Evsel Atıksulardan Yapay Sulak Alan Sistemleriyle Fosfor Gideriminin İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, evsel atıksuda bulunan ve alıcı ortamda ötrofikasyona yol açan iki elementten biri olan fosforun yapay sulakalan sistemlerinde giderimi incelenmiş, giderim verimine etki eden faktörler de detaylı olarak araştırılmıştır. Giderim çalışmaları, arazide kurulan 1 m2’lik ; 10 m2’lik ve 100 m2’lik pilot yapay sulakalan kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Ortam malzemesinin verime etkisini anlamak amacıyla yapılan deneysel çalışmada 1 m2’lik sistemlerde en iyi toplam fosfor (TP) giderimi elde edilen malzemelerin çakıl, kum ve uçucu kül olduğu görülmüştür. Çakıl kullanılarak oluşturulan 10 m2’lik sistemde yapılan giderim çalışmalarına göre, 5 m2’lik ilk reaktörde elde edilen TP giderim verimi % 41.4, ikinci reaktörde ise % 68.8’dir. 100 m2’lik sistemde yapılan giderim çalışmaları sonucunda, TP için elde edilen giderim verimi % 47.5’tir. Ayrıca belirli bir giriş konsantrasyonuna sahip atıksu için tahmini çıkış konsantrasyonlarının belirlenmesi amacıyla deney sonuçlarına dayanılarak sıcaklığa bağlı hız sabitleri (KT) ve sıcaklık düzeltme katsayıları (θ) belirlenmiştir. Model kullanılarak elde edilen çıkış konsantrasyonlarının gerçek çıkış konsantrasyonları ile uyumlu olduğu görülmüştür. Malzemelerin adsorpsiyon davranışını anlamak için yapılan laboratuvar ölçkeli izoterm çalışmasında tüm malzemelerin freundlich izotermine uygun olarak adsorpsiyon davranışı gösterdiği bulunmuştur.

In this study, removal of phosphorus, which is one of the most two important element in wastewater and cause to eutrophication is examined; factors affected on removal efficiency are detailed investigated. Experiments are conducted using to 1 m2, 10 m2 and 100 m2 pilot constructed wetland systems located on the land. According to experiment results for understanding which media is the most effective on treatment, gravel, sand and fly ash are considered succesful respectively. According to the results in 10 m2 system, % 41.4 at the firts 5 m2 and % 68.8 TP efficiency obtained at second 5 m2 using to gravel. For 100 m2 system, % 47.5 TP efficieny obtained. For obtain discharge concentrations, a kinetic rate constants (KT) and temperature coefficients (θ) are also calculated from experimental data. Real discharge concentrations and discharge concentrations obtained from model are found compatible to each other. For better understand of the adsorption behaviour of media, adsorption experiments were counducted and all media showed a similarity to freundlich isoterm.