Yaprak Yay Dizayn Parametreleri Ve Burç Sertliklerinin Araç Seyir Dinamiğine Etkilerinin İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada arka süspansiyon dizayn parametrelerinin seyir dinamiğine etkilerini görmek amacıyla ADAMS/Chassis modülü ağırlıklı olarak kullanılarak ticari bir taşıt modellenmiştir. Modellenen araç üzerinde arka süspansiyonu oluşturan yaprak yay adetleri değiştirilmiş ve 3 yaprak, 2 yaprak ve tek yaprak için sabit çapta dönme testi ve ani şerit değiştirme testleri yapılmıştır. Testler sonucunda kayma açıları, gerekli direksiyon açıları, yalpa açıları ve yanal kuvvetler gözlenmiş ve sonuçları tartışılmıştır. Bu analizin yanında, yaprak yay burç sertliklerinin araç karakteristiklerine etkileri incelenmiştir. Yaprak yay ön göz burcu, yaprak yay ve küpe arası burç ve küpe gövde arası burç çevresel ve konik sertlikleri yüzde elli oraninda azaltilmis ve sabit çapta dönme testi uygulanarak etkileri incelenmiştir. Sonuçlar taşıtın seyir dinamiği karakteristiğinin arka süspansiyon dizayn parametreleri ile direk ilintili olduğunu göstermektedir. Seçilen model taşıt için arka süspansiyonu sertleştirerek, yani süspansiyonu oluşturan yaprak yay sayısını artırarak veya burçları sertleştirerek, araç çok döner karakteristiğe yaklaşmış olur. Bununla paralel bir sonuç olarak araç arka süspansiyon sertliği ne kadar azaltılırsa araç o mertebede az döner karakteristiğe yaklaşacaktır. Sonuç olarak sert arka süspansiyona sahip olan araç daha küçük yalpa açılarına ve daha küçük yanal kuvvetlere maruz kalmakta dolayısıyla göreceli olarak daha kararlı bir davranış göstermektedir.

In this work of thesis a commercial vehicle model have been created using ADAMS modules, mostly ADAMS/Chassis, and analysed in the purpose of creating an understanding to the design effects of rear suspension parameters. The number of leaves composing the rear suspension have been varied from 3 leaves to a single leaf and the effects have been analysed running constant radius and lane change stability maneuvers. Slip angles, required steering wheel angles, yaw rates and lateral acceleration changes have been observed and the effects discussed. As a second stage to design change, the effects of bushing stiffness to the appropriate characteristics have been observed. Front eye bushing, leaf spring to shackle bushing and shackle to frame bushing radial and conical spring rates have been decreased 50%, than the constant radius simulation run. The results shows that the vehicle dynamic behaviours of the vehicle is strictly related with the design parameter of rear suspension. On the model vehicle stiffening the rear suspension, meaning adding more leaves or stiffining the bushings, will make the vehicle more oversteer. And the vehicle will tend to be more understeer with softer rear suspensions. Having vehicle with stiffer rear suspensions is more stable with relatively smaller yaw rates and lateral accelerations.