Deprem Dayanımı Yetersiz Şehirler İçin Tahliye Ve Erişim Öncelikli Can Kaybı Azaltımı Önerisi

Abstract

Depremin öncü etkileri, can kaybına yol açar ve fiziksel çevreye zarar verir. Depremin devam eden etkileri ise, yolların kapanması/bozulması ile oluşan kurtarma ve erişim problemleri, salgın hastalık ve yangın vb. sonuçlar olarak karşımıza çıkar. Bazı örneklerde depremin kendisinden daha fazla zarara yol açabilmektedirler. Bu çalışma, kent parçalarının deprem sırasında yıkılan binalar yüzünden kapanma riskini en aza indirecek bir müdehale sırası geliştirmek amacı ile oluşturulmuştur. Depreme karşı zayıf bir kent dokusunda belirli ve limitli bir bütçe ile münferit binaları gelişigüzel yenilemek ya da yeniden yapmak yerine, kent parçasındaki oryantasyonu, doğal hareketlilik dokularını ortaya koyup, insanların tahliyesine imkân verecek ana eksenleri belirleyip, bu eksenlerin tıkanmasına yol açacak riskli binalara öncelik verilmesini öngörür. Çalışmanın yönteminde temel esas, fiziksel ve morfolojik yapıya dayalı risk analizleri ile kent içerisindeki ulaşım kademelenmesinin, arazi kullanımının ve oryantasyonun bir araya getirilerek sonuçların mekânsal olarak haritalarla ifade edilmesidir. Model, müdehale edilmesi gereken binaların veya yolların öncelik sırasını “Müdehale Sırası” değeri ile belirlemer. Model sonucu üretilen haritalar ayrıca her yol için bir öncelik değeri içermeleri nedeni ile yenileme, güçlendirme gibi çalışmaların başlangıç noktalarının belirlenmesi sürecini de hızlandıracaktır. Bir kent dokusundaki risk altındaki nüfus büyüklüğünü asgariye indirebilmek için oluşturulacak bu riske dayalı müdehale sırası, önerilen simulasyon modeli ile birçok farklı örnekte kullanılabilecektir.

The earthquakes bring on two types of casualties. Initial casualties are generally due to the collapsed buildings, shaking of the ground and damage on the urban land. Secondary casualties are generally related with the physical conditions of durability of the urban structure. This study is prepared in the aim of giving the priority to the buildings which are seismically vulnerable and with high probability of blocking roads after collapsing during the rebuilding/ retrofitting process. This will eventually allow the post earthquake services to be provided more easily, and allow much more people to be evacuated from the danger zone. The study develops a model that provides an index of intervention for representing the priority of the roads in terms of minimizing the casualties after the earthquake. The model has two major and joint aspects; the earthquake risk assessment and the natural movement. For the prediction of people’s movement in urban environments, Space Syntax is used as a valuable tool. The key findings are showing that the approach can contribute to planning process as a layer with its applicable structure while it offers speeding up the mitigation process against the earthquakes.