Yeşil Bina Projelerinde Tasarım Süreci İçin Bir Yaklaşım: Leed V4 Sertifikalandırma Süreci Modeli

Abstract

Küresel ısınma, çevre kirliliği ve doğal kaynakların hızla tüketilmesi, sürdürülebilirlik kavramı ile birlikte yapı sektöründe binaların çevre dostu, yeşil tasarlanmasını ve yapılmasını gündeme getirmiştir. Sürdürülebilir bina tasarımı aslında yeni bir yaklaşım değildir. Doğal enerji kaynaklarından maksimum yararlanmak amacıyla kurgulanmış tasarım yaklaşımları geleneksel uygulamalarda da sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Yeşil bina kavramının yaygınlaşması ile birlikte, gelişmiş ülkeler tarafından sürdürülebilir binalar ile ilgili belli standartlar getirilerek binaların çevresel etkilerini ölçmek ve sınıflandırmak amacı ile sertifika sistemleri geliştirmiştir. Bu tez çalışması kapsamında, öncelikle sürdürülebilirlik ve yeşil bina kavramları üzerinde durulmuş, uluslararası yeşil bina sertifika sistemleri incelenmiş ve ülkemizde kullanılan yeşil bina sertifika sistemleri araştırılmıştır. Yeşil bina sertifika sistemlerinden İngiliz kökenli BREEAM ve Amerika kökenli LEED sertifika sistemleri uluslararası düzeyde yaygınlaşmıştır. Tez çalışmasında yapılan araştırma sonucunda, ülkemizde en fazla kullanılan sertifika sisteminin LEED olduğu ve LEED sertifika sistemine olan talebin günümüzde hızla arttığı tespit edilmiştir. Bu tez çalışmasında, yeşil bina tasarım süreci için yol gösterici bir kaynak oluşturmak amaçlanmış, etkin bir tasarım süreci modeli ortaya koymak için LEED sertifikasyon sistemi bir araç olarak kullanılmıştır. Tez çalışmasının üçüncü bölümünde, sürekli geliştirilerek yenilenen LEED sertifika sisteminin 2009-2012 ylları arasında güncellenen son versiyonu LEED V4 sertifika sistemi incelenmiştir. Bu bölümde LEED V4 sertifika sistemi çeşitleri hakkında bilgi verilmiş, LEED V4 BD+C (tasarım&yapım) sisteminde yeni binalar için değerlendirme kategorileri üzerinde durulmuş ve tasarım aşamasında dikkate alınması gereken krediler ve puan ağırlıkları belirlenmiştir. Dördüncü bölümde ise, yeşil bina tasarım gereksinimleri üzerinde durulmuştur. Bu bölümde öncelikle, yeşil bina tasarımında dikkate alınması gereken pasif iklimlendirme ve doğal aydınlatma stratejileri açıklanmış, sonrasında ise yeni binalar için LEED v4 BD&C tasarım kredileri gereksinimleri özetlenerek, LEED sertifika sistemi kapsamında tasarım sürecinde izlenmesi gereken stratejiler tanımlanmıştır. Bir sonraki bölümde, ülkemizdeki LEED uygulamalarının tasarım sürecini değerlendirmek amacı ile yeni binalar kategorisinde LEED Gold sertifikası almış 2 ve çekirdek &kabuk kategorisinde LEED gold sertifika adayı 1 projenin tasarım süreci incelenmiş, süreçle ilgili tasarımcılarının görüşleri alınmıştır. İncelenen örnekler sonucunda, LEED sertifika kararının proje tasarım sürecinin başında verilmesi ve LEED sertifika gereksinimlerinin sağlanabilmesi için doğal iklimlendirme ve aydınlatma sistemlerinin dikkate alınmış olmasının önemli olduğu vurgulanmış, çok disiplinli bir süreç olması sebebi ile bu süreçte tasarımcıların üzerindeki iş yükünün arttığı ve sürecin iyi planlanmadığı projelerde tasarım sürecinin uzadığı tespit edilmiştir. Entegre tasarım yaklaşımı kapsamında yeşil bina tasarım süreci LEED sertifikasyon süreci ile birlikte yoğun ve sistematik bir çalışma gerektirmektedir. Bu süreç, disiplinler arası iyi yönetilmesi gereken bir süreçtir. Dolayısıyla tez çalışmasının son bölümünde, LEED sertifikalandırma süreci tanımlanarak, proje aşamalarına göre yeşil bina tasarım süreci modeli oluşturulmuştur. Bir projede LEED sertifikası alınması hedefleniyorsa etkin bir sonuç elde etmek için bu karar proje başlamadan önce alınmalı ve sürdürülebilir tasarım gereksinimleri dikkate alınarak proje geliştirilmelidir. Etkin bir LEED sürecinde projenin ilk tasarım aşamasında sisteme kayıt edilmesi önemlidir. Tasarım sürecinin başında doğal veriler analiz edilerek ısıtma, soğutma ve aydınlatma sistemleri için doğal kaynaklardan maksimum yarar sağlanması hedeflenmeli ve hedeflenen LEED sertifika kredi gereksinimlerinin sağlanması için mekanik sistemlerle desteklenmelidir. LEED sertifika sürecinde en önemli konulardan biri de bütünleşik süreç yönetimidir. Bu kapsamda, proje başlangıcında ve proje sürecinde belli aralıklarla tüm disiplinlerin katıldığı LEED müzakereleri yapılmalı ve tüm proje ekibinin sürece hakim olması ve koordinasyonu sağlanmalıdır. Bu şekilde hem proje süreci zaman ve maliyet açısından tüm proje ekibi için daha verimli geçirilecek, hem de daha başarılı bir sürdürülebilir proje üretilmiş olacaktır.

Global warming, pollution and the rapid consumption of natural resources, together with the concept of sustainability made environmentally friendly green building design and construction number one agenda item for the industry stakeholders.. Sustainable building design is actually not a new approach. Design approaches devised in order to take maximum advantage of natural energy sources are also frequently encountered in conventional applications. On together with the expansion of green building approaches, certification systems have developed in order to measure and classify the environmental impact of certain standards related to sustainable buildings by developed countries. In this thesis work, primarily focuses on sustainability and green building concepts, examined green building certification systems and green building certification systems used in our country are investigated. UK originated BREEAM and US originated LEED certification system of green building certification systems became widespread at the international level. According to investigations in this study, the most commonly used in our country is the LEED certification system and the demand for LEED certification system it has been found to increase rapidly today. In this study, intended to create a guiding source for green building design process and in order to demonstrate an effective design process LEED certification system model is used as a tool. In the third part of the thesis, the LEED certification system which is the final version of the revised continuously developed and updated in 2014 after a 5 year period, LEED V4 certification system have been examined. This section LEED V4 certification system provides information about types, LEED V4 BD+C (design & construction) has focused on evaluation categories for new buildings in the system and credit to be taken into account at the design stage and score weights are determined. The fourth section focuses on green building design requirements. In this section firstly, passive ventilation and natural lighting should be considered in green building design strategies were announced. After that the LEED V4 for new construction BD&C design lending requirements summarized and LEED certification system strategies has been identified to be followed in the design process. In the next chapter, for the aim of assessing the design process of LEED applications in our country, two sample projects that received LEED Gold certificate in the new building category and the one project that is candidate of LEED Gold certification in core & shell category are examined. Then interpretation of the designer of projects about the LEED certification and design process has received. As a result of the samples analyzed and the interpretations of the designer, importance of the LEED natural ventilation and lighting system has emphasized in order to LEED certification decision to be given at the beginning of the project design process and meet the requirements of LEED certification. The nature of the multidisciplinary design process that increases the workload on the designers and has been found to extend the design process if not planned well. The scope of the integrated design approach with the LEED certification process for green building design process is intensive and systematic work. This process is an interdisciplinary process that must be managed well. Thus, in the last part of the thesis, the LEED certification process was defined and the green building design process model was created based on the project stage. If the target is receiving LEED certification for a project, this decision should be taken before the start of the project to achieve an effective result and the project should be developed taking into account the requirements of sustainable design. In order to have an efficient LEED design process, the registration of the project in LEED system in the initial design phase of the project is important. In conculusion, by analyzing the natural data and having maximum benefit from natural resources that should be aimed for heating, cooling and lighting systems at the beginning of the design process. Also, in order to meet the targeted LEED credit requirements natural sources may be supported by mechanical systems. One of the most important issues in the LEED certification process is also integrated process management. In this context, at the beginning and in the process of the project, regular intervals negotiations about LEED stage and process should be planned such that all disciplines of the project must participate in. In this manner, coordination of the all project team and have been mastered of the entire project team should be ensured. In this way the entire project team will have more efficient project process in terms of both time and cost, as well as a sustainable project will be made more successful. In summary, in this thesis work, primarily focuses on sustainability and green building concepts, examined green building certification systems and green building certification systems used in our country are investigated. The most commonly used in our country as the LEED certification system and the demand for LEED certification system it has been found to increase rapidly today. So that in this study, intended to create a guiding source for green building design process and in order to demonstrate an effective design process, LEED certification system model is used as a tool. Importance of the LEED natural ventilation and lighting system has emphasized, in order to LEED certification decision to be given at the beginning of the project design process and meet the requirements of LEED certification. Finally, the LEED certification process was defined and the green building design process model was created based on the project stage by taking in to consideration LEED design requirements and passive climatization techniques.