Türkiye’de Kartlı Ödeme Sistemleri: Etkileşimli Karar Verme Yöntemlerine Yönelik Bir Uygulama

Abstract

Bu çalışmada, finansal istikrarın önündeki en büyük engellerden biri olan tahsili gecikmiş alacakların (TGA) önemi, ülkemizdeki mevcut durumu irdelenmiş ve bir kredi kartı şirketinde TGA optimizasyonu süreci ele alınmıştır. Bu amaçla, gerekli ve yeterli bilgi birikimine sahip bir şirket çalışanı karar verici olarak seçilmiş ve etkileşimli karar verme yöntemlerinden GDF yöntemi kullanılmıştır. Genel olarak, bankaların müşterilerine verdikleri kredileri tahsil edememesi anlamına gelen TGA problemi, yaşanan ekonomik krizlerde başrol oynamakta ve bankaların batmasına kadar varan ciddi sonuçlar doğurabilmektedir. Bu sebeple göz ardı edilmemesi gereken ve tamamen çözülmesi neredeyse imkânsız olan TGA’nın minimize edilmesine yönelik bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Sorunluluk oranı yüksek olan müşterilerin yer aldığı bir kesime ait kart limitlerinin düşürülmesi aracılığıyla, TGA tutarı minimizasyonu ve ciro maksimizasyonu olmak üzere birbiriyle çelişen iki amaç fonksiyonunun iterasyonlar boyunca değişimi gözlenmiş ve GDF yönteminin karar vericiyi ulaştırdığı optimal çözüm mevcut durumla karşılaştırılmıştır.

In this study the importance and current situation of non-performing loans (NPL), one of the biggest barriers in front of financial stability, was investigated and NPL optimization process was discussed at a credit card company. For this purpose, an employee of the company who has essential and adequate knowledge, was chosen as decision maker, then GDF interactive decision making method applied. NPL problem, generally means banks’ given and not collected credits from customers, plays leading role in economic crises and can cause results such as banks’ sinking. For this reason a study on minimization of NPL was executed which is almost impossible to be solved completely. By decreasing the card limits of customers, who have high rates of collection problem, two conflicting objective functions’, which are NPL amount and giro, alterations were observed during iterations and optimal solution which decision maker chose by using GDF method, compared with current situation.