Küçük Ve Orta Ölçekli İşletmelerin Finansman Sorunları Ve Çözüm Önerileri

Abstract

KOBİ'ler hem dünyanın gelişmiş ekonomilerinin, hem de Türkiye ekonomisinin önemli bir itici gücünü oluşturmaktadırlar. Türkiye'de KOBİ'ler ekonomideki toplam işyeri sayısı içinde %98, toplam istihdam içinde ise %50 civarında bir paya sahiptir. Ancak DİE'nin 1992 yılında 1-9 çalışanlı işletmelerle ilgili yapılan çalışmasında KOBİ'lerin Türkiye ekonomisindeki önemli payına rağmen, önemli ve ihmal edilmiş sorunlarla iç içe olduğu saptamıştır. Bu çalışmada çalışan başına yatırım, kapasite, verimlilik, çalışan başına elde edilen katma değer, vb. kriterler esas alınarak 1-9 çalışanlı işletmelerin çok sağlıklı bir yapıda olmadıklarını, ürünlerini tanıtmada yetersiz kaldıklarını, doğrudan ihracat yapamadıklarını, atıl kapasitelerinin yüksek, çalışan başına elde edilen katma değerin düşük olduğunu ve devlet desteklerinden yeteri kadar yararlanamadıklarını göstermektedir. KOBİ'lerin bir diğer önemli sorunu da finansman konusunda karşılaştıkları güçlüklerdir. Kısa vadeli finansman sorunları arasında en önemli olan başlangıç sermayesinin noksanlığıdır. Başlangıç sermayesini yeterince temin edememek ve öz kaynakların yetersiz olması, bu alanda yatırım yapmak isteyen küçük sanayiciler için caydırıcı bir etki yapmaktadır. Yetersiz işletme sermayesi ise KOBİ'lerin en büyük sorunu olmakta, aynı zamanda bu kesimin ürettiği mallan vadeli satması enflasyonist bir ortamda işletme sermayesini olumsuz yönde etkilemektedir. İşletme kredisi teminindeki güçlükler ise KOBİ'lerin mali yapısının yeterince iyi olmamasından kaynaklanmaktadır. Bilançolarında mali yapının iyi görülmemesi bu kesimi bankaların uygun gördüğü miktar, kredi ve faiz oranlan ile borçlanmaya itmekte ve bankalarla olan pazarlık etme güçlerini yok etmektedir. Aynca Türkiye'nin milli gelir seviyesinin düşük, genel tasarruf eğiliminin az olması kaynak arzını daraltmaktadır. Görüldüğü gibi kaynak temininde iki sorun mevcuttur. Bunlardan birincisi kredi arzının yetersizliği, ikincisi ise kredi bulunsa bile kredi karşılığında istenen garanti ve faizlerin bu işletmelerin kapasitelerini aşması ve dolayısıyla KOBİ'leri finansman sorunuyla karşı karşıya bırakmasıdır. XI Teşviklerle finasman kolaylığı sağlanması hedeflenmiş olsa da, KOBİ'ler bu imkandan da yeterince faydalanamamaktadırlar. Bu durumun başlıca sebeplerinden biri teşviklerden yararlanmak için aranan asgari sabit yatırım tutarını karşılayamamaktır. İkincisi işletmelerin kalkınmada öncelikli yerlere kurulmuş olması şartının aranmasıdır. Bir diğer neden ise teşvik sistemini düzenleyen mevzuatın dağınıklığıdır. Ayrıca iç ve dış piyasalardaki ekonomik değişmeler, iç ve dış piyasalardaki belirsizlikler ve ekonomide meydana gelecek dalgalanmalar bu piyasayı anında olumsuz etkilemektedir. Sürekli ve yüksek enflasyon KOBİ'leri sürekli olarak finanman darboğazına sürükleyici bir etki yapmaktadır. Bütün bu finansal sorunlar içerisinde başlangıç sermayelerini ve işletme sermayelerini kendi imkanları ile karşılamak zorunda kalan KOBİ'lere önerilebilecek çözümler ise leasing, factoring, risk sermayesi, franchaising, forfaiting ve kredi garanti fonu gibi modern finansman teknikleri ile tanışmalarıdır. Yukarıda adı geçen bütün finansman tekniklerinin 1990'h yıllarda Türkiye'de çok hızlı gelişme göstermelerine rağmen, KOBİ'lerin bu tekniklerden yeterince yararlanamadıklarını gözlenmektedir. Bütün bu finansal sektörler önümüzdeki yıllarda işlem hacmini daha genişletmek gereğini kavramışladır ve bunun için KOBÎ'lere ulaşmak ve onları kazanmak gereğine inanmışlardır. Bu konudaki faaliyetleri ise her geçen gün artmaktadır.

Small Scale Indutries (SSIs) have take great amount of place in world's developed economies and same as in the Turkish Economy. In Turkey, SSIs have approximetly got a share of 98% of all companies. According to the study conducted by the Institute of State Satatistics, SSIs incur great deal of ignored and undiscovered problemsin this study, some critics are presented such as capacity, efficiency, added value per employee... etc. By these critics, it may be concluded that SSIs haven't got healty stucture of management. are inadaquate to present their product. have high rate of idle capacity. have low rate of added value per employee are not unformed well about state subsidized loans and structured financially to utilize. unable to export directly. One of the most important obstacles of SSIs is the financing. Besides, the most important short term problem appears to be the inadequate capital. This constrain may cause the entreprenuis to change to their investment decision. On the other hand inadequate working capital, inflationcy conditions, collection of account receivables also appear to be important problems of SSI's. Because of not having a healty financial stucture, SSIs face some difficulties about the supplyworking capital. SSI's don't incur strong balance-sheets structure to obtaingive loans at lower interest rates. Thus, those conform a great handicap for SSI's. Low amount of gross national income and savings handicap the capital acumulations for investment. As received above, the problems over capital supply may be focused on two points; Capital sources are insufficient XU1 Interest rates are high and loans requaire guestinable amount of collateral The government encourages investments in the undeveloped regions of Turkey. However, it is very difficult for S Sis making money by investing undeveloped regions. These reasons may be presented as explanation: minimum amount of fixed asset investment is high. finding an underdeveloped place which provide good conditions for investment. complex, unapplicable, slow bureaucracy and related laws. In addition, the shocks in internal and external markets and uncertainty simultaneously affect the SSPs.Also, consistent and high rate of inflation put SSIs into financial distress. In order to suggest an efficient solution to these financial problems, following alternative financial techniques may be applied, leasing factoring venture capital frenchaising forfaiting Credit Guarantee Fund. The techniques above are known to be applied in recent years more. Discovering these techniques and appliying may be a good solution to financial problems of SSIs. Although the fast development iin number and kind of financial institutions in recent years in Turkey, the Turkish SSIs are yet to discover these techniques throughly. On the other hand, The financial sector has been initializing the first step to meet the Turkish SSIs, and get them involve with the new financing techniques. Nevertheless, this process is for being sufficient in reaching all SSIs but increasing day to day.