Dikmen Köyü ( Hendek- Adapazarı ) Çevresi Olası Polimetalik Cevherleşmesi Ve Ayrışım Zonu Çevresel Etkileri

Abstract

Bu çalışmada Dikmen Köyü (Hendek- Adapazarı) ve civarındaki metalik cevherleşmelerin oluşum ve kökeni ile olası çevresel etkilerin araştırılması hedeflenmiştir.Söz konusu sahada Pontid, Armutlu- Ovacık, Sakarya Zonu’ndan oluşan ve Kuzey Topluluk olarak adlandırılan sistem içerisinde Pontid Zonu’nda yer alır. Bu zon tektonik birlikler içerisinde de Adapazarı Havzası ile İzmit-Sapanca geçişi kontağında yer alır. İnceleme alanı tektonik açıdan son derece karmaşık olup genelde KD-GB doğrultulu fay sistemleri ve makaslama zonları içerisinde olup İznik Metamorfikleri, Çataltepe Formasyonu ve Dikmen Volkanitleri’nden oluşmaktadır. Dikmen Volkanitleri genelde andezit- bazalt volkanizması ürünü olup bu çalışma ile trakiandezit karakter sergilediği ve özellikle tektonik kontaklarda ileri derecede ayrışma ve buna bağlı olarak alterasyon ürünleri sergilediği tespit edilmiştir. İlk kez bu çalışma ile içerisinde başta azurit, malakit şeklinde Cu karbonatlar ve yanında Fe, Mn oksit ve hidroksitlerin varlığı ortaya konmuştur. Saha çalışmaları makro ve mikro incelemelerin sonuçları çerçevesinde Dikmen Volkanitleri’nin olası bir ayrışma zonu / demir şapka içeren bir polimetalik cevherleşmeye işaret ettiği düşünülmektedir. Tektonik parametrelerin etkisinde gelişen volkanik kökenli çözeltilerin Eosen volkanizması ve devamında bir metalik cevherleşmeye neden olduğu savlanmaktadır.

In this study, it is aimed to investigate the occurence, origin and environmental effects of metallic ore deposits around Dikmen Village (Hendek-Adapazarı). This area is located in the Pontid Zone of the North Group, as a part of the Armutlu- Ovacık and Sakarya Zones . The area is also classified as a member of the tectonic units named as Adapazarı Basin and Izmit- Sapanca Corridor. The study area has a very complex tectonic structure. The fault systems are mainly within a NE- SW direction The main units are Iznik Metamorphics, Çataltepe sedimentary formation and Dikmen Volcanics. Dikmen volcanics are the products of an andesitic- basaltic volcanism however they are characterized by an andesitic-tracitic petrography in this study. Weathering processes are very commonly observed within the whole area. They had been developed within a large interval of time concluding a series of alteration products such as Cu-Fe-Mn carbonates, hydroxides and oxides in principal. This thesis is the first study in the literature in terms of scientifically proven the presence of a multi-metallic ore occurrences in the Dikmen Province. Field observations, macro and micro investigations, the results of chemical analyses and geochemical clues have reveal that, the study area is a part of a remarkable gossan (iron hat) and an economically significant leaching zone within the Dikmen Volcanic rocks. It is postulated, on the other hand, that thermal volcanic solutions in tectonic origin are probably responsible not only for all these alteration products that we have determined but also a multi-metallic ore deposition near the surface in the study area.