İstanbul’da Ps Logu İle Belirlenmiş Karakteristik Zeminlerin Deprem Tepki Spektrumlarının İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada serbest zemin yüzeyine veya herhangi bir derinlikteki yapı temeline gelecek en büyük yatay ivme piklerinin, partikül hızı ve yerdeğiştirmelerin yanısıra spektral parametrelerin de bulunması ana hedef olarak belirlenmiştir. Ana kayadan başlayarak adım adım, sayısal iterasyonla ivmenin tabakalardaki değişimini hesaplamak ve böylelikle zemin yüzeyi veya yapı temelindeki tepki ve tasarım spektrumunu ortaya çıkarmak hedeflenmiştir. İstanbul'da PS loglarıyla belirlenmiş karakteristik zeminlerin tepki spektrumunu incelemek amacıyla zemin açısından farklı jeolojik ortamlardaki 34 sondaj noktasından elde edilen PS loglarından, sondaj loglarından ve laboratuvar sonuçlarından, tabakalardaki ortalama kesme dalgası hızları, kalınlık, yoğunluk ve formasyon bilgileri çıkartılmıştır. EERA proğramına aktarılan zemin profillerine ve İzmit depreminin İstanbul-Zincirlikuyu kaya kaydına göre, bu noktalardaki yapı temelinde veya zeminin herhangi bir yüzeyinde mikrobölgeleme çalışmalarında olası bir deprem riski için önemli sayılabilecek tepki ve tasarım spektrumları ortaya çıkartılmış ve 1998 Afet Yönetmeliği zemin standartlarıyla karşılaştırılmıştır. 34 sondaj noktası için maksimum ivme tasarım spektrumu değeri, İzmit depreminin maksimum İvmesi 0,0426 g'lik giriş değerine göre, 3 ile 3,9 arasında 0,21 sn hakim peryotta değiştiği, ortalama 3,4 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak, bu bölgelerde yeni yapılaşmalar için başta maksimum ivme tasarım spektrumu değeri ve hakim peryot olmak üzere zeminin bazı spektral parametrelerinin dikkate alınması tablo halinde önerilmiştir.

This study covers the maximum horizontal acceleration peaks on a foundation either on free ground surface or at a depth, particle velocities, displacements as well as spectral parameters. Starting from bedrock (step by step), it is possible to calculate the acceleration change in different layers using numerical iterations. In this way, it is possible to reveal the response and design spectrums at the foundation of the building or at the ground surface. Using average wave velocities in layers, thickness, density and formation data based on the PS logs, boring logs and laboratory results from 34 borings in a ground-wise different geological regions in Istanbul, ground response functions were obtained. Based on the soil profiles transferred to EERA software, the rock soil record of İzmit earthquake in İstanbul-Zincirlikuyu, response and design spectrums that may be considered crucial in case of an earthquake were obtained by microzonations studies on the ground surface or at the foundations and were compared to 1998 Regulations? soil standards. Maximum acceleration design spectrum for 34 bore points was calculated to be ? according to İzmit Earthquake?s maximum acceleration of 0,0426 g ? variable between 3 and 3,9 but mostly around 3,4 and had a dominant period of 0,21 s. As a result, for use in new settlements in these regions, the consideration of some soil spectral parameters especially the dominant period and maximum acceleration design spectrum were suggested in table form.