Hisse Senetlerinde Fiyat Değişkenliğinin İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören hisseler ve IMKB-100 endeksi arasında eşbütünleşik hareketlerin varlığı araştırılmıştır. Örnek grup olarak, bu tür bir ilişkiye en yatkın olduğu düşünülen dört büyük özel bankanın hisse senetlerinin ve IMKB-100 endeksinin son 5 yıldaki hareketleri incelenmiştir. Dört büyük bankanın hisse senetlerinin IMKB-100 endeksinde %40'ın üzerinde paya sahip olmaları bu kararı güçlendirmektedir. Mevcut zaman serilerinin durağan olmadığı (yani rassal yürüyen seriler olduğu) test edidikten sonra Dickey-Fuller sınamasıyla aynı dereceden birim köke sahip olup olmadıkları incelenmiş, tüm serilerin birinci dereceden birim köke sahip olması sonucunda eş-bütünleşme (cointegration) sınamalarına geçilmiştir. Johansen testi ile tüm veri setinde bir toplam eşbütünleşik ilişki sayısı ve ilişkilerin hangi seriler arasında olduğu araştırılmıştır. Alternatif olarak, Engle-Granger testi ile her hisse senedi serisinin IMKB-100 endeksiyle ikili bir eşbütünleşik ilişkiiçinde olup olmadığı test edilmiştir. Johansen testi ile %90 güven düzeyinde LIMKB ve LYKB arasında uzun süreli tek bir eşbütünleşik ilişki tanımlanmıştır. Buna göre Yapi Kredi bankası hisse senetlerinin günlük kapanış değerlerinin ve IMKB-100 endeksi günlük kapanış değerlerinin (logaritmik dönüşüm sonrasıarasında bu tarz bir ilişkiden bahsetmek mümkündür. Engle - Granger Testi sonuçları ise %95 güven düzeyinde LIMKB - LYKB uzun süreli ilişkisine işaret etmektedir. Çalışmaya bir bütün olarak bakıldığında, bankalar ile İMKB -100 endeksi arasında kuvvetli bir eşbütünleşik ilişkiye rastlanamamıştır. Anahtar Kelimeler: Eşbütünleşme, IMKB-100, Bankalar

In this study existence of cointegation was searched among the shares listed on Istanbul Stock Ex as well as with the National Index, ISE-100. The sample group was determined as the four large private banks' shares and ISE-100 index which was thought to be the best candidates to have such relations. The time series are formed with the closing prices of these variables within the last five years. After testing that none of the series was "stable" (which showed that they were random-walk), the degree of the unit roots were tested with Dickey-Fuller method. It was observed that all the series enjoy first degree unit roots., hen cointegration tests were undertaken. With Johansen test, the whole variable set was evaluated together and both number of relations within the set as well as the nature of the relations were able to be determined. An alternative method was used as well, Engle-Granger Test, which was able to test the existence of cointegration among only two variables. With Johansen test and at 90% confidence level, a cointegral relation was defined between LIMKB and LYKB series, the daily closing values of ISE-100 index and Yapi Kredi shares after logaritmic transformance applied. Meanwhile, Engle-Granger test indicated a long term cointegral relation between LIMKB-LAKB series at 95% confidence level. It should be noted that, a higher number of relations was anticipated at the beginning of the study. Keywords: Cointegration, Bank Stocks, ISE-100