FBE- Mimarlık Lisansüstü Programı - Doktora
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Gözat
Konu "Alexandre Beaux Arts Nineteenth Century Architecture Eclecticism Ottoman Imperial School of Fine Arts" ile FBE- Mimarlık Lisansüstü Programı - Doktora'a göz atma
Sayfa başına sonuç
Sıralama Seçenekleri
-
ÖgeBeaux Arts Kökenli Bir Mimar Olarak Alexandre Vallaury’nin Meslek Pratiği Ve Eğitimciliği Açısından kariyerinin İrdelenmesi(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2015-01-05) Say, Seda Kula ; Batur, Afife ; 502072104 ; Mimarlık ; ArchitectureOndokuzuncu yüzyıl sonu Osmanlı mimarlığının önemli bir figürü olan mimar Alexandre Vallaury (1850-1921), günümüze dek sınırlı sayıda bilimsel araştırmaya konu olmuştur. Halen kullanımda olan çok sayıda prestijli yapının mimarı olan Vallaury, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında, özellikle başkent İstanbul'da, azımsanmayacak nitelik ve nicelikte mimari üretim yapmıştır. Ülkenin formel anlamda ilk mimarlık ve sanat okulu olan "Sanayi-i Nefise Mektebi"'nin kurucu eğitimci kadrosunda yer alarak uzun yıllar burada mimarlık eğitimi veren mimar, bu çok yönlü kariyerinin yanısıra aile kökeni ve uluslararası ilişkileriyle de araştırmaya değer ilginç bir karakterdir. Vallaury'nin aktif mesleki kariyerini sürdürdüğü iki Meşrutiyet arası yaklaşık otuz yıl, Türk mimarlığında ve özellikle başkent İstanbul'da çok farklı mimari akımların denenip uygulanabildiği ve gerek kentsel yaşam gerekse mimari uygulamalar anlamında çoğulcu ve liberal bir atmosferin hakim olduğu bir geçiş dönemidir. Bu süreç aynı zamanda, yeni yapı teknolojileri, yeni yapı programları ve yapı sektöründe uzman işgücüne büyük talebin olduğu yoğun bir imar ve kentsel gelişim dönemi olmasıyla da farklıdır. Vallaury bu dönemde aktif mesleki ve eğitimci kariyeriyle ülke mimarlığını etkileyen ve özellikle eğitimci rolüyle bir sonraki döneme geçişi hazırlayan figürlerden biri olarak dikkati çekmektedir. Vallaury'i bu role hazırlayan eğitim ve çevresel etkilere bakıldığında ise ilk gençliğinin on yılını geçirdiği Paris ve ciddi bir eğitim aldığı dönemin dünya çapında etkin bir kuruluşu olan École des Beaux Arts öne çıkmaktadır. Paris bu dönemde önemli kentsel dönüşümlere, büyük dünya sergilerine ve yeni teknoloji uygulamalarına sahne olmaktaydı. École des Beaux Arts ise 1830'larda ülkedeki gelişime paralel olarak geçirdiği çalkantılar ve sonrasında okul bünyesinden çıkan güçlü kuramcıların diskurlarına sahip çıkarak Avrupa ve dünya mimarlığının yönlendirilmesinde söz sahibi olmaya devam etmekte ve özellikle Vallaury'nin öğrenciliği döneminde eklektizmi benimseyen bir kuruluş olarak ortaya çıkmaktadır. On yıldan fazla süren Beaux Arts eğitimi, Paris görgüsü ve özellikle politik tutum, teknik yeterlik ve tarihsel referans saçayağında uzlaşmacı çözümler hedefleyen eklektizm diskurunun etkisi, Vallaury'nin mimar altyapısını oluşturmasında sn derece önemli rol oynamıştır. Mimar, az sayıda Beaux Arts referanslı mimardan biri ve bu altyapıya ve uzlaşmacı eklektizm anlayışına sahip bir uzman kişi olarak İstanbul'a dönüşünde, kısa sürede Osmanlılık-Türklük idealine uygun olarak toplumsal anlamda kapsayıcı ve kavrayıcı kültür politikalarını oluşturmaya çalışan Osman Hamdi Bey ekibinde kendine yer bulmuştur. Entelektüel anlamda güçlü bir söyleme sahip olan Osman Hamdi Bey, gerek Sanayi-i Nefise Mektebi'nin Beaux Arts modeline göre kuruluşunda yaptıkları işbirliği, gerekse almasına vesile olduğu kamu ve özel kişi ve kuruluşlara ait yapı projeleri bağlamında Vallaury'nin mesleki kariyerinde ikinci en önemli etki olmuş olmalıdır. Bu şekilde başlayan itibarlı kariyeri boyunca çok sayıda projeye imza atan ve çok sayıda öğrenci yetiştiren Vallaury, Osmanlı-Türk mimarlığında Beaux Arts Okulu'nun bellibaşlı temsilcisi olmuştur. Ülke mimarlığının bu önemli geçiş döneminde sözkonusu Beaux Arts altyapısıyla hem mimarlık pratiği hem de eğitimine dikkate değer katkı ve etkiler yapmıştır. Bu nedenle bu çalışmada Vallaury'nin kariyeri ve tasarım anlayışının, bir Beaux Arts okulu temsilcisi olarak Osmanlı-Türk mimarlığına yaptığı katkılar ve etkiler yönünden ele alınması benimsenmiştir. Bu amaçla, öncelikle Vallaury'nin tasarım anlayışını oluşturan bileşenler, etkileyen faktörler ortaya konmuştur. Bu çerçevede öncelikle, mimarın aile kökeni, tabiyeti, ilişkileri, devlet görevleri gibi biyografik veriler incelenmiştir. Sonrasında, dönemin mimari faaliyet üzerinde etkili olan sosyo-ekonomik şartları ile Osman Hamdi Bey - Vallaury ilişkisi irdelenmiş ve mimarın yetişmesinde en önemli ve sistemli etken olarak o dönemde geçerli olan Beaux Arts Okulu mimari tasarım ilkeleri ayrıntılı şekilde incelenerek mimarın tasarım davranışı için değerlendirme ölçütleri oluşturacak şekilde maddeler halinde ortaya konulmuştur. Bu amaçla gerek yerli ve yabancı literatür taraması, gerekse arşiv araştırmalarından faydalanılmış; aynı zamanda Paris'te Ecole des Beaux Arts kampüsü ve dönem binalarında saha çalışması yapılmıştır. Sonraki adımda yine önceki bilimsel çalışmalar, arşiv taramaları ve literatür taramaları yoluyla belirlenen Vallaury yapılarından karşılaştırma ve analize baz oluşturacak bir seçki oluşturulmuştur. Bu seçki dahilindeki yapılar için gerek sahada gerekse arşivlerde yoğun çalışmalar yapılarak binalar Beaux Arts tasarım ilkelerine göre analiz edilmiş ve her biri için Vallaury'nin tasarımsal tercihleri de tespit edilmeye çalışılmıştır. Nihayetinde ayrı ayrı sonuçlar bir araya getirilerek Vallaury'nin tasarım davranışı, Beaux Arts ilkelerinin sonuç ürünlerindeki ağırlığı değerlendirilmiş ayrıca mimarın kariyeri boyunca oluşturduğu ve farklı tarihsel referansların ağırlıkta olduğu tasarım sözlüğü bina analizler yoluyla derlenmeye çalışılmıştır. Vallaury'nin ülke mimarlığına katkısının bir başka ve önemli boyutu olan Sanayi-i Nefise Mektebi mimarlık eğitimi de ayrı bir başlık altında incelenerek, ulaşılabilen kısıtlı kaynaklar çerçevesinde mimarın uyguladığı eğitimin niteliği ve sonuçları, okul müfredat ve kuralları, yapılan projelerin konuları, ilk mezunların mimari faaliyetler çerçevesinde ortaya konulmaya çalışılmıştır.