İstanbul'un Seyirlik Gösteri Kentine Dönüşümü: İmgeler Ve Söylemler Üzerinden Kent Pazarlaması

Abstract

Çalışmada, kentlerin pazarlanmasının arka planı, uygulanan pazarlama stratejileri, kentlerin tüketim odaklı seyirlik gösteri alanlarına dönüşümleri ve İstanbul kentinin tarihi ve kültürel değerlerinin kentsel imge ve söylemlerle yeniden kurgulanarak gösterisel sunumunun değerlendirmesi amaçlanmıştır. İstanbul’un pazarlanma süreci, söylem çözümlemesi yöntemi ile değerlendirilmiştir. Kentsel söylemin sosyal aktörlerince üretilen söylemlerin çözümlenmesi ile söylemler altı grupta toparlanmıştır: “Oryantalist Kent”, “Nostaljik Kent”, “Metropol”, “Merkez Kent” / “Marka Kent”, “Güzel Kent” / “Estetik Kent” / “Temiz Kent”, “Güvenli Kent” / “Kurallı Kent”. Söylem eksenleri olarak nitelenen gruplarda, kentin pazarlama stratejisi olarak hangi biçimlerde kurgulandığı açıklanmış, söylem eksenlerinin mekansallaşma örnekleri güncel yapılanma ve etkinliklerden ve İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti (AKB) kapsamında gerçekleştirilecek projelerden seçilmiştir. Sonuç olarak, İstanbul’un söylemler aracılığıyla ve kentin turistikleştirilmesi, tiyatrolaştırılması, kent halkının da turistleşmesi yoluyla, seyirlik gösteri kentine dönüşümü görülmektedir. İstanbul’un seyirlik gösteri kenti olarak sunumu İstanbul’un 2010 Avrupa Kültür Başkenti seçilmesi ile en üst seviyeye ulaşmış bulunmaktadır ve İstanbul yerel ve küresel tüketicilere cazip, çekici bir kent olarak gösterilmektedir.

In this study, the background of city marketing, the using of marketing strategies, the transformation of cities into spectacle-places, which are consumer centers, the spectacle presentation of Istanbul’s historical and cultural values, which are presented with new fictions through urban images and discourses, were researched. The transformation of Istanbul was researched through discourse analysis. The urban discourses which were produced and used by social actors of urban discourse, were collected in six groups: “Orientalist City”, “Nostalgic City”, “Metropolis”, “Centre- City” / “Brand-City”, “Beautiful City” / “Aesthetic City” / “Clean City”, “Safe City” / “Orderly City”. The fictive formation of city as a marketing strategy was explained in these groups which were called as discourse streamlines. Space examples of the discourse streamlines were chosen from the current constructions, events and the realizing projects of Istanbul 2010 European Capital of Culture program. As a result, the transformation of Istanbul into the city of spectacle through the discourses, the change of Istanbul into the touristical and theatrical city and the change of the citizens into the local tourists was observed. The presentation of Istanbul as the city of spectacle rised to the top through the Istanbul 2010 European Capital of Culture program and Istanbul was presented as an attractive city to local and global consumers.