İstanbul’daki Su Toplama Havzalarında Yaşanan Sorunlar, Nedenleri Ve Çözüm Önerileri

Abstract

Su toplama havzaları, kapsadıkları açık alanlar, ormanlık ve yeşil alanlar ile kent ekolojisi açısından yaşamsal önem taşıyan alanlardır. Bu alanlar, yağış oluşumu, toprağa ulaşan yağış, su miktarı ve kalitesi, yüzeysel akış, toprağın su tutma kapasitesi ve tabansuyu düzeyi üzerinde etkilidirler. İstanbul’un temel yaşam kaynakları olan su toplama havzaları, ormanlar ve tarım alanları, kenti kuzeyden saran yeşil kuşakta yer almaktadır. Bu alanlarda; temel bileşenlerini, ekonomi, mevzuat, yönetim, teknik ve sosyal sorunlarının oluşturduğu plansız ve düzensiz yapılaşma ve kentleşme süreci yaşanmaktadır. Buna bağlı olarak, yerüstü ve yeraltı su kaynaklarının açıkça yok edilmesi ile, giderilmesi ekonomik limitleri alt üst eden çevre sorunlarının doğması ve sularda miktar ve kalite bozulmalarına neden olunmaktadır. Bu sorunların ivedilikle ele alınması ve çözüm yollarının aranması gerekmektedir. Bu amaçla ele alınan tez çalışmasında; sırasıyla, su toplama havzalarının doğal ekosistem özellikleri, kent ekosistemi açısından önemi, kentleşmenin bu ekosisteme etkileri değerlendirilmiş, farklı ülkelerde havza koruma politikaları ve Türkiye’deki mevzuat incelenmiştir. Havzalarda yaşanan sorunlar ve nedenleri irdelenmiş, bu sorunlar için çözüm önerileri getirilerek çalışma tamamlanmıştır.

The water catchment areas have a vital importance for urban ecology regarding their surface area, forested and green fields. They have effects on rain formation, precipitation, quantity and quality of clean water, surface flow, capacity of water absorption of the ground and also on the level of base water. The river basins as the main natural source of life in Istanbul, the forests and the agricultural area are on the green zone, which is embracing the city from the north. In these regions, a process of irregular, no planned urbanization and construction is observed depending on the factors as; economy, juridical regulations, technical and social problems. Depending on this subject, the extermination of the water sources surface/ground causes economic problems even spoil the quantity and the quality of water. It is necessary to go over these problems and find the relevant solutions. For this purpose; eco-system characteristics of the river basins, its importance for urban eco-system, affects of urbanization to eco-system are observed in this study and river basins protecting laws of different countries are compared with similar regulations in Turkey. Problems and reasons of these problems were analyzed and finished this study by evaluating some solutions and propositions for these problems.