Mapping buried archaeologic sites by using geomatic tools: archaeomatics

Abstract

Çalışmada, toprakaltındaki arkeolojik varlıkların belirlenmesi için kullanılan aktif uzaktan algılama araçlarından LiDAR ve RADAR verilerinin, arkeolojik çalışmalarda öne çıkmayan özelliklerinin işlenerek, eldeki diğer verilerle karşılaştırmalı olarak gömülü arkeolojik yapıların ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Öncelikli olarak, çalışma alanını içeren ortofotolar mevcut diğer verilerle karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Görsel olarak yapılan bu analiz sonucunda toprakaltındaki arkeolojik yapılara ilişkin izlere rastlanmıştır. Benzer şekildeki izlerin, daha belirgin ve/veya fazla ayrıntıyı içerek şekilde elde edilen 2 ayrı RADAR (HH polarizasyon özelliğinde) görüntüsü üzerinden takip edilip edilemeyeceği, sınıflandırma ve ve görüntü işleme teknikleri kullanılarak incelenmiştir. Son aşamada Hava LiDAR verisi kullanılmıştır. Hava LiDAR genel olarak arazinin topografik modelini oluşturmak için kullanılmakta olup, son yıllarda Hava LiDAR verisi elde edilirken kaydedilen ama kullanılmayan genlik, yansıma gibi verilerin kalibrasyonuyla elde edilecek sonucun, ilgili çalışma alanının toprakaltı dahil arazi yapısına ilişkin bilgi verebileceği hipotezi takip edilmiştir. Çalışma alanına ait Hava LiDAR verisinin kalibrasyonu gerçekleştirilmiş ve arazinin yansıma değerlerini içeren bir model elde edilmiştir. Bu modelin, aynı Hava LiDAR verisinden elde edilen SAM ve gölgelendirme sonucundan daha fazla bilgi içermekte olduğu, toprakaltındaki Arkeolojik kalıntılara ilişkin izlerin görsel analizle fark edilebilir hale geldiği görülmüştür.

Ph.D. study is based on evaluation and comparable analysis of Airborne Laser Scanning- ALS (LIDAR) and RADAR data of archaeological study area regarding buried remains by using additional properties of these active remote sensing tools. Preliminary step covers visual analysis of obtained orthophotos in comparison with complementary data sources. Crop marks were identified regarding to ancient structures. The other analysis was implemented by using two different RADAR images (HH polarized) to trace and extract similar or more signs of ancient culture by using classification and image processing techniques. The last data source is ALS data. The prior use of ALS in archaeology is to get more accurate topographic model of the study area in a rapid way. The newer opportunity arose by using additional information (i.e. echo width, echo amplitude, reflectance) acquired by ALS systems. The advantage of this new approach is to evaluate the radiometric calibrated ALS data by using reflectance values of related ground surface that could give an information regarding traces from buried archaeological remains. In addition to DTM and hill-shading model of related area, radiometric calibration of ALS data was implemented and reflectance values of archaeological area was obtained. The comparable analysis showed that the reflectance result of ALS data includes more traces regarding buried remains than produced DTM.