Enerji etkin yerleşme dokusunun belirlenmesinde kullanılabilecek bir yaklaşım

Abstract

Bu çalışmada sıcak ve nemli iklim bölgelerinde enerji etkin yerleşme birimi dokusu belirlenmesinde uygulanabilecek bir yaklaşım, tanıtılmak tadır. Yapılan çalışmada amaç, binalarda kullanılan yapma ısıtma ve iklimlendirme sistemlerinin beraberinde getirdiği enerji harcamalarını azaltmaktır. Bu amacı gerçekleştirebilmek, yerleşme birimlerinin iklime uygun pasif sistemler olarak çalışmalarının sağlanması ile mlinkundür. Bu nedenle, enerji etkin yerleşme birimi dizaynında kullanılan, yapma çevre ye ilişkin başlıca dizayn değişkeni olarak, yerleşme birimi dokusunun ele alınması gerekmektedir. Bu çalışma, beş bölün ile ekler bölümünden oluşmaktadır. Bölüm l'de, yapılan çalışmayla ilgili kısa bilgi verilerek, enerji etkin yerleşme birimi dokusu belirlenmesinde etkili olan dizayn değişkenlerine değinilmiştir. Bölüm 2' de, yerleşme birimi dokusunun tanımı ve enerji korunumu ile ilişkisi kısaca açıklanmaktadır. Bölüm 3' de, enerji etkin yerleşme birimi dokusunun belirlenmesinde etkili olan faktörler anlatılmaktadır. Bölüm 4 'de, enerji etkin yerleşme birimi dokusunun belirlenmesinde kullanılabilecek bir yaklaşım açıklanmaktadır. Bu yaklaşım; o Meteorolojik Verilerin Derlenmesi, o Güneş Işınımının Isıtıcı Etkisine ve Doğal Vantilasyona İhtiyaç Duyulan Dönemlerin Belirlenmesi, o Güneş Işınımının Isıtıcı Etkisine Göre Yerleşme Birimi Dokusunun Belirlenmesi, o Konfor Vantilasyonu Oluşturulması açısından Yerleşme Birimi Doku sunun Belirlenmesi, o Güneş Işınımının Isıtıcı Etkisinin ve Konfor Vantilasyonunun Sağlandığı Yerleşme Birimi Dokusunun Seçilmesi, bölümlerini içermektedir. Bölüm 5 'de, enerji etkin yerleşme birimi dokusunun belirlenebilmesi için 4. Bölümde açıklanan yaklaşım, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki Ercan yöresi için uygulanmaktadır. Bu çalışmada kullanılan yaklaşım sonucunda, mimarlara hazırlanan grafik sistemler ve tablolar yardımıyla yerleşme birimi dokusuna ilişkin gun değerlerin seçiminde büyük esneklik sağlanmaktadır.

In this study, a method that can be used in the determination of energy efficient settlement texture is introduced. Settlement units should be designed as optimum passive systems which consume supplementary mechanical heating and climatisation energy at the minimum level during the occupancy period. This study consists of five main chapters; Chapter 1 In chapter 1, a brief explanation of design parameters related to the determination of the energy efficient settlement texture is given. Chapter 2 In chapter 2, the definition of settlement texture is given and the relation between settlement texture and energy conservation is shortly analyzed. Chapter 3 In chapter 3, the main factors which are taken in the determination of the energy efficient settlement unit texture are classified and explained. The main factors are; o Climatic comfort requirements. o Climatic factors. - solar radiation - wind velocity - external air temperature and - relative humidity o Geographic factors. o Factors related to site. o Factors related to built environment. - orientation of building - thermophysical properties of building envelope -vi- ÖZET Bu çalışmada sıcak ve nemli iklim bölgelerinde enerji etkin yerleş me birimi dokusu belirlenmesinde uygulanabilecek bir yaklaşım, tanıtılmak tadır. Yapılan çalışmada amaç, binalarda kullanılan yapma ısıtma ve ik- limlendirme sistemlerinin beraberinde getirdiği enerji harcamalarını a- zaltmaktır. Bu amacı gerçekleştirebilmek, yerleşme birimlerinin iklime uygun pasif sistemler olarak çalışmalarının sağlanması ile mlinkundür. Bu nedenle, enerji etkin yerleşme birimi dizaynında kullanılan, yapma çevre ye ilişkin başlıca dizayn değişkeni olarak, yerleşme birimi dokusunun ele alınması gerekmektedir. Bu çalışma, beş bölün ile ekler böliMinden oluş maktadır. Bölüm l'de, yapılan çalışmayla ilgili kısa bilgi verilerek, enerji etkin yerleşme birimi dokusu belirlenmesinde etkili olan dizayn değişken lerine değinilndştir. Bölüm 2' de, yerleşme birimi dokusunun tanımı ve enerji korunumu ile ilişkisi kısaca açıklanmaktadır. Bölüm 3' de, enerji etkin yerleşme birimi dokusunun belirlenmesinde etkili olan faktörler anlatılmaktadır. Bölüm 4 'de, enerji etkin yerleşme birimi dokusunun belirlenmesinde kullanılabilecek bir yaklaşım açıklanmaktadır. Bu yaklaşım; o Meteorolojik Verilerin Derlenmesi, o Güneş Işınımının Isıtıcı Etkisine ve Doğal Vantilasyona İhtiyaç Duyulan Dönemlerin Belirlenmesi, o Güneş Işınımının Isıtıcı Etkisine Göre Yerleşme Birimi Dokusunun Belirlenmesi, o Konfor Vantilasyonu Oluşturulması açısından Yerleşme Birimi Doku sunun Belirlenmesi, o Güneş Işınımının Isıtıcı Etkisinin ve Konfor Vantilasyonunun Sağ landığı Yerleşme Birimi Dokusunun Seçilmesi, bölümlerini içermektedir. Bölüm 5 'de, enerji etkin yerleşme birimi dokusunun belirlenebilmesi için 4. Bölümde açıklanan yaklaşım, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 'ndeki Ercan yöresi için uygulanmaktadır. Bu çalışmada kullanılan yaklaşım sonucunda, mimarlara hazırlanan grafik sistemler ve tablolar yardımıyla yerleşme birimi dokusuna ilişkin x^gun değerlerin seçiminde büyük esneklik sağlanmaktadır. SLM^Rf A MUHCD Em THE DETER^TNATICN OF ENERGY EFFICIENT SETTUMNT TEXTUFE In this study, a method that can be used in the determination of energy efficient settlement texture is introduced. Settlement units should be designed as optimum passive systems which consume supplementary mechanical heating and climatisation energy at the minimum level during the occupancy period. This study consists of five main chapters; Chapter 1 In chapter 1, a brief explanation of design parameters related to the determination of the energy efficient settlement texture is given. Chapter 2 In chapter 2, the definition of settlement texture is given and the relation between settlement texture and energy conservation is shortly analyzed. Chapter 3 In chapter 3, the main factors which are taken in the determination of the energy efficient settlement unit texture are classified and explained. The main factors are; o Climatic comfort requirements. o Climatic factors. - solar radiation - wind velocity - external air temperature and - relative humidity o Geographic factors. o Factors related to site. o Factors related to built environment. - orientation of building - thermophysical properties of building envelope -vi- ÖZET Bu çalışmada sıcak ve nemli iklim bölgelerinde enerji etkin yerleş me birimi dokusu belirlenmesinde uygulanabilecek bir yaklaşım, tanıtılmak tadır. Yapılan çalışmada amaç, binalarda kullanılan yapma ısıtma ve ik- limlendirme sistemlerinin beraberinde getirdiği enerji harcamalarını a- zaltmaktır. Bu amacı gerçekleştirebilmek, yerleşme birimlerinin iklime uygun pasif sistemler olarak çalışmalarının sağlanması ile mlinkundür. Bu nedenle, enerji etkin yerleşme birimi dizaynında kullanılan, yapma çevre ye ilişkin başlıca dizayn değişkeni olarak, yerleşme birimi dokusunun ele alınması gerekmektedir. Bu çalışma, beş bölün ile ekler böliMinden oluş maktadır. Bölüm l'de, yapılan çalışmayla ilgili kısa bilgi verilerek, enerji etkin yerleşme birimi dokusu belirlenmesinde etkili olan dizayn değişken lerine değinilndştir. Bölüm 2' de, yerleşme birimi dokusunun tanımı ve enerji korunumu ile ilişkisi kısaca açıklanmaktadır. Bölüm 3' de, enerji etkin yerleşme birimi dokusunun belirlenmesinde etkili olan faktörler anlatılmaktadır. Bölüm 4 'de, enerji etkin yerleşme birimi dokusunun belirlenmesinde kullanılabilecek bir yaklaşım açıklanmaktadır. Bu yaklaşım; o Meteorolojik Verilerin Derlenmesi, o Güneş Işınımının Isıtıcı Etkisine ve Doğal Vantilasyona İhtiyaç Duyulan Dönemlerin Belirlenmesi, o Güneş Işınımının Isıtıcı Etkisine Göre Yerleşme Birimi Dokusunun Belirlenmesi, o Konfor Vantilasyonu Oluşturulması açısından Yerleşme Birimi Doku sunun Belirlenmesi, o Güneş Işınımının Isıtıcı Etkisinin ve Konfor Vantilasyonunun Sağ landığı Yerleşme Birimi Dokusunun Seçilmesi, bölümlerini içermektedir. Bölüm 5 'de, enerji etkin yerleşme birimi dokusunun belirlenebilmesi için 4. Bölümde açıklanan yaklaşım, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 'ndeki Ercan yöresi için uygulanmaktadır. Bu çalışmada kullanılan yaklaşım sonucunda, mimarlara hazırlanan grafik sistemler ve tablolar yardımıyla yerleşme birimi dokusuna ilişkin x^gun değerlerin seçiminde büyük esneklik sağlanmaktadır. SLM^Rf A MUHCD Em THE DETER^TNATICN OF ENERGY EFFICIENT SETTUMNT TEXTUFE In this study, a method that can be used in the determination of energy efficient settlement texture is introduced. Settlement units should be designed as optimum passive systems which consume supplementary mechanical heating and climatisation energy at the minimum level during the occupancy period. This study consists of five main chapters; Chapter 1 In chapter 1, a brief explanation of design parameters related to the determination of the energy efficient settlement texture is given. Chapter 2 In chapter 2, the definition of settlement texture is given and the relation between settlement texture and energy conservation is shortly analyzed. Chapter 3 In chapter 3, the main factors which are taken in the determination of the energy efficient settlement unit texture are classified and explained. The main factors are; o Climatic comfort requirements. o Climatic factors. - solar radiation - wind velocity - external air temperature and - relative humidity o Geographic factors. o Factors related to site. o Factors related to built environment. - orientation of building - thermophysical properties of building envelope