LEE- Bilişim Uygulamaları-Doktora
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Gözat
Yazar "Şeker, Dursun Zafer" ile LEE- Bilişim Uygulamaları-Doktora'a göz atma
Sayfa başına sonuç
Sıralama Seçenekleri
-
ÖgeElektronik izleme uygulanan hükümlülerin hareketliliğinin mekansal-zamansal analizi: İstanbul ili örneği(Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2021) Bıçakçı, Serhat ; Şeker, Dursun Zafer ; 685264 ; Bilişim UygulamalarıSuçlar mekansal bakış açısıyla incelendiğinde, suç işleyenlerin ve buna maruz kalanların bazı yerlerde daha sık karşılaştıkları görülmektedir. Henüz üzerinde çok fazla çalışılmamış ve yeni bir araştırma alanı olarak karşımıza çıkan elektronik izleme teknolojisi, suçları mekansal bakış açısıyla incelemek için büyük fırsatlar vadetmektedir. Bu fırsatların belki de en önemlisi, daha önce suç işlemiş kişi hareketlerinin detaylı bir şekilde incelenmesiyle yerleri ve suçu incelemek için farklı bir yaklaşım sağlamasıdır. Tez çalışmasında, elektronik izleme uygulanan kişilerin coğrafi bilgi sistemleri aracılığıyla hareketlerinin analiz edilmesiyle kriminoloji teorilerine göre suçların oluşma olasılığının yüksek olduğu yerlere doğru belirli örüntülerinin olup olmadığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Elektronik izleme uygulanmış kişilerin coğrafi bilgi sistemleri yardımıyla hareketlerinin incelenmesi ve suçlu hareketlerini anlamlandırmak için çevresel kriminoloji teorilerinden yararlanılmıştır. Böylece tez ile fiziksel çevrede yer alan bazı mekan ve alanların neden daha fazla suç oluşturduğuna yönelik mevcutta gerçekleştirilmiş çalışmaları destekleyecek nitelikte suç işlemiş kişilerin örüntülerinin tespiti yapılarak öncül bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Tezde, İstanbul'da Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı'nca elektronik izleme takibi gerçekleştirilmiş farklı zamanlardaki (2014 ile 2016 yılları arası) 77 kişinin küresel navigasyon uydu sistemleri aracılığıyla toplanmış elektronik izleme verileri, OpenStreetMap'ten alınmış mekanlara ait veriler ile bu verilerin anlamlandırılmasında kullanılan anket çalışması verileri kullanılmıştır. Denetimli serbestlik kararı uygulanan 77 kişiye ait verilerin anonimliğini sağlamak ve aynı zamanda mekansal çözünürlüğü arttırabilmek için grid bazlı bir çözüm sunulmuştur. Böylece elde edilmiş verilerin mekansal-zamansal analizleri jeoistatistiksel yöntemler kullanılarak coğrafi bilgi sistemleri ve R programlama aracılıyla gerçekleştirilmiştir. Tez çalışmasında, İstanbul'da elektronik izleme verilerinin suç tiplerine göre veri sayıları, yaş aralıkları gibi betimsel bulguların yanı sıra İstanbul için suç işlenmesi için en çekici yerler neresidir ve suç tiplerine göre hotspot alanlarının nerelerde olduğu gibi mekansal-zamansal analiz bulguları da elde edilmiştir. Elektronik izleme uygulanmış kişilerin, en çekici yerler olarak belirlenmiş bölgelerde hangi suç tiplerinin toplamda ne kadar kaldıkları, hangi zaman aralıklarında giriş yaptıklarında ne kadar zaman geçirdiklerine ilişkin analiz sonuçları da elde edilmiş bulgular arasındadır. Elektronik izleme uygulanan kişiler üzerinde yapılan analizler sonucunda suç türü fark etmeksizin ekseriyetinin suç oluşma ihtimalinin yüksek olarak tanımlanan en çekici alanlara gitme eğiliminde olduğu ve özellikle akşam saatlerinde bu alanlara giriş yaptıklarında kalma sürelerinin uzadığı belirlenmiştir. Suç ve mekan arasındaki ilişkinin daha iyi anlaşılması ve çevresel kriminoloji alanında nicel çalışmaların çeşitlenmesi için elektronik izleme verileri etkili bir kaynak olarak düşünülebilir. Tez çalışması sonrasında, elektronik izleme verilerinin farklı il ve bölgeleri kapsayacak şekilde kullanılması ile gerçek zamanlı anlık analizlerin yapay zeka, makine öğrenmesi ve derin öğrenme yardımıyla gerçekleştirilmesine ilişkin çalışmalar disiplinler arası katkılar sunacaktır. Bu öncül çalışma ve sonrasında gerçekleştirilecek benzer çalışmaların sayısının artması ile de suç olgusunu anlama ve engellemede daha ileri bir noktaya geçilmiş olacak ve karar vericilere elektronik izleme hakkında karar vermelerinde yardımcı olabilecek kaynak sağlanmış olacaktır.