Tarihi Yapıların Temel Sistemleri Ve Temel Takviyesi Yöntemleri

Abstract

Bu çalışmada tarihi yapıların temel sistemleri ve tarihi yapılarda uygulanan temel takviyesi yöntemleri sekiz bölüm halinde incelenmiştir. Birinci bölümde konuya genel bir giriş yapılmakta, çalışmanın kapsam ve amacından bahsedilmektedir. İkinci bölümde tarihi temel sistemlerine örnekler verilmektedir. Üçüncü bölümde İstanbul Şehri zeminin geoteknik özelliklerinden bahsedildikten sonra İstanbul’daki tarihi yapılardan bazılarının temel sistemleri incelenmiştir. Dördüncü bölümde tarihi yapılarda görülen hasar tipleri ve bunların sebepleri incelenmiştir. Bu bölümde özellikle yapıda çatlak oluşumuna sebep olan temel – zemin sisteminden kaynaklanan faktörler ele alınmış ve tarihi yapılarda temel takviyesi uygulamasının aciliyetinde en belirleyici etken olan çatlak sınır değerleri irdelenmiştir. Beşinci bölümde temel takviyesi öncesi yapılması gereken araştırmalardan bahsedilmektedir. Altınca bölümde temel takviyesi yöntemleri incelenmiştir. Bu bölümde ayaklarla / kuyu temelle, enjeksiyonla, mini kazık, itme kazık ve jet grout kolonlarıyla temel takviyesi ele alınmıştır. Yedinci bölümde ise temel takviyesi yöntemlerine ait uygulamalardan örnekler verilmiştir. Sekizinci bölümde Edirnekapı Mihrimah Sultan Camii’ nin temel sistemi incelenmiş camideki çatlakların sebebi araştırılmıştır. Mihrimah Sultan Camii’ndeki hasarın sebebinin tespit edilmesi amacıyla, caminin kıble ve batı cephesinde, beden duvarlarının yanında açılan muayene kuyularıyla temel altına kadar inilmiş ve temel altına galerilerle girilmiştir. Yapılan çalışmalar sırasında Mihrimah Sultan Camii’ nin, aşağıya doğru anpatmanlı bir şekilde genişleyen bir mütemadi temele sahip olduğu görülmüştür.

In this thesis, the foundation systems of the ancient structures and underpinning methods are studied in eight parts. The first part is a general introduction of the subject in which the purpose and the scope of the thesis are given. In the second part of the thesis, examples from old European and Turkish foundation constructions are given in order to compare construction methods and equipment in Turkey and abroad. In the third part, the soil conditions of Istanbul City and the foundation systems of some ancient structures exist in Istanbul are given. In the fourth part of the thesis, the types of damage and the reasons of the damages are studied. In this part especially, the factors which cause cracks result from foundation system are studied and the crack limits for the masonry structures are given. In the fifth part of the thesis, the investigations which have to be done before the underpinning are studied. In the sixth part, piers, injection, mini piles, helical screw anchors and jet grouting are studied as the underpinning methods for ancient structures. In the seventh part, some case studies of the underpinning methods are given. In the eighth part of the thesis, the foundation system of Edirnekapı Mihrimah Sultan Mosque and the reasons of cracks at this mosque are studied. It is seen that the mosque has a continuous footing which gets larger up to down, by observing wells beside the walls of the mosque.