Mimarlıkta Anlam Sorununun Ontolojik Açıdan İncelenmesi

Abstract

Günümüzde mimarlık özelinde büyük bir anlam sorununun varolduğunu söylenebilir. Mimarlığın varoluşsal görevi insan ile mekân arsındaki anlamlı örtüşmeleri sağlamaktır; bir bakıma insan (veya toplum) ve kendi belirlediği alan arasındaki bütünleşmeyi yaratmak ve bu şekilde aidiyet sağlayarak insanın varoluşuna hizmet etmektir. Böylelikle anlam sorunu bağlamında, bu tezin amacı, günümüz koşulları ile çelişmeyen böylesi bir bütünlüğü gerçekleştirmeye yarayacak ipuçlarını araştırmaktır. Bu çalışma içersinde anlam sorununun ve anlam tanımının kökenine inilmek istenmiş ve ontoloji disiplini çerçevesinde insanın varoluşu ve onun varlık ilişkileri doğrultusunda anlam meselesi irdelenmiştir. İnsan varoluşunun temel ihtiyaçlarından olan mimarlık ise, kökeni, varlık ilkeleri, varoluşsal amacı, başka bir deyişle ontolojisi bağlamında incelenmiş ve mimarlığın anlamına ilişkin fikirler ortaya çıkarılmak istenmiştir. Ayrıca, modern süreçlerin geleneksel anlamıyla ontolojik ilişkiler bütünlüğünü parçalaması araştırılarak, anlam sorunu tanımlanmak amaçlanmıştır. Modern çağda ortaya çıkan, çağın koşullarına uygun anlam ve bütünlük arayışları, yeni ontoloji tanımları doğrultusunda irdelenmiş ve bunların mimarlık özelindeki yansımalarını incelenmiştir. Bu bağlamda, modern ontoloji tanımları ve modern estetik anlayışından yola çıkılmasıyla oluşturulan çok katmanlı yapı kavramı ortaya atılarak, böylesi bir bütünlüğe ilişkin esnek ve muğlâk yapılı bir modele ilişkin çağrışım yapılması amaçlanmaktadır.

Architecture’s primary existential intention is to create a meaningful harmony between man and space; to an extent, provide the required conditions for the integration between man and his/her defined environment and thus, to create a state of belonging. Thus, the primary objective of this research is to search hints for realization of such a whole which also does not contradict with the conditions of today. In this study, the question of meaning is examined in a broader context, related with philosophy and with the matter of being. Architecture, which has been one of the basic needs of man, is examined through its principles of being, its existential intention, its relation with man, in other words, through its onthology. This study also focuses on the collapse of the integrity of the onthological relations through the process of modernity. In other words, the collapse of the concept of meaning in its conventional context is discussed.Furthermore, the modern concepts and their repercussions on the scope of architecture, concerning to find ways for a new kind of integrity, meaning and harmony, which fit to the conditions of the era, are also examined. In this context, the concept of multi-layered structure which is derived from modern definitions of onthology and modern understanding of aesthetics is proposed.