FBE- Şehir ve Bölge Planlama Lisansüstü Programı
Bu topluluk için Kalıcı Uri
Şehir ve Bölge Planlaması Ana Bilim Dalı altında bir lisansüstü programı olup, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim vermektedir.
Gözat
Yayın Türü "Tez" ile FBE- Şehir ve Bölge Planlama Lisansüstü Programı'a göz atma
Sayfa başına sonuç
Sıralama Seçenekleri
-
ÖgeAn analytic approach to the shopping centers in Istanbul metro politan area case study Levent-Etiler district, Akmerkez shopping center(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2001) Beygo, Cem ; Dökmeci, Vedia ; 112253 ; Şehir ve Bölge Planlama ; Urban and Regional PlanningKentiçi ticari faaliyetlerinin tarihi Yunan kentlerindeki agoralara kadar gitmektedir. Tarih boyunca perakendecilik bir çok faktöre bağlı olarak gelişim göstermiştir. Ancak, ticari faaliyetlerdeki en önemli mekansal, sosyal ve ekonomik değişimler 20. yüzyılda meydana gelmiştir. Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısından sonra, alışveriş merkezleri kent merkezlerinin yerini alan, ticari olarak karlı ve sosyal olarak canlı toplanma yerleri olmuşlardır. 1980'lerden sonra, perakendecilerin uluslararasılaşmaları ve küreselleşmenin etkileri perakendeciliğe ve alışveriş merkezlerine yeni bir boyut kazandırmıştır. 1980'ler dünya piyasalarına katılmayı amaçlayan Türkiye için önemli bir dönüm noktası olmuştur. İstanbul'un Türkiye ekonomisindeki önemli rolünden dolayı, 1980'lerdeki değişimler İstanbul'un da önemini arttırmıştır. Bu dönemdeki yatırımlar, ağırlıklı olarak ticaret, turizm ve finans sektöründe yoğunlaşmıştır. 1990'larda bütün dünyada perakendecilikte görülen hızlı büyüme, İstanbul'da da alışveriş merkezleri ve büyük marketlerin sayısında artışa neden olmuştur. Bu dönemde, Avrupalı ve Amerikalı yabancı perakendeciler de İstanbul'da yatırım olanakları aramışlardır. Bu tez, İstanbul'da perakendecilik sektöründe büyük potansiyel olmasına ve İstanbul'un yabancı perakendeciler tarafından son derece karlı bir pazar olarak görülmesine rağmen, alışveriş merkezlerinin yatırım ve yapımları esnasında bilimsel yer seçim kriterleri kullanılmadan yapılan tercihler sonucu ortaya çıkan durumu irdelemeyi amaçlamaktadır. Bu yaklaşımın sonuçlan, alışveriş merkezlerinin yalan çevresinde oluşan trafik sıkışıklığı, orta ve uzun vadede perakendecilerin kârlılık oranlarındaki düşüşler ve kentsel çevrenin geleceği için ciddi problemler olarak ortaya çıkmaktadır.
-
Ögeİstanbul'da Göztepe ve Caddebostan mahallelerinde doku değişim süreci ve nedenleri(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2000) Sağlam, Lale Reyhan ; Ocakçı, Mehmet ; 100897 ; Şehir ve Bölge Planlamaİstanbul metropoliten kenti, 1950 yılından itibaren çok hızlı bir değişim sürecine girmiştir. Bu son elli yıllık büyümenin etkileri incelendiğinde fiziksel, sosyal, kültürel, psikolojik v.b. birçok değişimin meydana geldiği görülür. Değişim sonucu oluşan fiziksel farklılaşma, mevcut kent dokusunda değişim, dönüşüm ve yok olma gibi sonuçlar ortaya çıkamıştır. İstanbul metropoliten kentinde gözlenen bu hızlı büyümeyi, anlaşılabilir kılmak için, mahalle ölçeğindeki değişim boyutlarının ortaya konması önem taşımaktadır. İstanbul metropoliten kentindeki doku değişimini incelemek ve elde edilen bulguların değerlendirilmesiyle ortaya çıkan sonuçlarla planlamaya ve tasarım çalışmalarına katkıda bulunmak amacıyla, Anadolu yakasında, bu hızlı büyümenin ve kentsel doku değişiminin, açıkça izlenebildiği bir yer olması açısından Göztepe ve Caddebostan MahallelerijÇalışma alam olarak belirlenmiştir. Bu bölge tarihi gelişme sürecinde oluşan kentsel doku örneklerini hala yansıtması ve İstanbul'da belirli zaman dilimi içinde ortaya çıkan büyük doku değişimlerinden de nasibini almış olması açısından incelemeye değer bulunmuştur. Bu alanda yaşanan değişimlere rağmen, yine de fonksiyonun süreldiUğinin devam etmesi, bu bölgenin incelemeye değer sebeplerinden bir diğeridir. Bölgenin şuurları, demiryolu ve deniz gibi doğal ve yapma çevre elemanları tarafından kuşatılmıştır ve genişlemek için yeterli alana sahip değildir. Araştırma alam üzerinde yapılan çalışmada şöyle bir yöntem uygulanmıştır: Göztepe ve Caddebostan Mahalleleri'ndeki çalışma, doku değişimi üzerindeki etkin konumlarından dolayı belirli dört dönemde incelenmiştir. Bu araştırma 1/5 000 ölçekteki Cumhuriyet dönemi 1923 yılına ait halihazır haritada, 1950 sonrası hızlı gelişim sürecinin etkileri 1960 yılma ait halihazır haritada, 1973 sonrası Boğaziçi Köprüsü ve çevreyollanmn kent dokusu üzerindeki genel değişiminin bu bölgedeki etkileri 1985 yılma ait halihazır haritada ve son olarak mevcut durum özellikleri 1998 yılına ait halihazır haritalar üzerinde analiz edilmiş, doku farklılıkları saptanmıştır. Mahalle ölçeğinde ele alman çalışmada eski döneme ait ve mevcut durumun genel doku yapılan birbirlerine göre farklılıklar ortaya çıkarılmıştır. vuı Göztepe ve Caddebostan'daki kent dokusuna ait bulgular, beş grupta toplanmış ve bu bulguların analizleriyle araştırma alanına ait doku analizi değerlendirmeleri yapılmıştır. Toplanan verilere ait birinci grup analizler, yol durumu ve kavşak analizleridir. 1923, 1960, 1985 ve 1998 yıllarına ait halihazır haritalarlar üzerinde yapılmıştır. Bu dokulardaki, yol kesişimleri olan kavşakların sayılan toplamda ve ana arterlerde bulunmuş, daha sonra bulunan değerler, birbirleriyle karşılaştırılıp, değişim yüzdeleri buna göre değerlendirilmiş ve bu değişimi etkileyen etkenler araştırılmıştır. İkinci grup analizler, yapı adaları ve parselasyon değişimlerinin belirlenmesiyle mevcut halihazır haritalarlar üzerinde yapılmış, bulunan değerler birbirleriyle karşılaştırılmış ve bu değişimi etkileyen etkenler araştuılmıştır. Üçüncü grup analizler, doluluk-boşluk analizleri olmuş, mevcut halihazır haritalarlar üzerinde bina sayılarındaki değişim belirlenerek boş alanların nitelikleri incelenmiş ve değişim oranları belirlenmiş, bulunan değerler karşılaştırılarak bu değişimi etkileyen sebepler araşünlmıştır. Dördüncü ve son olarak üçüncü boyut ile ilgili analizler, bölgedeki binaların kat yükseklMerinin birbirlerine göre değişimini nelere bağlı olduğu ve bölgenin imar planlan bu değişen yükseklik sınırlarına etkilerinin nasıl olduğu incelenerek yapılmıştır. Toplanan bulgular üzerinde yapılan analizler sentezlenerek değerlendirilmiş ve araştırma alanının kentsel dokusunun değişim süreci bu veriler yardımıyla saptanmıştır. Hızlı ve plansız büyümenin kent dokusunda geri dönüşü mümkün olmayan hasarlara sebep olduğunu bu çalışma vurgulamıştır. Göztepe ve Caddebostan örneğinde görüldüğü gibi doku gelişme adı altında değişirken, elli yıl gibi kısa bir sürede geçmişim kaybetmiştir. îstanbul'lunun gözüyle bir hafta sayfiye yeriyken, bugün hızla yükselen beton duvarlar arasında, herhangi bir kent mekanı görünümündedir. Sahip olduğu tanımını kaybetmiş ve bugün yapılmakta olan bina karakterlerinin gösterdiği gibi kaybetmeye de devam etmektedir.
-
Ögeİstanbul'un değişik mahallelerinde kullanıcı hoşnutluğunun karşılaştırılması(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2004) Topçu, E. Ümran ; Dökmeci, Vedia ; 175839 ; Şehir ve Bölge Planlama ; Urban and Regional Planning1950'lerden itibaren İstanbul'da görülen hızlı kentleşme, kentte yaşayan insanların fiziksel çevrelerinin bozulmasına, planlama sorunlarına ve mekanlar arası dengesizliklerin artmasına neden olmuştur. Kentsel alanda hizmetlerin gereksinimlere cevap verememesiyle, yaşamın bütün alanlarında kalite düşmüştür. Böylece kentliler giderek kentsel yaşamdan hoşnut olmayan bireyler haline gelmişlerdir.İnsanın çevresi ile olan ilişkisi hiç eksilmeyen ve hatta giderek artan bir ilişki olduğuna göre , insan ve yakın çevresi arasındaki ilişkilerin yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir .Literatürde de insanların fiziksel çevrelerine uyumları konusunda çalışmalar artmaktadır. Çalışmalarda insan-çevre ilişkisinin zamana ve mekana bağlı karşılıklı dinamik bir ilişki şeklinde araştırılmakta olduğunu görmekteyiz. Araştırmalar, yaşam kalitesi yüksek olan mekanlarda yaşayanların, daha mutlu, daha üretken ve yaşamlarından daha hoşnut bireyler olduklarını göstermektedir .Günümüzde artık kalitenin bir hak olduğu konusunda toplum bilinçlenmektedir. 80'li yıllardan itibaren benimsenen kalite anlayışı, kullanıcı isteklerine uygunluk vesüreklilik içeren çevrelerin planlanması ile kentsel planlama alanında da kaliteanlayışının var olması gerektiğini göstermektedir. -Yaşamın çok bileşenli bir yapıya sahip olması, araştırmacıları bileşenler arasındaki , ilişkileri açıklamaya yönelttiğini söyleyebiliriz. Literatürdeki araştırmalarda,araştırmacının bilim dalına göre, çeşitli yöntemler kullanıldığını görmekteyiz. .Planlama bakış açısıyla yapılan çalışmalarda genellikle istatistiksel analiz metodlarıkullanılarak, hoşnutluğa etki eden faktörler belirlenmeye çalışılmıştır .Kentler arası vekent içi karşılaştırmalar yapılmaya ve değişen yaşam koşu11arına göre bireylerin tercihlerinin ortaya çıkarılmasına çalışılmaktadır. Böylelikle kentsel yaşamdan hoşnutluğun yükseltilmesine çalışılmaktadır .Bu çalışmada, insanların algıladıkları yakın çevreden hoşnutlukları, başka bir deyişle mahallelerinden hoşnutlukları, iki ayrı maha11ede karşılaştırmalı olarak ve kullanıcıların yaş, eğitim ve mesleki özellikleri gözönüne alınarak farklı istatistiksel analiz yöntemleriyle incelenmiştir. İstanbul Metropoliten Alanının, Anadolu Y akasından seçilen iki mahallede örnekleme yapılmıştır .İki mahallede toplam dörtyüz ( 400) katılımcıya kentsel yaşam faktörleri ile ilgili fikirleri sorulmuştur . Anketlerden elde edilen veriler önce ki-kare anlamlılık sınamasından geçirilerek birbirleriyle olan ilişkileri incelenmiştir. Sonra, Faktör Analizi ve Lojistik Regresyon Analizi yapılmıştır. Faktör Analiziyle, çok sayıdaki değişken, birbirleriyle yüksek ilişkisi olan faktörlere indirgenmiş, yani yapılarının açıklanması kolaylaştırılmıştır.Daha sonra aynı değişkenler kategorik değişkenler haline getirilerek Lojistik Regresyon Analizi yapılmıştır. Lojistik Regresyonla gruplama yapmak suretiyle 520 hoşnut olma ya da olmama oranı belirlenmiştir. Başka bir ifadeyle, bir bireyin mahallesinden hoşnut olma olasılığı belirlenmeye çalışılmıştır.Netice olarak, analizlerin sonucunda bağımsız değişkenlerin bağımlı değişken olan ''Mahalleden Hoşnutluk'' üzerindeki etkileri elde edilmiştir. Buna göre mahalledenhoşnut olma olmama olasılığının belirlenmesinde etkili olan bağımsız değişkenler Anadoluhisarı için ''Belediye çok az hizmet veriyor ,, " ve " ''Ben kendimi buralı hissediyorum'' değişkenleridir. Ataşehir için ise, ''Burada hayat sıkıcı , , ve ''Kendimi bu mahalleye ait hissediyorum'' değişkenleridir. Bu sonuçlara göre bu değişkenlerin, bireylerin mahallelerinde en belirgin olarak algıladıkları özellikler olduğu görülmektedir .Kısaca özetlemek gerekirse, bu çalışmanın sonunda İstanbul ' da geleneksel ve modem olarak sınıflandırılan iki mahallede, bireylerin hoşnutluğunu öznel değerlendirmelerin etkilediği anlaşılmıştır. Hoşnutluğun kullanıcılar" tarafından değerlendirilmesinin plancılar ve politikaları üretenler açısından da önemli olduğu düşünülmektedir, çünkü plancıların ve politikaları belirleyenlerin algılamaları ile onların planladıkları mekanların kullanıcılarının algılamaları her zaman aynı olmayabilir.