FBE- Kentsel Tasarım Lisansüstü Programı

Bu topluluk için Kalıcı Uri

http://hdl.handle.net/11527/172
Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı altında bir lisansüstü programı olup, sadece yüksek lisans düzeyinde eğitim vermektedir. Araştırma Konuları: Kentsel Dokuda Çevresel Kalite, Kentsel Tasarım Standartları, Kentsel Yenileme, Kentsel Koruma, Kentsel Sağlıklaştırma, Yeni Yerleşme Alanları Tasarımı, Kentsel İmaj ve Kimlik, Bilgisayar Destekli Kentsel Tasarım, Kamusal Alanların Değerlendirilmesi ve Tasarımı

Gözat

Yazar "Akçadoğan, Melek" ile FBE- Kentsel Tasarım Lisansüstü Programı'a göz atma
  • Öge
    Cumhuriyet Dönemi İşçi Yerleşkeleri Ve Lojman Alanlarının Kente Olan Etkileri: Zonguldak Örneği
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2014-06-30) Akçadoğan, Melek ; Ergun, Nilgün ; 10042239 ; Kentsel Tasarım ; Urban Design
    Endüstri devrimi, Avrupa'da 18. ve 19. yüzyıllarda yeni buluşların üretime olan etkisi ve buhar gücüyle çalışan makinelerin makineleşmiş endüstriyi doğurması, bu gelişmelerin de Avrupa'daki sermaye birikimini arttırması olarak açıklanırken, üretim ise mal ve hizmetleri bir dizi işlemden geçirerek biçim, zaman ve mekân boyutuyla faydalı hale getirmek veya faydalılıklarını artırmaya yönelik her türlü etkinlik olarak açıklanır. Zaman ve mekanın üretimdeki önemli kriterler olduğu tanımından anlaşılmaktadır. Bu doğrultuda endüstri ile hat safhaya çıkan üretim için zaman ve mekanın iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu gaye sonucunda kontrollü üretimin sağlandığı fabrikalar ve zaman kaybını aza indiren lojmanların ortaya çıkması kaçınılmaz olmuştur. İlk sanayi kentlerini barındıran ve sanayinin lokomotifleri olan İngiltere, Almanya ve Fransa gibi Avrupa ülkelerindeki ilk lojman örnekleri dikkat çekicidir.  1. Dünya savaşı sonrasında toparlanmaya çalışan yeni bir Cumhuriyet olan Türkiye ilk olarak üretim faaliyetlerine geçmeli ve çağdaşı olan diğer Avrupa ülkeleri ile aynı seviyeye gelebilmeliydi. .Bu amaçla ülkenin çeşitli bölgelerinde ilk santraller  kurulmaya başlanmıştır. Kurulan bu ilk santraller ile Alpullu, Nazilli, Bursa, Kayseri, Karabük, Zonguldak, İzmit gibi şehirler için kırılma noktaları sağlanmıştır. Santraller sadece üretim yapmayacak aynı zamanda ülkenin gereksinim duyduğu yeni bir toplum yapısını oluşturacaktır. Zonguldak kenti, fiziksel ve sosyal yapısının oluşumunda varoluş nedeni olan taş kömürünün etkisi çok büyüktür. Zonguldak taşkömürü havzasının üretime başladığı 1840’lı yıllardan günümüze kadar bölgede birçok işçi lojmanı ve barınağı inşa edilmiştir. Her dönem barınma birimi, kendi ekonomik ve sosyal yapısını göstermesi açısından önemlidir. Osmanlı dönemindeki mahkûm işçiler için üretilen işçi barakalarından Cumhuriyet dönemi bahçeli işçi lojmanlarına kadar değişik yelpazede işçi konutları oluşmuştur. Bu tip yerleşkeler ilk olarak içinde yaşayan insanları farklı şekilde geliştirmiş ve bulundukları şehirleri de etkilemişlerdir. Artık üretim yapmayan bir çok fabrika ve lojman birimi kentin bir köşesinde atıl olarak durmaktadır. Bu tip alanlar kentsel hafıza için önemli, geçmişin endüstri yapılarıdır. Tez kapsamında incelenen İlk Çatalağzı Termik Elektrik Santrali ve Türkiye Taş Kurumu’na ait birçok yerleşke korunması gereken, atıl durumdaki yapılardır. Böylesi değerli ve bir bütün olarak anlam ifade eden yerleşkelerin tamamının ivedilikle tescillenmesi gerekmektedir. Sonrasında ise yerleşkenin teknolojisinin yenilenerek sanayi işlevini sürdürmesi, bu mümkün olmuyorsa yeniden işlevlendirerek bölgeye kazandırılması yerinde olacaktır. Ayrıca bir alt başlık olarak günümüz sorunlarından olan kapalı siteler içinde incelediğimiz işçi yerleşkeleri bir gelecek senaryosu çizebilir.