Kent Coğrafyasında Diyalektik Bir Yöntem Olarak Ritimanaliz: İstanbul, Kadıköy Kent Araştırmaları Üzerine

thumbnail.default.alt
Tarih
2020-08
Yazarlar
Söylemez, Emre
Süreli Yayın başlığı
Süreli Yayın ISSN
Cilt Başlığı
Yayınevi
Fen Bilimleri Enstitüsü
Özet
Gündelik yaşam, kenti ve kentsel yaşamı anlamak için tartışılan çok boyutlu bir kavramdır. Özellikle endüstri devriminden sonra kalabalıklaşan ve karmaşıklaşan kentsel mekandaki gündelik yaşam, zamanın anlık kesitinden anlaşılamayacak kadar çok sayıda dinamikler dizisinin anlaşılmasında önemli bir araç haline gelmiştir. Kapitalizm etkisindeki gündelik yaşamı oluşturan kentsel ve toplumsal dinamiklerin okunmasında, kentsel yaşamı an'dan çıkarıp bir süreç olarak ele almayı sağlayan ritim ve ritimanaliz konusu önem kazanmaktadır. 1931'de Lúcio Alberto Pinheiro dos Santos'un "La rythmanalyse" kitabıyla başlayan ve Henri Lefebvre'in "Gündelik Hayatın Eleştirisi" (1981) serisinin 3. cildinde kentsel anlamda ele aldığı ritim ve ritimanaliz konusu, kentlere kapsamlı bir bakış açısı sunmaktadır. Lefebvre'nin ölümünün ardından derlenip yayınlanan "Ritimanaliz: Mekân, Zaman ve Gündelik Hayat" (2004) kitabı, geçmişte çoğunlukla modern kartezyen mekân düşüncesiyle ele alınmış kentin karmaşık yapısını okuyabilmek adına alternatif bir yöntem olarak gözükmektedir. Toplumsal yaşamın kentsel mekânda kendini gösteriş biçimini, diğer bir anlamıyla toplumun gündelik yaşamını, bir dizine oturtarak anlamaya çalışan bu yöntem, sürekli akış halinde olduğu varsayılan zaman boyutunu toplum-mekân boyutuyla birlikte ele almada önemli bir bakış açısı sunmaktadır. Lefebvre'nin (2004) "Muhalefetteki birlik" (unity in opposition) olarak adlandırdığı diyalektik bir görüş olan bu yöntem, karmaşık yapıların tüm boyutlarıyla kapsamlı şekilde anlaşılması için fırsat sunmaktadır. Lefebvre'nin tanımladığı ritimanaliz kavramında, ritimlerin çıkış noktası olarak kozmolojik, ekolojik ve fizyolojik (solunum, sindirim vs.) döngüler baz alınmaktadır (Lefebvre, 2004). Bu döngülerin gündelik yaşamda mekânsal ve toplumsal ritimler olarak kendini göstermesi, kent coğrafyası özelinde ağırlıkla kentsel mekân bağlamında olmaktadır.
Açıklama
Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2020
Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2020
Anahtar kelimeler
şehircilik ve bölge planlama, urban and regional planning
Alıntı