Dünya ekonomilerindeki yıllık izin uygulamaları: Türk Hava Yolları örneği incelemesi

thumbnail.default.alt
Tarih
2024-06-11
Yazarlar
Yiğit, Fatma Benan
Süreli Yayın başlığı
Süreli Yayın ISSN
Cilt Başlığı
Yayınevi
Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Özet
Yıllık izin, çalışma saatlerinin düzenlenmesini sağlayan araçlardan biridir. Ülke ve kurumlardaki yıllık izin politikaları yerel iş kanunları, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), bölgesel sendikaların standartları ve toplu iş sözleşmeleri tarafından belirlenmektedir. Yıllık izin, çalışma süresinin iş gücü ekonomisindeki potansiyelini gösterebilir ve aynı zamanda işverenler için bir çalışan maliyetine yol açar. Diğer bir açıdan yıllık izin, çalışanlara iş-yaşam dengesi, motivasyon ve aile için boş zaman ya da yenilenme imkânı sağlamaya katkıda bulunabilir. Bu çalışma, dünyada çalışanların asgari kanuni yıllık izin sürelerini hem bölgesel hem de ulusal düzeyde incelemeyi ve Türk Hava Yolları'nın faaliyet gösterdiği ülkelerdeki mahalli çalışanlarına yönelik yıllık izin politikalarını sunmayı amaçlamaktadır. Bu çalışmanın ikinci amacı, Türk Hava Yolları mahalli çalışanların yıllık izin kullanma oranlarını yaş, cinsiyet ve medeni durum göz önünde bulundurularak incelemektir. Bu çalışmanın nihai amacı, sonuçları tartışarak literatüre katkıda bulunmak ve yıllık izin politikalarının geleceğini sosyal bağlamda değerlendirmektir. Bu çalışmada, Türk Hava Yolları'nın aktif operasyon yürüttüğü ülkelerin iş kanunlarından ve ILO'nun ülkelerin yıllık izin uygulamalarına ilişkin veri tabanından yararlanılmıştır. Türk Hava Yolları'ndaki yıllık izin uygulamalarına ilişkin veriler mahalli ofislerden detaylı bir şekilde toplanmıştır. Veriler, Türk Hava Yolları çalışan sistemi kayıtları, ILO veri tabanı ve yerel avukatların görüşleri ile kontrol edilmiştir. Buna ek olarak Türk Hava Yolları'nın operasyon yürüttüğü ülkelerde görev yapan mahalli çalışanlarının 2023 yılındaki izin kullanım oranları incelenmiş olup yıllık izin kullanım davranışının arkasındaki faktörler anlaşılmaya çalışılmıştır. Çalışma, yıllık izin politikalarının dünyadaki uygulamaları hakkında detaylı bilgi sunmaktadır. Çalışma saatleri, rekabet, çalışma kültürü ve koşulları, cinsiyet, yaş ve iş deneyimi, yıllık izin politikalarının farklı olmasına sebep olan değişkenlerdir. Türk Hava Yolları örnekleminin incelenmesi, yıllık izin politikalarının sosyal bağlamda nasıl değiştiğinin derinlemesine anlaşılmasına katkıda bulunacaktır. Bu çalışma bilim, teknoloji ve toplum bakış açısıyla oluşturulmuştur. Kültürel-Tarihsel Faaliyet Teorisi (CHAT) kullanılarak dünyadaki kanuni minimum yıllık izin uygulamaları, önce kültürel ve tarihsel bakış açışıyla değerlendirilecek olup daha sonrasında yıllık izin kullanım oranlarında cinsiyet faktörü ve medeni durum etkisi tartışılacaktır. Bölgelere ve çalışanların cinsiyet, yaş ve medeni durumuna göre yıllık izin oranlarının değişmesi CHAT teorisi ile çalışma kültürüne vurgu yapılarak açıklanacaktır. Böylelikle çalışma, sadece küresel bölgedeki yıllık izin politikalarına detaylı bir genel bakış sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda sosyal bağlam perspektifinde yıllık izin uygulamasının geleceğine ilişkin tartışmaları da teşvik etmektedir.
Açıklama
Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2024
Anahtar kelimeler
Yıllık izin, Annual leave, Türk Hava Yolları, Turkish Airlines
Alıntı