Bilgi teknolojilerinin firmalar üzerindeki etkileri

Abstract

Günümüz çağının yükselen değeri teknolojidir. Geçmişte mimari, edebiyat, felsefe ön plana çıkmış ve parlak devirlerini yaşamışlardır. Her bir konu parlak olduğu dönemlerde insanoğluna farklı şekillerde yön vermişlerdir. Bu araştırma ile bilgi teknolojilerinin nasıl bir etkisinin olduğu araştırılmaya çalışılmıştır. Teknolojinin de son yıllarda hızla gelişen dalı bilgi teknolojileridir. Bilgi teknolojileri kısaca bilgisayar teknolojileri olarak da adlandırılabilir. Çünkü bilgi teknolojileri, donanım, yazılım, robotlar, bilgisayar destekli makineler gibi bilgisayar ile ilgili tüm ekipman ve yazılımları kapsar. Yapılan bu araştırma ile bilgi teknolojilerinin firmalar üzerindeki etkileri incelenmeye çalışılmıştır. İlk olarak araştırmacılar ve bilim adamları tarafından yapılan araştırmalar incelenmiştir. Bilgi teknolojilerinin başarısı ve uygulanması insan faktörüne bağlı olmakla birlikte aynı zamanda insanların başarısı da bilgi teknolojilerine bağlıdır. Bunu açıklamak gerekirse bilgi teknolojileri İnsanoğlunun geçmişten beri geleneksel ve eski yöntemle yaptığı bazı işleri artık insansız veya insanın ufak katkılarıyla tek başına yapmaktadır. Bu durum yeni meslekler oluşmasına ve bu meslek sahiplerinin hızla yükselmesine neden olurken, bazı mesleklerin de ortadan kaybolmasına veya körelmesine ve basitleşmesine neden olmaktadır. Sonuçta çalışanlarda iş tatminsizliği bilgi teknolojilerine bağlı olarak değişmekte ve çalışanlar arasında bilgi teknolojilerine karşı bir direnç oluşmaktadır. Ortaya çıkan bu problemin çözümü olarak eğitim ön plana koyulmuştur. Bilgi teknolojileri üzerine verilen eğitim, çalışanlar ile bilgi teknolojileri arasında oluşabilecek bu kaosu önleyebilecek bir faktördür. İnsanın oluşturduğu bir sistem olan organizasyonlarında bilgi teknolojileri ile nasıl değişime uğradığı incelenmeye çalışılmıştır. Özellikle bilgi teknolojilerinin organizasyon içi iletişimi arttırması, çalışanların verilere daha kolay ulaşmasını sağlaması ve problem çözme araçlarını etkili bir şekilde çalışanların önüne sunması sebebiyle organizasyonların daha yatay hale geldiği ve merkeziyetçi bir organizasyon yapısından merkezkaç bir organizasyon yapısına büründüğü araştırmacı tarafından öne sürülmüştür. Bunların doğruluğunu araştırmak için ise bir anket çalışması yapılmıştır. Anket toplam 156 firmaya gönderilmiş ve 53 firmadan yanıt alınmıştır. Hedef kitle olarak ise otomotiv ve tekstil sektörleri seçilmiştir. Öne sürülen hipotezler anketten çıkan sonuçlara göre desteklenmeye çalışılmıştır. Anketten elde edilen sonuçlara göre firmaların yanlızca %1 1 ' inin donanım yazılım ve yine %1 1 inin bilgisayar destekli eğitim verdiği tespit edilmiştir. Bilgi teknolojilerinin organizasyon üzerindeki etkileri 5 ayrı kategoride incelenmeye çalışılmıştır. Bunlar iletişim, verilere ulaşma derecesi, yöneticilere ulaşma derecesi, karar verme ve yetki ve sorumluluk devridir. Bilgi teknolojilerinin organizasyonu ise merkezkaç yapıya büründürdüğü tez sonucunda ulaşılan sonuçlardan birisidir. Yine bilgi teknolojilerinin uzmanlaşma ve işlerin basitleşmesi üzerine etkileri araştırılmış fakat net bir etkisi tespit edilememiştir.

In this century, technology have played important role in human life. Philosophy, literature and architecture were very popular and important subjects in the past. Each subject effected human life in different ways. So many researchers are interested in the effects of technology in human life. In this research, the effects of information technology in firms are studied. Information technology has increased it's popularity and importance especially in the last decade. For the purposes of this study, information technology includes everything which is related to computers. For example; hardware, software, robots, CNC machines and all other machines which computers are part of them is also included under the title of information technology. After the articles scanned, the researcher defined the critical effects of information technology on firms. Especially two important effects are studied, workers and structure of organisations. The success of information technology on firms depend on the human factor, on the other hand, the success of workers may be depending on information technology. For example; the introduction of new information technology on the work place replace some jobs which human used to do traditionally. That causes some workers to loose their job or causes dissatisfaction. On the other side, the introduction of new information technology may create new jobs which involve special and complex abilities and these jobs may increase the satisfaction of some workers. Training is the most important and convenient way to change workers opinion about the introduction of new information technology in workplace and increase the efficiency of new the technology. Information technology also changes the structure of organisations. Information technology improves the internal communication, able the workers to reach the important data easily and improves the problem solution techniques. These factors push the organisations to decentralisation. In order to clarify and support all these assumptions a questionnaire was implemented. The hypothesis were tested with a questionnaire. Questionnaire has been sent to 156 firms and automative and textile sectors has been chosen as a target population. 53 firms has answered the questionnaire. According to result of the questionnaire only 1 1% of the firms give hardware and sofware training and 1 1% of total firms give computer aided training. Also it has been found after analysing the results that training has no affect on adaptation process of new technology. That means, training does not shorten the adoptation process of new information technology. The affect of information technology to the organisations has been analysed with 5 different factors. These are the degree of accsessing the necessary data, internal communication, desicion making, responsibilites of workers and degree of reaching managers. The result of questionnaire verified that information technology push organisations into decentralisation. Also it has been found that information technology increases dissatisfaction of tender in workface.