FBE- Endüstri Mühendisliği Lisansüstü Programı - Yüksek Lisans

Bu koleksiyon için kalıcı URI

http://hdl.handle.net/11527/31

Gözat

Yazar "Akçaoğlu, Özcan" ile FBE- Endüstri Mühendisliği Lisansüstü Programı - Yüksek Lisans'a göz atma
  • Öge
    Değer Akış Haritalarında Belirlenen Darboğazların Çözümü İçin Bayes Ağları İle Senaryo Üretimi: Çamaşır Makinası Fabrikasında Bir Uygulama
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2012-06-26) Akçaoğlu, Özcan ; Kayakutlu, Gülgün ; 433967 ; Endüstri Mühendisliği ; Industrial Engineering
    Günümüzde giderek artan rekabet ortamı, küreselleşme olgusu ve teknoloji alanındaki büyük gelişmeler bulunduğu sektöre bakılmaksızın tüm şirketlerin üzerindeki zorlayıcı unsurların etkisini sürekli artırmaktadır. Şirketler gittikçe sertleşen piyasa koşullarında fark yaratabilmek ve hayatlarını sürdürebilmek için faaliyet gösterdikleri sektörlere göre değişen çözümler üretmektedirler. Rekabet koşullarının en sert şekilde yaşandığı sektörlerin başında gelen üretim sektöründe faaliyet gösteren firmalar daha hızlı ve daha düşük maliyetli üretim yapmak, üretim maliyetlerini minimize ederek karlılık seviyelerini artırmak için çaba göstermekteler. Üretim sektöründe verimliliğin ve üretim kapasitesinin artırılması için toplam kalite veya yalın üretim teknikleri gibi güncel teknikler kullanılır. Bu yöntemlerin başarılı olması içinse verimliliği düşüren etmenlerin neler olduğu kesin olarak saptanmalı, problemler tanımlanmalı ve analitik çözümler üretilmelidir. Değer akış haritalama tekniği, üretim firmaları için önemi son yıllarda daha da iyi anlaşılan yalın üretim yöntemlerinden biridir. Üretimde yer alan tüm malzeme ve bilgi akışını ve ürünlerin ortaya çıkması için gerçekleştirilmesi gereken süreçleri gösteren değer akış haritaları, firmaların kaynaklarını verimsiz kullanmalarına sebebiyet veren süreçlerin incelenmesinde ve iyileştirilmesi gereken proseslerin tespit edilmesinde önemli katkı sağlayan bir yalın üretim metodolojisidir. Değer akış haritalama tekniğinde birbirini etkileyen süreçlerin ilişkileri analiz edilerek, gelecek senaryoları ile daha etkin bir çözüm üretilebilir. Bayes ağları, karar verme süreçlerine destek olmak için çözüm alternatifleri arasındaki ilişkileri görselleştiren bilişsel haritaları kullanır. Bilişsel haritalama tekniğini temel alarak oluşturulan bir bayes ağı modeli, çözüm alternatiflerini temsil eden düğümler, kaynakları temsil eden düğümler ve problemleri sembolize eden düğümlerden oluşmaktadır. Bayes ağlarında yer alan bu düğümlerde kesinlik içeren her tanımlama modelin oluşturulmasını ve incelenmesini kolaylaştırmaktadır. Kısıtlı kaynak değişkenlerini de değerlendirmeye alan bayes modeli oluşturulup incelendikten sonra karar alma süreçlerine fikir sağlayıcı veriler elde edilebilir. Bu çalışma kapsamında bayes inanç ağları modeli kullnılarak değer akış haritalama tekniğine bağlı olarak belirlenen darboğazların incelemesi gerçekleştirilmiştir. Beyaz eşya üretimi sektöründe faaliyet gösteren bir fabrika da uygulama yapılmıştır. Bunun için, ilk olarak bayes ağlarında işletme kaynakları olarak tanımlana değişkenler belirlenmiştir. Daha sonra ele alınacak darboğaz süreçler ve bu darboğazlara yönelik çözüm alternatiflerine ait değişkenler belirlenerek bu değişkenlerin farklı olasılık durumları tespit edilmiştir. Darboğaz süreçlerin ortadan kaldırılması için uygulanacak alternatif çözümleri, bu çözümler arasındaki ilişkileri ve koşullu olasılık tablolarını belirleyebilmek için uzmanlar ile sürekli görüşülmüş ve üç farklı anket uygulaması yapılmıştır. Daha sonra farklı senaryo koşulları altında model incelenerek modelde yer alan değişkenlerin farklı olasılık durumları için darboğaz süreçlerin çözüm beklentisindeki değişimler analiz edilmiştir. Ardından her bir çözüm alternatifinin problemli alanlar üzerindeki birebir etki derecesini analiz edebilmek için duyarlılık analizleri yapılmış ve elde edilen sonuçlar derlenerek gelecek durum akış haritasında kullanılabilecek veriler olarak kayıt altına alınmıştır. Son olarak da, modele dair kısıtlar ele alınarak gelecekte yapılacak çalışmalara öneriler sunularak bu tekniğin geliştirilebilmesi için değerlendirmelerde bulunulmuştur.