these dependencies and running them virtually independently of the hardware. NFV (Network Function Virtualization) and SDN (Software Defined Network) concepts are architectures created for the virtualization of different network functions based on this basis. They are positioned as the technological advancements that are expected to serve as leverage for service providers to quickly deploy necessary new network functions or quickly expand their existing capacities. Moreover, there is an expectation that network virtualization technologies will have a disruptive impacts brining structural changes to telecommunication industry. With respect to the rapid response ability that is enabled by NFV and SDN technologies, Communication Service Providers (CSPs) can reduce their Operational Expenditures (OPEX). With network virtualization technologies, Telecom service providers will be able to start positioning their infrastructures to work entirely on Cloud systems, and hence to expand faster and scale more easily. By utilizing this ability, it will be possible to make configuration changes of functions that work over a common hardware pool instead of functions that are in communication with independent hardware have its own advantages. Such as automating operational needs or the inclusion of machine learning and artificial intelligence technologies in the future is possible. Even more the ability to self-managing the entire network with artificial intelligence will also be possible. In light of all these effects, it is argued that NFV/SDN technologies will be positioned as a 'disruptive technology' due to the expectations on their potential for changing the entire hardware equipment market and operational activities in the Telecom sector. In this context, this thesis study aims to understand how the changes that will occur with NFV/SDN technology adoption can affect and shape the telecommunication industry in Turkey. For this aim, we first analyzed the government policies and support activities of the telecommunications industry in Turkey to understand the current position of the Turkish Telecom industry. Concerning the lack of policies and unclear support activities by the government, we focused on the possible deployment scenarios of NFV/SDN technologies and their benefits and adoption patterns. Regarding to the literature review, it was analyzed 6 scenarios' deployment possibilities and their adoption which scenarios are; Virtual network platform as a service, Virtualisation of Core network, Virtualisation of the mobile base station, Virtual network function as a service, Virtualisation of Content Delivery Networks, Network Function Virtualisation Infrastructure as a Service. Expert opinions are collected by a Delphi questionnaire that was prepared based on the literature review. Before the Delphi survey, three experts from the industry were interviewed and their opinions on the structure of the survey were taken. Before proceeding to the first phase of the questionnaire, a pre-survey was conducted with selected experts and the clarity of the questions and the suitability of the structure to the participants were analyzed. Then, the online survey was executed in two rounds and delivered to the participants via e-mails. The dataset consisted 33 and 26 cases in the first and second rounds of the questionnaire, respectively. The data were analyzed by qualitative and quantitative methods. For validity, the standard deviations between the answers were calculated as the steps of quantitative analysis, the mean values and the consensus ratios of the answers and the correlations between the answers were found. As qualitative analysis; a clustering and grouping process completed with regarding to the codes analyzed from the responses. After the Delphi survey, concerning the findings about the possible deployment scenarios in Turkey, it was analyzed possible economic opportunities. Regarding the IDATE cost breakdown model, it was analyzed if the Network Infrastructure spending is expected to move to the virtual network infrastructure and which technology type is expected to move on virtualization most. The findings revealed that that the implementation of core network virtualization through NFV/SDN utilization is the most anticipated scenario among the network virtualization scenarios in Turkey. Although it is thought that the automation and use of artificial intelligence brought by virtualization will start after 2025 with low impact, the expectation that virtual core networks will be available in at least half of the network by 2025 outweighs. Although Delphi survey did not reveal a need for much change in the current regulations, still need for policy and legislation development occurred as a requirement. According to the results; the protection of the existing trained human resources which endangered by brain-drain, and the adverse effects of the economic recession seem to be the biggest obstacles to the increase in the prevalence of network virtualization technologies.
Designing business model framework for public bus transportation authorities: A fuzzy approach

(Graduate School, 2023-02-22) Buran, Büşra ; Erçek, Mehmet ; 507162010 ; Management Engineering

Covid-19, which has taken the world under its influence, has also deeply affected the public transportation sector. While public transportation is sustainable with subsidies, the gap between expenses and incomes has grown with the effect of Covid-19. The sector, which meets the majority of its revenues from tickets, decreased by ninety percent during the days of curfews during the pandemic period. Expenses such as disinfection, mask, etc. increased with the addition of additional items. Despite all the difficulties, public transportation continued to serve without stopping during the pandemic period. For this reason, public transportation is seen as a backbone for the cities. Especially in developed and developing countries, it plays a critical role to overcome traffic jams. To achieve this, the service quality of public transportation is seen as a key point. The service quality of public transportation depends on different factors such as operation, repair and maintenance, audit, and management. From the management side, the business model provides a holistic perspective due to taking into account activity, value, and financial status. Business models represent a critical tool for strategic management. It provides managers with an integrated perspective to shape business operations regarding the activity, value, and finance dimensions. When activity composes of key partners, key resources, and key activities, value includes value proposition, customer segments, channels, and customer relationships. Lastly, the finance block comprises revenue streams and costs from Business Model Canvas (BMC) perspective. It serves to understand, communicate, share, change, measure, simulate, and learn more about the different aspects of the firms. According to the type of organization, the business model can be varied such as profit-based or social-based. This thesis presents a business model canvas framework for public transportation organizations including impact factors and their external environment. Impact factor includes social and environmental issues for public bus transportation such as elderly people, disabled people, electric buses, and green transportation. From an external view, PESTEL analysis is taken into account which is political, economical, social, technological, legal, and environmental. Taking into account impact factors and the external environment provides managers or policymakers with a holistic perspective to manage effectively. The main and sub-criteria of the model are designed according to the literature under three hierarchical levels. While the first level of the model is the main criteria which are internal and external environment criteria, the second level comprises sub-criteria of internal and external environment criteria which are business model canvas and PESTEL analysis. Finally, the third level is related to the sub-criteria of the business model and PESTEL analysis. In addition, this thesis aims to query the viability of a new strategic action tool specifically geared to the interests of public bus transportation authorities (PBTAs) around the globe and explore the degree of homogeneity in their responses as well as their possible drivers of them. To answer its research question, the study first offers a generic business model design for a PBTA, which integrates an extended version of the business model canvas with external environmental factors in order to enhance its sustainability. Subsequently, the importance attributions of international transportation experts to different model components are evaluated by using the Spherical and Intuitionistic Fuzzy AHP method. The proposed model is evaluated by experts from four continents: America, Asia, Australia, and Europe. International experts are selected according to their experience. They are selected from different departments which are planning, operation, innovation, strategy development, and finance with more than ten years of experience. There are different methods in the literature such as Multi-Attribute Utility Theory, Analytic Hierarchy Process (AHP), Analytic Network Process (ANP), Fuzzy Set Theory, Case-Based Reasoning, Data Envelopment Analysis, Simple Multi-Attribute Rating Technique, Goal Programming, Elimination and Choice Translating Reality (ELECTRE), Preference Ranking Organization Method for Enrichment Evaluation (PROMETHEE), Simple Additive Weighting, Multicriteria Optimization and Com promise Solution (VIseKriterijumska Optimizacija I Kompromisno Resenje-VIKOR), Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS), and The Weighted Aggregated Sum Product Assessment (WASPAS). Analytic Hierarchy Process (AHP) is mostly used method due to its ease of application, flexibility, applicable to many subjects. But in some circumstances such as vagueness, complexity fuzzy logic is preferred to classical AHP. In fuzzy logic, there are different fuzzy sets. Some of those are Ordinary, Interval-Valued, Intuitionistic, Neutrosophic, Nonstationary, Hesitant, and Spherical. In this problem, fuzzy logic is applied to the model with two extensions which are Intuitionistic Fuzzy Sets (IFS) and Spherical Fuzzy Sets (SFS) to evaluate the proposed model. A solution set is also provided with a traditional AHP in order to check the robustness of the former methods. According to the results, the internal environment is ranked as the most important criterion at the first level for all methods. Whereas the activity element is ranked first at the second level, key partners are ranked first at the third level for all methods. The relative similarity of the results obtained by the traditional and Intuitionistic Fuzzy AHP model suggests that the Spherical Fuzzy AHP model may have better potential to handle the vagueness of the business modeling problems. Sensitivity analyses show that the model is sensitive to expert judgments. From the convergence-divergence perspective, the expert opinions tend to converge more on the internal components of the model and diverge on the external components, especially regarding economic and technological factors. A strategic response action set is also designed to facilitate the adoption of the model by PBTAs. The strategic responses include short and long terms actions, separately. When unexpected conditions such as pandemics trigger short-run responses, the long-run term is mobilized by the planning process. Innovation of the business model is important as designing it. Changing political, economical, social, technological, and legal conditions, the business models can be needed to redesign to survive in the business ecosystem. Development of the proposed business model can be tracked using defined performance indicators time by time. This study contributes to the works of both academicians and practitioners in terms of designing and evaluating public transportation business models. The study not only extends the research on the strategic management of the public bus transportation domain but also contributes to the convergence and divergence debate by offering a reconciliatory duality perspective.
Finans sektöründe çevik proje yönetimini iyileştirmede kullanılan araç seçim kararına yönelik bir uygulama

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023-02-27) Harputlu, Kenan Can ; Aşıcı, Ahmet Atıl ; 507161036 ; İşletme Mühendisliği

Ürün ve yazılım gelişmeleri, teknolojinin ve rekabetin de artışı ile birlikte ilerlemektedir. Firmaların; bu ilerleyişe bağlı olarak, ürün değişkenliklerini daha hızlı adapte edebilme, proje takım üyelerinin proje yönetimi ve takibini kolaylaştırma, verimliliği, ürün kalitesini ve müşteri memnuniyetini arttırma ve maliyet yapılarını daha aza indirgeme gibi ihtiyaçları ortaya çıkmaktadır. COVID-19 pandemisi, üretimlerin devamlılığı için şirketlerin ve ekiplerin organizasyon ve çalışma yapılarında değişikliklere neden olmuştur. Binlerce katılımcı arasında yapılan araştırmalar, özellikle bilişim teknolojileri alanında çalışan ekiplerin küçük bir kısmının ofise geri dönüş sağladığını, kalanların ise uzaktan ya da hibrit olarak çalışmalarını yürüttüğünü göstermektedir. Dolayısıyla firmalarda çalışan dağıtık ekiplerin oranı gitgide artmaktadır. Gün geçtikçe daha fazla organizasyon bu çalışma modeli değişikliği ve bahsedilen bu ihtiyaçlar karşısında çevik metodolojileri benimsemektedir. Yalnızca bilişim teknolojileri alanlarında değil donanım geliştirme, inşaat ve gayrimenkul, eğitim ve hizmet sektörü, imalat sektörü, sinema, müzik, mobil içerik ve video oyunları gibi yaratıcı endüstriler, tedarik zinciri yönetimi, üst-düzey yönetim, endüstriyel dizayn, ürün tasarımı, simülasyon modelleme gibi farklı alanlarda da çevik metolodojiler benimsenmektedir. Operasyon, pazarlama, insan kaynakları ve satış gibi farklı birimlerin de çevik metodolojileri benimsediği gözlemlenmektedir. Çevik metodolojilerin benimsenmesi ile gelen birçok fayda bulunmaktadır. Proje ekiplerinin dahili ve harici belirsizliklere karşı daha hızlı aksiyon almaları, ekiplerin gelişim ve değişimlere daha hızlı yanıt verebilmeleri ve projelerin sürekli olarak planlanıp geliştirilebilmesi bunlardan bazılarıdır. Öte yandan, dağıtık ekiplerin yönetimi, ekip içi işbirliğinin artması ve ekiplerin daha etkin bir şekilde organize olabilmeleri, ekip içi çıkar çatışmalarının azalması diğer faydalar olarak belirtilebilir. Öte yandan, dağıtık ekiplerin yönetimi, ekip içi iş birliğinin artması ve ekiplerin daha etkin bir şekilde organize olabilmeleri, ekip içi çıkar çatışmalarının azalması diğer faydalar olarak belirtilebilir. Müşteri memnuniyeti ve çıktı kalitesi açısından, paydaşlar arası işbirliğinin ve müşteri memnuniyetinin artması, kısa aralıklı ve daha sık yapılan testler ile ürün kalitesinde iyileşme sağlanır. Hızlı adaptasyonlar ile yeniden çalışmaların ortadan kaldırılması ve daha az kaynak kullanımı ile proje maliyetlerinin azaltılmasına katkı sağlanır. Projelerin zamanında teslim edilmesine, minimum dokümantasyon ile proje ekibinin zamandan tasarruf etmesine ve ürünlerin en kısa sürede teslim edilebilmesine olanak sağlanır. Ek olarak, her döngü sonrası yapılan durum değerlendirme toplanları ve müşteri geri bildirimleri sayesinde proje ekiplerinin performans değerlendirmeleri ve performans görünürlüğünün artması gibi faydaları bulunmaktadır. Son olarak, proje görünürlüğünün artması, bireysel ekip üyelerinin proje uygulamalarında sorumluluk almaya teşvik edilmesi, ekip üyelerinin kişisel gelişimlerini desteklemesi gibi birçok faydadan bahsedilmektedir. Çevik metodolojilerin kullanımında bazı dezavantajların olduğu belirtilmiştir. Dokümantasyonun azlığı sebebiyle ekiplerde bilgi birikimi yetersizliği oluşmaktadır. Bu durum, edinilen bilgilerin firma içerisindeki transferini zorlaştırırken, ilerleyen süreçlerde ekibe katılan kişiler açısından geliştirme için izlenen asıl yöntemi anlamaları açısından zorlayıcı olabilir. Geleneksel veya bürokratik yöntemleri benimsemiş firmalar için, paydaşlar arasındaki ve ekip içi iş birliğinin ve iletişimin benimsenmesi zorlayıcı olabilmektedir. Ayrıca, finansal kuruluşlardaki denetimler sebebiyle dokümantasyon ve bilgi varlığının dijital bir ortamda korunması, izlenebilir olması önemlidir. Kuruluşların önce kendi yapılarını, kültürlerini, sistemlerini ini hazır hale getirmeleri gerekmektedir. Bazı sektörler özelinde uygulanacak değişikliklerin test aşamalarının daha zor olabileceği, etkilerinin daha büyük ve maliyet değişikliğinin daha çok olabileceği belirtilmektedir, dolayısıyla çevik metodolojilerin uygulanabilmesi için doğru sektör ve uygulamanın seçilmesi de önemlidir. Çevik metotlarla yürütülmüş proje tecrübesi eksikliği, yetersiz eğitim ve alıştırma gibi konular da yine ekiplerin ve firmaların çevik metodolojileri uygulamasında ve benimsemesinde zorluklar meydana getirmektedir. Bu avantajların ya da dezavantajların iyileştirilmesi için bazı çevik proje yönetim araçlarından faydalanılmaktadır. Bu çevik araçlar sayesinde, ekiplerin performans ölçümlenmesi yapılabilir ve ekipler kendi iş takiplerini yapabilecekleri günlük aktivitelerini yönetebilirler. Yöneticiler bu araçlar sayesinde, geliştirme belgeleri olmadan dahi proje ilerleyişini ve ürün kalitesini takip edebilirler. Bilgileri hızlı ve verimli şekilde yöneterek bilgi paylaşımı yapabilme, raporlama yapabilme, proje statü takibi, sprint planlama, ürün iş listesindeki öğelerin ihtiyaca göre önceliklendirilmesi sağlanır. Task bazlı işlerin tamamlanma veya devam durumlarına göre statü takibi, dashboardlar sayesinde takım üyelerine ve yöneticilerine proje özetine kolay erişim sağlama, yöneticiler tarafından ekiplerin yaptıkları iş özelinde şeffaf takibini yapabilmesi sağlanır. Hata izleme, zaman takibi, ihtiyaç duyulan bilgileri daha hızlı bulabilme imkanı sağlaması, tarihsel veri tabanı oluşturabilmesi proje portföyüne hızlı erişim gibi olanaklar sağlar. Geri bildirim alabilme, gereksinimleri hızlı filtreleyebilme, önemli figürlerin otomatik oluşturulması, tahminleme yapabilmesi, kart duvarı, kullanıcı hikayelerine dayalı uygulamara destek sağlaması gibi ihtiyaca yönelik birçok özelliği sayesinde çevik araçların kullanımı önem kazanmakta ve gün geçtikçe daha da benimsenmektedir. Literatürde çevik yönetim araçlarının kullanıldığı sektör ya da uygulamalara yönelik çalışmalar bulunmaktadır. Ek olarak, hazır çözüm çevik araçların karşılaştırılmasına yönelik çalışmalar bulunmaktadır; fakat bu çevik araçlarda hangi kriterlerin olması gerektiğine dair yapılmış bir Analitik Hiyerarşi Prosesi çalışması bulunmamaktadır. Finans sektörünün, regülasyonlara tabi tutulması ve rekabete dayalı bir sektör olması sebebiyle özelleştirilmiş ve iyi analiz edilmiş kriterlere sahip çevik proje araçlarına ihtiyacı olduğu düşünülmektedir. Literatürde yapılan araştırmalar neticesinde finans veya finans bilişim sektöründe faaliyet gösteren firmalar için çevik proje yönetim araçlarının kriterleri üzerine yapılmış bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışma ile hem literatüre bu anlamda katkı sağlamak hem de sürekli rekabet halinde olan finans veya finans bilişim sektöründeki firmaların çevik proje geliştirme süreçlerine yardımcı olacak en uygun aracı seçmelerindeki çok kriterli karar problemine yardımcı olunması hedeflenmiştir. Bu kapsamda öncelikle çevik proje yönetimi kavramları, tanımı, tarihçesi, avantajları ve dezavantajları ile ilgili literatür taranmıştır. Geleneksel yaklaşımlar ile çevik yaklaşımlar karşılaştırılmış ve çevik proje yaklaşımın tercih edilme sebepleri incelenmiştir. Finans ve finans bilişim sektöründeki firmalarda bu metodolojinin yaygın olarak kullanıldığı gözlemlenmiştir. Bunun neticesinde çalışma daraltılarak, finans sektöründe çevik proje yönetim araçlarının kullanılma nedenleri araştırılmıştır. Literatürde, finans ve finansa hizmet sağlayan bilişim sektöründeki firmaların yoğun denetimlere tabi tutulması, yasal gereksinimler ve sıfır kesinti (7/24 hizmet) politikası sebebiyle çevik proje yönetim araçlarına yöneldiği ve bilgi varlığını korumaya çalıştığı belirtilmiştir. Ayrıca, firmaların çevik proje araçlarına doğru yatırım yapmasıyla kurumlardaki riskin minimize edilebileceği, iyi dokümantasyon ile sağlıklı bir veri tabanının oluşturulabileceği ve takımların birbirleri ile daha iyi iletişim kurarak hızlı çıktı sağlayabileceğine yönelik öneriler yer almaktadır. Bu öneriler değerlendirilerek, finans ve finans bilişim sektöründeki firmalar için en uygun çevik proje yönetim aracını seçebilmek adına bir çalışma grubu oluşturulmuştur. Bu çalışma grubunda finans ve finans bilişim sektöründe alanında uzman katılımcılar yer almaktadır. Yapılan atölye çalışmaları kapsamında, çevik metodoloji zorlukları ve kullanım nedenleri incelenerek uygulamalarda ihtiyaç duyulan müşteri gereksinimleri belirlenmiştir. Bu gereksinimler detaylandırılarak atölye grubu ile birlikte Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi uygulanmıştır. Bilgi paylaşımı ve iletişim, dashboard yönetimi ve raporlama, ürün iş listesi(backlog) yönetimi, sprint planlama ve iş takibi ve entegrasyon müşteri ana gereksinimleri ile bu ana gereksinimlerin tüm alt gereksinimleri bir araya getirilmiş ve hiyerarşi oluşturulmuştur. Ardından, belirtilmiş olan Analitik Hiyerarşi Prosesi aşamaları ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi uygulanarak her bir kriterin önem değeri hesaplanmış ve önem değerine göre sıralama yapılmıştır. Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Bulanık entegrasyonu uygulamalarının ardından, finans ve finans bilişim sektöründe çevik yönetim araçlarını kullanan farklı profildeki kişiler ile bir anket çalışması gerçekleştirilmiş olup, Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi ile belirlenen öncelik derecelerinin bu anket yoluyla da doğrulanması hedeflenmiştir. Analitik Hiyerarşi Prosesi'nin uygulanması sonucunda, tarihsel veri kaydı en öncelikli kriter iken kişi veya gruba task atama en az öncelikli kriterdir. 152 katılımcı ile yapılan anketin sonucunda kriterlerin öncelik sıralamaları benzer şekildedir. Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi uygulanmasının ardından bir atölye çalışması yapılmıştır. Bu atölye çalışmasında, finans bilişim sektöründe çalışan uzmanlar ile birlikte önem değerleri belirlenen kriterler baz alınarak, ilgili firmanın kendi iç çevik uygulaması ile satın alma süreçlerini yürütmekte oldukları farklı bir dış uygulama arasında karşılaştırma yapılmıştır. Sonuç olarak, finans ve finans bilişim sektöründe bulunan firmalarda, çevik proje araçlarının geliştirilmesi veya satın almadaki seçim sürecinde bu kriter önem değerleri kullanılarak karar verme süreci tamamlanabilir ve bu firmalar için en uygun çevik yönetim araç belirlenebilir.

Gözat

Çıkarma tarihi ile LEE- İşletme Mühendisliği Lisansüstü Programı'a göz atma

Sayfa başına sonuç

Sıralama Seçenekleri