(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2009-06-24)
Alkan, Hasan Onur; Gerdemeli, İsmail; Konstrüksiyon; Construction
Günümüz dünyasında, gemi inşa endüstrisinde, Türkiye önemli bir rol üstlenmektedir. Gemi yapımında kullanılan parçaların taşınması için ise çok sayıda ve farklı tonajlarda krenlere ihtiyaç duyulmaktadır. Tersanelerde en yaygın kullanılan kren tipi portal krenlerdir. Bu çalışmada öncelikle krenin sahip olması gereken yükseklik, ray açıklığı, kaldırma yüksekliği, kren hızı ve araba hızı gibi ana özellikler tespit edilmiştir. Daha sonra, krenin bütün parçalarının boyutları ve kullanılması gereken tahrik ve iletim elemanları belirlenmiştir. Sonlu elemanlar analizinden önce parçaların analitik hesapları yapılmış, analiz işleminde krene uygulanacak kuvvetlerden bazıları da bu hesaplarla belirlenmiştir. Sonlu elemanlar analizi için ilk olarak bir çizim programı yardımıyla, sistemin üç boyutlu modeli oluşturulmuştur. Sonlu elemanlar yöntemi kullanılarak model küçük parçalara (sonlu elemanlar) ayrılmıştır. Bir analiz programı kullanılarak ve krenin kendi ağırlığı, taşıyacağı yük, kanca ağırlığı, araba ağırlığı, rüzgar yükü ve hareket esnasında oluşacak dinamik yükler göz önünde bulundurularak, kren üzerinde oluşan gerilmelerin, emniyet gerilmesini aşıp aşmadığı kontrol edilmiştir. Parçaların ayrı ayrı ele alınan gerilme analizi sonuçlarında, bu değerin aşılmadığı görülmekle beraber, bazı parçaların kritik bölgelerinde gerilmelerin emniyet değerine çok yakın olduğu tespit edilmiştir. Bu bölgelerde uygun düzeltmeler gerçekleştirilmiştir.