FBE- Geomatik Mühendisliği Lisansüstü Programı - Doktora
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Gözat
Yazar "Akyılmaz, Orhan" ile FBE- Geomatik Mühendisliği Lisansüstü Programı - Doktora'a göz atma
Sayfa başına sonuç
Sıralama Seçenekleri
-
ÖgeEsnek Hesaplama Yöntemlerinin Jeodezide Uygulamaları(Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Akyılmaz, Orhan ; Ayan, Tevfik ; Jeodezi ve Fotogrametri ; Geodesy and Photogrammetry EngineeringYapay sinir ağları (YSA) ve bulanık çıkarım sistemleri (BÇS) gibi esnek hesaplama yöntemleri, birçok disiplin tarafından prediksiyon, kontrol, sınıflandırma vb. gibi problemlerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada, esnek hesaplama teknikleri kullanılarak gerçekleştirilen jeodezik uygulamalar ele alınmıştır. Bu çerçevede, YSA ile modellemenin temelleri verilmiş ve farklı YSA türleri tanıtılmıştır. Ayrıca literatürdeki belirsizlik kavramları ve değişik tipteki belirsizliklerin ele alınmasında kullanılan yöntemler ile bulanık mantık ve bulanık küme teorisi, bulanık küme işlemleri, BÇS ve değişik BÇS tipleri verilmiştir. Bulanık prediksiyon modelleri için hata yayılması förmülleri türetilmiştir. ANFIS yapısı ve de ANFIS parametrelerin optimizasyonu için etkin bir hibrid öğrenme kuralı sunulmuştur. Yer Dönme Parametreleri (YDP)’nin kestirimi, gravite alanı modellemesi ve GPS/Nivelman Geoidi belirleme olmak üzere üç farklı jeodezik problem için YSA ve ANFIS uygulamaları yapılmıştır. Ayrıca, jeodezide ve ölçmede diğer bazı olası uygulama alanları özetlenmiştir. Sayısal uygulama sonuçları, her iki YSA ve BÇS’nin jeodezide, özellikle süreçlerin girdi-çıktı sistemleri olarak formülize edilebildiği uygulamalar için uygun yöntemler olduğunu göstermiştir. Esnek hesaplama tekniklerinin ayrı ayrı ya da bütünleşik şekilde hibrid teknikler olarak jeodezik uygulamalarının yakın gelecekte artacağı sonucuna varılmıştır.
-
ÖgeKaralarda Su Kütlesi Değişimlerinin Uydu Gravimetrisi İle İzlenmesi(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2013-09-30) Mercan, Hüseyin ; Akyılmaz, Orhan ; 10015257 ; Geomatik Mühendisliği ; Geomathic EngineeringYeryuvarı gravite alanının belirlenmesi ve modellenmesi jeodezinin en önemli çalışma konularından biri olmuştur. Gravite alanına ilişkin bu modellere, jeodezik çalışmaların yanısıra jeofizik, oşinografi ve uzay araştırmalarına ilişkin çalışmalarda da ihtiyaç duyulmuştur. Yeryuvarının dörtte üçünü oluşturan okyanus kitlesi üzerinde herhangi bir gravite bilgisi bulunmadığından, daha önce kullanılan yersel gravimetriyle elde edilen gravite alanı modellerinin güvenilirliği düşüktü. Öte yandan, homojen nitelikte olmayan ölçülerden global bir modelin parametrelerinin kestiriminde de sorun yaşanmaktaydı. Uydu gravimetrisinin gelişimiyle birlikte global gravite modellerinin belirlenmesi çalışmaları hız kazanmıştır. Böylece, Yer’in gravite alanında zamana bağlı değişimlere neden olan ve modellenebilen etkilerin arındırılması ile birlikte zamana bağlı değişime katkısı belirgin olan su kütlesi değişimlerinin izlenmesi mümkün olabilmiştir. Küresel iklim değişimi orta enlemlerde ve orta ve düşük yükseklikteki bölgelerde kuraklığı artırarak milyonlarca insanı su kıtlığı gibi büyük bir problemle karşı karşıya getirmektedir. Bu bölgedeki Orta Doğu ülkeleri gibi ülkemizi de ilgilendiren bu sorunun çözümü için, su havzalarındaki su seviyesi değişimlerinin sık aralıklarla gözlemlenmesi önemli bir bilgi sağlamaktadır. Böyle bir izlemenin yersel ölçülerle yapılması hem yüksek maliyetlidir hem de havzanın tümünü temsil etmez. Diğer taraftan, klasik uzaktan algılama uyduları gerek düşey çözünürlükleri bakımından gerekse yeraltına ilişkin bilgi sağlayamadıklarından kara hidrolojisi çalışmalarında yetersiz kalmaktadır. Klasik uzaktan algılama tekniğinin bu eksikliğini gidermek, yine yapay uydulardan, başka bir yöntem olan uydu gravimetri tekniği ile mümkündür. Bu çalışmada, 30-48 Kuzey Enlemleri ve 20-47 Doğu Boylamları arasında kalan, ülkemizi ve komşu ülkelerin bir bölümünü kapsayan bölgede statik bir gravite alanı modeline (GGM03C) göre olan su kütlesi değişimleri, GRACE (Gravity Recovery And climate Experiment) uydu gravimetri verilerinden hesaplanmış ve bu kütle değişimleri farklı çözünürlükte eşdeğer su kalınlığı (EWT) haritaları olarak hazırlanmıştır. Söz konusu EWT haritaları aylık zamansal ve 300 km ve 600 km gibi iki farklı mekansal çözünürlükle, GRACE uydu misyonunun aylık olarak hesaplanan global küresel harmonik gravite alanı modellerinden (GRACE seviye-2 ya da L2) ve aylık ve yarı aylık zamansal ve 165 km gibi yüksek mekansal çözünürlükle GRACE yörünge üzeri KBR (uydular arası uzaklık değişimleri) ve ivmeölçer verilerinden (seviye-1B ya da L1B) belirlenmiştir.