Perde-çerçeveli sistemlerde am katsayısının hesabı ile ilgili parametrik inceleme

Abstract

Yüksek lisans diploma tezi olarak hazırlanan bu çalışmada, perde taban momentleri toplamının, bina tabanında meydana gelen toplam devrilme momentine oram olan am katsayısının hesabı ile ilgili çeşitli yapı sistemleri üzerinde parametrik bir inceleme yapılmıştır. Om katsayısının hesabı için gerekli olan perde taban momentlerinin hesabında, perde elemanlarına bağlanan kiriş uçlarında depremden meydana gelen kesme kuvvetlerinin katkısının da göz önüne alınması gerektiği ve bu katkının nasıl hesaplanacağı, bağlantısız, bağlantılı ve boşluklu perdeli, düzenli ve burulma düzensizliğine sahip on katlı betonarme yapı sistemleri üzerinde, örnekler çözülerek incelenmiştir. Giriş bölümünde, 1998'de yürürlüğe giren yeni deprem yönetmeliği (ABYYHY)'ndeki R taşıyıcı sistem davranış katsayısı ve otm katsayısı ile ilgili önbilgiler verildikten sonra çalışmanın amaç ve kapsamı verilmiştir. İkinci bölümde, Yeni Türkiye Deprem Yönetmeliği ile ilgili getirilen bazı yenilikler açıklanarak, depreme dayanıklı yapı tasannu hakkında genel bilgiler özetlenmiştir. Ayrıca deprem etkisi altındaki yapıların çözüm yöntemlerinden bahsedilmiştir. Üçüncü bölümde, perdeler hakkında genel bilgiler verilmiş ve yönetmelikteki süneklik düzeyi yüksek ve normal perde tasannu ile ilgili olan konstrüktif kurallar açıklanmıştır. Bu bölümde aynca perdeler ile ilgili yapılan çalışmalann literatür özeti verilmiştir. Dördüncü bölümde, sayısal inceleme yapılacak yapı sistemlerinin genel özellikleri verilerek, taşıyıcı sistemlerin önboyutlandınlması yapılmış ve takip edilen hesap yöntemi açıklanmıştır. Yapı sistemlerinin statik analizi 'Eşdeğer Deprem Yükü" yöntemine göre, üç boyutlu uzay çerçeve modeli oluşturularak, SAP90 yapı analiz paket programı ile yapılmıştır. Hesaplarda, perdeler kolon olarak gözönüne alınmış, kirişlerin ise perde içinde kalan bölgeleri, sonsuz atalet momenti olan doğru eksenli çubuklar olarak idealize edilmiştir. Beşinci bölümde, çeşitli türdeki bağlantısız, bağlantılı ve boşluklu perdeli düzenli yapı sistemlerinde am katsayısı ile ilgili sayısal incelemeler yapılarak bölüm sonunda elde edilen sonuçlar verilmiştir. xı Altıncı bölümde ise ccm katsayısı üzerinde burulma düzensizliğinin katkısını görmek amacıyla beşinci bölümde verilen perde-çerçeveli sistemlerde, perde yerleri burulma düzensizliği yaratacak şekilde yeniden düzenlenip elde edilen sonuçlar irdelenmiştir. Yedinci bölümde, sayısal incelemeler sonucunda elde edilen bilgiler irdelenmiştir. Buna göre perde çerçeveli sistemlerde am'in hesabında sözkonusu katkının, bağlantı kirişi ve bağ kirişlerinin perde ekseninde oluşturdukları M^ eğilme momentleri toplamına eşit oldukları gösterilmiştir. Ayrıca beşinci ve altıncı bölümlerde incelenen örneklerde elde edilen sonuçlara göre, burulma düzensizliğine sahip bağlantısız, bağlantılı ve boşluklu perdeli yapılarda, bağlantı kirişi ve bağ kirişi uçlarında depremden meydana gelen kesme kuvvetlerinden dolayı perdede oluşan ilave momentlerin, düzenli yapılarda perdede oluşan ilave momentlere nazaran daha büyük değerler aldığı gözlenmiştir.