FBE- Mimarlık Tarihi Lisansüstü Programı
Bu topluluk için Kalıcı Uri
Mimarlık Ana Bilim Dalı altında bir lisansüstü programı olup, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim vermektedir.
Araştırma Konuları:
-Geç Dönem Osmanlı Mimarlığı
-Bizans Mimarlığı
-Modern Batı Mimarlığı
-Klasik Dönem Osmanlı Mimarlığı
-Antik Mimarlık
-Kent Tarihi
-Selçuklu Mimarlığı
-Beylikler Dönemi Mimarlığı
-İslam Mimarlığı
Gözat
Konu "18. yüzyıl" ile FBE- Mimarlık Tarihi Lisansüstü Programı'a göz atma
Sayfa başına sonuç
Sıralama Seçenekleri
-
ÖgeDeğişim Sürecinde Osmanlı Mimarlığı, Iıı. Ahmed Ve I. Mahmud Devri (1703-1754)(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2009-02-26) Şahin, Soner ; Kolay, İlknur Aktuğ ; Mimarlık Tarihi ; History of ArchitectureBu tezin ana amacı, Osmanlı mimarlığının 50 yıllık bir dönemi için kapsamlı bir değerlendirme oluşturmaktır. çalışma kapsamının başlangıç ve bitiş tarihi olarak padişahların saltanat zamanları seçilmiştir: değişimin ilk örneklerinin verildiği III. Ahmed döneminin başlangıcı olan 1115/1703 ile Nuruosmaniye Külliyesi’nin yapımına başlanıldığı I. Mahmud döneminin sonu olan 1168/1754 arası. Böylece Osmanlı mimarlığının yaklaşık yarım yüzyıllık bir dönem içindeki gelişimi ele alınması söz konusudur. Dönem içinde yapıların temel tasarım ilkelerinin birbirlerine çok yakın oluşundan anlaşılmaktadır ki, zaman zaman bazı ekoller oluşmuş ve söz konusu sebiller hep aynı ustaların elinde tasarlanmıştır. Bu bağlamda incelenen yapıları üç döneme ayırmak mümkündür. 1703-1718 arası ilk örnekler, 17. yüzyıl mimari anlayışının devamıdır. 1718-1740 arası Lale Devri ve onun etkisindeki dönemde yapıların bazı yenilikler görülür. 1719-1720 tarihli Şehzadebaşı Damat İbrahim Paşa Sebili bunun ilk örneği olarak önemlidir. Bu dönem yapılarında düşeyde bir yükselme söz konusudur; alın kısmı yüksek yapılır, yüksek kasnaklı kubbeler görülür. Yapı yükseldikçe saçaklar da genişler. Hemen tüm yüzeyin rölyef süslemelerle kaplanması da bu devrede görülür. Osmanlı mimarlığında daha önce hiç görülmediği kadar cephesi süslemelerle doldurulan sebiller, İran-Hint etkisini akla getirmektedir. Ancak mimari detay repertuarı hala klasik tarzdan farklı değildir: mukarnas sütun başlıkları, bezemeler klasik repertuarı devam ettirmektedir. 1740’dan sonra, yapılarda artık klasik mimariden tam bir sapma görülür, yeni bir dil geliştirilir. Bunun ilk örneği de 1741 tarihli Mehmed Emin Ağa Sebili’dir. Bu son dönemde daha kıvrımlı, içbükey-dışbükey plan hatları görülür, kemerler dalgalı bir form alır, cephe sathi süsten arınır, daha arkitektonik bir görünüm alır. Özellikle sütunbaşlıkları korint iyon karışımı kompozit niteliktedir. Diğer mimari detaylar beraber bu devirde açık bir batı etkisi, ağır basar. Bu etkinin önce küçük ölçekli yapılarda görülmesinin nedeni; Rokoko ve Barok ilk eserlerin, çeşme, sebil, köşk, konut gibi dinsel kalıplar dışında kalan yapılar olmasıdır. Yaptıranların durumları açısından da bu yapılar, başmimarın emek ya da takibini gerektirmeyen yapılardır ve çözümü zor teknik sorunlar içeren yapılar grubundan değillerdir. Bu küçük eserlerin yaratılabilmesi için benzer örneklerin resimlerini görmek bile yetebilmektedir. Ancak yine de yeni motiflere başvuran bu sebil düzenlemeleri, geleneksel mimarinin kalıplarından çıkmayan diğer tipteki binalarla (cami, türbe, medrese vs) bir arada inşa edilmiştir. İlk kez Nuruosmaniye Külliyesi’nde bu tutarsızlık ortadan kalkmış, tüm külliye yapıları bu yeni anlayışı yansıtır biçimde inşa edilmiştir.
-
ÖgeOnsekizinci Yüzyıl İstanbul Yapılarında Sütun Başlıkları(Fen Bilimleri Enstitüsü, 1996) Önel, Emine ; Özer, Filiz ; 55644 ; Mimarlık Tarihi ; History of Architecture"XVIII. Yüzyıl İstanbul Yapılarında Sütun Başlıkları" konulu bu çalışma altı ana bölüm içerisinde ele alınmıştır. Tez konusunun dönemini oluşturan XVIII. Yüzyıl Osmanlı împaratorluğu'nda Batılılaşma ya da Batıya Açılma olarak adlandırılan dönemdir. Osmanlı împaratorluğu'nda Batılılaşma siyasal, askeri ve sosyal alanlarda görülmüştür. Bu süreçte mimarlık alanında da değişimler yaşanmıştır. Osmanlı Mimarlığı bu değişimi kendi özgün geleneği içerisinde geliştirerek, batıya öykünmekten çok yeni bir üslup oluşturarak yaşamıştır. Mimarideki bu değişimi yapılarda kullanılan sütun başlıklarında da izleyebilmemiz mümkündür. Tezin giriş bölümünü oluşturan birinci bölümde, önce Osmanlı împaratorluğu'nda Batılılaşma Dönemi ile ilgili kısa bir açıklama yapılmıştır. Daha sonra tezin amacı belirtilmiştir. Tezin dönemini oluşturan XVIII. Yüzyıl'ın tarihsel sınırlan çizilmiştir. Metin kısmının ve görsel malzemenin oluşturulmasmda izlenen yöntemler belirtilmiştir. Bu bölümde son olarak Osmanlı Mimarlığı'nda sütun başlıkları konusunda daha önce yapılmış tez çalışmaları hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde sütun başlığı ve tarihçesi ele alınmıştır. Sütun başlığının ve sütun başlığını oluşturan bölümlerin tanımlan yapılmıştır. Sütun başlığının gelişimi kullanıldığı ilk dönemden itibaren ele alınmış, XVIII. Yüzyıl'a kadar incelenmiştir. Sütun başlığı tipleri açıklanırken yapısal ve bezemesel özellikleri açıklanmıştır. Kullanıldıktan dönemlerden önceki dönemlerden etkilenmişlerse bu etkiler ve daha sonraki dönemlere olan etkileri varsa bunlar belirtilmiştir. Sütun başlığının gelişimi, sütun başlığının ilk kullanıldığı uygarlıktan itibaren ele alınmış ve çeşitli uygarlık ve bölgelere göre görülen başlık tipleri, bunlardaki yenilikler ve değişimler anlatılmıştır. Üçüncü bölümde XVIII. Yüzyıfda Osmanlı İmparatoriuğu'nda Batılılaşma Dönemi ele alınmıştır. İmparatorluğun siyasal, askeri, ekonomik ve sosyal alanlardaki batılılaşma süreci açıklanmıştır. Mimarideki değişimler behrtilmiştir. Dördüncü bölüm tezin katalog bölümünü oluşturur. Katalog bölümünde daha önce sınırlan çizilen bu dönemde, inşa edilmiş olan yapılar kronolojik sıra içerisinde ele alınmıştır. Yapıda kullanılmış olan sütun başlığı tiplerinin neler olduğu belirtilmiştir. Bu başlık tiplerinin özellikleri anlatılmış ve başlık tiplerinin yapı içersinde bulunduklan yerler behrtilmiştir. Anlatılan sütun başlığı tipleri, yapılara ait fotoğraflarla gösterilmiştir. Beşinci bölüm tezin değerlendirme bölümünün yapıldığı bölümdür. Bu bölümde XVIII. Yüzyıl İstanbul yapdanndaki sütun başlığı tipleri belirlenmiştir. Tezin altıncı bölümü sonuç bölümünü oluşturur. Bu bölümde XVIII. Yüzyıl Osmanlı Mimarlığı'nda İstanbul'da inşa edilen yapılarda kullanılmış olan sütun başlıklarının gelişim çizgisi anlatılmıştır. Bu dönemde kullanılmış olan başlıklardaki çeşitlilik ele alınmıştır.