Ürün Tasarımında Anlamlandırma: Oyunsu Ürünler Üzerine Kavramsal Bir Çerçeve

Abstract

Günümüz Postmodern tüketim kültüründe ürün tasarımı, belli bir kavramı ele alıp anlamdırma düzeyinde; eş zamanlı olarak hem söz konusu kavramdan yabancılaşmayı hem de bu kavramın izlerinin ürünlerin bünyelerinde barınmasını sağlayarak, bireyin (tüketici/ kullanıcı) ürünle olan etkileşiminde onu anlam üretimine ve yaratıcılığa nasıl teşvik etmektedir? Çalışmanın kökeninde yatan soru budur. Çalışmada ‘oyunsu’ olarak adlandırılan ürünler salt oyun oynama ve oynatma kaygısından bir noktada kopmuş / kopartılmış olup biçimsel ve işlevsel özellikleri ile bünyelerinde oyun kavramınının dönüşüme uğratıldığı ürünlerdir. Çalışmada oyunsu olarak tanımlanan ürünler ile ilgili kavramsal analizler yapılırken göstergebilimsel ve anlambilimsel söylemlerden yararlanılmış, söz konusu ürünlerin bu söylemlerin de doğrultusunda nasıl anlamlandırıldıkları ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmada kavramsal analizlerinin yapılacağı örneklem kümelerini oluşturmak adına başta Alessi, Pylones ve Koziol firmaları olmak üzere ürün gamlarında ağırlıklı olarak ‘oyunsu’ olarak atfedilen ürünlerin yer aldığı firmaların günlük kullanım nesnesi ürünlerine yer verilmiştir. Çalışmanın özelinde Pylones firmasının Türkiye’deki temsilcisi Pylones firmasının yerel mağazası olan Karınca’da yapılan gözlem, görsel kayıt ve karşılıklı görüşmelerden oluşan bir saha çalışmasına da yer verilmiştir.

In today’s contemporary post-modern consumption culture, in the level of considering of a certain concept and interpreting it, how does product design encourage the person (user/consumer) to meaning generation and creativity during the interaction process with the product, while estranging from the concept and housing these concepts in the structure of products? This is the main question underlying beneath the study. In the study, the products described as “playful” are products which are alienated from the very concept of play. The concept of play has been transformed into something else within these products’ own structures within their formal and functional properties. The aim of the study is to make functional and formal analysis of products and their semiotic values, in the context of product design in general and playful products in focus. In order to form the examplar groups in the study where conceptual analysis will be done, daily usage objects produced by Alessi, Pylones and Koziol with a large number of “playful” products in their product range have been exampled. A field study in the local Pylones shop, which consists of observations at sight, visual records and interviews, have also been included in the study.