Periferal Donör Gruplar İçeren Ftalosiyaninlerle Multimetal Kompleksler

Abstract

Bu çalışmada bir tanesi asimetrik olmak üzere 4 farklı ftalosiyanin serisi sentezlenmiştir. Tezin ana amacı olan uç gruplarda organometalik bir kompleks içeren ftalosiyaninlerin sentezi için uç grup olarak azobenzen birimleri ihtiva eden bir ligand sentezlenmiştir. Bu ligand kullanılarak simetrik ve asimetrik ftalosiyaninlere geçilmiştir. Ftalosiyaninlerin kararlı yapısından dolayı uç gruplar vasıtası ile çeşitli reaksiyonlara girebilmektedir. Ftalosiyaninlerin azobenzen birimleri ile paladyum arasında dimerik ve monomerik olarak kompleksleşme reaksiyonları gerçekleştirilmiştir. Azobenzen birimleri içeren simetrik ftalosiyanin serisinin monomerlerinde, uçlarda dört tane paladyum kompleksi içeren multimetal bir kompleks elde edilmiştir. Asimetrik ftalosiyanin serisinde elektron veren 2-etoksietoksi grupları ile elektron çeken paladyum kompleksi aynı yapı üzerinde bulunmaktadır. Böylece ftalosiyanindeki elektron yoğunluğu önemli ölçüde değişmektedir. 2-etoksietoksi grubu içeren simetrik ftalosiyaninler ile çözünürlüğü ve verimleri yüksek bileşikler sentezlenmiştir. Çalışmanın son kısmında ise oktasübstitüe ftalosiyanin serisi yapılmıştır. Dikloroftalonitrilin bir klor grubu yerine 1-naftol bağlanarak diğer klora daha başka bir bileşiğin bağlanabilmesine olanak verilmiştir. Sonuç olarak bu tez kapsamında 3 tane yeni ligand ve bu ligandların simetrik ve asimetrik ftalosiyaninleri sentezlenmistir. Toplamda 23 yeni bileşik literatüre girmistir. Sentezlenen bileşiklerin yapıları çeşitli spektroskopik tekniklerle aydınlatılmıştır.

In this study, 4 different phthalocyanine series, one of which is asymmetric, were synthesized. In order to achieve the aim of the thesis, which is the synthesis of phthalocyanines containing organometallic complexes on the periphery, a ligand having azobenzene groups was synthesized. By using this ligand, symmetric and asymmetric phthalocyanines were prepared. Phthalocyanines can undergo several reactions via their end groups due to their robust nature. Dimeric and monomeric complexation reactions were performed between azobenzene groups on the phthalocyanine ring and palladium ion. In the monomeric complexes of symmetric azobenzene-containing phthalocyanine series, a multimetallic complex was obtained having four palladium complexes at the periphery. In the asymmetric phthalocyanine series, there are electron donating 2- ethoxyethoxy and electron-withdrawing palladium complex in the same structure. Therefore, the electron density on phthalocyanine changes dramatically. With symmetric phthalocyanines having 2-ethoxyethoxy groups, highly soluble and highyielding products were obtained. In the last part of the study, a series of octasubstituted phthalocyanines were synthesized. 1-2aphthol was substituted with a reactive chlorine in 4,5-dichlorophthalonitrile and the other chlorine remains unchanged, which means that another compound may be substituted for this chlorine. As a result, three new ligands and symmetric and asymmetric phthalocyanines of these ligands were synthesized. A total of 23 compounds was introduced to the literature. Several spectroscopic methods were used for elucidation of the compounds.