Tünel Kazısı Sebebiyle Meydana Gelen Zemin Oturmaları Ve Mevcut Yapılara Olan Etkilerinin İncelenmesi

Abstract

Günümüzde kentsel bölgelerdeki tünel imalatının yüzeyde meydana getirdiği etki, binaları ve altyapı sistemlerini etkilemeyecek düzeyde olmalıdır. Yerin altında tünel kazılırken yüzeyde tünelin kazıldığı derinliğe ve zemine bağlı olarak oturmalar meydana gelir. Yüzey oturmaları, seçilen kazı yöntemine ve zemin koşullarına bağlıdır ve tünel kazısı sebebiyle meydana gelen hacim kaybının kaçınılmaz bir sonucudur. Bu oturmalar, dikkatle takip edilmediği ve/veya gerekli önlemlerle azaltılmadığı takdirde yapılara maddi hasar vermekle birlikte yıkılmalarına ve can kayıplarına sebep olabilir. Bu sebeple çeşitli kabuller ve metodolojilerle, tünellerin veya derin kazıların yapılması durumunda yüzeyde meydana gelebilecek oturmalar ve bu oturmaların mevcut binalara olan etkisinin irdelenmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmada incelenen tünel, çeşitli yapıların altından geçmektedir ve bu nedenle kazı sırasında yapılarda meydana gelecek hasar düzeylerinin belirlenmesi oldukça gerekli bir hal almıştır. Bu çalışmada Üsküdar Ümraniye Çekmeköy Metro Projesi kapsamında Çekmeköy ilçesinde kazılan (NATM ile) geniş hacimli bir makas tünelinin mevcut üstyapılara olan etkisi incelenmiş ve Burland yöntemi ile bina hasar değerlendirmesi yapılmıştır.

In the present days, the possible effects of tunnel construction on the surface must be at a level that is not going to be harmful for buildings and substructures in urban areas. Settlements are most likely to happen on the surface due to soil type and the depth of excavation as the tunnel is being constructed underneath. Besides, these settlements depend directly on selected tunneling method, soil condition and is also an inevitable consequence of volume loss that happen during the excavation process. Settlements might be the reason of severe damages on the structures and even cause loss of lives unless they are tracked down carefully or be reduced with proper precautions. Hence, detailed evaluation of surface settlements together with their possible damages on structures and assessments derived from them based on certain assumptions and methodologies reserve a vital place. The tunnel in question of this study passes under various types of structures. Therefore, identification of damage level during excavation has become an obligation. In this study, a widen tunnel excavating with NATM effects on existing building is determined and given information about building assessment with Burland Method.