Betonarme yapılarda depremler sonucunda oluşan hasarlar ve onarım yöntemleri

Abstract

Bu çalışmada, deprem sonucunda betonarme yapıda meydana gelen hasarlar, yapı hasarının derecelendirilmesi, onarımda kullanılan malzemeler ve onarım yöntemleri incelenmiştir. Betonarme taşıyıcı sistemlerde hasarlar, proje ve yapım sırasındaki hatalardan oluşabileceği gibi yapılarda onarım gerektiren en önemli olay depremlerin yapılardaki etkileridir. Bir yapıdaki hasarın başlıca belirtisi çatlaklardır. Taşıyıcı olmayan elemanlardaki çatlaklar deprem sonucunda veya aşırı oturma ve sehim sonucunda oluşur. Taşıyıcı elemanlardaki çatlaklar ise daha ciddi bir hasarın habercisidir ve oluştuğu taşıyıcı elemana göre mutlaka önlem alınması, onarılması gerekir. 2. Bölümde taşıyıcı elemanlarda oluşabilecek hasar çeşitleri ele alınmıştır. Hasarın onarılmasına başlamadan önce çatlağın sebebine, genişliğine, yerine ve onarım yöntemine karar verebilmek için bir değerlendirme yapılmalıdır. Bunun için yapılan görsel incelemeler ve test metotları yapının hasar durumunun gerçeğe en yakın bir şekilde belirlenmesi için uygulanan yöntemlerdir. 3. Bölümde yapılan görsel incelemeler ve test metotları anlatılmış, kullanılan teçhizatlar ile ilgili bilgi verilmiştir. Deprem sonucunda yapılan hasar tespit çalışmaları işin kilit noktasıdır. Bu çalışmalar belli bir sistematiğe uyularak yapılmalıdır. Deprem hasarı, beklenen düzeyde ve beklenen düzeyin üzerinde hasar olarak ikiye ayrılır. Bu hasar düzeyleri belirlenirken önce elemanların hasar düzeyleri belirlenir ve hasarlı eleman sayısının aynı cinsten yapı eleman sayısına oranı önemli bir ölçü olarak kullanılır. Aynı zamanda yapı hasar düzeyleri belirlenirken UN-Balkan yöntemi de kullanılabilir. Ekte UN-Balkan yöntemi ile ilgili form verilmiştir. Onarım için kullanılan malzemeler çok çeşitlidir. Önemli olan yapılacak onarıma göre malzemenin seçimi ve uygulamanın doğru bir şekilde yapılmasıdır. Kullanılacak onarım malzemeleri iyi aderansla betona yapışmalı ve boyutsal sabitliği olmalıdır. Onarımda en çok yerinde döküm normal beton kullanılır. Fakat daha iyi sonuçlar alabilmek için özellikle reçine betonlan, özellikleri çeşitli kimyasallarla iyileştirilmiş betonlar, püskürtme betonlar, harçlar ve yüzey kaplamaları da onarımda kullanılan başlıca malzemelerdendir. Deprem sonucunda yapıların taşıyıcı sistemlerinde mukavemet kaybı olduğundan hasarların onarılması, eski ve yeni beton arasında sağlıklı bir aderansın sağlanması son derece önemlidir. Yapılacak onarım belli bir sistematiğe göre yapılmalıdır. 6. Bölümde hasarlı betonu uzaklaştırma teknikleri, onarım için yüzey hazırlığı ve çatlakların onarılma teknikleri anlatılmıştır.

In connection a glossary should be reminded very briefly: 1. Assessment : Evaluation of the condition and the mechanical characteristics of the structure 2. Interventions : Repair, substitution, strengthening 3. Repair : Restoring of the initial mechanical characteristics 4. Substitution : Demolition and rebuilding of (heavily) damaged elements 5. Strengthening : Instating of mechanical characteristics higher than the initial once 6. Redesign Design procedures concerning interventions The thesis is containing a first synthesis of knowledge on the subject, able to serve as a practical guide for a more rational redesign of repaired concrete building structures.