From rubble to innovation: A framework for rebuilding Deir Ezzor as a smart city characterized by resilience and digital evolution

Abstract

Bu tez, Suriye'nin savaş sonrası yıkıma uğramış Deir ez-Zor kentinin, akıllı, dayanıklı ve dijital açıdan gelişmiş bir kente dönüşümünü hedefleyen kapsamlı bir yeniden inşa çerçevesi geliştirmektedir. Geleneksel yeniden yapılanma yaklaşımlarının yalnızca fiziksel onarıma odaklanmasının yetersizliğini ortaya koyan çalışma, dijital dönüşüm, akıllı yönetişim ve sürdürülebilir kentsel planlamanın sürecin başından itibaren entegre edilmesi gerekliliğini ele almaktadır. Araştırmada, kent sakinleri ve geri dönenlerle yapılan nicel anketler ile belediye yetkilileri, STK temsilcileri ve altyapı uzmanlarıyla gerçekleştirilen nitel görüşmeler bir arada kullanılarak hem toplumsal ihtiyaçlar hem de dijital yeniliğe kurumsal hazırlık düzeyi analiz edilmiştir. CBS haritalama ve senaryo modellemesi ise mekânsal ve stratejik önceliklerin belirlenmesine katkı sağlamıştır. Bulgular, yıkımın mahalleler arasında önemli farklılıklar gösterdiğini ve bu nedenle aşamalı, mekâna özgü bir yeniden yapılanma stratejisinin gerekliliğini ortaya koymaktadır. Akıllı sayaçlar, IoT tabanlı izleme ve e-devlet platformları gibi dijital teknolojilerin entegrasyonu; hizmet verimliliğini, şeffaflığı ve kaynak yönetimini artırmaktadır. Ancak bu dönüşümün başarısı, kurumsal reformlar, esnek yasal çerçeveler ve dijital uçurumu kapatacak güçlü toplumsal katılım mekanizmalarına bağlıdır. Tez, mekânsal planlama, kritik altyapı modernizasyonu, dijital iletişim ağları, akıllı ulaşım, katılımcı yönetişim, risk yönetimi ve etkin uygulama mekanizmalarını kapsayan yedi sütundan oluşan bir çerçeve önermektedir. Ekonomik ve sosyal fizibilite analizleri, akıllı dönüşümün hem uygulanabilir hem de avantajlı olduğunu; maliyet tasarrufu, belediye gelirlerinde artış ve toplumsal eşitlik sağladığını göstermektedir. Sonuç olarak çalışma, politika yapıcılar ve bağışçılar için aşamalı yeniden yapılanma, hibrit finansman, mevzuat reformları ve kapasite geliştirme odaklı stratejik öneriler sunmakta; Deir ez-Zor'un sürdürülebilir, kapsayıcı ve teknolojik olarak donanımlı bir kente dönüşümü için yenilikçi bir yol haritası ortaya koymaktadır. Bu model, benzer çatışma sonrası şehirler için de uygulanabilir dersler sunmaktadır.

This thesis develops a comprehensive framework for the post-conflict reconstruction of Deir ez-Zor, Syria, envisioning its transformation from a war-torn city into a smart, resilient, and digitally advanced urban center. Recognizing the limitations of conventional reconstruction approaches that focus primarily on physical repairs, the study addresses the critical need to integrate digital transformation, smart governance, and sustainable urban planning from the outset. Employing a hybrid methodology that combines quantitative surveys of residents and returnees with qualitative interviews of municipal officials, NGO representatives, and infrastructure experts, the research captures both the urgent needs of the population and the institutional readiness for digital innovation. GIS mapping and scenario modeling further inform the spatial and strategic prioritization of interventions. The findings reveal significant heterogeneity in the extent of destruction across neighborhoods, necessitating a phased and spatially targeted reconstruction strategy. The integration of digital technologies—such as IoT-based monitoring, smart meters, and e-government platforms—is shown to enhance service efficiency, transparency, and resource management. However, the success of this transformation hinges on institutional reforms, flexible legal frameworks, and robust community engagement to bridge digital divides. The thesis proposes a seven-pillar framework encompassing spatial planning, critical infrastructure modernization, digital communication networks, smart mobility, participatory governance, risk management, and effective implementation mechanisms. Economic and social feasibility analyses demonstrate that smart transformation is both viable and advantageous, offering cost savings, improved municipal revenues, and greater social equity. The study concludes with strategic recommendations for policymakers and donors, emphasizing phased reconstruction, hybrid financing, legislative reforms, and capacity-building initiatives. Ultimately, this research provides an innovative roadmap for sustainable, inclusive urban development in Deir ez-Zor, with lessons applicable to other post-conflict contexts.