Bu çalışmada, ceviz, Antep fıstığı ve fındık kabuklarından, H3PO4 kullanılarak, hava atmosferinde kimyasal aktivasyonla aktif üretilmiştir. Bu amaçla öğütülmüş, kurutulmuş ceviz, Antep fıstığı ve fındık kabukları H3PO4 (%85’lik) ile 1:3 (g:ml) oranında karıştırılmış oda sıcaklığında 24 saat bekletildikten sonra ve bekletilmeden kül fırınında 3000, 4000, 5000C’de 2 saat aktive edilmiştir. Yıkama işlemi sonrasında, iyot sayısı, yüzey fonksiyonel grupların titrasyonu ve fenol adsorpsiyonu analizleri yapılmıştır. Ayrıca bu aktif karbonlar, soya yağının ağartılma prosesinde kullanılarak yağdaki minor komponentleri (renk, peroksit, serbest yağ asitleri, fosfolipid) adsorplama performansları incelenmiş ve referans örnek olarak seçilen Tonsil FF 210 ile kıyaslanmıştır. Aktivasyon sıcaklığının artması ile aktif karbon numunelerinin iyot sayısı değerleri artmıştır. En yüksek iyot sayısı, ceviz kabuğundan 5000C’de 2 saat aktivasyon ile elde edilen aktif karbonda bulunmuştur. Aktivasyon sıcaklığının artışı ile aktif karbonların yüzey asitliğinin azaldığı ve fenol adsorpsiyonunun arttığı saptanmıştır. Fenol adsorplama kapasiteleri fındık>ceviz>Antep fıstığı şeklinde bulunmuştur. Ham soya yağının ağartılmasında en yüksek performansı ceviz kabuğundan 5000C’de 2 saat aktivasyon ile elde edilen aktif karbon göstermiştir. Aktif kabonların renk açma oranları %64,6-%8,7 arasında değişmektedir. Tonsil FF 210’un renk açma oranı %53,5 olarak saptanmıştır. Bütün aktif karbonlar, serbest yağ asitleri ve peroksit adsorpsiyonunda Tonsil FF 210’dan daha yüksek performans göstermişlerdir. Fosfolipid adsorpsiyonunda, Antep fıstığı kabuklarından 3000 ve 4000C’de üretilen aktif karbonlar hariç bütün aktif karbonların Tonsil FF 210’dan daha başarılı olduğu bulunmuştur.