Sinemada Görsel Deneyim Ve Mimarlık

Abstract

Sinema ve mimarlık ilişkisi özellikle son on yılda, üzerine çok düşünülen ve incelenen bir konu olmuştur. Bu alanda bir çok araştırma yapılmış olmasına rağmen genellikle irdelenen ise, filmlerde mimarlığın ve mimari çevrenin nasıl ele alındığıdır. Bu etkileşimin diğer tarafındaki bir duruş, mimarlığa sinema üzerinden bakarak, mimarlığın ve inşa edilmiş çevrenin oluşumunda ve deneyimlenmesinde filmlerin nasıl bir rolü olduğunu kavrayabilmemizi sağlar. Film imgeleri yaşadığımız zamandan geçmişe ve geleceğe bakabilmemizi ve eski zamanların imgeleriyle, bugün bunlara kendi yorumlarımızı katarak buluşabilmemizi sağlarlar. Film izlerken gözümüzün önünden akıp giden görüntüler yerlerini zihnimizde oluşan imgelerine ve yorumlarına bırakırlar. Mimarın belleğindeki imgeler, tasarım sırasında yapının zihninde canlandırılmasında etkili olurken, yapının içinde bulunacağı bağlama göre yorumlanırlar. 20. yüzyılın başından beri modern mimarların yeni çağın modern algılama biçimine göre tasarlanmış mekanlar yaratmaktaki radikal girişimleri, ışığın kullanılmasındaki yaratıcı fikirleri ve hareketin getireceği farklı boyutların mekanın deneyimlenmesinde insanlara sunacağı olanakların farkında olmaları, avangard mimarların ve film yönetmenlerinin bir araya gelmesine yardımcı oldu. Bu etkileşim bir çok şairin, ressamın, mimarın, müzisyenin ve film yönetmeninin ortak çalışmalarıyla sonuçlandı. Sinema ve mimarlık etkileşimini en güçlü şekilde hissettiğimiz an, onların yaşam durumlarına dair imgeleri açığa çıkardıkları zamandır. Bir film izlerken duyumsadıklarımız veya bir mekanı deneyimlerken hissettiklerimiz daha sonra belleğimizde canlanırken gözümüzün önünde beliren imgeler, yaşadığımız an üzerinde izlerini bırakmış olan varoluş mekanlarına dair olanlardır. Bu tezde, sinema ve mimarlık etkileşimi, bu ilişkinin filmlerdeki ve mimari yapılardaki yansımaları üzerinden yorumlanmıştır.

The interaction of cinema and architecture is a theme, which has been frequently studied and contemplated on for the last ten years. However, in most cases, the main issue has been how architecture and the architectural surroundings are represented in films. When we approach this interaction from another point of view, it might be possible to understand, how cinema influenced architecture and the way it is experienced. The film images lead us to look through the past and the future from recent times and meet the ancient images by interpreting them today. The scenes of life situations that flow in front of our eyes, while viewing the films, move their places into their interpretations and then images occur in our minds. For the architects, their images, which become important factors in envisaging lived space, are interpreted according to the different contexts that the building would exist. Since the first decade of the 20th century, the radical endeavors of modern architects to design buildings according to new living conditions, their ideas in manipulation of light, besides their interest in detecting the opportunities that motion would generate through experiencing space, led them to gather with avant-garde film makers. This interaction resulted in many common works of poets, painters, architects, musicians and filmmakers. The interaction of cinema and architecture becomes closest, when these two art forms reveal the existential space, which bring forth the life situations in life. While viewing a film or experiencing a space, the images that appear in our minds are the existential spaces, which move their traces into the moments that we lived in. In this thesis, the interaction of cinema and architecture has been interpreted through the reflections of this relation on the films and architecture.