LEE- Şehir ve Bölge Planlama Lisansüstü Programı

Bu topluluk için Kalıcı Uri

http://hdl.handle.net/11527/19454

Gözat

Konu "Beyazıt Meydanı" ile LEE- Şehir ve Bölge Planlama Lisansüstü Programı'a göz atma
  • Öge
    Kapsayıcılık açısından kamusal alanlar: Beyazıt Meydanı örneği
    (Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023) Şükür Keskin, Elif ; Türk Şence, Şevkiye ; 791098 ; Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
    Kamusal alanlar, insanların bir araya gelmesini, birbirleriyle etkileşim kurmalarını sağlayan herkesin kullanımına açık olan alanlardır. Meydanlar, sokaklar, parklar vb. gibi alanlar olarak da tanımlayabileceğimiz kamusal alanlar kullanıcıların kent içerisindeki toplanma alanları olmuştur. Antik dönemlerden beri var olan kamusal mekânlar, şehircilik tarihinde tartışılmaya başlandığından itibaren dönem koşullarına göre sürekli bir değişme ve gelişme içerisinden olmuştur. Bu değişim içerisinde kamusal alanlarda toplum yararı gözetildiği için herkesin kullanabileceği şekilde tasarlanmıştır. Herkes için tasarlanan kamusal alanlar; erişilebilirlik, faaliyetler, rahatlık ve sosyallik olmak üzere dört ana kapsayıcılık bileşeninden oluşmuştur. Bu tez çalışması ile günümüz kamusal alanlarının kapsayıcılık açısından incelemesinin yapılmıştır. Toplumun her bireyi tarafından kolaylıkla erişilmesi gereken kamusal alanların aslında tamamen kapsayıcı olmadığı ortaya koymaktır. Çalışma alanı için İstanbul, Fatih'te yer alan Beyazıt Meydanı, kamusal alanının kapsayıcılık bileşenini irdelemek için seçilmiştir. Konum olarak tarihi yarımadada yer alması meydanı kentin tarihi merkez noktalarından biri haline getirmiştir. Ayrıca alan etrafında İstanbul Üniversitesi'nin kampüslerinin yer almasından, meydana yakın hem tarihi hem ticari odak noktalarının konumlanmasından ve çok sayıda kişi tarafından kullanılmasından dolayı örnek çalışma alanı olarak seçilmiştir. İlk olarak kamusal alanlarda kapsayıcılığın önemi, tarihçesi, bileşenleri ve kamusallığı artırmaya yönelik stratejiler konusunda literatür araştırması yapılmıştır. İkinci olarak, kapsayıcılık açısında kamusal alanlar ile ilişkili örnekler araştırılmış ve değerlendirilmiştir. Üçüncü olarak ülkemizde kamusal alanların kapsayıcılığına dair yasal mevzuat irdelenmiş ve son olarak seçilen çalışma alanı üzerinde incelemeler yapılmıştır. Alan çalışmasında önce alanın konumu, ulaşımı, önemi ve tarihçesi ardından alana dair alınmış olan mekânsal plan kararları incelenmiştir. Yapılan detaylı inceleme sonrasında sahada yapılan gözlem, fotoğraflama ve görüşme çalışmalarının ardından literatür araştırması neticesinde oluşturulmuş olan kamusal alan kapsayıcılık bileşenleri Beyazıt Meydanı örneği üzerinde alanın kapsayıcılığını sorgulamak adına ayrı ayrı irdelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda Beyazıt Meydan sosyallik ve erişilebilirlik bileşenlerinin yetersiz olması başta olmak üzere çalışmalar ve gözlemler neticesinde alanın kapsayıcılık bakımından kısmen kapsayıcı olduğu belirlenmiştir. Kamusal alanların kapsayıcı olma niteliklerini kısmen kaybettiği tespit edilmiştir.