FBE- Makine Mühendisliği Lisansüstü Programı - Yüksek Lisans

Bu koleksiyon için kalıcı URI

http://hdl.handle.net/11527/9782

Gözat

Yazar "503091323" ile FBE- Makine Mühendisliği Lisansüstü Programı - Yüksek Lisans'a göz atma
  • Öge
    Cu ve Ti ile alaşımlandırılmış çinko levhalarda (titanzink) iç yapının şekillendirilebilirlik özelliklerine etkisi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2012-01-25) Akay, Akcan ; Demirkol, Mehmet ; 503091323 ; Makine Mühendisliği ; Mechanical Engineering
    Çinko; demir, alüminyum ve bakırdan sonra dünyada en çok uygulama alanı bulan metaldir. Geçmişten günümüze çinko levhaların özellikle çatı ve duvar kaplama uygulamalarında önemli bir yeri olmuştur. Gerek atmosfer koşullarındaki üstün korozyon dayanımı, gerekse yaygın ve ekonomik oluşu nedeniyle çinko bu tip uygulamalarda sıkça kullanılan malzemelerden birisidir.Bütün bu özelliklerine rağmen çinkonun geliştirilmesi gereken bazı özellikleri de vardır. Özellikle ergime sıcaklığının nispeten düşük olması sebebiyle oda sıcaklığında rekristalize olabilmektedir. Bu durum soğuk şekil vermenin etkisini ortadan kaldırmakta ve pekleşerek dayanım artışını engellemektedir. Bunun yanında oda sıcaklığındaki sürünme dayanımı da diğer metallere kıyasla oldukça kötüdür.Çinkonun bu özelliklerinin iyileştirilmesi amacıyla bakır ve titanyum alaşımlı çinko alaşımlarının (sanayide bilinen adıyla Titanzink) geliştirilmesine çalışılmıştır. Son yıllarda yukarıda bahsedilen uygulamaların tamamında alaşımsız çinkolar yerini bu tür alaşımlara bırakmış durumdadır. Bu alaşımlarla çinkonun sürünme dayanımı artırılmış, tane irileşmesinin önüne geçilmiş ve buna bağlı olarak da belli miktarda dayanım artışı sağlanmıştır.Bu çalışmada ticari saflıkta çinko levhalarla bakır ve titanyum alaşımlı çinko levhaların iç yapısı ve mekanik özellikleri incelenmiştir. Daha sonra bakır ve titanyum alaşımlı çinko levhaların oda sıcaklığında tek yönde ve enine (cross rolling) haddeleme sonrası elde edilen iç yapısı incelenmiş ve bunun malzemenin şekillendirilebilirliğine olan etkisi araştırılmıştır.Şekillendirilebilirliğin belirlenmesi için çekme testleri ve Erichsen testleri uygulanmıştır. Yapılan testlerle malzemelerin kopma uzamalarının yanı sıra normal ve düzlemsel anizotropi değerleri de belirlenmiştir. Ayrıca deneysel olarak şekillendirilme sınır diyagramları da elde edilmiştir.