Hazine Arazilerinin Edinimi, Kullanımı, Kullanımındaki Değer Tespit İşlemleri, Sorunlar Ve Çözüm Önerileri

Abstract

Kalkınma planlarının uygulamaya koyulduğu 1960’lı yıllardan itibaren ülkemiz, hızlı bir şehirleşme ve sanayileşme sürecine girmiştir. Bunun sonucu olarak köy nüfusu azalırken, kent nüfusu artmaya başlamış, nüfus artışına paralel olarak, arazi ve arsa çoğalmadığından taşınmaz mallara olan talep ve ihtiyaçlar artmaktadır. Taşınmaz mallara olan talebin artmasıyla beraber taşınmaz mal değerlemesi kavramının önemi de daha iyi anlaşılmaya başlanmıştır. Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler ile Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmaz mallar Türkiye yüzölçümünün %51’ini oluşturmakta olup, taşınmaz mal ihtiyacının artmasıyla, Hazine arazilerine olan taleplerin de arttığı görülmektedir. Bu çerçevede, taşınmaz mal değerlemesi kavramının öneminin artması ile Hazine arazilerinin satış, kiralama, irtifak hakkı tesisi ve ecrimisil işlemlerindeki kıymet takdirlerinin ne derece sağlıklı yapıldığının irdelenmesi gerekmektedir. Bu çalışma kapsamında, Hazine taşınmaz mallarının edinimi, kullanımı ile ilgili hükümler çeşitli mevzuatlarda dağınık bir biçimde yer aldığından, bu hükümlerin güncelleştirilmesi amaçlanarak, taşınmaz malların kullanımındaki değer tespit işlemleri sorgulanmıştır. Birinci bölümde, Kamu malı kavramları ve Hazine taşınmaz mallarının edinim yolları araştırılmıştır. İkinci bölümde, Hazine arazilerinin tahsis, kiralama, ecrimisil, irtifak hakkı tesisi, satış ve devir işlemlerindeki hükümlere yer verilmiştir. Üçünü bölümde, taşınmaz mal değerleme kavramı ve yöntemleri kısaca açıklanmış, Hazine arazileri üzerinde yapılan satış, kiralama, irtifak hakkı tesisi ve ecrimisil işlemlerinde usul, değer tespit ve diğer işlemler ilgili kanunlara göre, Milli Emlak Dairesi Başkanlığından temin edilen örneklerle incelenmiştir. Dördüncü bölümde, sonuç ve öneriler yer almaktadır.

Our country has gone into a quick urbanization and industrialization process as from 1960’s when the development plan is executed. As a result of this while the village population is decreasing, the city population starts to increase and parallel to population increment, the demand and the necessity of real property increase, because there is no increment in land and terrain. With the increase in demand of real property, the importance of real property’s evaluation concept is started to understand better. The place which is under authority and savings of goverment and real property in private property of Treasury are 51 percent of Turkey area and with the increase of real property necessity, the increase in demand of Treasury terrain is revealed. In this context, along with the increase of importance of real properties evaluation concept, Treasury land selling, hiring, getting easement right, and the estimation of the value of mesne profits operation should be examined on how healty they were done. In the coverage of this study, because of the placing of the sentences related with using and getting the Treasury real property disorderly in various body of current law, the value determination operation in using of real property was inquired with intending to update of this sentences. In the first chapter, the concept of Treasury goods and the way of getting Treasury real property was searched. In the second chapter, the sentences in operation of sale, hiring, getting easement right, occupation compensation, allotment and turnover of Treasury terrain was placed. In the third chapter, the evaluation of real estate concept and its methods is briefly explained, and selling, hiring, getting easement right, and the method of the mesne profits was examined according to law related with value determination and other operation with the samples taken from the Authority of National Estate Department. Conclusions and evaluations are in the fourth section.