Çocuklar İçin Tasarlanan Mekanlarda Bilişsel Sınırlar

Abstract

Bu çalışmada amaç; okul öncesi eğitim kurumlarında, çocuğun mekansal algısındaki önceliklerin neler olduğunun İTÜ Vakfı Dr. Sedat Üründül Anaokulu’nda yapılan alan çalışması doğrultusunda karşılaştırmalı analizlerle araştırılmasıdır. Öncelikle algı – davranış mekanizması kapsamında; algı, bilişim, bilişsel şema, çocuk, davranış, çocuğun gelişimi, çevre, tasarım olgusu, mekansal dizim gibi kavramlar irdelenerek, okul öncesi eğitim kurumlarındaki problemler ve bu kurumlarının sahip olması gereken özellikler aktarılarak alan çalışması için kavramsal bir altlık oluşturulmaya çalışılmıştır. Alan çalışmasında ise tüm tartışılan bilgiler çerçevesinde, çocukta mekan algısı farklı yöntemlerle irdelenmeye çalışılmıştır. Bilişsel haritalama yönteminden yararlanarak çocuğun mekansal algı düzeyleri ve mekansal algıdaki öncelikleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu önceliklerin cinsiyete bağlı değişimi sorgulanmıştır. Ardından mekansal dizim yöntemi ile sosyal etkileşim alanları ve işlevsellik üzerinden mekansal kurgu irdelenmiştir. Çocuğun içinde bulunduğu mekansal kurgunun sosyal etkileşim alanları ve işlevsellik üzerine etkisi araştırılmıştır. Bu mekanın çocuğun bilişsel haritalarına olan farklı yöndeki etkileri ortaya konmaya çalışılmıştır. Gözlem, bilişsel haritlama ve mekansal dizim analiz yöntemlerinden yararlanılarak karşılaştırmalı değerlendirmeler yapılarak; Çocuğun mekansal algısındaki önceliklerinin neler olduğu sorusuna yanıt aranmaya çalışılmıştır.

The objective of this study is to conduct researches based on comparative analysis on the priorities of the spatial perception of a child in pre-school institutions in line with the study conducted in İTÜ Foundation Dr Sedat Üründül Nursery School. Firstly, the perception-behaviour mechanism that allows humans to recognize and understand and to live in harmony with the environment was mentioned. Discussions were made on notions such as perception, cognition, behaviour, environment to conceive perception-behavior mechanism. The characterictics of the childhood period is examined by virtue of the fact that the development of behavioral patterns goes back to the childhood period and the interaction of humans with the environment begins at birth. Then, preschool institutions that are among the most significant places playing a role on the development of children were discussed. After the conceptual frame were built, the field work was started. In the field work; environment and behavior relationship which is conceptually discussed in previous chapters, is investigated by the fieldwork by the the question What are the priorities on the child s spatial perception? Then the fieldwork method that is consist of observations, children’s cognitive mapping studies and analysis of space syntax is explained. In the fieldwork children behaviour data in pre-school is acquired firstly by observation then by children’s cognitive maps. The data which is acquired by observation and layouts are analyed by space syntax methods. The data that are collected from three different method is superposed.