LEE- Mimarlık Tarihi-Doktora

Bu koleksiyon için kalıcı URI

http://hdl.handle.net/11527/19399

Gözat

Ları̇sa (Buruncuk) antı̇k kentı̇nı̇n yerleşı̇m yapısı

(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2021-10-11) Külekçi, Ilgın ; Saner, Nejat Turgut ; 502132104 ; Mimarlık Tarihi

Larisa (Buruncuk) Batı Anadolu'da antik Aiolis bölgesi içinde yer alan önemli kentlerden biridir. Arkeolojik buluntulara göre yerleşim tarihi Neolitik döneme dayanmakta, en erken mimari kalıntıları ise Erken Tunç Çağı'na tarihlenmektedir. Yerleşim izleri Buruncuk uzantısının neredeyse tamamına yayılmaktadır. Buruncuk'un batı ve doğu ucundaki iki tepe şehrin iki merkezi alanını temsil etmektedir. Batıdaki tepe (Larisa Batı) üzerinde akropol, güneyinde ve kuzeyinde şehir alanları, doğu, güneydoğu ve kuzeydoğusunda geniş bir nekropol; doğudaki tepe (Larisa Doğu) üzerinde kale ve güneydoğusunda yerleşim alanı; iki tepe arasında kalan alanda ise tarım yapıları ve terasları bulunmaktadır. Bugün alanda görülen mimari buluntular ağırlıklı olarak MÖ 7.-4. yüzyıllar arasına tarihlenmektedir. MÖ 3. yüzyılın başından daha geç döneme tarihlenen bir yerleşim izi görülmediğinden şehrin bu dönemde terk edildiği düşünülmekte, ve mevcut buluntularıyla alan Arkaik, geç Arkaik ve Klasik dönemde iskan görmüş bir şehir görüntüsü sunmaktadır. Larisa'da 20. yüzyılın başlarında dört çalışma sezonu boyunca arkeolojik kazı yapılmıştır. Kazı çalışmaları kentin akropolüne odaklanmıştır. Akropolün dışında kısmen nekropolde kazılar ve şehir alanında sondajlar yapılmıştır. Kale ve eteğindeki yerleşim alanı ise kazı çalışması veya detaylı bir mimari belgeleme yapılmadan yalnızca genel plan üzerinde tespit edilmiştir. 2010 yılında Larisa'da Prof. Dr. Turgut Saner'in yürütücülüğünde mimari yüzey araştırmaları başlatılmıştır. Buruncuk uzantısının tamamında sürdürülen araştırmalar akropolün dışındaki alanlarda kentsel ve kırsal işlevlerin çeşitlendiğini ortaya koymuştur. Tez çalışması bu alanlar arasından Larisa Batı'daki güney ve kuzey şehir alanları ile Larisa Doğu'daki yerleşim alanında belgelenen mimari buluntulardan yola çıkarak yerleşim yapısını değerlendirmektedir. Bu çalışma esas olarak dönem aralığı kabaca bilinen bir yerleşimin topografik özelliklerini ve dağınık mimari izlerini değerlendirmeye, ve olabildiği ölçüde tarihsel verilerle birlikte yorumlamaya yöneliktir. Tez çalışmasıyla MÖ 6.-4. yüzyıllar arasında Pers egemenliği altında varlık göstermiş bir yerleşim olarak Larisa bu dönemin özellikle Anadolu bağlamında az bilinen yerleşim modellerine örnek olarak sunulmaktadır. Larisa bulunduğu konum itibariyle bölge içinde stratejik bir noktayı temsil etmektedir. Üzerinde bulunduğu verimli Gediz Ovası'nın sunduğu tarım kaynakları buradaki yaşamı sürdürülebilir kılmış, Gediz Nehri'nin açtığı doğal yol hattı Larisa'nın Ege kıyısına ve iç bölgelere bağlanmasını sağlamıştır. Yerleşimin şekillenmesinde Buruncuk'un topografya koşulları etkili olmuştur. Larisa Batı ve Doğu tepelerinin kayalık zirveleri anıtsal surlar için zemin oluşturmuş ve sınırlarını belirlemiştir. Tepelerin farklı bölgelerinde yoğunlaşan kayalık alanlar taş ocakları olarak kullanılmış, buradan yapı malzemesi temin edilmiştir. Her iki tepenin güney ve güneydoğu yamaçları diğer yönlere göre daha az eğimli, ve rüzgar, güneş gibi doğal faktörler açısından avantajlı olduğundan yerleşim alanlarına ayrılmıştır.

Gözat

Konu "living spaces" ile LEE- Mimarlık Tarihi-Doktora'a göz atma

Sayfa başına sonuç

Sıralama Seçenekleri