Geriye Bütünleşme Stratejileri Ve Belirleme Yaklaşımları

Abstract

Firmalar rakiplerine karşı rekabet üstünlüğü yaratabilmek için çok çeşitli stratejiler uygulamaktadırlar. Günümüzde yaygın olarak kullanılan stratejilerden bir tanesi geriye bütünleşme stratejisidir. Bu stratejiye göre firmalar, kendilerine rekabet üstünlüğü yaratan ürünlerin/alanların hammaddelerini firma içinde gerçekleştirip gerçekleştirmeyeceklerine karar vermektedirler. Tek bir ürün üreten firmalar için hangi alanlarda geriye bütünleşilebileceğinin belirlenmesi kolaydır. Ancak, geniş bir ürün portföyü ile farklı alanlarda faaliyet gösteren firmaların, hangi alanlarda/hangi ürünler için geriye bütünleşme yapabileceğinin belirlenmesi için bazı analizlerin yapılması gerekmektedir. Bu amaçla kullanılabilecek portföy analiz metodlarından daha nesnel olan ve yaygın olarak kullanılan BCG matrisidir. BCG matrisi ile firmalar, rakiplerine karşı piyasada güçlü oldukları yıldız ürünleri belirleyip bu alanlarda geriye bütünleşme yapıp yapamayacaklarına karar verebilirler. Geriye bütünleşme ile ilgili geçmişten günümüze çok çeşitli metodlar öne sürülmüştür. Bunlar; İşlem Maliyetleri Teorisi, Acenta Teorisi, Mülkiyet Hakkı Teorisi ve Kaynak Temelli Bakış’tır. Bu teoriler, firmaların geriye bütünleşme kararlarında farklı faktörlerin incelenmesi gerektiğini savunmaktadırlar. Bu nedenle her bir teori, geriye bütünleşme kararlarında farklı sonuçların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada, çok geniş bir ürün portföyü ile farklı sektörlere hizmet veren bir firma için yıldız ürünler belirlenmiş ve bu yıldız ürünler için geriye bütünleşme kararları irdelenmiştir. Temel olarak işlem maliyetleri teorisi ve kaynak temelli bakış esas alınmış ve bu iki teori ayrı ayrı değerlendirilerek karşılaştırılmıştır. Neticede, işlem maliyetleri teorisine göre firmanın geriye bütünleşmesi tavsiye edilmekedir. Ancak, kaynak temelli bakış uygulandığında, firmanın belirlenen girdiyi dış kaynaklardan temin etmesi gerektiği görülmüştür. Buna göre firmalar, geriye bütünleşme kararı vermeden önce, geriye bütünleşme teorilerini ayrı ayrı uygulayarak bunları karşılaştırmalı ve ona göre karar vermelidir. Diğer taraftan, bu teorileri birleştiren hibrit modeller kullanılabilir ve sonuca göre firma kendisi için en uygun kararı verebilir.

Companies apply many different strategies to create competitive advantage against their competitors. One of the most common strategies is backward integration strategy. According to this strategy, companies should produce the ingredients of the products/fields that creates competitive advantage in the firm. To determine in which fields company should integrate backwardly, is easy for the companies which manufacture just one type of product. But for the companies, which acts with broad product portfolio in different areas, you should make some analysis to determine the fields/products that compay should make backward integration. For this purpose, the most practical and common portfolio analysis method is BCG Matrix. With BCG matrix, companies can determine their star products that they are strong in the market against their competitors and decide whether they should integrate backwardly or not. From past to present, many methods were suggested regarding backward integration. These are; Transaction Cost Theory, Agency Theory, Property Rights Theory and Resource-based View. These theories defend that in backward integration decisions, different factors should be evaluated. Therefore, each theory can give different results in backward integration decisions. In this research, the star products of the company, that serve different sectors with broad product portfolio, are determined and backward integration for these star products is explicated. Basically, transaction cost theory and resource-based view are predicated on this research. These two theories are applied seperately and results are compared at the end. As a result, according to transaction cost theory, it is suggested to integrate backwardly. However, when the resource-based view is applied, it is seen that company should outsource the specified ingredient. According to this, before making a decision on backward integration, companies should make evaluation by applying backward integration theories seperately and comparing them to make decision on backward integration. On the other hand, they may use a hybrid method that combines all these theories and choose the most suitable decision according to the result.