Çalgı-Ses(Tezli/Tezsiz) Lisansüstü Programı

Bu topluluk için Kalıcı Uri

http://hdl.handle.net/11527/16676

Gözat

Konu "Antonio" ile Çalgı-Ses(Tezli/Tezsiz) Lisansüstü Programı'a göz atma
  • Öge
    Antonio Stradivari'nin keman yapımcılığındaki aşamalar
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2000) Güzey, Zafer ; Turan, Ayhan ; 98729 ; Çalgı-Ses ; Performance & Voice
    Bu çalışmada ilk olarak kemanın tarihsel gelişimi, keman yapımında kullanılan ağaçlar, Antonio Stradivari kemanlarının yapım aşamaları ve Stradivari 'nin biyografisi, çeşitli kaynaklardan alıntılarla yazılmaya çalışıldı. Tezde keman yapımında kullanılan ağaçlar ve yapım aşamaları bütün ayrıntıları ile standartlara bağlı kalınarak Stradivari ekolü incelendi. Orkestranın vazgeçilmez bir üyesi olan keman ve diğer yaylı çalgılar dokuzuncu yüzyıldan günümüze kadar uzun süren bir gelişme göstererek bugünkü eşsiz formlarına kavuşmuştur. Kemanın Avrupa'ya nasıl geldiği konusunda genelde iki görüş vardır. Birinci görüş, İspanya' da Arap egemenliği sırasında Araplar tarafından Avrupa'ya getirildiği, ikinci görüş ise haçlı seferleri ile Avrupa'ya Asya'dan geldiğidir. Dokuzuncu yüzyılda yayla çalınan Çin çalgısı "Huchyn" (Huch'in) ve aynı niteliklere sahip Türk çalgısı "Rebab" kemanın dolayısı ile tüm yaylı çalgıların ataları sayılmaktadır. Keman yapımında, ladin, akçaağaç ve abanoz ağaçlan kullanılır. Ladin; Türkiye'nin dağlık kıyı bölgelerinde orman olarak bulunur. Uzunluğu 40- 50 metreye ulaşan, düzgün gövdeli ve iğne yapraklıdır. Başlıca türleri, Şark ladini, Avrupa ladini ve Mavi ladindir. Türkiye'de sadece Şark ladini bulunur. Kemanda üst ses tablosu, mukavemet (destek) çıtası, ağaç takoz ve candireği olarak kullanılır. Akçaağaç (Kelebek); Türkiye'de bütün ormanlık alanlarda dağınık durumda bulunur. Yapraklan geniş ve taç şeklindedir. Uzunluğu 30-40 metreye ulaşan, 2-3 metre çap yapabilen düzgün gövdeli bir ağaçtır. Başlıca türleri, Kırmızı akça ağaç, Gümüş akça ağaç, Şeker akça ağaç ve Kuşgözü akça ağaçtır. Kemanın alt ses tablosu, yanlıklan, sapı ve eşik yapımında kullanılır. Abanoz; Tropikal bölgelerde yetişen sıcak iklim ağacıdır. Türkiye'de yetişmez. Rengi siyahtır. En iyi türleri, Hindistan'da, Madagaskar ve Seylan'da bulunur. Sert dokulu ağaç olduğundan, kemanın tuş (klavye) burgu, kuyruk ve düğme kısımlarında kullanılır. VI Antonio Stradivari kemanlarının yapım aşamaları dört ana başlık altında toplandı. Birinci aşama, şablon ve kalıp hazırlanışı, ikinci aşama, alt ses tablosunun alıştınlması, üçüncü aşama üst ses tablosunun alıştınlması, dördüncü aşama ise, sap ve salyangoz yapımıdır. Bütün bu keman yapım aşamaları dünya standartları ölçütlerine uygun bir biçimde incelenmiştir. Birinci aşamada keman yapımında, yapımcılık disiplini gereği, kemanın projesi çizilir. Çizilen projeden şablon elde edilir ve bu şablonlar kalıp yapımında kullanılır. İkinci aşamada kemanın alt ses tablosunun alıştınlması ve bunu takip eden bombelerin belirlenmesi, fîlatonun yerleştirilmesi, iç ölçülendirme ve alt ses tablosunun kesin yerleştirilmesi gerçekleştirilir. Üçüncü aşama kemanın üst ses tablosunun alıştınlması, bombelerin belirlenmesi, fîlatonun yerleştirilmesi, iç ölçülendirme, f ses deliğinin çizimi ve kesilmesi, baş balkonun yapılması ve üst ses tablosunun kesin yapıştınlması takip eder. Dördüncü aşama sap ve salyangozun yapımı, tuşun yapıştırılması, sapın gövdeye takılması, cila işlemi, eşiğin yapılması, can direğinin takılmasıdır. Kemanın akort edilerek çalınmaya hazırlanması ile son bulur.Çalınan kemanın sesinde problem varsa can direği ayan tekrarlanır. Bu işleme istenilen nitelikli ses bulunana kadar devam edilir.