İstanbul Küçükçekmece İlçesinin Mühendislik Jeolojisi Ve Yerleşime Uygunluk Değerendirmesi

Abstract

Bu çalışma, Küçükçekmece ilçesi yerleşim alanında bulunan jeolojik ortamların mühendislik özelliklerinin belirlenmesi ve bu özelliklerin yerleşime olan etkisinin Coğrafi Bilgi Sistemleri kullanılarak değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Çalışma amacına ulaşmak için; öncelikle inceleme alanının jeolojik ve mühendislik jeolojisi modeli oluşturulmuştur. Mühendislik jeolojisi modelinin oluşturulmasında önceki çalışmalar kapsamında yapılan toplam 550 adet araştırma kuyusu verileri derlenmiş, ve jeolojik birimlerin mühendislik özelliklerine ait veri tabanı hazırlanmıştır. İnceleme alanında bulunan zeminlerin yapılaşma ve yerleşime olan etkisinin belirlenebilmesi için; öncelikle yerleşime uygunluğu yönlendiren etki faktörleri belirlenmiştir. Bu etki faktörleri; kütle hareketleri, sıvılaşma, taşkın, eğim, yeraltı suyu, zeminlerin SPT N30 değerleri ve depremsellik olarak seçilmiştir. Bu etki faktörleri doğrultusunda inceleme alanı için sayısal tematik tehlike haritalar oluşturulmuştur. Yerleşime uygunluğu denetleyen parametrelerin karşılıklı etkileme ağırlıkları atanarak karar matrisi oluşturulmuştur. Coğrafi Bilgi Sistemleri yardımıyla üst üste çakıştırılarak yerleşime uygunluk haritası hazırlanmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, inceleme alanının %43.50’si yerleşime uygun (YU),%29.48’si yerleşime önlemli uygun-1 (ÖA-1,% 6.94’ü yerleşime önlemli uygun-2 (ÖA-2) ve %20.08’i uygun olmayan alan (UOA) olarak sınıflandırılmıştır. İnceleme alanında 17 Ağustos 1999 Kocaeli (M:7.4) ve 12 Kasım 1999 Düzce (M:7.2) depremlerinde hasar gören mühendislik yapılarının bulundukları bölgeler belirlenmiş ve bu bölgelerde zeminlerin yapı hasarlarına olan etkisi tartışılmıştır

The aim of this study is to determine of the engineering properties of soils in Küçükçekmece settlement area and to prepare of geotechnical maps using Geographical Information Systems (GIS). A geographic information system (GIS) can be used in many areas to determine land-use problems. System can be integrates, stores, edits, analyzes, shares, and displays different type geographic information to make true decision for areas. Also system gives advantage to users to produce their maps with diffrent parameters and applications tools. In this study, land-use map which is the special type of engineering geological maps were prepared using GIS applications to plan the field according to the field measurements and office works. The study started with determine the effects which are more important for land-use planning. These effects are determined as the slope, formations which carries the groundwater, earthquake, mass movements, flood susceptibility, liquefaction potential and SPTN values for different depth were prepared for the chosen area. Consist of weight, scoring and sorting of criteria for each effect is used in settlement suitability analysis. Multi-criteria decision of weighted overlay analysis were used to combine effects. Finally, Unsuitable Settlement Areas, Slightly ristricted Area (ÖA-1), Severely ristricted Area (ÖA-2) and Suitable Settlement Areas are shown on the land-use map of the study area. The artificial fill area which was known as before Halkalı dump area not used during overlay analysis and directly classified as “Unsuitable Settlement Areas” formed according to the land-use planning in the study area.